Đọc báo Pháp – 16/11/2017

Cac Bai Khac

No sub-categories

Đọc báo Pháp – 16/11/2017

Luật Lao động Pháp : Phong trào phản đối “đảo chính xã hội” bị thất bại ?

Thu Hằng
mediaBiểu tình phản đối cải luật Luật Lao động của chính phủ Pháp tại Nantes, ngày 16/11/2017.REUTERS/Stephane Mahe
Tại Pháp, phe phản đối cải cách luật lao động kêu gọi xuống đường biểu tình ngày 16/11/2017. Đây là cuộc biểu tình thứ tư, kể từ tháng 9, nhưng phe đối lập không huy động được đông đảo người tham gia. Với cuộc bỏ phiếu sắp diễn ra, chính phủ Pháp đang trên đà giành được một thắng lợi chính trị quan trọng.
Với nhật báo Le Figaro, « Các công đoàn thất trận trong cuộc chiến chống luật lao động » vì căn cứ vào nhịp độ tan rã của các cuộc biểu tình, người ta có thể đoán trước kết quả thất bại mà không sợ bị sai. Bài xã luận của nhật báo thiên hữu cho rằng « phong trào nổi dậy quy mô lớn »mà công đoàn CGT cùng với ông Jean-Luc Mélenchon thuộc phong trào cực tả Nước Pháp Bất Khuất (Les Insoumis) từng đe dọa chính phủ nhằm đáp trả cú « đảo chính xã hội » sẽ không xảy ra.
Đối với những người tự nhận là thể hiện phong trào phản kháng của giới lao động trước giới chủ đàn áp, đây là một vỏ bọc bề ngoài. Không ai tin vào những lời hứa suông của họ về việc đột ngột đòi xem xét lại thời gian làm việc, các ngày nghỉ được hưởng lương hoặc chế độ lương bổng. Ngược lại, trong khi các cơ quan đại diện nhân sự cuối cùng cũng được đơn giản hóa, hành động bảo vệ kịch liệt khối nghiệp đoàn có thể cũng lộ vẻ đáng ngờ.ự thất bại của những người ủng hộ nhiệt thành chủ chương không muốn thay đổi còn bị tác động từ hình ảnh nực cười mà họ rọi vào chính mình. Ngoài ra, còn phải kể đến sự công nhận một phương pháp cầm quyền theo đúng nghĩa, đã hoàn thiện đủ 3 điều kiện cho thành công của mình.
Thứ nhất là tính chính đáng : tất cả những gì liên quan đến các sắc lệnh đã được công bố trong thời gian tranh cử tổng thống của Emmanuel Macron, sau đó đã được cử tri đồng ý thông qua lá phiếu. Thứ hai, đó là sự thống nhất với nhau : tất cả các tổ chức đã được chính phủ tiếp đón trọng thể, trước khi tham gia vào nhiều buổi trao đổi được đánh giá là có chất lượng với chính quyền. Cuối cùng, đó là sự nhất quán : trong các buổi thảo luận, chính phủ đã tỏ ra cương quyết và cứng rắn, không để rơi vào bẫy những dàn xếp nhỏ.
Hiện đại hóa luật lao động mà không gây thảm kịch, mà người ta đặt tên là « mẹ của các trận chiến », xoáy vào một ý nghĩ dai dẳng là muốn một nước Pháp không cải cách được. Sức nặng của các những người bảo vệ quyền lợi của thành viên nghiệp đoàn, sự khuấy động của các công đoàn, các tính toán chính trị chỉ đẩy đất nước vào trình trạng tê liệt. Bài viết kết luận với câu hỏi : Tại sao năng lực được huy động để phản đối cải cách luật lao động không được sử dụng để cải cách Nhà nước và giảm bớt chi tiêu công ?
Chính sách « chia để trị » của tổng thống Macron 
Vào tháng 9, các công đoàn đã không huy động được đông đảo người biểu tình phản đối các sắc lệnh cải cách thị trường lao động. Hơn một tháng, kể từ khi các sắc lệnh này có hiệu lực và trong khi chờ dự luật có thể được thông qua vào ngày 04/12 tới, thì hy vọng « tổng động viên » ngày 16/11 có vẻ còn khó khăn hơn. Vậy « Macron vô hiệu hóa đường phố như thế nào ? »
Le Figaro cho rằng ngay từ đầu tổng thống Pháp Emmanuel Macron và chính phủ đã biết cách « chia để trị », chia rẽ các công đoàn để tránh một mặt trận thống nhất và chính phủ biết cách lèo lái giữa những bất đồng của các nghiệp đoàn.
Về phía Jean-Luc Mélenchon và phong trào Nước Pháp Bất Khuất, một bên vận động cuộc biểu tình ngày 16/11, Le Figaro nhận định : « Phong trào Nước Pháp Bất khuất khó khăn huy động giới trẻ ». Còn trang nhất của nhật báo thiên tả Libération là hàng tựa : « Mélenchon thâm nhập vào giảng đường ». Vì lo ngại không đạt được nhiều thành công, thủ lĩnh của Nước Pháp Bất Khuất đã « đánh cuợc vào giới trẻ » với hy vọng mang lại hơi thở mới cho phong trào phản kháng. Đây sẽ là bài trắc nghiệm đầu tiên với làn sóng phản đối lựa chọn đầu vào đại học.
Lần đầu tiên kể từ tháng 9, nhiều tổ chức sinh viên như Unef, Fidl và Unel gia nhập phong trào phản đối. Tuy nhiên, ngay trong nội bộ nghị sĩ Nước Pháp Bất Khuất cũng nghi ngờ về kết quả. « Tôi không nghĩ đó sẽ là một cuộc biểu tình lớn của thanh niên », theo phát biểu của nghị sĩ Eric Coquerel, vùng Seine-Saint-Denis, khi trả lời Le Figaro.
Sáu điểm cải cách trong luật lao động
Vậy đâu là những điểm thay đổi trong loạt cải cách luật lao động ? Nhật báo Le Figaro nêu lên 6 điểm chính : tăng cường đối thoại xã hội, giảm bớt độc quyền đàm phán của các công đoàn, đơn giản hóa cơ quan đại diện nhân viên, định mức trần khoản tiền bồi thường sa thải bất công, giới hạn phạm vi địa lý các vụ sa thải và trấn an các quyết định nghỉ việc tự nguyện.
Zimbawe : « Cú đảo chính thật-giả » và hồi kết của tổng thống Mugabe
Chủ đề thời sự quốc tế được đề cập trên các mặt báo là cuộc khủng hoảng chính trị tại Zimbabwe. Le Monde và Libération đều chạy tựa « Cú đảo chính thật-giả » ở Zimbabwe. Với La Croix, « Zimbabwe trong tình trạng giới nghiêm ». Le Figaro đưa tin « Quân đội tổ chức một cuộc cách mạng cung điện tại Zimbabwe ». Tương tự, nhật báo kinh tế Les Echos chạy tựa : « Quân đội vô hiệu hóa Robert Mugabe tại Zimbabwe ».
Tổng thống Robert Mugabe, người nắm quyền cao nhất tại Zimbabwe từ năm 1987. Ở tuổi 93, ông vẫn được đảng Zanu-PF đưa ra ứng cử nhiệm kỳ tổng thống sắp tới.
Sáng 15/11/2017, quân đội tiến vào thủ đô Harare, chiếm phủ tổng thống và, thông qua phát ngôn viên là tướng Sibusiso Moyo, thông báo trên truyền hình rằng « những gì lực lượng quốc phòng Zimbabwe (FDZ) đang làm là mang lại bình yên trong bối cảnh chính trị, xã hội và kinh tế đang bị suy thoái tại đất nước, mà nếu không làm gì, sẽ kết thúc thành một cuộc xung đột bạo lực ». Đây là lần đầu tiên quân đội can thiệp vào cuộc chơi chính trị để lật đổ chính quyền của tổng thống đương nhiệm, song vẫn tránh sử dụng cụm từ « đảo chính ». Le Figaro nhận định : « Mugabe thất sủng, người anh hùng của nền độc lập đã trở thành nhà lãnh đạo chuyên chế ».
Nhật báo La Croix giải thích nguyên nhân « vụ đảo chính thật-giả » là phó tổng thống Emmerson Mnangagwa, 75 tuổi, có quan hệ tốt với quân đội, từ lâu được cho là người kế nhiệm tổng thống Mugabe, bỗng nhiên bị mất chức vào tuần trước sau khi tranh cãi với đệ nhất phu nhân Grace Mugabe, 52 tuổi, nổi tiếng đam mê hàng xa xỉ và không được lòng quân đội. Là chủ tịch Hội Phụ Nữ Zanu-PF đầy quyền lực, bà cũng có đầy tham vọng chính trị, thêm vào đó, bà mới được tổng thống Mugabe muốn là người thay thế ông.
Les Echos nhắc lại tình trạng kinh tế tại Zimbabwe, nơi tỉ lệ thất nghiệp lến đến 80% cách đây vài năm. Một đợt trưng dụng đất đai đã khiến ngành nông nghiệp của một quốc gia từng là vựa lúa của châu Phi sụp đổ. Tài sản cũng như người dân bỏ xứ, trong khi Zimbabwe nổi tiếng giầu vàng, kim cương, chất crom… Năm 2008, Zimbabwe ghi kỷ lục thế giới về tỉ lệ lạm phát trong thế kỷ 21, với 80 tỉ phần trăm hàng năm.
Airbus ghi kỉ lục hợp đồng thương mại thế giới
Tại Triển lãm Hàng Không đang diễn ra ở Dubai, dường như Airbus đang vượt qua đối thủ Boeing trong lĩnh vực cung cấp máy bay đường trung. Ngày 15/11/2017 trở thành ngày lịch sử của tập đoàn châu Âu.
Hợp đồng đầu tiên được ký giữa Airbus và hãng Indigo của Mỹ chuyên cho thuê máy bay gồm 430 chiếc A320 trị giá 42 tỉ euro. Sau đó ít lâu, Airbus thông báo một đơn đặt hàng khác gồm 36 chiếc A380 với hãng hàng không Emirates.
Cả Le Figaro và Le Monde đưa tin « Airbus ký được hợp đồng lớn nhất trong lịch sử hàng không ». Le Figaro đánh giá, những thành công thương mại này là « của trời cho » thật sự đối với một công ty, cụ thể là với tổng giám đốc Airbus Tom Enders, đang nằm trong vòng điều tra chống tham nhũng làm suy yếu nội bộ từ vài tuần qua. Về chủ đề này, Libération nhận xét : « Một hợp đồng khổng lồ để hàn gắn các vết thương của Airbus ».
Trang nhất của Les Echos là hàng tựa « Ngày lịch sử của ngành hàng không thế giới ». Vì ngoài các hợp đồng khổng lồ của Airbus, Boeing cũng tỏ ra không kém cạnh khi ký hợp đồng 225 máy bay đường trung với hãng hàng không vùng Vịnh Flydubai, với tổng giá trị là 22,8 tỉ euro.
Năm 2050 : Thế giới có thể được nuôi bằng sản phẩm sạch
Những ưu điểm của thực phẩm sạch đối với sức khỏe và môi trường ngày nay đã được chứng minh. Từ lâu, loại hình sản xuất này không được phổ biến do sản lượng không đủ để thỏa mãn nhu cầu thế giới trong khi dân số không ngừng gia tăng.
Tuy nhiên, trong một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature, và được nhật báo Le Monde đưa tin ngày 16/11, đến năm 2050, ngành nông nghiệp thế giới có thể được chuyển sang thành 100% sản phẩm sạch, với hai điều kiện : giảm lãng phí thức ăn và hạn chế tiêu thụ sản phẩm có nguồn gốc động vật.
Pháp tổ chức giải vô địch bóng bầu dục năm 2023
Trên lĩnh vực thể thao, các nhật báo Pháp đề cấp đến thông tin bất ngờ đối với ông Bernard Laporte, đứng đầu môn bóng bầu dục của Pháp. Tại Luân Đôn, ngày 15/11, không được cho là ứng viên sáng giá để tổ chức giải vô địch 2023, cuối cùng Pháp đã nhận được 24 phiếu, hơn 9 phiếu so với đối thủ Nam Phi để tổ chức Cúp Vô địch Bóng Bầu dục 2023. Trước đó, Ai Len bị loại khỏi cuộc bỏ phiếu chung kết chọn « tân chủ nhà ».
http://vi.rfi.fr/phap/20171116-luat-lao-dong-phap-phong-trao-phan-doi-dao-chinh-xa-hoi-bi-that-bai

TIN ĐỌC NHANH

(RFI) – Trung Quốc : Con trai 2 luật sư nhân quyền nổi tiếng bị « cắt » hộ chiếu. Người thanh niên Bao Trác Hiên (Bao Zhuoxuan), con của luật sư Bao Long Quân (Bao Longjun) và nữ luật sư Vương Vũ (Wang Yu), bị an ninh cửa khẩu Trung Quốc ngăn chặn tại một sân bay, và cắt hộ chiếu, trên đường chuẩn bị đi Nhật Bản. Đây là lần thứ ba, người con của hai luật sư nhân quyền bị chính quyền Trung Quốc cấm ra nước ngoài. Cách đây ba tháng, anh bị bắt cóc khi đi Miến Điện, và bị đưa về quản thúc tại vùng Nội Mông.
(AP) – Phán quyết về nghi án ám sát Kim Jong Nam sẽ được đưa ra vào năm 2018. Các luật sư của hai bị cáo cho biết phán quyết có thể được đưa ra vào quý hai năm tới. Phiên tòa xét xử hai bị cáo, gồm một phụ nữ người Việt, cô Đoàn Thị Hương, và một phụ nữ Indonesia, cô Siti Asiyah, được mở ra đầu tháng 10. Phiên tòa được hoãn lại nhiều lần, do có những diễn biến mới, liên quan đến nghi phạm công dân Bắc Triều Tiên Ri Jong Chol, có nhà được sử dụng làm cơ sở bào chế chất độc thần kinh VX,  được sử dụng để ám sát người anh cùng cha khác mẹ với lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un.
(AFP) – Liên Hiệp Châu Âu hứa tiếp nhận hơn 34.000 người tị nạn từ Châu Phi và Trung Đông.Hôm qua, Ủy Ban Châu Âu thông báo 16 thành viên Liên Âu sẵn sàng đón số lượng người tị nạn như trên. Cơ quan hành pháp châu Âu đưa ra con số nói trên, ngay sau khi bị Liên Hiệp Quốc chỉ trích mạnh mẽ chính sách, bị lên án là « phi nhân tính » của Bruxelles, đối với những người tị nạn, liều mạng sống vượt biển, tìm miền đất hứa. Cuối tháng 9/2017, hành pháp châu Âu xác định sẽ tổ chức đón ít nhất hơn 50.000 người tị nạn trong vòng hai năm, đặc biệt là từ Libya và Niger, không để họ phải tìm đường vượt biên.
(RFI) – Áo : 3000 người tuần hành phản đối phe bảo thủ OVP liên minh với phe cực hữu FPO thành lập chính phủ. Tối hôm qua 15/11/2017, tại thủ đô Vienne, Áo, 3000 người đã xuống đường tuần hành, kêu gọi các hiệp hội, tổ chức nói « không » với liên minh giữa phe bảo thủ OVP liên minh với phe cực hữu FPO để thành lập chính phủ. Họ không muốn có phe cực hữu FPO trong chính phủ. Liên minh này đã từng tồn tại từ 2000 đến năm 2006. Tuy nhiên, theo một thăm dò ý kiến, phần lớn người dân Áo lại muốn hai phe này liên minh thành lập chính phủ.
(RFI) – Cuba : Các ứng viên bất đồng chính kiến bị chính quyền loại ra khỏi kỳ bầu cử địa phươngdự kiến diễn ra vào ngày 26/11/2017. Kỳ bầu cử này là chặng đầu tiên trong lộ trình chỉ định người kế nhiệm chủ tịch Raoul Castro vào năm 2018. 3 tổ chức bất đồng chính kiến bị coi là bất hợp pháp ở Cuba thông báo hôm 13/11 là không thể tiến cử tổng cộng 500 ứng viên tại các đơn vị bầu cử cho kỳ bầu cử địa phương tới đây.
(AFP) – Cơ quan thế giới chống doping duy trừ lệnh trừng phạt đối với Nga. Quyết định của định chế thể thao độc lập nói trên là một tin xấu cho đoàn thể thao Nga ba tháng trước Thế Vận mùa đông tại Hàn Quốc, tháng 2/2018, cho dù quyết định loại trừ đoàn Nga của cơ quan này, nhân dịp Thế Vận Hội Rio 2016, đã không được Ủy Ban Thế vận chấp thuận. Ủy Ban Thế Vận Quốc Tế sẽ ra thông báo về vấn đề này trong khoảng thời gian từ 5 đến 7 tháng 12/2017.

TPP 11 và sự tự cô lập của nước Mỹ

Thụy My
mediaTổng thống Mỹ Donald Trump (G) bên cạnh thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc (T) và tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tại thượng đỉnh ASEAN ở Manila, 13/11/2017.REUTERS/Jonathan Ernst
Vòng công du châu Á của tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn là đề tài tiếp tục được các báo Pháp bàn đến. Le Figaro cho rằng « Về thương mại, Trump đã lọt vào chiếc bẫy của chính mình tại châu Á-Thái Bình Dương ».Tác giả Fabrice Nodé-Langlois nhận định, khi từ bỏ một số hiệp định thương mại ở châu Á, tổng thống Mỹ đã nhận lấy rủi ro cô lập hóa nước mình trên trường quốc tế.
Đó là một trong những động thái chính thức đầu tiên của tổng thống thứ 45 Hoa Kỳ. Vào ngày thứ ba của nhiệm kỳ, hôm 23 tháng Giêng năm 2017, ông Donald Trump đã sổ toẹt TPP, hiệp định tự do mậu dịch tập hợp xung quanh Hoa Kỳ 11 quốc gia hai bên bờ Thái Bình Dương. Hiệp định này không chỉ có ý nghĩa thương mại mà cả địa chính trị, là cột trụ trong chính sách châu Á của Barack Obama. TPP giúp hình thành một thị trường lớn với 800 triệu người tiêu thụ, chiếm một phần ba tổng sản phẩm nội địa thế giới, định ra những tiêu chuẩn thương mại và đặt Trung Quốc ra ngoài lề.
Về phía ông Donald Trump thì chỉ thấy trong hiệp định đa phương này sự hủy hoại « khủng khiếp » việc làm của người lao động Mỹ. Đối với nhà tỉ phú New York, lãnh đạo một đất nước cũng giống như một doanh nghiệp, phải ưu tiên cho việc thương lượng tay đôi. Sức nặng của nước Mỹ sẽ giúp đạt được những thỏa thuận song phương có lợi hơn.
Vấn đề là lý luận này không thuận tai các đối tác. Theo tác giả, biểu tượng mạnh mẽ là chính trong vòng công du châu Á của tổng thống Mỹ, vào cuối tuần qua tại Việt Nam, các đối tác cũ của TPP loan báo đã thỏa thuận được một hiệp định mới mà không có Hoa Kỳ.
Tất nhiên là vẫn còn nhiều điểm bất đồng phải vượt qua, nhưng 11 nước của « TPP giảm nhẹ » này hy vọng vào đầu năm tới sẽ hoàn tất, hủy bỏ được 95% hàng rào thuế quan hiện nay.
Đã hẳn là mỗi nước đều muốn tiếp tục xuất khẩu vào Mỹ. Mêhicô xuất siêu sang thị trường Hoa Kỳ 104 tỉ đô la, Nhật Bản 63 tỉ, Canada 55 tỉ và Việt Nam 31 tỉ đô la. Nhưng các đối tác này chẳng có mấy lợi ích nếu đóng khung vào quan hệ song phương với Chú Sam, thay vào đó, họ muốn hình thành câu lạc bộ 11 nước châu Á-Thái Bình Dương, với 500 triệu người tiêu dùng và chiếm 15% GDP toàn cầu.
Để tăng trưởng, các nước này cần mở rộng thị trường, giảm mạnh hàng rào thuế quan cũng như phi thuế quan. Hơn nữa, trong lúc trao đổi giữa các nước giàu và nghèo khựng lại thì trao đổi giữa các quốc gia đang phát triển tăng lên. Việt Nam, Malaysia hay Pêru đều có lợi trong trung và dài hạn khi tham gia một khu vực tự do mậu dịch.
Còn Trung Quốc đứng ở đâu trong trò chơi lớn này ? Ông Barack Obama hy vọng cô lập Bắc Kinh khi thỏa thuận được TPP. Từ khi Donald Trump từ bỏ hiệp định này, Tập Cận Bình đã ve vãn hầu hết các nước châu Á-Thái Bình Dương. Tuy vẫn chưa khuyến dụ được tất cả tham gia hiệp định do Trung Quốc đề xướng, nhưng ảnh hưởng Bắc Kinh đã rất lớn, chẳng hạn tại Việt Nam hay Malaysia.
Tóm lại theo Le Figaro, khi cho rằng sẽ xóa được thâm hụt thương mại nhờ dùng sức ép trong các thỏa thuận song phương, Donald Trump đã gánh lấy nguy cơ tự cô lập. Cuộc chiến chính đáng của tổng thống Mỹ để bảo vệ « nhữngngười lao động » trong kỹ nghệ quốc gia diễn ra vào lúc công cuộc toàn cầu hóa đang thay đổi nhanh chóng.
Toàn cầu hóa trong những năm 2020 chủ yếu trong lãnh vực kỹ thuật số. Thế nhưng các tập đoàn đại diện cho giai đoạn mới này – Google, Amazon, Facebook, Apple và có thể kể thêm Uber hay Netflix – tất cả đều là của Mỹ. Các đối tác mà đứng đầu là châu Âu đang chuẩn bị dựng lên những rào cản để đối phó. Thay vì mỗi người dùng tay giữ lại phần bánh nhỏ của mình, nên chăng bàn thảo một cách chế biến chung để làm nở phồng chiếc bánh thế giới ? Đó là mục tiêu của chủ nghĩa đa phương hậu chiến, mà nay đã bị đưa ra khỏi chương trình nghị sự.
Hai Donald Trump trong vòng công du châu Á
Tương tự, Le Monde nhận xét về « Một ông Trump với giọng điệu cô lập ở châu Á ». Bên cạnh đó trước sức mạnh Trung Quốc, tổng thống Mỹ mong muốn làm trỗi dậy một khu vực « Ấn Độ-Thái Bình Dương ».
Theo tờ báo, có hai ông Trump khác nhau trong vòng công du châu Á. Nhấn mạnh sự cần thiết của việc huy động các nước trên thế giới, Donald Trump thứ nhất không ngớt mời gọi gây áp lực lên Bắc Triều Tiên. Ngược lại, Donald Trump thứ hai hài ra một danh sách những lạm dụng mà Hoa Kỳ là nạn nhân trong nhiều thập niên qua. Tại thượng đỉnh APEC ở Đà Nẵng, ông phản bác các hiệp định đa phương, khẳng định « America First ».
Sự tương phản nổi rõ với đồng nhiệm Trung Quốc – mà ông Trump đã tránh chỉ trích về thâm hụt thương mại Mỹ-Trung – khi Tập Cận Bình phát biểu trước cùng một cử tọa. Ông Tập tiếp tục ca ngợi « hợp tác quốc tế » và « mở cửa kinh tế ». 
Le Monde cho rằng Donald Trump có thể đánh giá được sự cô đơn của mình, khi 11 nước TPP còn lại quyết định đi tiếp mà không có Mỹ. Họ hy vọng sẽ phê chuẩn được một hiệp định có thể mang lại 150 tỉ đô la mỗi năm cho các thành viên. Dường như chẳng có nước nào bị thu hút bởi các thỏa thuận song phương mà Donald Trump đề nghị thay cho TPP. Và mỉa mai thay, chính Trung Quốc lại được hưởng lợi nhiều nhất khi Hoa Kỳ rút khỏi hiệp định này. Le Monde dẫn lời nhà kinh tế Jayant Menon, Ngân hàng Phát triển Á châu : « Mỹ đã đánh mất vai trò lãnh đạo ».
Tuy vậy, tại Đà Nẵng cũng như ở Tokyo hay Seoul, Donald Trump đều nhấn mạnh về khu vực « Ấn Độ-Thái Bình Dương », tập hợp các đồng minh truyền thống của Mỹ ở châu Á, và cả Việt Nam, Ấn Độ. Trong tương lai, đây có thể là một chủ thuyết nhằm làm đối trọng với ảnh hưởng Bắc Kinh trong khu vực. Nhưng viễn cảnh một phiên bản khiêm tốn hơn của chủ trương « xoay trục sang châu Á », hiện vẫn rất mù mờ.
Tại Việt Nam, nước duy nhất trong khu vực còn dám đương đầu với người láng giềng Trung Quốc hùng mạnh, trước hành động bành trướng của Bắc Kinh trên Biển Đông, ông Trump muốn trấn an, đề nghị dùng tài năng của mình đứng ra « hòa giải ». Nhưng theo Le Monde, sau chuyến thăm của tổng thống Mỹ, người Việt vẫn chưa có lý do cụ thể để tin vào sự ủng hộ mạnh mẽ của Hoa Kỳ. Trước đồng nhiệm Trần Đại Quang, cũng như tại các thủ đô châu Á vừa ghé qua, Donald Trump không hà tiện lời khen, cho rằng Việt Nam là « một trong những phép lạ trên thế giới ». Hà Nội và các đồng minh khác của Mỹ hiện tại có thể tự hài lòng, nhưng có lẽ vẫn không an tâm trước tính cách bốc đồng của tổng thống Mỹ.
Hai ông Donald Trump sau đó đã bộc lộ trên Twitter. Một mặt, tổng thống Mỹ than phiền là Kim Jong Un đã chê ông « già ». Mặt khác, ông Trump nói thêm, « Tôi chưa bao giờ nói anh ta ‘lùn và mập’ » rồi lại bày tỏ hy vọng một ngày nào đó có thể trở thành bạn bè.
Tiền hậu bất nhất
La Croix trên trang web phân tích « Những mâu thuẫn của ông Donald Trump tại châu Á ».
Tờ báo nhận xét, thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In đã hết lòng chiều chuộng vị khách quý, từ mời chơi gôn, cho đến việc dành cho nhà lãnh đạo thế giới vinh dự đọc diễn văn trước Quốc Hội. Còn tại Bắc Kinh thì lại khác, Donald Trump không ngừng khen ngợi Tập Cận Bình, trong khi ông Tập chưa một lần nào khen lại tổng thống Mỹ.
Donald Trump nhấn mạnh Hoa Kỳ và Trung Quốc, « hai nền kinh tế lớn nhất thế giới và là động cơ tăng trưởng toàn cầu » cần phải chung tay giải quyết những vấn đề quốc tế. Tuyên bố này có vẻ gần gũi với khái niệm « G2 » giữa hai đại cường, nhưng lại mâu thuẫn với ý tưởng khu vực « Ấn Độ-Thái Bình Dương ».
La Croix cũng có nhận xét tương tự với Le Monde và Le Figaro về sự kiện 11 nước TPP quyết tiến tới mà không có Mỹ, và cho rằng trước thái độ chưa rõ ràng của Hoa Kỳ tại châu Á, một số nước trong khu vực đã xích lại gần nhau để bảo vệ lợi ích của mình trước ảnh hưởng Trung Quốc. Ngay cả những người bảo thủ Nhật đang cầm quyền có vẻ cũng ngờ vực về tính lâu dài của liên minh an ninh với Mỹ.
Đề nghị của Donald Trump làm trung gian hòa giải giữa Hà Nội và Bắc Kinh về Biển Đông, theo La Croix, cũng gây thắc mắc cho các nhà quan sát. Một số người tự hỏi, liệu nước Mỹ của ông Trump có chuẩn bị cho một thỏa thuận với Trung Quốc, bỏ rơi quan điểm truyền thống của Hoa Kỳ là ủng hộ tự do hàng hải trong khu vực.
Quốc phòng : Châu Âu bắt đầu tự lực cánh sinh
Về thời sự nước Pháp, Libération hôm nay chú trọng đến việc « 65% người Pháp cảm thấy bị thiệt thòi qua các cải cách của tổng thống Macron », thế nên ông Emmanuel Macron đã dành thời gian để đi thăm các khu phố nghèo. Trên lãnh vực giáo dục, La Croix đặt vấn đề « Hướng về một bằng tú tài tùy chọn ? ». Từ hôm qua, đã bắt đầu một loạt tham vấn với mục đích cải cách cuộc thi tú tài, có thể được thực hiện kể từ mùa thi 2021. Riêng nhật báo kinh tế Les Echos quan tâm đến tập đoàn điện lực Pháp EDF, nợ nần nhiều và ngày càng ít hiệu quả, đã phải điều chỉnh lại mục tiêu trên thị trường chứng khoán.
Về vấn đề môi trường, Le Monde chạy tựa trang nhất lời cảnh báo của 15.000 nhà khoa học từ 184 quốc gia: « Sẽ là quá muộn… » và đăng nguyên văn lá thư này. Để tránh thảm họa sinh thái, giới khoa học kêu gọi nhân loại thay đổi hẳn cách sống. Sau ba năm chững lại, khí thải CO2 lại bắt đầu tăng từ năm 2017, chủ yếu là do Trung Quốc.
Một đề tài đáng chú ý khác là quốc phòng châu Âu. Le Figaro nhấn mạnh « Quốc phòng châu Âu muốn thoát khỏi cái bóng của Hoa Kỳ ». Hai mươi ba nước châu Âu hôm qua đã cam kết hợp tác quân sự : ký hiệp ước CSP. Đây không phải là việc thành lập quân đội châu Âu hay bỏ qua NATO, nhưng là bước đầu hướng về tự lực cánh sinh, với các dự án sản xuất vũ khí chung, đóng góp vào ngân sách quốc phòng và trong tương lai có thể triển khai các lực lượng chung. Trong thời buổi hạn chế về tài chính, sự hợp lực này có thể mang lại hiệu quả.
Tờ báo cho biết thành công đã vượt quá yêu cầu. Ba nước Ban-tích, trong đó có hai nước chung biên giới với Nga, đã nhất trí ký vào, cũng như Rumani, Bulgari, vẫn lo ngại trước các hành động của Matxcơva tại Hắc Hải. Ngạc nhiên thực sự đến từ Hungary và Ba Lan. Vácxava đã ký cùng với ba thủ đô nhóm Visegrad : Budapest, Bratislava và Praha.
Trong bài xã luận, Le Figaro nhận xét, thỏa thuận này càng ý nghĩa hơn khi được đưa ra trong dịp Paris kỷ niệm hai năm thảm kịch khủng bố ngày 13/11/2015. Bên cạnh mối đe dọa khủng bố, cuộc khủng hoảng Ukraina và Bắc Triều Tiên nhắc nhở rằng cú sốc giữa các cường quốc chưa phải đã là chuyện quá khứ. Kẻ thù đang tiến gần, còn đồng minh lớn Hoa Kỳ lại lùi ra xa. Châu Âu buộc phải tự lo lấy vận mệnh của mình, và ngay cả nước Đức nay cũng đã nhận ra điều ấy.