Đọc báo Pháp – 31/05/2018
Thương mại : Căng thẳng tối đa
giữa Mỹ và Liên Hiệp Châu Âu
Nhôm, thép : Sau Trung Quốc, tổng thống Trump dồn nỗ lực tấn công châu Âu. Cuộc đọ sức gay gắt hơn bao giờ hết giữa Hoa Kỳ với đồng minh chiến lược Liên Hiệp Châu Âu trên mặt trận thương mại.
Le Figaro, ấn bản được cập nhật trên mạng chạy tựa lớn : “Donald Trump chuẩn bị trừng phạt nhôm và thép của Liên Hiệp Châu Âu”. Hạn chót được tổng thống Hoa Kỳ đưa ra là vào nửa đêm 31/05/2018. Theo tờ báo tài chính Mỹ, Wall Street Journal, không hy vọng Nhà Trắng “tha cho châu Âu”. Nếu đúng là như vậy, thép và nhôm của Liên Âu bán sang Hoa Kỳ sẽ bị đánh thuế 25 và 10%. Điều đáng lo ngại ở đây là Bruxelles sẽ trả đũa và mở ra chiến tranh thương mại do Washington khơi mào.
Le Figaro bình luận : Mỹ đối xử với châu Âu tương tự như với Nhật Bản, một đồng minh thân thiết khác của Hoa Kỳ ở châu Á. Tới nay Washington không tha Tokyo. Trả lời tờ báo này, bộ trưởng Thương Mại Mỹ Wilbur Ross để ngỏ khả năng đàm phán với châu Âu tránh để nổ ra “chiến tranh thương mại”. Theo quan điểm của ông Ross, Mỹ muốn giải quyết thâm thủng mậu dịch và muốn chấm dứt tình trạng sản xuất nhôm thép dư thừa. Việc Liên Hiệp Châu Âu trả đũa, đương nhiên sẽ dẫn tới hiện tượng “căng thẳng leo thang”.
“Căng thẳng tối đa giữa Liên Hiệp Châu Âu và Hoa Kỳ”, tựa trên báo kinh tế Pháp, Les Echos. Tác giả thuật lại, trong cuộc họp giữa 35 thành viên Tổ Chức Hợp Tác và Phát Triển Kinh Tế hôm 30/05/2018 tạiParis, bộ trưởng Thương Mại Mỹ Wilbur Ross tuyên bố, Hoa Kỳ không muốn mất thì giờ “mặc cả dài dòng, Mỹ thiên về giải pháp đàm phán song phương”. Về phần mình, Liên Hiệp Châu Âu nhất quyết không đàm phán lại với Washington, trong tư thế bị “dí súng vào đầu”, tức là bị Hoa Kỳ uy hiếp. Liên Âu đòi Mỹ miễn áp thuế nhôm và thép như điều mà tới nay, Canada và Mêhicô cũng như là Úc… được hưởng.
Ukraina dàn dựng vụ ám sát nhà báo Nga
Sau những tin giả, Fake News, Ukraina lần đầu chơi trò “ám sát giả”. Arkadi Babtchenko, 41 tuổi, có lẽ là một nhà báo hiếm hoi trên thế giới đọc được những bài điếu văn của các đồng nghiệp viết về ông khi còn sinh thời. Số là cả thế giới hay tin nhà báo người Nga, nổi tiếng có quan điểm chống Vladimir Putin này bị ám sát tại Kiev hôm 29/05/2018 và một ngày sau, chính Babtchenko xuất hiện trước ống kính truyền hình. Tình báo Ukraina giải thích vụ ám sát Babtchenko là một màn dàn dựng, tránh để kịch bản đen tối đó xảy ra ngoài đời. Truyền thông quốc tế bị mắc lừa.
Le Monde trong ấn bản ngày 31/05/2018 chạy tựa trên trang nhất “Xúc động mạnh mẽ sau vụ một nhà báo Nga bị ám sát tại Kiev”. Trên trang mạng được cập nhật, tờ báo trích lại phân tích từ giới truyền thông quốc tế. Tất cả đều không tán đồng với cách hành xử của chính quyền Ukraina, cho dù là để tránh cho một nhà báo bị cướp đi mạng sống.
Bản thân ông Batchenko bị một đồng nghiệp của đài BBC nhắc nhở rằng : “Batchenko là một nhà báo, không phải là cảnh sát điều tra mà nhiệm vụ của nhà báo là tạo niềm tin (với công luận). Điều này càng quan trọng hơn bao giờ hết ở thời điểm mà cả Trump lẫn Putin đều tố cáo fake news”.
Le Figaro thuật lại cảnh tượng chiều qua ở Kiev khi phóng viên quốc tế ngồi chật kín phòng họp báo chờ được giải thích về diễn biến vụ phóng viên chiến trường Nga Arkadi Babtchenko, bị ám sát 19 giờ đồng hồ trước đó, thì bất ngờ Babtchenko ra họp báo cùng với giám đốc tình báo Ukraina. Kèm theo đó là tiết lộ Kiev đã bắt giữ một kẻ sát nhân mang quốc tịch Nga, được lệnh ám sát Babtchenko.
Libération trong bài báo mang tựa đề “Arkadi Babtchenko sẽ chết vào một ngày khác” nhắc lại nhiều vụ ám sát diễn ra tại thủ đô Kiev trong thời gian gần đây liên quan đến các công dân Nga. Đó là những tiếng nói chỉ trích điện Kremlin, là những người từng chiến đấu ở Tchetchenia, hay trong vùng Donbass. Tháng Giêng 2018 một luật sư bảo vệ nhân quyền đã bị bắt cóc và xác của bà đã được tìm thấy ở ngoại thành thủ đô Ukraina. Chính quyền Kiev thường xuyên bị chỉ trích không bảo vệ đến nơi đến chốn những công dân Nga bị đe dọa tính mạng sang Ukraina trú thân – như là trường hợp của nhà báo Arkadi Batchenko.
Dù vậy, Libération cho rằng hãy còn “quá nhiều nghi vấn” về vụ Kiev dàn dựng cái chết của nhà báo Nga : Tại sao thủ tướng Ukraina đã vội vã “chụp mũ” cho Matxcơva về vụ ám sát này ? Phải chăng ông không hay biết gì về các hoạt động của bên tình báo ? Nếu đúng là như vậy thì “xung đột đang bùng nổ trong nội bộ các nhà lãnh đạo ở Kiev”.
Nhưng nghiêm trọng hơn cả theo tác giả bài báo là “sau này, khi một nhà báo Nga bị ám sát thật, còn mấy ai tin vào đó nữa hay không” ? Ngoài ra, việc một nhà báo Nga cộng tác với mật vụ Ukraina càng củng cố cho lập luận của điện Kremlin rằng nhà báo không đưa tin một cách trung thực, mà còn là tay sai của những quốc gia thù nghịch.
Bóng đá, vũ khí của Trung Quốc
để chứng minh sức mạnh ?
“Trung Quốc thâu tóm bóng đá toàn cầu”, tựa một bài nhận định trên Le Figaro. Còn Le Monde thì nói tới “sự điên cuồng vì quả bóng tròn” của nước đông dân nhất hành tinh. Trung Quốc lên cơn sốt vì bóng đá liên quan gì đến Pháp khiến tất cả các tờ báo Paris trong ngày phải chú ý tới quỹ đầu tư Hontai Capital ?
Vạn sự bắt nguồn từ sự kiện đài truyền hình tư nhân Pháp Canal + bị nẫng tay trên quyền phát các trận bóng đá giải vô địch Pháp từ năm 2020 đến 2024. “Bản quyền truyền hình các trận đấu giải vô địch bóng đá Pháp, Canal + bị việt vị”, tựa trên báo kinh tế Les Echos. Một cách đơn giản thì quyền phát hành các trận bóng trong mùa vô địch bóng đá Pháp trong quãng thời gian này thuộc về tập đoàn truyền thông Tây Ban Nha Mediapro. Hiềm nỗi, 53,5 % vốn tổ hợp này thuộc về quỹ đầu tư tư nhân Hontai Capital của Trung Quốc.
Cũng Mediapro tháng 2/2018 đã giành được bản quyền phát sóng truyền hình giải vô địch Ý. Philippe Escande trên Le Monde nhận định, qua hai sự kiện thâu tóm bản quyền truyền hình ở Ý và Pháp, kế hoạch quy mô của Trung Quốc về bóng đá đang hiện nguyên hình. Bước thứ nhất là Trung Quốc mơ được tham gia Cúp Bóng Đá Thế Giới, rồi tổ chức sự kiện thể thao này trên sân nhà, và ở chặng thứ ba là đem về một chiếc Cúp để đứng ngang hàng với những “nước lớn” của bộ môn thể thao này như Ý, Brazil, Tây Ban Nha, Pháp … Tác giả bài báo kết luận : Bóng đá, đang trở thành công cụ để Trung Quốc phô trương sức mạnh.
Như ghi nhận của Le Figaro, để đạt đến đích, nền kinh tế thứ hai toàn cầu tung tiền mua các siêu sao của làng bóng tròn, từ cầu thủ Carlos Tavez người Achentina, đến Oscar của đội bóng Brazil, hay tiền vệ của đội tuyển Barcelona Andres Iniesta …
Với túi tiền như vô hạn Trung Quốc còn mua luôn cả các đội bóng của thế giới. Chỉ riêng tại Pháp các câu lạc bộ Sochaux hay Auxerre … đều đã đổi chủ !
Thượng đỉnh Kim –Trump : chìa khóa trong tay
cựu lãnh đạo tình báo Bắc Triều Tiên ?
La Croix là một trong các tờ báo hiếm hoi trong ngày tiếp tục đưa tin về thượng đỉnh Mỹ-Bắc Triều Tiên. Chìa khóa của cuộc họp lịch sử đó, liệu nằm trong tay tướng Kim Yong Chol, 72 tuổi ?
Tờ báo này nhận định : nếu Washington và Bình Nhưỡng đạt được thỏa thuận về nguyên tử, thì nhân vật then chốt phải là ông Kim Yong Chol. Việc ông này đến New York đối thoại trực tiếp với cựu lãnh đạo tình báo Mỹ và đương kim ngoại trưởng Mike Pompeop là một “tiến bộ ngoại giao quan trọng”.
Vậy Kim Yong Chol là ai ? Vị lão tướng này là một trong những người thân cận nhất trong triều đại nhà Kim. Ông là điểm tựa, là người đứng ra bảo lãnh về mặt an ninh cho Kim Jong Un, vợ và cô em gái Kim Yo Jong. Kể từ khi hai nước Triều Tiên sưởi ấm quan hệ, tháng 01/2018, tướng Kim Yong Chol hiện diện khắp mọi nơi : từ các cuộc họp trù bị trước Thế Vận Hội mùa đông Pyeongchang, đến thượng đỉnh Liên Triều ở Bàn Môn Điếm. Ông đã hai lần làm việc trực tiếp với Mike Pompeo ở Bình Nhưỡng.
Trước đó, Kim Yong Chol từng điều hành cơ quan tình báo Bắc Triều Tiên trong 10 năm. La Croix gọi ông là “một nhà cố vấn quân sự, một chiến lược gia về hạt nhân, là một nhà ngoại giao và là ký ức của chế độ”, cả sự nghiệp gắn liền với ba thế hệ lãnh đạo họ Kim.
Ông này là người từng tham gia đàm phán Liên Triều đầu tiên hồi đầu thập niên 1990, là người điều khiển các lực lượng an ninh cho thượng đỉnh Liên Triều giữa hai nguyên thủ Kim Dae Jung của Hàn Quốc và Kim Jong Il của Bắc Triều Tiên tại Bình Nhưỡng. Không một đàm phán quân sự nào giữa hai nước Triều Tiên vắng bóng Kim Yong Chol.
Hai cuốn tiểu thuyết mang tính thời sự
Để kết thúc mục điểm báo hôm nay, xin điểm lại hai cuốn tiểu thuyết rất mang tính thời sự được báo chí Paris chú ý : một nói về Bắc Triều Tiên và một nói về sự đối đầu giữa hai khối Đông Tây trước Đệ Nhị Thế Chiến.
Cuốn thứ nhất nói về thân phận của hai chị em người Triều Tiên bị chia cách theo vận nước. Cuốn sách mang tựa đề Những cô con gái của biển cả, tác giả là Mary Lynn Bracht, nhà xuất bản Robert Laffont.
Hana và Emi là hai chị em sống trên đảo Jeju. Một ngày hè năm 1943, Hana bị lính Nhật bắt cóc. Năm 2011 Emi từ quê nhà lên thăm con ở thủ đô Seoul. Bà chứng kiến cảnh hàng trăm người biểu tình trước xứ quán Nhật đòi công lý cho hàng ngàn phụ nữ bị cưỡng bức nô lệ, bị bắt làm gái giải sầu cho quân đội Thiên Hoàng. Emi có biết rằng trong số ấy có Hana người chị gái thân thương của bà ?
Còn trong tác phẩm thứ nhì, La Traversée du Paradis – Tạt qua thiên đường, nhà văn Pháp Antoine Rault kể về một mối tình thời kỳ chiến tranh lạnh : một đêm trong khách sạn Adlon ở Berlin liệu có đủ mãnh liệt giúp Charles vượt qua mọi thách thức, đưa thân vào hang hùm, làm điệp viên tại Liên Xô trong những năm tháng mà chính quyền Bolchevic vừa hình thành ?
Trong tác phẩm này, Antoine Rault đã gắn liền số phận của một cặp tình nhân với dòng lịch sử của thời đại nửa đầu thế kỷ 20. La Traversée du Paradis, vừa được nhà xuất bản Michel Albin phát hành.
http://vi.rfi.fr/quoc-te/20180531-thuong-mai-cang-thang-toi-da-giua-my-va-lien-hiep-chau-au
Tin đọc nhanh
(AFP) – Chiến sự ở khu vực biên giới giữa dải Gaza và Israel tạm lắng. Tình hình ở Gaza hôm qua yên tĩnh sau một đêm giao tranh dữ dội giữa quân đội Israel và phong trào thánh chiến Hồi Giáo cùng với Hamas. Tối thứ Ba 29/05, cả hai phe Hồi Giáo này thông báo đã ký một thỏa thuận ngừng bắn với Israel thông qua trung gian của Ai Cập.
(Reuters) – Tổng thống Bachar al Assad khẳng định Mỹ sẽ rút khỏi Syria. Trong bài phỏng vấn được Russia Today của Nga phát hôm nay 31/05/2018, tổng thống Bachar al Assad cũng cho biết sẽ giành lại được các khu vực ở miền bắc và đông, hiện đang thuộc quyền kiểm soát của Lực Lượng Dân Chủ Syria (FDS), nhóm vũ trang Kurdistan được Mỹ hậu thuẫn. Ông Assad khẳng định chính phủ Syria đã mở cánh cửa đối thoại với FDS, nhưng nếu không đạt được thỏa thuận, Damas sẽ dùng đến vũ lực và bằng cách này hay cách khác sẽ buộc quân đội Hoa Kỳ rút khỏi Syria.
(AFP) – Nicaragua : Tổng thống Ortega khẳng định sẽ tiếp tục lãnh đạo đất nước. Ông Daniel Ortega hôm qua 30/05/2018 lần đầu tiên có tuyên bố như trên, đáp lại yêu cầu tổ chức bầu cử sớm của phe đối lập. Sau phát biểu của tổng thống Ortega, đụng độ lại diễn ra giữa những người ủng hộ và phản đối chính quyền, khiến 5 người thiệt mạng. Nghị Viện Châu Âu, trong nghị quyết thông qua vào hôm nay, lên án hành động bạo lực của chính quyền Nicaragua, đàn áp phong trào đòi cải thiện an sinh xã hội, làm cho 92 người chết từ giữa tháng tư đến nay.
(AP) – Phiên tòa xét xử cựu điệp viên CIA bị cáo buộc làm gián điệp cho Trung Quốc bắt đầu từ ngày 30/05/2018. Theo các công tố viên, nghi can Kevin Mallory, 60 tuổi, đã phản bội đất nước bằng cách cung cấp cho Trung Quốc nhiều thông tin bí mật để đổi lấy 25,000 đô la. Tuy nhiên, các luật sư bào chữa cho biết ông Kevin Mallory là một người trung thành với nước Mỹ và chỉ liên lạc với một số gián điệp Trung Quốc để thu thập thông tin về các hoạt động tình báo mà những người này đang tiến hành.
(AFP) – Đức : Thành phố đầu tiên cấm xe diesel. Hôm nay, 31/05/2018, Hambourg đã là thành phố đầu tiên của Đức cấm một số xe hơi diesel gây ô nhiễm. Những xe này sẽ không được phép chạy trên một số tuyến đường, ngoại trừ xe của người dân trong khu vực, xe cứu thương và xe giao hàng. Đây là một biện pháp mang tính biểu tượng nhiều hơn, thế nhưng nó gây lo ngại cho chính phủ Đức và các hãng xe hơi.
(AFP) – Afghanistan : Taliban bí mật thương lượng ngừng bắn. Hôm qua, 30/05/2018, tư lệnh lực lượng Mỹ và NATO, tướng John Nicholson, cho biết là các quan chức cao cấp của Taliban đang bí mật thương lượng với các quan chức chính phủ Afghanistan về một lệnh ngừng bắn. Vào cuối tháng 2 vừa qua, tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đã đề nghị hòa đàm với Taliban. Phe này sẽ có thể được công nhận là một chính đảng, nếu chấp nhận ngưng bắn và đồng ý với Hiến pháp 2004.
(AFP) – Brazil : Đến lượt ngành dầu khí đình công. Trong khi phong trào đình công của giới xe tải tạm lắng, hôm qua, 30/05/2018, tại Brazil, đến lượt ngành dầu khí bắt đầu đình công, làm gia tăng áp lực lên chính phủ của tổng thống Michel Temer. Trước lời kêu gọi của một số thành phần cực đoan đòi quân đội can thiệp để lật đổ chính phủ, chủ tịch Tòa án Tối cao Carmen Lucia đã buộc phải lên tiếng nhắc lại rằng « dân chủ là con đường duy nhất » để giải quyết các vấn đề của đất nước.
(AFP) – Zidane từ giã Real Madrid. Trước sự ngạc nhiên của mọi người, trong một cuộc họp báo tại Madrid hôm nay, 31/05/2018, cựu danh thủ Pháp Zinédine Zidane thông báo rời khỏi chức huấn luyện viên câu lạc bộ Tây Ban Nha Real Madrid, chỉ vài ngày sau khi câu lạc bộ này giành chiếc cúp C1 lần thứ ba liên tiếp với cùng một huấn luyện viên, đưa tên tuổi của ông vào lịch sử bóng đá thế giới. Cựu danh thủ Pháp hôm nay cũng tuyên bố sẽ không nhận huấn luyện cho bất cứ đội nào khác, mặc dù có người đồn đoán rằng Zidane sẽ về huấn luyện đội tuyển Pháp.
(AFP) – Rumani và Litva bị cáo buộc « thông đồng » với CIA. Tòa Án Nhân Quyền Châu Âu ngày 31/05/2018 kết tội hai nước này đã tiếp nhận các trại giam bí mật của CIA, vi phạm các quy định về nhân quyền của châu Âu. Theo khiếu kiện của hai cựu tù nhân người Ả Rập Xê Út và Palestine, thì các tù nhân ở đây đã bị tra tấn trong khuôn khổ cuộc chiến chống khủng bố của Hoa Kỳ.
(RFI) – Venezuela : Đối lập đề nghị hủy kết quả bầu cử tổng thống. Lãnh đạo đối lập Falcon còn yêu cầu tổ chức lại cuộc bầu cử tổng thống. Ngay tối hôm bầu cử 20/05, ông Falcon, đối thủ của tổng thống Nicolas Maduro đã không thừa nhận kết quả bầu cử, theo đó ông Nicolas Maduro được đa số phiếu. Ông Falcon khẳng định có nhiều gian lận trong kỳ bầu cử.
http://vi.rfi.fr/quoc-te/20180531-tin-doc-nhanh