Đọc báo Pháp – 19/12/2020
Hồng Kông: Giới đấu tranh dân chủ phải chọn lựa giữa nhà tù hay lưu vong – Mai Vân
Trang bìa các tạp chí ra tuần lễ kế chót của năm 2020 này thu hút sự chú ý bạn đọc với cách trình bày nhẹ nhàng và chủ đề cũng lý thú, càng không có thời gian tính càng tốt đặc biệt trên hai tờ có số tất niên: Courrier International đã dành một sô “3 trong 1” cho chủ đề muôn thuở là tình yêu, còn Le Point dùng một số kép để nói về những nhà thám hiểm trong lịch sử Pháp. Về châu Á, thời sự Hồng Kông nổi bật trên hai tờ L’Express và Courrier International.
Trong bài “Nhà tù hay lưu vong: Tại Hồng Kông, các nhà đấu tranh cho dân chủ phải đối mặt với một chọn lựa ác nghiệt”, L’Express ghi nhận thực tế là từ lúc luật an ninh của Bắc Kinh được ban hành tại đặc khu vào tháng Sáu, các vụ bắt giữ gia tăng và một số nhà đối lập có thể bị tù chung thân.
Tạp chí mô tả trường hợp của một sinh viên 18 tuổi. Giống như nhiều nhà hoạt động Hồng Kông bị bắt kể từ khi bắt đầu những cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ, vào năm 2019, cậu sinh viên này đang bị truy tố về tội “mang theo vũ khí” trong một cuộc biểu tình ủng hộ các quyền tự do một năm trước, điều mà cậu hoàn toàn phủ nhận.
Được tại ngoại trong khi chờ ngày xét xử, cậu thanh niên này phải trình diện đồn cảnh sát hàng tháng và thú nhận rằng anh như “bị tê liệt” trước ý tưởng sẽ bị “bỏ tù hoặc hành hung, như một số người biểu tình đã từng nếm qua”.
Cậu sinh viên không còn tin tưởng vào hệ thống tư pháp Hồng Kông, vốn là môt hệ thống độc lập về mặt lý thuyết, khác với Trung Hoa Đại Lục, và dựa trên nguyên tắc “một quốc gia, hai chế độ”, nhưng đã bị ép buộc là phải thiết lập lại “trật tự xã hội” ở Hồng Kông và bóp nghẹt mọi khuynh hướng đòi độc lập, từ khi luật an ninh của Bắc Kinh,được thông qua vào tháng 6 năm nay.
Trong số hơn 10.000 người bị bắt kể từ khi bắt đầu cuộc nổi dậy chống lại chế độ cộng sản, hơn 2.300 người là đối tượng bị truy tố, bao gồm các đại biểu dân cử, những gương mặt tiêu biểu của lớp tuổi trẻ đối kháng với Bắc Kinh, và rất nhiều người bình thường. Theo báo chí địa phương, ít nhất 200 người trong số họ đang phải chờ ngày xét xử trong nhà tù. Một số tên tuổi trong phong trào đấu tranh như Hoàng Chi Phong (Joshua Wong), Chu Đình (Agnes Chow) và Lâm Lãng Ngạn (Ivan Lam) cũng bị tống giam sau khi bị kết án tù về tội tham gia biểu tình vào năm ngoái, 2019.
“Mục đích của chính quyền trung ương là dẹp tan đối lập”.
Theo L’Express, trong bối cảnh các vụ bắt giữ và bỏ tù gia tăng kể từ tháng 7, chính quyền thân Bắc Kinh tại Hồng Kông có dấu hiệu đang làm mọi việc để gieo rắc nỗi sợ hãi và chấm dứt phong trào phản kháng.
Đối với nhà chính trị học Lâm Hòa Lập (Willy Lam), tại Đại Học Trung Văn Hương Cảng ở Hồng Kông thì vì sợ không kiểm soát được hoàn toàn Hồng Kông nên Bắc Kinh phải tìm cách đè bẹp phe đối lập ở đặc khu, bằng cách truất quyền đại biểu hoặc bỏ tù những nhân vật nổi bật nhất của phe ủng hộ dân chủ.
Tình thế hiện nay đã buộc các nhà đối lập phải lựa chọn giữa tù đày hay lưu vong. Tuy nhiên, giải pháp thứ hai này cũng có nhiều lại rủi ro: Tháng 8 vừa qua, 12 thanh niên bị chận bắt trên biển khi họ đang trên đường đến Đài Loan, và kể từ lúc đó họ bị giam giữ ở Hoa Lục.
Cho dù vậy, số người chọn đường lưu vong ngày càng nhiều. Trường hợp mới nhất là nghị sĩ dân chủ đối lập Hứa Chí Phong (Ted Hui), vào đầu tháng 12 đã lấy cớ đi tham dự một hội nghị về biến đổi khí hậu ở Đan Mạch để rời Hồng Kông qua sống lưu vong ở Luân Đôn. Lập tức các tài khoản ngân hàng của ông và những người thân đã bị phong tỏa theo yêu cầu của nhà chức trách.
Theo báo chí Hong Kong, có ít nhất 250 người đã xin tị nạn ở Úc kể từ năm 2019, còn theo nguồn tin riêng của L’Express, có khoảng 200 người đã xin tị nạn ở Hoa Kỳ, và 1.700 người đã xin trợ giúp từ quỹ nhân đạo do chính quyền Đài Loan mở ra vào tháng 7. Chính quyền Đài Bắc còn cấp 3.800 giấy phép cư trú cho người Hồng Kông lánh nạn từ tháng Giêng đến tháng 7 năm 2020.
Theo giáo sư khoa học chính trị Jean-Pierre Cabestan, tại Đại Học Baptist tại Hồng Kông, hoạt động của các nhà đối lập sẽ trở nên “ngày càng khó khăn hơn với việc Đảng Cộng Sản sẽ làm các đảng đối lập mất dần tính chính đáng và biến mất”. Về lâu về dài, xã hội dân sự sẽ vẫn là lực lượng đối kháng duy nhất, nhưng theo giáo sư Cabesta, sẽ không có tác dụng “đối với một hệ thống chính trị đã trở thành độc tài”.
Hồng Kông chìm vào màn im lặng
Courrier International tuần này cũng lo ngại cho tình hình “Hồng Kông đang chìm vào một sự im lặng vô thực” tựa bài báo trang Châu Á, trích dẫn trang thông tin Asia Sentinel tại Hồng Kông
Bài báo mô tả Hồng Kông như đang sống dưới một ách áp bức, với những vụ bắt bớ đối lập và những chuyến ra đi lưu vong liên tiếp, trong khi cộng đồng doanh nghiệp giữ im lặng và bản thân các nhà báo luôn phải cảnh giác trước những người đối thoại của họ – và tự hỏi ai sẽ dám tiếp tục nói chuyện với họ.
Phong trào biểu tình kéo dài hàng tháng, với hàng trăm nghìn người Hồng Kông xuống đường phản đối đàn áp của Bắc Kinh giờ đã đi vào bế tắc. Thành phố từng diễn ra cuộc nổi dậy nảy lửa, thậm chí có lúc sử dụng bạo lực, đã rơi vào một sự im lặng không thực.
Thế mà, theo ông Lạc Huệ Ninh (Luo Huining), người đứng đầu Văn Phòng Liên Lạc của Bắc Kinh tại Hồng Kông, tiến trình tịch thu quyền tự do tư tưởng và tự do ngôn luận của người Hong Kong vẫn chưa kết thúc.
Vẫn theo nhân vật này, nếu luật an ninh quốc gia do Bắc Kinh áp đặt “bắt đầu có hiệu lực”, thì các cơ chế được thực thi phải được cải thiện để các cá nhân tuân thủ “theo cách riêng của họ”. Vì vậy, vấn đề không chỉ là hạn chế hành động và lời nói của người Hồng Kông, mà còn là loại bỏ trong đầu những ý tưởng trái với Đảng và Nhà nước, để sự tuân thủ, thay vì là một phản xạ sợ hãi, trở thành phản xạ bản năng. Các thư viện đã loại bỏ những cuốn sách cổ vũ dân chủ và các bài học về dân chủ bị loại khỏi chương trình giáo dục.
Bài báo cũng nêu bật vấn đề người Hồng Kông lũ lượt tìm đường lưu vong, khiến phe thân Bắc Kinh yêu cầu các thẩm phán không cho các nhà đấu tranh dân chủ được tại ngoại hầu tra, trong lúc hàng ngàn người bị câu lưu năm 2019 vẫn chờ đợi xét xử. Làn sóng lưu vong sẽ còn mạnh mẽ hơn, với việc Anh Quốc cấp phát rộng rãi loại hộ chiếu gọi là BNO – tức là cho người Anh hải ngoai.
Tuy nhiên nếu Bắc Kinh vui mừng trước sự ra đi của thành phần “đáng gờm” này, thì đó cũng cũng là một tình trạng chảy chất xám mà khiến Hồng Kông bị thiệt thòi nhiều.
Courrier International: Tình Yêu thời Covid-19
Courrier International dành tựa đầu cho “Các mối tình của chúng ta” bên cạnh hình vẽ bóng dáng một nam nhân màu đen ôm một trái tim màu cam to hơn nửa người với đôi mắt tròn to, và hàng chú thích bên dưới: “Vào thời điểm đại dịch này, các cặp tình nhân đua nhau sáng tạo để gặp được nhau”. Tạp chí giới thiệu những câu chuyện tình đẹp nhất đăng trên báo chí nước ngoài.
Theo Courrier International, trong những tháng qua, đại dịch Covid-19 đã ghi đậm dấu ấn trong cuộc sống hàng ngày và trong thói quen của chúng ta. Với phong tỏa, các quy tắc giãn cách xã hội có thể khiến những người yêu nhau nản lòng.
Thế nhưng không! Tạp chí tỏ ra rất lãng mạn: “Tình yêu, sự lãng mạn dường như đã vượt qua cơn lốc của các tiêu chuẩn y tế mới. Chúng tôi đã chọn từ báo chí nước ngoài ba câu chuyện tuyệt vời kết thúc có hậu. Một niềm vui mà chúng tôi muốn chia sẻ với bạn đọc”.
Câu chuyện thứ nhất được kể trong một bài báo dài trên tờ Wired công bố tháng 10 vừa qua. Tạp chí Mỹ về các công nghệ mới kể về câu chuyện của Rashied Amini. Vào lúc sắp chia tay với người bạn đời của mình, người kỹ sư ở cơ quan NASA này đã phát minh ra Nanaya, một thuật toán để dự đoán giá trị của một mối quan hệ lãng mạn, được dùng trong một ứng dụng hẹn hò phổ biến trong thời kỳ đại dịch này.
Theo tờ báo, Nanaya giúp những người độc thân tìm thấy tình yêu, nhưng cũng giúp những người đang yêu nhau đánh giá mối quan hệ của mình.
Một loạt chuyện tình khác được Courrier International giới thiệu diễn ra ở Mêhicô. Nhật báo La Jornada đi gặp những người độc thân đang tìm kiếm một người bạn tâm giao hoặc chỉ là một người tình một đêm. Ở đấy cũng vậy, phương tiện tìm kiếm cũng là các ứng dụng hẹn hò. Theo tờ báo Mêhicô, Covid-19 đã khiến người ta bị giằng xé không ít giữa ý thức trách nhiệm và những dục vọng xác thịt, và một số người đã phát minh ra các hình thức quan hệ mới trong khi những người khác thì sẵn sàng phá bỏ các cấm kỵ.
Câu chuyên thứ ba nói về một mối tình không cần đến công nghệ hay ứng dụng mà chỉ cần đến …một chiếc xe đạp. Đó là trường hợp của Bill Clintone Linyelela, đã đạp xe hơn 2.000 km từ Nairobi (Kenya) đến Mekele (Ethiopia) để gặp người yêu. Tạp chí East African đã gặp gỡ nhân vật này để ghi lại điều có thể gọi là một “sử thi tình yêu”.
L’Express: Cái bẫy của những đồng tiền dễ kiếm
L’Express trên nền bầu trời xanh chú ý đến “tiền dễ kiếm”, gợi lên hình ảnh quen thuộc tiền từ trên trời rơi xuống với hình vẽ hai chiếc trực thăng trục theo hai con heo đất đang rải tiền xuống đất. Nhưng tạp chí đã cảnh báo ngay trong tựa lớn: “Cái bẫy của sự nghiện ngập”.
Trong bài viết bên trong với tựa đề “Khi tiền từ trên trời rơi xuống”, tạp chí lo ngại: Giữa một thế giới tài chính đang « bay bổng » và một nền kinh tế thật đã chai cứng, được truyền dịch với tiền nhà nước sự cách biệt ngày càng lớn. Và đây là điều đáng lo ngại.
Trong khi hành tinh đang trải qua cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng nhất trong gần một thế kỷ qua, chưa bao giờ tiền lưu thông nhiều như thế, có nhiều thanh khoản để tìm kiếm các khoản đầu tư sinh lời – kết quả của các chính sách tiền tệ cực kỳ dễ dãi do các ngân hàng trung ương thực hiện, đã mở rộng cửa van để ngăn chặn sự sụp đổ của hệ thống tài chính.
Nhưng, theo tạp chí, khi tiền dường như từ trên trời rơi xuống, các dấu mốc mờ đi, và nền kinh tế đi vào vùng đất lạ.
Tạp chí công nhận là đối mặt với tình trạng khẩn cấp, thì đúng là phải hoan nghênh việc có được không gian hành động nhờ biển thanh khoản này mang lại. Ra khỏi khủng hoảng, hàng nghìn tỷ đô la này sẽ rất cần thiết để xây dựng lại nền kinh tế bị tàn phá, chuẩn bị cho sự phục hồi và đối phó với thách thức khí hậu.
Nhưng mối nguy hiểm là người ta sẽ bị say sưa với những đợt bơm tiền lặp đi lặp lại này, mà quên rằng luận điểm “bất cứ giá nào” mà tổng thống Pháp Macron từng nêu lên cũng có giới hạn của nó, đồng thời có xu hướng tạo bong bóng tài chánh một cách đáng tiếc. Và những câu chuyện bong bóng nói chung thường kết thúc không tốt.
L’Obs: Trong đầu những người theo thuyết âm mưu
L’Obs cũng gởi đi một thông điệp cảnh giác nhưng đối với những loại thuyết âm mưu. Hàng tựa lớn trang bìa ghi nhận: “Trong đầu của những người theo thuyết âm mưu” kèm theo bóng nhìn nghiêng của một người với trong đầu toàn là những từ ngữ như “truyền thông”, “Covid”, “5G”, “Vac-xin”, “Fake News”, tức là những mục tiêu tấn công rất được các thuyết âm mưu ưa chuộng. Tạp chí cho biết: Đây là kết quả của một cuộc điều tra của viện thăm dò Pháp Ipsos.
Trong một hồ sơ 12 trang, tạp chí ghi lại quan điểm của một số người Pháp tin tưởng vào các loại thuyết âm mưu, như trường hợp của Julien, một kỹ thuật viên hoạt động trong lãnh vực môi trường: “Đối với tôi, một người theo thuyết âm mưu chỉ là một người có đầu óc phê phán chứ không phải là một con cừu.”
Bài xã luận của Obs lưu ý: “Việc một bộ phận người dân tin vào các thuyết âm mưu là một thách thức đối với nền dân chủ của chúng ta. Đó là dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự mất niềm tin vào các thể chế. Việc chỉ tố cáo suông các thuyết “âm mưu” không phải là biện pháp để ngăn chặn được đà vươn lên của chủ nghĩa âm mưu”.
Theo l’Obs, đối tượng bị những người theo thuyết âm mưu đả kích không chỉ là truyền thông gọi là “dòng chính”, mà còn là các kênh truyền hình bị họ cáo buộc là lặp đi lặp lại những thông tin đến mức đáng ngờ. Sophie, một tiếp viên hàng không khẳng định: “Đối với tôi, CNews và BFM, hai kênh tin tức tại Pháp, không khác gì nhau, rất dễ biết họ sẽ nói gì, họ đã bị chính phủ mua chuộc đến mức trở nên buồn cười”.
Về các phương tiện truyền thông nói chung, những người theo thuyết âm mưu rất dứt khoát. Isabelle, một nữ đầu bếp khẳng định “Họ đã bị kiểm soát”; Coralie, trợ lý giám đốc giải thích thêm: “Có những nhóm người có vị trí cao hơn nhiều so với lãnh đạo các phương tiện thông tin này. Chính những người đó đã quyết định về thông tin dành cho chúng tôi”.
Le Point: Các chuyến du hành đã làm nên nước Pháp
Riêng Le Point, trong số kép cuối năm, đã dành trọn một hồ sơ 80 trang cho “Các cuộc du hành đã làm nên nước Pháp” – tựa lớn trang bìa – kèm theo chú thích “Các nhà thám hiểm và tiên tri”, nêu tên của một loạt nhân vật như Louis-Antoine de Bougainville, Vivant Denon, Alexis de Tocqueville, Arthur Rimbaud.
Những ai chú ý đến Việt Nam chắc chắn sẽ tìm đọc bài “Và Citizen Kahn (Công Dân) Kahn đưa thế giới vào kho lưu trữ”, nói về Albert Kahn (1860-1940), một chủ nhà băng triệu phú người Pháp đã nuôi tham vọng thành lập một kho tư liệu ảnh màu về tất cả các nước trên thế giới.
Kết quả là ông đã cử người đi đến được 48 quốc gia, chụp được 72.000 tấm ảnh theo kỹ thuật kính ảnh màu (autochrome) và ghi được 120 giờ phim. Trong số này có hơn 1000 bức ảnh xưa về Việt Nam và Hà Nội vào những năm 1910-1920, những tư liệu phải nói là rất quý giá.
Tin tổng hợp
(AFP) – Thổ Nhĩ Kỳ muốn sang “trang mới” với châu Âu.
Sau buổi họp trực tuyến ngày 18/12/2020 với thủ tướng Đức, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cũng cảm ơn bà Angela Merkel vì những nỗ lực và đóng góp mang tính xây dựng cho mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Âu. Theo thủ tướng Đức, Ankara và Bruxelles có “một cơ hội mới” để tăng cường quan hệ song phương, nhưng một số nước tìm cách “gây khủng hoảng”, dù bà Merkel không nêu đích danh. Tại thượng đỉnh ở Bruxelles vào tuần trước, các nhà lãnh đạo Liên Âu đã quyết định trừng phạt Ankara vì “những hành động gây hấn đơn phương” của Thổ Nhĩ Kỳ ở Đông Địa Trung Hải, khu vực có nguồn dầu khí dồi dào. Quan hệ ngoại giao hiện cũng căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Pháp, Hy Lạp và Cộng Hòa Chypre.
(RFI/Yonhap) – Người tị nạn Bắc Triều Tiên phản đối luật mới về việc phạt tù người rải truyền đơn chống Bình Nhưỡng.
Ngày 14/12/2020, Quốc Hội Hàn Quốc đã thông qua một đạo luật trừng phạt 3 năm tù đối với người gửi truyền đơn và đồ vật chống chế độ Bắc Triều Tiên. Luật mới được cho là nhắm đến hiệp hội No Chain For North Korea. Đối với Seoul, thả truyền đơn chỉ gây ra những khiêu khích vô ích, gây hại cho sự cân bằng trên bán đảo. Tuy nhiên, nhiều hiệp hội người đào tẩu Bắc Triều Tiên phản đổi biện pháp bị đánh giá là hạn chế quyền tự do ngôn luận. Một số nghị sĩ Mỹ cũng lên tiếng phản đối nhưng 17 tổ chức dân sự Hàn Quốc đã ra một công bố chung ngày 18/12 để phản đối việc Mỹ “can thiệp vào công việc nội bộ” của nước này.
(AFP) – Hoa Kỳ : Quốc Hội tạm tránh được tình trạng “đóng cửa” chính phủ.
Quốc Hội Mỹ vào hôm qua 18/12/2020 đã thông qua dự luật gia hạn ngân sách liên bang cho đến ngày 20/12, để có thời gian tiếp tục các cuộc thảo luận về ngân sách năm 2021, hiện vẫn còn bế tắc. Dự luật được thông qua cho phép tránh được tình trạng “đóng cửa – shutdown” của chính quyền liên bang, vài giờ trước khi tình trạng này xẩy ra.
(AFP) – Canada sẽ vi phạm luật quốc tế khi cho dẫn độ giám đốc tài chính Hoa Vi sang Hoa Kỳ.
Các luật sư của bà Mạnh Vãn Châu đã đưa ra lập luận trên trong những văn kiện mới trình lên tòa án Vancouver, Canada, vào ngày 18/12/2020. Hoa Kỳ muốn xét xử giám đốc tài chính Hoa Vi về tội gian lận ngân hàng. Các luật sư bào chữa cho bà Mạnh Vãn Châu khẳng định là các cáo buộc nhắm thân chủ của họ không có “mối liên hệ thực sự” nào với Hoa Kỳ.
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20201219-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p-1
Điểm tin thế giới 19/12:
Luật sư TT Trump chỉ trích các Thẩm phán Tối cao; Mỹ chế tài thêm 60 công ty Trung Quốc
Quý Khải
Mục Điểm tin thế giới ngày Thứ bảy (19/12) của DKN xin gửi tới quý độc giả những tin sau:
Luật sư Lin Wood chỉ trích các Thẩm phán Tối cao.
Trong một loạt tràng tweet nảy lửa hôm thứ Năm (17/12), Luật sư trong nhóm pháp lý TT Trump, Lin Wood đã chỉ trích và yêu cầu Thẩm phán Tòa án Tối cao John Roberts và Stephen Breyer từ chức, cáo buộc họ là “hủ bại và gian dối” khi từ chối nhìn vào thực tế gian lận bầu cử, và từ chối thụ lý các đơn kiện. [chi tiết]
Mỹ chế tài bổ sung thêm 60 công ty Trung Quốc.
Danh sách đen của Mỹ giờ đã mở rộng để bao hàm SMIC – nhà sản xuất chip hàng đầu Trung Quốc, theo quyết định công bố hôm thứ Sáu. Theo đó, các công ty Mỹ sẽ bị hạn chế bán sản phẩm cho các thực thể này để bảo vệ an ninh quốc gia Mỹ, ngăn ngừa công nghệ bị đánh cắp để củng cố cho quân đội Trung Quốc. [SCMP]
Phó tổng thống và Chủ tịch hạ viện Mỹ tiêm vắc xin Covid-19.
Phó Tổng thống Mike Pence và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã tiêm vắc xin COVID-19 của tập đoàn dược phẩm Pfizer hôm thứ Sáu (18/12 theo giờ Mỹ). Cả hai trong số những quan chức cao cấp nhất của Mỹ đều bày tỏ sự tin tưởng đối với vắc-xin trong việc chiến thắng đại dịch. [Conservative Review]
TT Trump họp với Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Chris Miller tại Phòng Bầu dục.
Cuộc họp này được lên lịch lúc 3 giờ chiều thứ Sáu (3 giờ sáng thứ Bảy giờ VN), xảy ra không lâu sau khi Lầu Năm Góc tuyên bố ngừng cung cấp các báo cáo tình báo cho Nhóm chuyển tiếp Biden. [The Gateway Pundit]
Georgia tiến hành xác minh chữ ký với phiếu bầu qua thư toàn bang.
Hôm 17/12 Thư ký bang Georgia Brad Raffensperger công bố tiểu bang sẽ tiến hành xác minh chữ ký trên các phiếu bầu vắng mặt đối với 159 quận thuộc tiểu bang. Bang này cũng đã tiến hành hai cuộc kiểm phiếu lại trên toàn tiểu bang và phát hiện nhiều sai phạm về hàng ngàn phiếu bầu tuy nhiên chưa đủ để lật ngược kết quả cuộc bầu cử. [chi tiết]
Luật sư Powell: TT Trump nên lập tức niêm phong toàn bộ máy bỏ phiếu để giám định.
Sau khi kiểm tra pháp y máy bỏ phiếu Dominion ở tiểu bang Michigan và phát hiện ra tỷ lệ lỗi lên tới 68,05%, một lỗi nghiêm trọng trong bảo mật và bảo đảm tính toàn vẹn của cuộc bầu cử, luật sư Sidney Powell đã kiến nghị rằng, mọi máy bỏ phiếu được sử dụng trong cuộc bầu cử năm nay đều nên bị thu giữ và tiến hành kiểm tra pháp y. [chi tiết]
20 nhà lập pháp Hạ viện kêu gọi ngay lập tức điều trần về gian lận bầu cử.
Dân biểu Cộng hòa Mo Brooks đã viết một bức thư gửi tới những người đứng đầu một số ủy ban của Thượng viện và Hạ viện. Bức thư thúc giục các lãnh đạo này tổ chức các buổi điều trần và điều tra về hành vi gian lận và trộm cắp bầu cử trong cuộc bầu cử tổng thống 2020. Bức thư nhận được sự ủng hộ của 19 thành viên Hạ viện khác. [chi tiết]
TNS Rand Paul: Các tòa án tránh né dữ kiện gian lận, viện cớ thủ tục để bác đơn kiện.
Thượng nghị sĩ Rand Paul đã bác bỏ luồng thông tin cho rằng các tòa án đã đưa ra “quyết định dựa trên thực tế” trong bối cảnh các cáo buộc gian lận bầu cử tại Mỹ. Ông nói rằng các vụ kiện gian lận phiếu bầu bị bác vì thủ tục chứ không phải thiếu bằng chứng. [chi tiết]
Con số không nói dối: 790.000 phiếu bầu gian lận được tìm thấy ở Arizona.
Vừa qua các chuyên gia đã phân tích dữ liệu phiếu bầu ở tiểu bang Arizona và phát hiện, trong số các lá phiếu được đưa vào hệ thống kiểm phiếu, có 790.000 phiếu đã được “tẩy xóa” để bầu cho Joe Biden, điều này cho thấy một vụ gian lận bầu cử quy mô lớn đã diễn ra ở Arizona. [chi tiết]
Tạp chí đặc biệt
Covid-19: Thế giới hối hả khởi động chiến dịch tiêm chủng
Thanh Phương
Sau Anh Quốc, một số nước khác đã khởi động chiến dịch chích ngừa Covid-19; Sau khi đại cử tri đoàn chính thức bầu Biden làm tổng thống Mỹ, đảng Dân Chủ nỗ lực giành thêm chiến thắng ở Thượng Viện; Một nhà nghiên cứu Đức tố cáo Trung Quốc cưỡng bức lao động người Duy Ngô Nhĩ; Giới văn nghệ sĩ Anh tiếc thương John Le Carré, bậc thầy của truyện gián điệp. Đó là những chủ đề chính của tạp chí Thế Giới Đó Đây cuối tuần này.
Covid-19 : Thế giới đua nhau tiêm chủng
Cùng lúc với Hoa Kỳ, ngày 14/12/2020, Canada đã khởi động chiến dịch chích ngừa Covid-19, đầu tiên là tiêm chủng cho những người sống trong các viện dưỡng lão ở Québec và các nhân viên y tế ở Ontario. Theo kế hoạch, từ đây đến đầu tháng 1/2021, khoảng 50.000 người dân Canada sẽ được chích ngừa virus corona. Đây được coi là chiến dịch tiêm chủng quy mô nhất trong lịch sử nước này.
Từ Québec, thông tín viên Pascale Guéricolas tường trình ngày 14/12:
Những tràng vỗ tay vang lên dồn dập để hoan nghênh cụ bà Gisèle Lévesque, 89 tuổi, phụ nữ Canada đầu tiên được chích ngừa tại thành phố Québec, ngay trước khi đến lượt một hộ lý ở Toronto. Tại Québec, chính quyền địa phương ưu tiên chích ngừa trong các viện dưỡng lão, nơi tập trung gần 2 phần 3 số ca tử vong. Hai bộ trưởng Y Tế của Québec và Canada đã cùng nhau trải qua thời điểm quan trọng này, được xem như là tín hiệu hy vọng giữa cơn khủng hoảng đại dịch, theo lời dân biểu đảng cầm quyền Pablo Rodriguez: « Tôi muốn gởi lời cám ơn đến các nhân viên y tế, ở vùng Québec của chúng tôi và ở khắp Canada. Nhưng đó chỉ mới là khởi đầu, chúng ta hãy cùng nhau tiếp tục, cám ơn ! »
Trong khi có đến 95% số người sống trong các viện dưỡng lão cho biết sẵn sàng được chích liều vac-xin đầu tiên, thì tỷ lệ này nơi các nhân viên y tế tụt xuống còn 40%. Khi được hỏi về điều đó, bà Francine Dupuis, điều hành nhiều cơ sở y tế ở Montréal, tỏ vẻ tin tưởng : « Chắc chắn là còn rất nhiều việc phải làm trước khi tiêm chủng cho toàn bộ người dân. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm công tác truyền thông để khuyến khích thêm nhiều người chích ngừa. »
Vac-xin của của hai hãng Mỹ Đức Pfizer/BionNTech là thuốc tiêm chủng đầu tiên được cấp phép ở một số nước phương Tây như Anh, Mỹ, Canada (riêng Hoa Kỳ vừa cấp phép cho vac-xin thứ Hai, vac-xin của Moderna, hôm 17/12), cũng như ở một số nước khác như Ả Rập Xê Út và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất. Hai nước vùng Vịnh cũng đã bắt đầu chích ngừa cho dân trong tuần này.
Về phần châu Âu, hôm thứ Tư 16/12/2020, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen thông báo là 27 nước thành viên Liên Hiệp Châu Âu sẽ có thể bắt đầu chiến dịch tiêm chủng ngừa Covid-19 kể từ ngày 27/12, sau khi Cơ quan dược phẩm châu Âu ( EMA ) cấp phép cho vac-xin Pifzer-BioNtech. Dưới áp lực của nước Đức, Cơ quan dược phẩm châu Âu sẽ họp lại ngay từ ngày 21/12, tức là sớm hơn một tuần so với dự kiến ban đầu, để cho biết ý kiến về vac-xin Pifzer-BioNtech. Ủy Ban Châu Âu có thể sẽ cấp phép cho vac-xin trong khoảng thời gian lễ Noel. Hôm thứ Tư, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu cũng nhắc lại là họ đã đặt mua số lượng vac-xin nhiều hơn mức cần thiết để chích ngừa cho toàn bộ người dân châu Âu, thông qua các hợp đồng với nhiều viện bào chế khác nhau để có một nguồn vac-xin đa dạng.
Riêng tại nước Pháp, thủ tướng Jean Castex ngày 16/12 đã thông báo là chiến dịch chích ngừa Covid-19 tại Pháp sẽ bắt đầu ngay từ tuần cuối của tháng 12, nhưng những người không thuộc diện ưu tiên sẽ phải chờ đến cuối mùa xuân năm tới mới được tiêm chủng.
Hy vọng là việc chuẩn bị cho chiến dịch chích ngừa Covid-19 tại Pháp nói riêng và châu Âu nói chung sẽ không bị xáo trộn bởi việc tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngày 17/12/2020 được xét nghiệm dương tính với virus corona và phải tự cách ly trong 7 ngày. Cùng với tổng thống Macron, một số lãnh đạo chính trị của Pháp và châu Âu, do có tiếp xúc gần với nguyên thủ quốc gia, cũng phải tự cách ly trong 7 ngày, để đề phòng cho dù được xét nghiệm âm tính, như thủ tướng Jean Castex, chủ tịch Hạ Viện Richard Ferrand, chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel, thủ tướng các nước Bồ Đào Nha (Antonio Costaet), Bỉ (Alexander De Croo), Tây Ban Nha (Pedro Sanchez) và Luxembourg (Xavier Bettel).
Hoa Kỳ: Biden lại đi vận động
Sau khi chính thức được đại cử tri đoàn bầu làm tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ, ngày 15/12/2020, ông Joe Biden đã đến Atlanta để yểm trợ hai ứng cử viên Dân Chủ tranh cử Thượng Viện Raphael Warnock et de David Ossof.
Cả hai đều phải cố giành được chiếc ghế nghị sĩ để bảo đảm cho đảng Dân Chủ nắm đa số ở Thượng Viện. Georgia là bang mà ông Biden giành thắng lợi với đa số sát sao và như vậy là chưa có gì chắc chắn trong cuộc bầu cử có có tính chất quyết định này vào ngày 05/01 tới. Thông tín viên thường trực của RFI Anne Corpet tường thuật từ Atlanta :
Về phía đảng Dân Chủ, để có thể giành chiến thắng, các ứng cử viên phải quy tụ một liên minh rộng lớn bao gồm: thiểu số người da đen, gốc Mỹ La tinh, gốc Á và thành phần cấp tiến ở các vùng ngoại ô lớn.
Alexis Harris, nữ sinh viên khoa học chính trị người Mỹ gốc Phi, ý thức rất rõ về tầm quan trọng của cuộc bầu cử này. Cô nói :
« Chúng tôi sẽ quyết định ai kiểm soát Thượng Viện, nơi nắm quyền lực chính trị thật sự ở Hoa Kỳ, bởi vì nếu chúng tôi không kiểm soát được Thượng Viện, chúng tôi sẽ không thể đưa được các dự luật lên đến văn phòng tổng thống. Cho nên, nhiều người trong chúng tôi thấy trách nhiệm của mình rất nặng nề và điều này khiến chúng tôi phải càng tích cực tham gia.
Nhưng phe Cộng Hòa cũng nhận thấy tầm quan trọng của cuộc bầu cử Thượng Viện này. Eddi Tuck còn rất đau về thất bại của Donald Trump, nhưng anh vẫn rất quyết tâm. Anh nói :
« Mọi cặp mắt nay đều hướng về Georgia, cả nước đang nhìn vào chúng tôi. Cuộc bầu cử này quan trọng lắm. Bằng mọi giá chúng tôi phải giữ được đa số ở Thượng Viện, để duy trì sự cân bằng quyền lực. »
Các ứng cử viên Cộng Hòa mô tả đối thủ Dân Chủ của họ như là những kẻ theo chủ nghĩa xã hội cực đoan, một lập luận thuyết phục được rất nhiều người tại bang miền nam theo xu hướng bảo thủ này. Ông Joe Biden, vốn được xem là một nhân vật thuộc cánh trung, sẽ cố làm dịu đi hình ảnh đó, nhưng tổng thống tân cử sẽ khó mà thu phục được những cử tri Cộng Hòa đã bỏ phiếu cho Donald Trump ».
Về phần Donald Trump, cho tới nay ông vẫn dứt không nhìn nhận đã thất cử và vẫn đưa ra những cáo buộc không có cơ sở về các vụ gian lận bầu cử. Những người trung thành với tổng thống Cộng Hòa mãn nhiệm thì vẫn hy vọng Quốc Hội Mỹ sẽ đảo ngược kết quả bỏ phiếu của đại cử tri đoàn ngày 06/01 năm tới. Nhưng gần như chắc chắn là điều này không thể xảy ra, vì muốn như thế thì phải có sự chấp thuận của đa số hai phần ba Quốc Hội lưỡng viện. Trong khi đó, thứ nhất là đảng Dân Chủ đang nắm đa số ở Hạ Viện, thứ hai là tại Thượng Viện, có rất nhiều nghị sĩ Cộng Hòa, kể cả lãnh đạo khối đa số Cộng Hòa Mitch McConnell, đã công nhận chiến thắng của ông Joe Biden.
Trung Quốc bị tố cưỡng bức lao động người Duy Ngô Nhĩ
Trong khi cả thế giới lo chống dịch Covid-19, Trung Quốc tiếp tục đàn án sắc tộc Hồi Giáo Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương. Theo một nghiên cứu mới vừa được công bố tại Hoa Kỳ trong tuần này, hơn nữa triệu người thuộc các sắc tộc thiểu số đã bị đưa đi lao động cưỡng bức tại các cánh đồng trồng bông sợi. Tác giả của báo cáo này là nhà nghiên cứu người Đức Adrian Zenz, một trong những người đầu tiên tìm hiểu về các trại tập trung do chính quyền Bắc Kinh lập ra để giam giữ người Duy Ngô Nhĩ. Trả lời RFI Pháp ngữ, ông Adrian Zenz cho biết :
« Chúng tôi biết là tình trạng lao động cưỡng bức có trong ngành dệt may. Nhưng điều mà nay chúng tôi có thể chứng minh, đó là trong cả việc thu hoạch bông sợi, Trung Quốc cũng sử dụng đến nữa triệu lao động thuộc các sắc tộc thiểu số. Kế hoạch lao động cưỡng bức này đã được phát triển cùng lúc với việc giam giữ hàng loạt người Duy Ngô Nhĩ trong các trại tập trung. Nhưng ở đây là những người Duy Ngô Nhĩ còn tự do. Họ bị tuyển dụng một cách cưỡng bức và buộc phải làm việc theo hướng thay đổi xã hội và văn hóa của họ, để gia tăng sự kiểm soát của nhà nước lên họ. Họ ép buộc các nông gia và các nhà chăn nuôi truyền thống Duy Ngô Nhĩ biến thành những nhân viên hay công nhân nhà máy. »
Vĩnh biệt bậc thầy của truyện gián điệp
Cái chết của nhà văn Anh nổi tiếng John Le Carré ở tuổi 89 đã gây xúc động mạnh tại nước này. Bậc thầy về truyện gián điệp, đã bán hơn 60 triệu cuốn sách trên thế giới, vừa qua hôm thứ bảy 12/12/2020 vì bệnh viêm phổi. Ông đã viết tổng cộng 25 tiểu thuyết và nhiều hồi ký. Tên thật là David Cornwell, John Le Carrré đã nổi tiếng khắp thế giới kể từ khi cho ra mắt độc giả cuốn tiểu thuyết thứ ba « Điệp viên đến từ vùng đất lạnh », xuất bản năm 1964, khi ông còn là một nhà ngoại giao làm việc trong đại sứ quán Anh ở Bonn, Đức. Rất nhiều người trong giới văn nghệ sĩ Anh Quốc hôm thứ Hai vừa qua đã tỏ lòng tôn vinh bậc thầy về truyện gián điệp. Từ Luân Đôn, thông tín viên Muriel Delcroix tường trình :
« Một người khổng lồ của văn học Anh » và « một trong những tiểu thuyết gia lớn nhất của nước Anh thời hậu chiến » : các nhà sử học, nhà văn, cũng như các diễn viên từng thể hiện các nhân vật của ông trên màn ảnh nhỏ, cũng như màn ảnh lớn, hôm thứ hai này đã thi nhau bày tỏ nỗi đau buồn của họ trước cái chết của John Le Carré. Nam tài tử Anh Gary Oldman, từng đóng vai George Smiley, nhân vật huyền thoại của John Le Carré, trong phóng tác điện ảnh “Tinker Taylor Soldier Spy”, đã bày tỏ sự ngưỡng mộ của ông đối với một tác giả lớn, bậc thầy thực thụ về truyện gián điệp, một nhà văn nghiêm túc, bí hiểm, chín chắn, nhưng cũng là một « người đàn ông lịch lãm ».
« John Le Carré đã xâm nhập được vào văn hóa bình dân, một điều rất hiếm », theo nhận xét của nhà văn Anh Robert Harris. Đối với ông, « Điệp viên đến từ vùng đất lạnh quả là một kiệt tác, một bức chân dung tâm lý tuyệt hảo về sự phản bội và sự suy đồi của chính quyền Anh ».
Còn đối với tác giả Mỹ Stephen King, John Le Carré đúng là « một người khổng lồ của nền văn học và hiện thân của tinh thần nhân bản ». Đó là hai phẩm chất mà đại diện của nhà văn, Jonny Geller, cũng ca ngợi khi thông báo cái chết của điệp viên trở thành tác giả. Geller không giấu nỗi đau buồn của ông khi thấy Anh Quốc mất đi « một nhân vật rất dí dỏm, rất thông minh và rất khoan dung ». Rồi ông kết luận : « Tôi vừa mất một người bạn thân, một người thầy và một nguồn cảm hứng ».