Đọc báo Pháp – 12/07/2018
Chiến tranh thương mại :
« Kho vũ khí » của Trung Quốc để trả đũa Donald Trump
Để đáp trả các quyết định của tổng thống Mỹ Donald Trump tăng thuế nhập khẩu lên hàng hóa Trung Quốc, Bắc Kinh cần tìm các loại « vũ khí » khác thay vì chỉ tăng thuế trên hàng nhập từ Mỹ vì lượng hàng hóa Trung Quốc nhập của Mỹ chỉ có tổng giá trị 130 tỉ đô la/năm, ít hơn 4 lần so với 506 tỉ đô la hàng Mỹ nhập từ Trung Quốc. Thêm vào đó, không ngoại trừ việc tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ tăng thuế nhập khẩu trên toàn bộ sản phẩm của Trung Quốc.
Trong bài viết có tiêu đề « Kho vũ khí đạn dược của Bắc Kinh để chuẩn bị phản công Trump »,thông tín viên báo La Croix Frédéric Schaeffer tại Bắc Kinh cho biết ngày 19/06, chính quyền Trung Quốc đã dự kiến kết hợp các biện pháp về « chất » và « lượng ».
Biện pháp đầu tiên trong số năm biện pháp mà thông tín viên báo La Croix nói tới là Bắc Kinh sẽ tìm cách gây rắc rối cho các chi nhánh công ty Mỹ tại Trung Quốc thông qua việc tăng cường kiểm tra công tác bảo đảm vệ sinh, an toàn, môi trường, kéo dài thời gian xử lý thủ tục hành chính, thậm chí là tổ chức các chiến dịch tẩy chay. Trung Quốc đã chơi lá bài « lòng yêu nước kinh tế ». Bị người dân Trung Quốc tẩy chay và bị chính quyền Trung Quốc «hành » vềthủ tục hành chính, tập đoàn Lotte của Hàn Quốc năm ngoái đã phải đóng cửa 3/4 số cửa hàng, siêu thị tại Trung Quốc.
Biện pháp thứ hai là tạo cơ hội cho các đối thủ cạnh tranh của Mỹ. Các chuyên gia phân tích của Deutsche Bank nhấn mạnh là Bắc Kinh có thể sẽ tìm cách tăng cường quan hệ với Liên Hiệp Châu Âu và các nước khác để bù đắp thiệt hại do cuộc chiến thương mại gây ra. Còn các nhà phân tích của công ty bảo hiểm tín dụng Euler Hermes dự báo Trung Quốc sẽ tìm cách ký thêm các thỏa thuận tự do mậu dịch và đối tác chiến lược với các nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc và khối ASEAN.
Biện pháp thứ ba là hạn chế số du khách và du học sinh Trung Quốc tại Mỹ. Hiện khách du lịch và du học sinh Trung Quốc chi tới 30 tỉ đô la cho các chuyến thăm và sinh hoạt, học tập tại xứ cờ hoa. Năm ngoái, 350.000 du học sinh Trung Quốc chiếm 1/3 lượng du học sinh nước ngoài tại Hoa Kỳ. Trung Quốc từng áp dụng biện pháp tương tự để trả đũa Hàn Quốc : Bắc Kinh đã ra lệnh ra các công ty lữ hành tẩy chay Hàn Quốc. Du khách Trung Quốc sang Hàn Quốc đã giảm hơn 40% trong nhiều tháng, khiến doanh thu của cửa hàng miễn thuế của Hàn Quốc sụt giảm mạnh.
Biện pháp thứ tư là Bắc Kinh tăng cường can thiệp để tăng giá đồng nhân dân tệ nếu thấy đồng tiền của mình có nguy cơ bị giảm giá. Và cuối cùng, Bắc Kinh sẽ bán trái phiếu kho bạc Mỹ 1.000 tỉ đô la mà Trung Quốc nắm trong tay được coi là « thứ vũ khí lợi hại » để Bắc Kinh đối phó với Donald Trump. Nhưng làm việc đó cũng có nghĩa là « gậy ông đập lưng ông », Bắc Kinh tự bắn vào chân mình vì việc Bắc Kinh bán tháo trái phiếu kho bạc Mỹ sẽ khiến giá trị tài sản của Trung Quốc giảm, nhất là khiến tỉ giá đồng đô la hạ so với đồng nhân dân tệ. Vì thế, công ty bảo hiểm tín dụng Euler Hermes cho rằng Bắc Kinh chỉ dọa suông chứ không bán tháo trái phiếu kho bạc Mỹ. Còn theo Deutsche Bank, đó là thứ vũ khí ít có khả năng được Trung Quốc sử dụng nhất.
Châu Âu : Học cách hành động mà không có Mỹ
Chuyển sang châu Âu, Le Monde đánh giá tuần lễ này là tuần của mọi nguy hiểm. Bắt đầu từ thứ Tư 11/07 tại Bruxelles, nơi diễn ra thượng đỉnh NATO trong không khí căng thẳng. Sau thượng đỉnh, tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ chính thức sang thăm Anh Quốc, đất nước ngày càng chao đảo vì Brexit. Ngày 16/07, ông Trump sẽ sang Helsinki gặp gỡ đồng nhiệm Nga Vladimir Putin. Hai nguyên thủ có chung ít nhất một mong muốn là chia rẽ châu Âu. Cũng trong hai ngày 16-17/07, các lãnh đạo châu Âu và Trung Quốc sẽ thảo luận để tìm cách liên minh trong một thế giới đầy bấp bênh.
Tác giả bài viết « Hành động mà không có Mỹ », nhà báo Sylvie Kauffmann hài hước nhận xét, may mắn là tại trận chung kết Giải vô địch bóng đá thế giới 2018, châu Âu không phải cạnh tranh với Mỹ, cũng không phải đấu đá với Trung Quốc và Nga.
Nhưng liệu đây là tuần lễ của mọi nguy hiểm hay là của mọi khả năng tiềm ẩn ? Đối với châu Âu, nói thế nào cũng đúng, cũng giống như chúng ta có thể nói cốc nước mới đầy một nửa hay cốc nước đã vơi một nửa.
Một thực tế mới đang hiển hiện : « gã khổng lồ » Hoa Kỳ không còn là bạn của châu Âu. Chẳng hạn, bộ trưởng Tài Chính Pháp Bruno Le Maire cảnh báo Washington đang tìm cách « chia rẽ Pháp và Đức » – hai đầu tàu của Liên Hiệp. Kinh tế gia Jacques Attali khẳng định là đối với Mỹ, châu Âu không còn là đồng minh mà là « con mồi », « mảnh đất màu mỡ cho những gã thợ săn Hoa Kỳ ». Trong khi đó, ông Philipp Hildebrand, chủ một ngân hàng Thụy Sĩ tố cáo Washington là « nguồn gây bất ổn » …
Ông Jean-Dominique Senard, chủ tập đoàn Michelin, một trong 40 doanh nghiệp lớn nhất Pháp, cho rằng châu Âu phải vững vàng để đối chọi với hai mối họa mang tên Hoa Kỳ và Trung Quốc : Hoa Kỳ có quyền lực chính trị và tư pháp vuợt ra ngoài lãnh thổ Mỹ và đang tìm cách chỉ đạo cả các doanh nghiệp châu Âu ; còn Trung Quốc, với chủ nghĩa tư bản Nhà nước và các phương tiện mạnh nhất phục vụ Nhà nước, lại không có dân chủ như châu Âu.
Nhiều chuyên gia chia sẻ quan điểm giờ không phải là lúc « lập lại trật tự đã có », mà là thời điểm phải « tạo ra một trật tự mới » và « thiết lập các thỏa thuận đa phương mới ». Châu Âu được kêu gọi hành động vì Liên Hiệp đang đứng trước « một trang giấy trắng » : tại Hoa Kỳ, không ai có khả năng dự đoán chính sách của ông Trump trong tương lai.
Kinh tế gia, chiến lược gia của Pháp, ông Jean Pisani-Ferry, lấy làm tiếc là trước âm mưu của Trung Quốc, thay vì đoàn kết với châu Âu, Hoa Kỳ lại tấn công Liên Hiệp. Điều đó có nghĩa là tổng thống Mỹ ghét châu Âu, ông Trump coi Liên Hiệp là kẻ cắp, kẻ lợi dụng nên muốn vô hiệu hóa châu Âu.
Để kết luận bài viết, tác giả Kauffmann trích dẫn ông Pascal Lamy, cựu giám đốc Tổ Chức Thương Mại Thế Giới là Mỹ không muốn liên kết với châu Âu để chống Trung Quốc nhưng Liên Hiệp sẽ hợp sức với Trung Quốc để chống Hoa Kỳ, đồng thời vẫn liên minh với Mỹ để đối phó với Trung Quốc. « Phương án B » của châu Âu là « học cách hành động mà không cần Hoa Kỳ ». Nhưng châu Âu vẫn phải « mở to mắt » đề phòng Trung Quốc, nước phát triển phồn thịnh nhờ hệ thống kiểu phương Tây và biết cách tận dụng châu Âu để phát triển nhưng lại không theo các giá trị của Âu châu.
Kho ứng dụng App Store của Apple
biến đổi ngành công nghiệp smarphone
Trong lĩnh vực công nghệ, ngày 10/07 vùa qua là tròn 10 năm kho ứng dụng App Store của Apple chào đời. Báo Le Figaro nhận định : « Trong vòng 10 năm, kho ứng dụng App Store của Apple đã làm đảo lộn ngành công nghiệp điện thoại di động » và cách thức chúng ta sử dụng điện thoại di động.
Ra đời vào năm 2008, một năm sau khi iPhone xuất hiện, kho ứng dụng App Store đã được coi là một cuộc cách mạng làm giàu cho Apple và được các đối thủ công nghệ điện thoại di động khác « bắt chước ». Ngay khi mới được tung ra thị trường, App Store đã có 500 ứng dụng do các đối tác của Apple sản xuất. Nói cách khác, vào thời điểm đó, các ứng dụng đã có từ trước, chỉ có kho ứng dụng App Store là khái niệm mới. Với App Store, Apple đã mở ra kỷ nguyên điện thoại di động mới và thống lĩnh thị trường ứng dụng trên mạng internet (66% doanh thu từ các ứng dụng trên toàn thế giới).
Từ năm 2010 đến năm 2017, cư dân mạng toàn cầu đã chi tới 130 tỉ đô la cho App Store. Phó giám đốc Marketting của Apple khẳng định sau 10 năm tồn tại, App Store đã vượt qua mọi kỳ vọng của hãng. Và theo dự báo của Apple, doanh thu của App Store chỉ riêng trong năm 2022 sẽ đạt 75,7 tỉ đô la, tăng 80% so với năm 2017. Hiện nay, kho App Store có tới 2 triệu ứng dụng. Tại Pháp, mỗi người dùng iPhone sử dụng trung bình 39 ứng dụng/tháng.
Cách mạng trong ngành may mặc,
thách thức cho các nước châu Á
Vẫn liên quan tới công nghiệp, báo Le Figaro gọi « cuộc cách mạng trong ngành may mặc là một thách thức cho các nước phía nam ». Trong nhiều năm, câu hỏi thường được đặt ra là quần áo quý vị mặc được sản xuất tại đâu và do ai may ? Song bây giờ, một câu hỏi khác được đặt ra nhiều hơn là quần áo quý vị mặc được sản xuất như thế nào và bằng cái gì.
Nhiều người có thể không biết quần áo chúng ta mặc hiện là sản phẩm của một ngành công nghiệp mũi nhọn : trí thông minh nhân tạo và công nghệ robot. Đến 70% hàng may mặc được gia công tại các nước đang phát triển, nhất là ở châu Á. Nhân công ngành dệt may và da giày chủ yếu là người nghèo. Trí thông minh nhân tạo và công nghệ robot mang lại cuộc cách mạng về năng suất, chất lượng và giá thành sản phẩm nhưng mặt trái của cuộc cách mạng này là hàng triệu người lao động mất việc làm, gây ra thảm họa tại nhiều nước châu Á.
Trang nhất các báo Pháp
Chiến thắng của « những chú gà trống Gaulois » trước « những con quỷ đỏ » vẫn là đề tài được nhiều tờ báo đưa lên trang nhất. Le Monde chạy tựa « Nước Pháp tự thưởng cho mình những giờ phút hạnh phúc ». Chiến thắng của đội tuyển Pháp trước những người hàng xóm Bỉ đã được người dân ở khắp mọi miền hân hoan đón mừng, gợi nhớ lại hương vị chiến thắng tại World Cup 1998.
Báo Le Figaro cũng hân hoan vì « Hai mươi năm sau, nước Pháp lại được cuốn theo dòng những con sóng xanh ». Không khí sôi động và những cảm xúc ngập tràn trên đường phố khiến người Pháp nhớ lại những giây phút vỡ òa sung sướng trong mùa World Cup 1998.
Còn Libération giải mã thắng lợi của tuyển Pháp qua hàng tựa : « Đội tuyển Pháp : hệ thống của Dédé ». Huấn luyện Didier Deschamps đã biết cách biến một nhóm cầu thủ trẻ ít có thói quen chơi với nhau thành một đội tuyển có tinh thần kỷ luật, hăng hái tấn công, có khả năng thích nghi với chiến thuật của ông và lọt được vào chung kết World Cup 2018.
Khác với Le Monde và Libération, báo kinh tế Les Echos quan tâm tới tổng thống Mỹ Donald Trump qua hàng tựa « Trung Quốc và NATO : gánh nặng mới của Donald Trump. » Washington lại tiến một bước mới trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, trong khi đó tổng thống Mỹ ra sức thúc giục các nước đồng minh NATO tăng ngân sách quốc phòng.
Trong khi đó, báo công giáo La Croix quan tâm tới PMA – biện pháp hỗtrợ sinh sản bằng y học qua hàng tựa : « PMA – sự lựa chọn sẽ mang tính chính trị ». Tham chính viện Pháp gióng hồi chuông báo động về các hậu quả của việc sử dụng rộng rãi biện pháp hỗtrợ sinh sản bằng y học. Tham chính viện Pháp cũng phản đối phương pháp trợ tử.
Tin đọc nhanh
(Reuters) -Việt Nam phạt tù 6 người biểu tình ở Bình Thuận.
Tòa án Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận Việt Nam phạt tù 6 người biểu tình chống dự luật đặc khu kinh tế, một người được hưởng án treo. Sau phiên tòa mở ra ngày 12/07/2018, các bị cáo bị xử phạt tù từ hai năm đến hai năm rưỡi vì tội gây “rối loạn trật tự công cộng”, ném đá, bom xăng vào công an trong cuộc biểu tình ngày 11/06/2018. Thông báo của công an Việt Nam cho biết tất cả các bị cáo đều nhận tội.
(AFP) – Vụ giải cứu đội bóng nhí Thái sắp được lên màn ảnh.
Trên mạng xã hội Twitter, đồng giám đốc hãng phim Pure Flixe, Michael Scott, ngày 10/07/2018 thông báo sẽ thực hiện một bộ phim lấy cảm hứng từ vụ giải cứu đội bóng « nhí » Thái Lan. Ông nói : « Câu chuyện này quan trọng đến mức tôi đã theo dõi tại Thái Lan ». Liên quan đến đội bóng nhí, ban tổ chức giải vô địch bóng đá Tây Ban Nha ngày hôm qua 11/07/2018 cho biết mời cả 13 thành viên đội tuyển vừa thoát nạn đến xem một trận đấu của giải.
(AFP) – Nhật Bản : Hơn 200 người chết vì thiên tai.
Nhật Bản tiếp tục hứng chịu hậu quả của trận thiên tai nghiêm trọng nhất từ năm 1982. Chính quyền Tokyo ngày 12/07/2018, cho biết ngoài 201 người chết, hiện vẫn còn rất nhiều người bị mất tích vì mưa lũ và sạt lở đất. Truyền thông Nhật Bản đưa ra con số khoảng 60 người.
(AFP) – Afghanistan : Phe Taliban mở đợt tấn công lớn ở phía bắc.
Một đợt tấn công dữ dội nhắm vào nhiều vị trí quân sự ở Kunduz, phía đông bắc Afghanistan đã nổ ra trong đêm thứ Tư rạng sáng thứ Năm 12/07/2018. Con số thương vong hiện chưa được rõ, nhưng theo nhiều nguồn tin quân sự Afghanistan, khoảng 40 binh sĩ và cảnh sát chính phủ đã thiệt mạng. Phe Taliban trong một thông cáo lên tiếng nhận trách nhiệm vụ tấn công này.
(Reuters) – Doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc phản đối tăng thuế nhập khẩu.
Theo kết quả cuộc khảo sát được công bố hôm qua, 11/07/2018, của Phòng Thương Mại Hoa Kỳ (American Chamber of Commerce) tại Thượng Hải, 69% trên tổng số 434 doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc được khảo sát phản đối chính sách áp đặt thuế nhập khẩu đối với các loại hàng hóa Trung Quốc, chỉ có 8,5% tán thành. Ông Ken Jarrett, chủ tịch Phòng Thương Mại, cho biết, số đông các doanh nhân đều ưa thích giải pháp đàm phán song phương thay vì ép thuế, nhưng mặt khác họ lại khen ngợi chính quyền Trump chú trọng giải quyết các vấn đề các công ty quốc tế ở thị trường Trung Quốc bị đối xử bất công.
(AFP) – Washington ký thỏa thuận với ZTE cho phép tập đoàn viễn thông Trung Quốc hoạt động lại tại Mỹ.
Sau ba tháng bị cấm mua linh kiện của các tập đoàn Mỹ, bộ Thương Mại Hoa Kỳ ngày 11/07/2018 thông báo đạt được một thỏa thuận với ZTE. Đổi lại tập đoàn Trung Quốc này đã phải nộp phạt 1 tỷ đô la và một khoản tiền thế chân 400 triệu đô la. ZTE bị chính quyền Trump cáo buộc vi phạm lệnh cấm vận của Mỹ nhắm vào Bắc Triều Tiên và Iran. Quyết định của bộ Thương Mại mỹ được đưa ra trong bối cảnh chính Donald Trump xem ZTE “là một mối đe dọa đối với an ninh quốc gia” và tố cáo các công ty Trung Quốc “ăn cắp” những phát minh của Mỹ.
(AFP) – Trung Quốc ngưng nhập rác của Mỹ, nhà máy xử lý rác ở Baltimore bị quá tải.
Cách không xa thủ đô Washington, nhà máy rác tại Baltimore, Elkridge, đang tuyển dụng thêm nhân viên để xử lý 900 tấn rác thải hàng tuần không bán được cho Trung Quốc. Viện lý do rác quá “bẩn và độc hại”, Trung Quốc ngưng mua lại rác của Mỹ. Tình trạng này đã kéo dài từ 5 tuần qua. Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí khoa học Science Advances, từ năm 1992, Trung Quốc mua vào gần 3/4 rác nhựa thải ra trên tế giới để tái chế. Nhưng từ đầu năm 2018 Bắc Kinh thông báo ngưng hoạt động này và Trung Quốc không còn là “thùng rác của thế giới”.
(AFP) – Word Cup – Trung Quốc : 540 người bị bắt, vì bị tình nghi cá độ bất hợp pháp.
Theo báo chí Trung Quốc hôm nay, tổng số tiền giao dịch cá độ thông qua một ứng dụng trên mạng vừa bị chính quyền tấn công lên tới hơn 10 tỉ nhân dân tệ (tương đương 1,3 tỉ euro). Ứng dụng nói trên được khoảng 330.000 khách hàng đặt tiền. Chính quyền thu giữ nhiều máy chủ, máy tính, điện thoại di động và thẻ ngân hàng. Trong thời gian diễn ra giải Vô địch bóng đá thế giới tại Nga, Bắc Kinh mở nhiều chiến dịch tấn công vào các mạng lưới cá độ của tư nhân. Ngược lại, người Trung Quốc có thể đánh cược về các kết quả thi đấu, thông qua hệ thống xổ số thể thao của Nhà nước.
(Reuters) – Tự động hóa đe dọa biến khoảng 70 triệu người Đông Nam Á thành « nô lệ ».
Trong một báo cáo được công bố hôm nay, 12/07, một nhóm chuyên gia của văn phòng nhân quyền Verisk Maplecroft, có trụ sở tại Anh Quốc, cảnh báo việc tự động hóa sẽ đẩy hàng chục triệu công nhân ở các nước Đông Nam Á vào cảnh thất nghiệp. Theo Tổ Chức Lao Động Quốc Tế, hơn một nửa trong số 137 triệu công nhân trong ngành dệt may hay chế tạo xe hơi ở Việt Nam, Cam Bốt, Indonesia, Philippines và Thái Lan có nguy cơ mất việc trong 20 năm tới do việc tự động hóa dây chuyền sản xuất. Rất nhiều người trong số họ sẽ phải chấp nhận các điều kiện nghiệt ngã để có được một việc làm, với đồng lương ngày càng rẻ mạt. Văn phòng Verisk Maplecroft đặc biệt lo ngại cho tình hình tại Việt Nam.
(RFI-AFP) – Libya tái xuất khẩu dầu mỏ do áp lực của tổng thống Mỹ.
Công ty dầu mỏ quốc gia Libya (NOC) hôm qua, 11/07/2018, thông báo nối lại các hoạt động xuất khẩu dầu mỏ tại miền đông nước này. Theo báo chí Libya, quyết định nói trên được đưa ra chưa đầy 24 giờ, sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra đòi hỏi. Nguồn cung dầu mỏ trên thế giới trở nên khan hiếm, với quyết định của Mỹ siết chặt hoạt động xuất khẩu dầu của Iran, khiến giá dầu trên thế giới tăng vọt, là một nguyên nhân khiến tổng thống Trump gây áp lực buộc Libya tái xuất dầu.
(CNN) – Đầu tư vào Hoa Kỳ giảm 32%.
Đây là con số thống kê được Cơ Quan Phân Tích Kinh Tế Mỹ (Bureau of Economic Analysis) công bố vào hôm qua, 11/07/18. Lượng đầu tư nước ngoài vào Mỹ năm 2017 giảm, chỉ còn 259,6 tỉ đôla. Năm 2016, con số này đạt mức cao kỷ lục 439,5 tỉ đôla. Canada, Anh Quốc, và Nhật Bản là ba quốc gia đầu tư nhiều nhất vào Hoa Kỳ.
(Reuters) – Thủ tướng Israel yêu cầu Nga thuyết phục Iran rút lui khỏi Syria.
Lời kêu gọi này được thủ tướng Benjamin Netanyahu đưa ra trong buổi làm việc với tổng thống Vladimir Putin tại điện Kremlin ngày 11/07/2018. Cùng lúc, quân đội Israel thông báo bắn hạ máy bay không người lái của Syria thâm nhập vào không phận Israel. Báo chí tại Tel Aviv cho biết, đêm 11/07/2018 Israel đã bắn tên lửa vào nhiều địa điểm quân sự của quân đội Syria trong vùng Qouneitra để trả đũa, nhưng tên lửa của Israel đã bị lực lượng phòng không Syria bắn chận.
(AFP) – Quốc Khánh Pháp : Nhật Bản và Singapore là khách mời danh dự.
Tiếp theo Hoa Kỳ, khách mời của dịp Quốc Khánh Pháp năm nay, 14/07/2018, là hai nước châu Á, Nhật Bản và Singapore. Năm 2018 là năm đánh dấu 160 năm Paris và Tokyo thiết lập quan hệ ngoại giao. Ngoại trưởng Nhật Taro Kono sẽ tham dự lễ Quốc Khánh Pháp, thay cho thủ tướng Shinzo Abe, phải hủy kế hoạch vì trận lũ nghiêm trọng tại Nhật. Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cũng sẽ có mặt trên lễ đài.
(RFI) – Tổ Chức các Quốc Gia Châu Mỹ (OEA) lên án Nicaragua đàn áp dân chúng.
Ngoài Venezuela, toàn bộ các thành viên của Tổ Chức các Quốc Gia Châu Mỹ – có trụ sở tại Washington – hôm 10/07/2018, đã lên án các cuộc đàn áp tàn bạo của chính quyền Nicaragua nhắm vào dân chúng, và những người biểu tình chống tổng thống Ortega. Bạo lực từ 3 tháng nay khiến ít nhất 264 người chết. Đối lập Nicaragua kêu gọi tổng bãi công hôm nay, để gây áp lực buộc tổng thống Ortega từ chức.
http://vi.rfi.fr/quoc-te/20180712-tin-doc-nhanh