Đọc báo Pháp- 04/05/2018
Iran và Bắc Triều Tiên :
Vì sao Hoa Kỳ nhất bên trọng, nhất bên khinh ?
Một năm cầm quyền đầu tiên của tổng thống Macron là chủ đề trang nhất nhiều báo Pháp. « Macron năm 1 : Tái cấu trúc chính trị còn xa mới kết thúc », tựa lớn của Le Monde. La Croix với hồ sơ chính « Macron, một năm khẩn trương », điểm lại 10 cam kết lớn của tổng thống Pháp. Hồ sơ chính của Libération là : Chiến dịch bóp méo thông tin quy mô thế giới của Nga nhằm bảo vệ chế độ Damas, trước cáo buộc dùng vũ khí hóa học. Trước hết xin giới thiệu bài Le Monde lý giải vì sao Mỹ tỏ ra rất mềm mỏng với Bắc Triều Tiên – được coi là sở hữu bom nguyên tử, trong lúc lại vô cùng khắc nghiệt với Iran, cho dù Teheran chưa làm chủ được thứ vũ khí đáng sợ này.
Bài bình luận « Lý lịch tư pháp » của nhà báo Alain Frachon trước hết ghi nhận Iran và Bắc Triều Tiên giống nhau ở một điểm. Đây là hai quốc gia có quá khứ « cách mạng », đang muốn thoát khỏi vị trí của những kẻ bị loại trừ khỏi « cộng đồng quốc tế ».
Trong trường hợp Bắc Triều Tiên, khả năng này đang hiện rõ. Lãnh đạo Bình Nhưỡng Kim Jong Un vừa có cuộc gặp thượng đỉnh với tổng thống Hàn Quốc, hai bên cam kết hòa bình, phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Trong cuộc gặp sắp tới với tổng thống Mỹ, lãnh đạo Bắc Triều Tiên phải cho biết sẽ chấp nhận từ bỏ chương trình hạt nhân với các điều kiện cụ thể nào. Đàm phán hứa hẹn sẽ không đơn giản, nhưng cuộc gặp với tổng thống Mỹ ít nhất cũng đem lại một lợi thế trước mắt cho lãnh đạo Bắc Triều Tiên, quốc gia từng bị Washington thời tổng thống Bush xếp vào « Trục tội ác ».
Ngược lại, ngày 12/5 tới, có rất nhiều khả năng chính quyền Mỹ sẽ quyết định « rời khỏi » thỏa thuận hạt nhân với Teheran, được ký kết hồi 2015, giữa Iran với 6 cường quốc, trong đó có Hoa Kỳ. Việc Washington rời bỏ thỏa thuận mở đường cho Iran phát triển vũ khí hạt nhân, một viễn cảnh nguy hiểm với thế giới.
Kim Jong Un sẵn sàng chia tay với di sản ý thức hệ
Vì sao Hoa Kỳ trong cùng vấn đề vũ khí nguyên tử lại có thái độ đối xử nhất bên trọng, nhất bên khinh như vậy ? Nhà báo Le Monde nhấn mạnh đến thái độ rất khác biệt giữa hai chính quyền Bắc Triều Tiên và Iran.
Để đi đến một thỏa thuận hòa bình với Mỹ, đại diện thế hệ thứ ba của triều đại nhà Kim đã phải chấp nhận từ bỏ nhiều di sản quan trọng trong truyền thống ý thức hệ cứng rắn của Bắc Triều Tiên. Đây là những điều mà bộ máy tuyên truyền của Bình Nhưỡng ròng rã nhắc đi nhắc lại hàng chục năm nay.
Có hai điều hệ trọng mà chế độ Bắc Triều Tiên buộc phải từ bỏ để có thể có được hòa bình với Hàn Quốc và Hoa Kỳ. Thứ nhất là Bình Nhưỡng phải thừa nhận sự tồn tại của Seoul, thừa nhận tính hợp pháp của Nhà nước Nam Triều Tiên. Sử gia Kathryn Weatherby – trên tờ Financial Times 28 và 29/04 – nhắc lại là : trong tấm bản đồ chính thức của Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Triều Tiên, chỉ có một nước Triều Tiên duy nhất. Đối với người miền Bắc, thừa nhận hòa bình với miền Nam có nghĩa là Bình Nhưỡng chấp nhận « mất một nửa diện tích quốc gia ».
Điều nhân nhượng lớn thứ hai của chế độ Bắc Triều Tiên là từ bỏ vũ khí hạt nhân, điều đã được ghi trong Hiến Pháp.
Iran khư khư bám lấy « truyền thống cách mạng »
Tình hình của Iran là khác hẳn. Trái ngược với thái độ sẵn sàng từ bỏ một phần di sản ý thức hệ quá khứ của Bình Nhưỡng, chính quyền Teheran công khai đe dọa các nước láng giềng. Gần đây nhất, giáo chủ Iran Ali Khamenei hứa hẹn sẽ « kết liễu » vương quốc Ả Rập Xê Út. Israel cũng là đối tượng « tiêu diệt » của Iran. Teheran lấy « tinh thần chống Mỹ làm yếu tố chủ chốt của bản sắc Iran ».
Nhà bình luận của báo Le Monde thừa nhận « lãnh đạo tối cao » Bắc Triều Tiên đã có thái độ « tự tin », sẵn sàng « mạo hiểm đi ngược lại các tín điều nền tảng của chế độ », với cái giá phải trả là chế độ « có thể bị lung lay », với mục tiêu mở cửa kinh tế. Ngược lại, chế độ thần quyền và các phần tử cứng rắn của Iran lại khư khư bám lấy « truyền thống cách mạng », chọn thái độ cố thủ, bởi sợ hãi trước « xu thế mở cửa ».
Bắc Triều Tiên : Trung Quốc lo bị gạt ra rìa
Vẫn liên quan đến hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên, Le Monde chú ý đến phản ứng từ Trung Quốc. Lo ngại bị gạt sang bên lề, đầu tháng này, Bắc Kinh cử ngoại trưởng đến Bình Nhưỡng, lãnh đạo ngoại giao đầu tiên của Trung Quốc tới Bắc Triều Tiên từ hơn 10 năm nay. Tuyên bố chung của hai lãnh đạo Nam Bắc Triều Tiên hôm 27/04, về khả năng Trung Quốc có thể không được tham dự vào cuộc đàm phán ba bên giữa Seoul, Bình Nhưỡng, và Washington, khiến Bắc Kinh phải « nghiến răng giận dữ ».
Hoàn Cầu Thời Báo, cơ quan phát ngôn cho xu hướng dân tộc chủ nghĩa của Bắc Kinh khẳng định : « Hoàn toàn không thể có được một thoả thuận phi hạt nhân hóa và hòa bình vĩnh viễn trên bán đảo Triều Tiên, mà lại không có sự tham gia của Trung Quốc ».
Chiến dịch tin giả về « vũ khí hóa học » :
Nga vừa la làng, vừa phá hoại
« Chiến dịch tung tin giả của Nga » sau cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học của chính quyền Syria nhắm vào một khu vực của phe nổi dậy cách nay một tháng là chủ đề chính của Libération hôm nay.
Hồ sơ « Vũ khí hóa học : Nga chôn vùi chất độc » điểm lại các hành động loan « tin giả » của Nga kể từ khi « vụ tấn công » được phát giác hôm 07/05, thông qua các kênh truyền thanh trung thành với Kremlin, là Russia Today và Sputnik, cũng như do một số giới chức trực tiếp đưa ra.
Phản ứng của Nga, sau khi bác bỏ các cáo buộc nhắm vào đồng minh Damas, là yêu cầu « một cuộc điều tra quốc tế ». Vấn đề là trước đó, hồi tháng 11/2017, chính Matxcơva đã phá hủy cơ chế điều tra về vũ khí hóa học « duy nhất » còn tồn tại, với việc không chấp nhận gia hạn cho JIM (Joint Investigative Mechanism) (điều tra do OIAC – Tổ Chức Cấm Vũ Khí Hóa Học – đang tiến hành hiện nay ở Syria, chỉ có mục tiêu xác định có chất độc được sử dụng hay không, chứ không nhắm tìm thủ phạm).
Đây là một cơ chế được lập ra năm 2015, sau một nghị quyết của Hội Đồng Bảo An. Tham gia JIM có các chuyên gia Liên Hiệp Quốc và OIAC. Để bảo đảm tính không thiên vị, cơ chế này không bao gồm các chuyên gia, công dân các thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An. JIM do một nhà ngoại giao Guatemala đứng đầu.
Chính các cuộc điều tra trong khuôn khổ JIM, hồi tháng 9/2016, đã đưa ra kết luận chính quyền Syria dùng vũ khí hóa học ít nhất hai lần, tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo một lần. Một năm sau đó, một cuộc điều tra của JIM kết luận là chế độ Assad dùng khí độc sarin tấn công tại Khan Cheikhoun.
Thái độ lá mặt, lá trái của Donald Trump
Cũng về tính cách lá mặt, lá trái trong truyền thông, nhưng tại Hoa Kỳ, Les Echos có bài tố cáo thái độ mập mờ của tổng thống Mỹ Donald Trump.
Trong một thông điệp trên Twitter mới đây, tổng thống Mỹ Donald Trump thừa nhận việc một luật sư của mình đã trả khoản tiền hơn 100.000 đô la cho một nữ tài tử phim khiêu dâm, để mua lấy sự im lặng của cô, hồi năm ngoái, trong thời gian tranh cử tổng thống. Cô đào khiêu dâm mang nghệ danh Stormy Clifford được biết là người tình qua đêm của Donald Trump hồi 2006-2007. Trước thông điệp trên Twetter nói trên, ông Trump liên tục bác bỏ chuyện này.
Nhân vụ việc này, Les Echos dẫn lại thông tin của cơ sở thẩm tra dữ liệu The Fact Checker, theo đó, tổng thống Mỹ có thể đã tung ra đến 3.001 tuyên bố sai hoặc giả dối kể từ khi vào Nhà Trắng, có nghĩa trung bình là 6,5 tin bịa một ngày. Cho dù con số kinh hoàng nói trên là khó thẩm định, nhưng theo Les Echos, cải chính vừa qua của ông Donald Trump về vụ rót tiền cho cô đào phim X ắt hẳn chỉ là phần nổi của tảng băng chìm thông tin bịa đặt của tổng thống Mỹ.
Một năm cầm quyền của Macron
Về một năm cầm quyền của tổng thống Pháp Emmanuel Macron, La Croix có bài xã luận mang tựa đề « Chặng leo núi năm đầu tiên », ghi nhận : « Hiện tại còn quá sớm để đưa ra nhận định sơ bộ ».
Về mặt đối ngoại, « nước Pháp đã tìm lại được tiếng nói trên trường quốc tế ». Nhưng hiện tại, nguyên thủ Pháp chưa phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng quốc tế lớn nào, trên bình diện ngoại giao, cũng như tài chính, nên chúng ta cần phải chờ xem.
Về ấn tượng lớn nhất trong lĩnh vực đối nội, đó là « cường độ và nhịp độ của các cải cách từ một năm nay. Vị tổng thống trẻ tuổi, gần như ngay hôm sau khi nhậm chức đã lập lại quyền uy của tổng thống, điều mà hai người tiền nhiệm đã làm cho sứt mẻ…. Nhiều cải cách quan trọng đã được khởi sự », trong chính trị, giáo dục, luật lao động, chế độ thuế… Theo La Croix, cần phải hoan nghênh các nỗ lực cải cách của tổng thống Pháp, hơn là kìm hãm lại. Tờ báo Công Giáo dùng hình ảnh « đoàn người leo núi cùng bám theo một sợi dây » để nhấn mạnh số phận cùng hội, cùng thuyền của tất cả mọi người Pháp, với người dẫn đầu là tổng thống Macron.
La Croix lưu ý « nghĩa vụ của tổng thống là bảo đảm sự gắn bó của toàn thể dân tộc, để làm sao cho bước tiến lên của một số người cũng sẽ giúp cho người khác cùng tiến theo. Đây là điều cần tiếp tục trong những năm tới ».
Chi phí công : Gần 80% người Pháp muốn cắt giảm
Cũng về kinh tế Pháp, Les Echos giới thiệu thăm dò dư luận cho biết, gần 80% người Pháp đồng ý với chủ trương giảm chi phí công, được coi là phương tiện chủ yếu để giảm nợ nói chung của nước Pháp. 51% người trả lời cho là khẩn cấp. Tuy nhiên, hiện tại không có sự đồng thuận về lĩnh vực nào cần được ưu tiên giảm trước.
Trong khi đó, theo đông đảo người trả lời điều tra, chi phí công trong nhiều lĩnh vực căn bản được đánh giá là không đủ, cụ thể như giáo dục (58% cho là không đủ), việc làm (61%), hay y tế (66%), và ngay cả an ninh (53%) hay nhà cửa (49%). Les Echos có bài xã luận lưu ý, tiết kiệm là rất cần thiết, nhưng không thể hy sinh những lĩnh vực phục vụ cho tương lai, đặc biệt là giáo dục.
Nghệ thuật châu Phi :
Pháp dự định hoàn trả các hiện vật
Trong lĩnh vực văn hóa, báo Libération dành nhiều trang cho chủ đề các di sản nghệ thuật châu Phi, sau tuyên bố mới đây của tổng thống Pháp, trao lại cho châu Phi các tác phẩm nghệ thuật, bị lấy đi từ hồi thực dân, và hiện đang được lưu giữ tại Pháp.
Libération hoan nghênh sáng kiến này, tạo một cơ hội giúp cho quan hệ giữa châu Phi và châu Âu có một bước phát triển mới. Nhưng vấn đề đầu tiên là phải lập danh sách các di sản hiện vật mà các bảo tàng Pháp lưu giữ. Điều đáng mừng, theo Libération, là sáng kiến của tổng thống Macron không bị giới bảo tàng tại Pháp phản đối, cho dù về mặt luật pháp, các di sản một khi đã được đưa vào bảo tàng, sẽ khó có thể hoàn trả.
« Món nợ sinh thái » ngày càng nặng
Trong lĩnh vực môi trường, Les Echos có bài « Món nợ sinh thái vẫn luôn vô cùng lớn », lưu ý là kể từ ngày mai 5/5, nước Pháp bắt đầu ăn lạm vào tài nguyên thiên nhiên.
« Món nợ sinh thái » là một diễn đạt mang tính biểu tượng để nói đến tình trạng tiêu thụ tài nguyên vượt quá khả năng tái tạo của tự nhiên. Không chỉ nước Pháp, mà tất cả các nước châu Âu và các nước phát triển thuộc khối OCDE đều mắc nợ sinh thái rất nặng. Nhìn chung, để duy trì mức sống hiện nay, ước tính phải có 1,7 Trái đất mới đủ.
Cam kết 100 tỉ cho khí hậu : Các nước giàu bị tố nuốt lời
Bên cạnh vấn đề tài nguyên là tình trạng khí thải gây hiệu ứng nhà kính tiếp tục tăng cao, khiến Trái đất bị hâm nóng nhanh chóng. Le Monde báo động việc các nước giàu gần như thúc thủ trong việc huy động khoản tiền 100 tỉ đô la đã cam kết để trợ giúp các nước nghèo về khí hậu.
Ngân sách 100 tỉ một năm kể từ 2020 là một trong các cam kết cơ bản của cộng đồng quốc tế, được đưa ra hồi 2015. Và đây được coi là mức đóng góp tổi thiểu. Thế nhưng, hôm qua, 03/05, tổ chức phi chính phủ quốc tế Oxfam công bố một báo cáo cho thấy, tổng mức đóng góp thực sự chỉ là 48 tỉ, trong đó chỉ có 16 đến 22 tỉ là thực sự giúp các nước nghèo đối phó với khí hậu, bởi có nhiều dự án tài trợ, mà khí hậu chỉ là một phần chi phí.
Báo cáo của Oxfam mang tên « 2018 : Các con số thực sự cho tài chính khí hậu » có nguy cơ khiến các định chế quốc tế liên quan đến Công Ước Khung của Liên Hiệp Quốc về Biến Đổi Khí Hậu (CCNUCC) mất uy tín nghiêm trọng. Theo Oxfam, thiệt hại do biến đổi khí hậu đối với các nước đang phát triển, kể từ 2050 ước tính 1.000 tỉ đô la/năm, cho dù nhiệt độ Trái đất không vượt quá 2°C.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20180504-iran-va-bac-trieu-tien-vi-sao-hoa-ky-nhat-ben-trong-nhat-ben-khinh
Tin đọc nhanh
(Reuters) – Con gái út chủ tập đoàn Korean Air có thể bị bắt. Cảnh sát Hàn Quốc, ngày 04/05/2018, cho biết đang yêu cầu ra lệnh bắt đối với cô Cho Hyun Min, 34 tuổi, vì đã hắt nước hoa quả vào một cộng sự trong một cuộc họp vào tháng 04/2018. Cô Cho đã xin lỗi trước báo giới hôm 30/04 khi đến giải trình ở sở cảnh sát Gangseo ở Seoul. Trên các diễn đàn trực tuyến, vài trăm nhân viên của tập đoàn Korean Air đã tố cáo « tội ác » của gia đình Cho đối với nhân viên và giúp việc gia đình.
(AFP) – Trung Quốc sẽ tiếp tục « giương cao ngọn cờ chủ nghĩa Marx ». Đó là tuyên bố của chủ tịch Tập Cận Bình hôm nay, 04/05/20185, nhân lễ kỷ niệm 200 năm ngày sinh của Karx Marx, nhà triết học người Đức, tác giả cuốn « Tư bản luận ». Ông Tập Cận Bình hứa rằng Đảng Cộng Sản Trung Quốc sẽ vẫn là người bảo vệ chủ nghĩa Marx. Theo chủ tịch Trung Quốc, Karx Marx là nhà tư tưởng vĩ đại nhất của thời hiện đại.
(AP) – Đức sẵn sàng tiếp đón bà Lưu Hà, vợ góa giải Nobel Hòa Bình Lưu Hiểu Ba. Bộ Ngoại Giao Đức hôm nay 04/05/2018 đã xác nhận rằng nếu chọn đến Đức, bà Lưu Hà luôn luôn được nghênh tiếp. Tuyên bố này được đưa ra một hôm sau khi xuất hiện thông tin theo đó vợ góa của ông Lưu Hiểu Ba, nhà hoạt động Trung Quốc đoạt giải Nobel Hòa Bình, nói rằng bà sẵn sàng chết để phản kháng việc bị chính quyền quản chế tại gia mà không hề bị buộc vào bất kỳ tội gì. Bà Lưu Hà còn cho biết là bà không còn hy vọng được rời khỏi Trung Quốc.
(The Straits Times) – Đường bay Singapore-Kuala Lumpur thuộc loại « bận rộn » nhất thế giới. Theo bảng xếp hạng do hãng tham vấn hàng không OAG công bố hôm 03/05/2018, đường bay nối liền Singapore với thủ đô Malaysia có nhiều chuyến bay nhất thế giới trong khoảng thời gian 12 tháng, tính đến tháng 2 năm 2018. Đứng thứ nhì là tuyến Hồng Kông-Đài Bắc, theo sau là Singapore-Jakarta. Trong số 10 đường bay bận rộn nhất, có đến 8 tuyến nối liên các đô thị châu Á.
(AFP) – Indonesia đốt 2,6 tấn ma túy đá. Theo chính quyền Indonesia ngày 04/05/2018, đây là lượng ma túy bị tiêu hủy lớn nhất trong những năm gần đây. Hai lò đốt ma túy được đặt ở công viên quốc gia (Monas), gần phủ tổng thống, và sự kiện được truyền hình rộng rãi.
(AFP) –Khoảng 150 người thiệt mạng tại Ấn Độ tuần qua vì bão. Nhà chức trách Ấn Độ hôm nay 04/05/2018 cho biết nhiều vùng vẫn đang đặt trong tình trạng báo động. Theo dự báo, bão vẫn tiếp tục tràn về cho tới tận thứ Hai tuần tới. Năm nào giông bão ở Ấn Độ cũng gây nhiều thiệt hại về người và của, nhưng những cơn bão trong tuần qua là đợt bão kinh hoàng nhất, khiến nhiều người chết nhất tính từ nhiều thập kỷ qua.
(Reuters) – Đối lập Thổ Nhĩ Kỳ chọn ứng viên tranh cử với tổng thống Erdogan. Ông Muharrem Ince, 54 tuổi, một cựu giáo sư vật lý, chính thức được đảng Cộng Hòa Nhân Dân (CHP), đảng đối lập phi tôn giáo chính tại Thổ Nhĩ Kỳ, chỉ định ra tranh cử trong kỳ bầu cử tổng thống trước thời hạn sẽ diễn ra ngày 24/06/2018. Từng hai lần cố trở thành chủ tịch đảng CHP nhưng bất thành, ông Muharrem Ince được đánh giá là một trong những nhà hoạt động năng nổ nhất tại Nghị Viện.
(AFP) – Thêm một tòa nhà ở New York không muốn mang tên Trump. Sau ba tòa chung cư sang trọng ở Upper West Side ở Manhattan tháo biển Trump khỏi mặt tiền, ngày 03/05/2018, tòa nhà thứ tư, ở số 200 Riverside Boulevard, đã được phép làm tương tự. Tập đoàn Trump Organization phản đối quyết định trên và sẽ kháng án. New York có khoảng 12 tòa nhà chung cư sang trọng và khách sạn mang tên Trump. Nhờ thương hiệu Trump, các căn hộ thường được bán cao hơn 6% so với những căn hộ khác có cùng chất lượng.
(CBS News) – Hoa Kỳ ngưng tài trợ cho tổ chức “Mũ Bảo Hiểm Trắng” của Syria. Đài CBS News của Mỹ hôm qua 03/05/2018 cho biết Mũ Bảo Hiểm Trắng không còn nhận được bất kỳ khoản tài trợ nào của Hoa Kỳ, tuy chưa có tuyên bố chính thức từ chính phủ Mỹ. Một lãnh đạo của nhóm lo ngại việc này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến công tác cứu hộ ở Syria. Mũ Bảo Hiểm Trắng là nhóm 3.000 người cứu hộ tình nguyện đã cứu hơn 70.000 người kể từ khi cuộc chiến Syria nổ ra vào năm 2011. Tài trợ của Hoa Kỳ chiếm khoảng 1/3 tổng kinh phí của nhóm.
(AFP) – Ông Mahmud Abbas tái đắc cử chức chủ tịch Tổ Chức Giải Phóng Palestine. Hội đồng Dân tộc Palestine ngày 04/05/2018 đã bầu lại ông Abbas vào vị trí chủ tịch Ủy Ban Điều Hành của Tổ Chức Giải Phóng Palestine sau bốn ngày họp tại thành phố Ramallah, vùng Cisjordanie. Sau khi được bầu lại, lãnh đạo Palestine đã lên tiếng xin lỗi về những tuyên bố bị tố cáo là bài Do Thái trước đó.
(AFP) – Thành phần chống Nouvelle Calédonie độc lập biểu tình chống chuyến thăm của tổng thống Pháp Macron. Ít nhất 4.000 người đã biểu tình tại tại thủ phủ Noumea ngày 04/05/2018 chống lại điều mà họ cho là tổng thống Pháp thiên vị cộng đồng người bản địa Kanak nhân chuyến thăm. Thông điệp của thành phần được coi là « cánh hữu của phe hữu » tại đây là cho ông Macron thấy là đa số cư dân Nouvelle Calédonie muốn tiếp tục ở lại trong nước Pháp.
Cảnh sát Paris cho biết khoảng 2.000 nhân viên công lực đã được huy động nhắm bảo đảm an ninh nhân cuộc biểu tình chống tổng thống Macron vào ngày 05/05 tại Paris. Đây là cuộc biểu tình được tổ chức theo lời kêu gọi của một dân biểu thuộc phong trào đối lập Nước Pháp Bất Khuất.
(AFP) – Không gian : NASA sẽ lại thám hiểm Sao Hỏa. Cơ quan không gian Mỹ NASA ngày mai, 05/05/2018, sẽ phóng phi thuyền InSight lên Sao Hỏa để nghiên cứu về các trận động đất trước đây trên hành tinh này, qua đó làm sáng tỏ bí ẩn về sự khác biệt quá lớn giữa Trái đất và Sao Hỏa, hai hành tinh rất có thể đã được hình hành với cách thức như nhau các đây 4,5 tỉ năm. Đây là chuyến thám hiểm Sao Hỏa đầu tiên của ngành không gian Mỹ từ năm 2012. Nếu cuộc hành trình suông sẻ, InSight sẽ đáp xuống Sao Hỏa ngày 26/11 tới.