Ðiểm Tin Thế Giới – 16/3/21
Myanmar: 149 người thiệt mạng, hàng trăm người mất tích. Đây là con số được Liên Hợp Quốc (LHQ) thông báo hôm thứ Ba (16/3) về những nạn nhân của các cuộc biểu tình chống đảo chính trong hơn một tháng qua tại quốc gia Đông Nam Á. “Số người chết đã tăng vọt trong tuần qua ở Myanmar, nơi các lực lượng an ninh đã sử dụng vũ lực sát thương ngày càng mạnh mẽ chống lại những người biểu tình ôn hòa”, Phát ngôn viên văn phòng nhân quyền LHQ, Ravina Shamdasani, nói với các phóng viên [Channel News Asia].
Mỹ-Nhật ‘quan ngại nghiêm trọng’ luật hải cảnh Trung Quốc. Các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng Mỹ-Nhật đã bày tỏ thái độ như vậy trong một tuyên bố chung sau cuộc hội đàm 2+2 vào ngày 16/3. Tuyên bố chung cũng nhấn mạnh việc hai nước phản đối các hành động gây hấn của Trung Quốc tại nhóm đảo tranh chấp Sekaku/Điếu Ngư. “Mỹ và Nhật Bản tiếp tục phản đối bất kỳ hành động đơn phương nào tìm cách thay đổi hiện trạng hoặc phá hoại quyền quản lý của Nhật Bản đối với các đảo này”, tuyên bố viết [SCMP].
Vắc xin AstraZeneca được đánh giá vào ngày 18/3. Cơ quan dược phẩm châu Âu (EMA) sẽ thực hiện việc đánh giá này và công khai kết quả sau đó. Thụy Điển và Latvia, hôm thứ Ba (16/3), đã trở thành quốc gia tiếp theo ở châu Âu đình chỉ việc sử dụng vắc-xin AstraZeneca, sau khi một loạt thành viên EU có động thái tương tự bắt nguồn từ việc có những báo cáo về một số người xuất hiện cục máu đông sau khi tiêm vắc xin AstraZeneca [Reuters].
Trung Quốc xây thêm hầm tên lửa đạn đạo. Quân đội nước này đã bắt đầu xây thêm ít nhất 16 hầm phóng tên lửa đạn đạo liên lục địa tại một cơ sở ở Ô Hải, thuộc khu tự trị Nội Mông. Hình ảnh vệ tinh cho thấy các hầm phóng tên lửa được đặt tại trung tâm huấn luyện Jilantai, trong khu vực rộng khoảng 200 km2, mỗi hầm cách nhau 2,2-2,4 km, giúp giảm nguy cơ nhiều hầm phóng tên lửa bị phá hủy khi bị tấn công. Các hầm phóng tại Ô Hải được thiết kế phù hợp tên lửa DF-41 và DF-31AG. Đây là hai loại tên lửa đạn đạo liên lục địa, tầm bắn 10.000-14.000 km, có thể vươn tới lãnh thổ Mỹ [SCMP].
Mỹ-Trung sẽ cải thiện quan hệ sau hội đàm Alaska. Đây là nhận định của các nhà quan sát được SCMP trích dẫn. Các nhà quan sát tin rằng trong cuộc họp hai bên sẽ thể hiện sự cứng rắn, nhưng với những tín hiệu tích cực từ cả hai phía, cuộc hội đàm này sẽ góp phần gỡ bỏ sự khác biệt lớn tồn tại giữa chính phủ hai nước dưới thời Tổng thống Trump. Hội đàm Alaska có thể là dịp để quan chức đại diện quốc gia tìm cách mở đường cho Tập Cận Bình và Biden gặp nhau tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Singapore vào tháng 5 hoặc cuộc họp G20 vào tháng 10 ở Ý [SCMP].
Triều Tiên đã đạt được bước tiến lớn với vũ khí hạt nhân. Tướng Mỹ Glen VanHerck cho biết điều này. Ông đánh giá bước tiến này của Bắc Hàn là “đáng báo động”. Ông lưu ý Bình Nhưỡng đã mở rộng kho vũ khí trong đó có 3 tên lửa có thể vươn tới nước Mỹ. Tướng VanHerck cũng nhận định Triều Tiên sẽ tiếp tục thử nghiệm tên lửa tầm xa để kiểm tra năng lực của loại tên lửa mới được công bố [Yonhap].
Chính phủ Maduro đưa thêm phiên bản tiền giấy mệnh giá lớn. Chính phủ thiên tả ở Venezuela đã làm như vậy trong tuần này trong bối cảnh lạm phát phi mã phá hủy đồng bolivar của quốc gia Nam Mỹ vẫn chưa thể tìm được đường ra cho khủng hoảng. Các đồng tiền mệnh giá 200.000 và 500.000 boliva, tương đương với chỉ 10 và 27 xu Mỹ theo tỷ giá hối đoái hiện tại, bắt đầu được lưu hành vào thứ Hai (15/3). Ngân hàng trung ương của Venezuela trong tháng này cho biết họ cũng có kế hoạch tung ra đồng tiền mệnh giá 1 triệu bolivar (tương đương 50 xu Mỹ)[Reuters].
Iran làm giàu uranium bằng loại máy mới. Iran đã bắt đầu làm giàu uranium tại nhà máy Natanz dưới lòng đất của mình bằng loại máy ly tâm IR-4 tiên tiến thế hệ thứ hai, cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc cho biết trong một báo cáo được Reuters tiếp cận hôm thứ Ba (16/3). Iran gần đây đã đẩy nhanh việc vi phạm thỏa thuận hạt nhân 2015 trong nỗ lực rõ ràng là nhằm gây áp lực với chính quyền Biden khi cả hai bên đang bế tắc về việc ai nên ra tay trước để cứu thỏa thuận vốn bị chính quyền Trump lên án [Reuters].
Nga đe dọa trừng phạt Twitter. Chính phủ Nga cảnh báo nền tảng mạng xã hội này rằng nếu họ không xóa nội dung về tự tử, ma túy và khiêu dâm trẻ em thì sẽ bị chặn. “Twitter không phản ứng với các yêu cầu của chúng tôi như họ nên làm. Nếu tình hình tiếp diễn, thì nó sẽ bị chặn trong một tháng mà không cần lệnh của tòa án”, Vadim Subbotin, lãnh đạo cơ quan giám sát truyền thông Nga, cho biết hôm thứ Ba (16/3). Trong một nỗ lực chống nội dung khiêu dâm trẻ em, Tổng thống Vladimir Putin đã ký một loạt luật hạn chế những gã khổng lồ mạng xã hội Mỹ [Daily Mail].