Ðiểm Báo Pháp – 9/6/21
Thượng Viện Mỹ thông qua kế hoạch hơn 170 tỷ đầu tư cho công nghệ để đối phó với Trung Quốc
09/06/2021
Anh Vũ
Thượng Viện Hoa Kỳ, ngày 08/06/2021, đã thông qua một kế hoạch đầu tư hơn 170 tỷ đô la, để khuyên khích các công ty sản xuất tại Mỹ và đối phó với Trung Quốc trên lĩnh vực công nghệ. Bắc Kinh tố cáo Washington thổi phồng cái gọi là mối « đe dọa Trung Quốc ». Quảng cáo
Trong một phiên họp đặc biệt giữa đảng Dân Chủ và Cộng Hòa hôm qua, Thượng Viện Mỹ đã thông qua dự luật dự trù các khoản đầu tư lớn trong lĩnh vực khoa học công nghệ để ngăn chặn mối đe dọa từ Trung Quốc.
Theo AFP, văn kiện luật được đánh giá mang tính « lịch sử » này được thông qua với 68 phiếu thuận và 32 phiếu chống, sẽ còn phải được đưa qua Hạ Viện phê chuẩn vòng cuối cùng trước khi tổng thống ký ban hành. Tuy nhiên lịch trình công việc này tại Hạ Viện vẫn chưa được ấn định.
Ngay sau khi Thượng Viện Mỹ thông qua dự luật trên, Ủy ban Đối ngoại Quốc Hội Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích Washington thổi phồng « mối đe doa Trung Quốc » thể hiện tâm lý « hoang tưởng » của Mỹ với Trung Quốc.
Kế hoạch đầu tư được Thượng Viện vừa thông qua dành hơn 170 tỷ đô la cho lĩnh vực nghiên cứu và phát triển để khuyến khích các doanh nghiệp sản xuất tại Hoa Kỳ các chi tiết bán dẫn, hiện chủ yếu được sản xuất tại châu Á. Tình trạng khan hiếm vật liệu bán dẫn khắp thế giới đang tác động đến các ngành sản xuất trọng yếu, từ xe hơi đến viễn thông. Chế tạo bán dẫn trở thành một thách thức chiến lược với nhiều nước trên thế giới.
Cụ thể kế hoạch đầu tư dự trù 52 tỷ trong 5 năm để khuyến khích sản xuất bán dẫn trên đất Mỹ. 120 tỷ đô la dành cho nghiên cứu các lĩnh vực công nghệ bản lề như trí tuệ nhân tạo, phát triển mạng 5 G, những lĩnh vực cạnh tranh căng thẳng nhất giữa Mỹ và Trung Quốc.
Tổng thống Joe Biden đã khen ngợi việc thông qua dự luật. Ông tuyên bố « Vào lúc các nước khác tiếp tục đầu tư vào các hoạt động nghiên cứu và phát triển cho riêng mình. Chúng ta không chậm trễ. Nước Mỹ phải giữ vị thế của quốc gia cải tiến và sản xuất mạnh nhất thế giới ».
Bảo vệ nền kinh tế Mỹ, đặc biệt trước sự bành trướng của Trung Quốc là chủ đề hiếm hoi có được đồng thuận giữa hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ tại Quốc Hội Mỹ. Lãnh đạo phe Dân Chủ tại Thượng Viện Chuck Schumer đánh giá dự luật này « mở đường đầu tư rộng rãi nhất trong khoa học và công nghệ từ nhiều thế hệ qua ».
Còn lãnh đạo phe Cộng Hòa tại Thượng Viện Mitch McConnell nhất mạnh : « Từ các dây chuyền cung ứng thiết yếu đến sở hữu trí tuệ qua đến chống gián điệp, dự luật tấn công vào vấn đề chủ chốt để giúp chúng ta xác định cơ sở chiến lược cho nhiều thập kỷ ». Các nghị sĩ Mỹ nhất trí cho rằng dự luật này mang lại cho Hoa Kỳ khả năng đáp trả mạnh mẽ cuộc cạnh tranh không trung thực từ chế độ Cộng Sản Trung Quốc.
Nhật Bản – Úc kêu gọi giải pháp hòa bình cho vấn đề Đài loan
09/06/2021
Anh Vũ
Ngoại trưởng Nhật Toshimitsu Montegi hôm nay 09/06/2021 tuyên bố với báo chí tại Tokyo rằng Nhật Bản và Úc nhất trí thúc đẩy tìm giải pháp hòa bình cho các vấn đề liên quan đến Đài Loan, đồng thời khẳng định thắt chặt hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng để đối phó với sự gia tăng bành trướng của Trung Quốc trong vùng.
Theo Reuters, sau cuộc họp các bộ trưởng Quốc Phòng và Ngoại giao của Úc và Nhật, được tổ chức theo hình thức qua truyền hình, ông Montegi thông báo với báo chí: «Chúng tôi khẳng định tầm quan trọng của hòa bình và ổn định trong eo biển Đài Loan, đồng thời nhất trí với nhau phải thúc đẩy tìm giải pháp hòa bình cho các vấn đề giữa hai bờ eo biển Đài Loan».
Đây cũng là lời kêu gọi đã được đưa trong cuộc họp cấp cao giữa Nhật Bản với Hoa Kỳ cũng như với Liên Hiệp Châu Âu gần đây.
Trong tuyên bố chung ra sau phiên đối thoại « 2+2 » lần thứ 9, các bộ trưởng Úc và Nhật lần đầu tiên nêu vấn đề Đài Loan, hòn đảo vẫn bị Trung Quốc coi là một tỉnh ly khai của họ và luôn đe dọa sử dụng vũ lực để lấy lại.
Gần đây vấn đề Đài Loan được dấy lên rộng rãi, đặc biệt từ khi chính quyền Mỹ dưới thời Donald Trump và giờ đây của Joe Biden, liên tiếp có những động thái ủng hộ nhằm xác nhận Đài Loan như một vùng lãnh thổ độc lập với Trung Quốc. Phản ứng lại, Bắc Kinh tăng cường thể hiện sức mạnh quân sự uy hiếp, đe dọa Đài Loan.
Tại cuộc họp lần này, một lần nữa các lãnh đạo Nhật lại tỏ lo ngại về luật hải cảnh mới được Trung Quốc ban hành, theo đó cho phép bắn vào các tàu nước ngoài bị cho là xâm phạm chủ quyền lãnh thổ của họ. Các đồng nghiệp Úc đã chia xẻ mối lo ngại của Nhật.
Bộ trưởng Quốc Phòng Nhật Kishi tuyên bố với báo chí sau cuộc họp, Nhật và Úc phải « tăng cường hơn nữa họp tác trong lĩnh vực an ninh », nhằm đóng góp tích cực vào hòa bình và ổn định trong vùng Ấn Độ- Thái Bình Dương.
Trong cuộc họp 2+2 với Úc lần này, Tokyo và Canberra khẳng định sẽ tăng cường hợp tác quân sự, tham gia bảo vệ nhau trong trường hợp có xung đột, bộ trưởng Quốc Phòng Nhật Nobuo Kishi được trang tin Nhật The Mainichi dẫn lời cho biết.
Hồi tháng 11 năm 2020, thủ tướng Nhật Yoshihide Suga và đồng nhiệm úc Scott Morrison đã nhất trí trên nguyên tắc về một thỏa thuận có tên gọi Hiệp định Tiếp cận Tương hỗ (Reciprocal Access Agreement – RAA), cho phép quân đội hai bên có các cuộc huấn luyện chung trên lãnh thổ của nhau, cũng như nhiều hoạt động quân sự phối hợp khác.
Pháp: Công luận đồng loạt lên án vụ tát tổng thống Macron
09/06/2021
Anh Vũ
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, chiều hôm qua 08/06/2021, đã bị một người tấn công khi ông đến thăm Tain-l’Hermitage, thuộc tỉnh Drôme, đông nam nước Pháp. Vụ việc ngay lập tức đã làm dấy lên những phản ứng phẫn nộ từ chính giới cũng như dư luận báo chí. Quảng cáo
Sự việc diễn ra bên ngoài một trường dạy nghề mà ông Emmanuel Macron vừa tới thăm. Khi đến chào hỏi một đám đông đứng sau hàng rào bảo vệ. Một người đàn ông bất ngờ giơ tay tát vào mặt tổng thống cùng những lời sỉ vả ông. Lực lượng bảo vệ tổng thống đã nhanh chóng can thiệp bắt giữ kẻ tấn công.
Cảnh tượng đã được một người dân ghi hình lại bằng điện thoại và đưa lên mạng xã hội ngay sau đó. Vào thời điểm đó, tại chỗ không có các phóng viên báo chí. Ông Macron sau đó tiếp tục chuyến thăm như lịch trình và ăn trưa tại một nhà hàng ở thành phố Valence.
Phủ tổng thống đã xác nhận sự cố nhưng giảm thiểu tính chất nghiêm trọng của vụ việc. Vài giờ sau trên Twitter, tổng thống Macron gọi đây là « sự việc cá biệt » của một vài « cá nhân cực kỳ thô bạo » mà theo ông, không đáng phải tranh luận nhiều.
Sau khi vụ việc xảy ra, chính quyền đã mở điều tra về hành vi bạo lực đối với người đang thực thi công vụ. Hai người đàn ông đã bị tạm giữ, khoảng 28 tuổi, đều không có tiền án tiền sự.
Hiện tại, chính quyền không công bố lai lịch cũng như động cơ của nghi can đã tát vào mặt tổng thống. Nhiều khả năng đối tượng là thành viên của một phong trào cực hữu ở Pháp, từng có những hành động thô bạo tấn công các chính trị gia khác.
Ngay lập tức, hàng loạt các nhân vật thuộc các đảng phái chính trị khác nhau đã đồng thanh lên án hành động tấn công thô bạo và bày tỏ sự thông cảm với tổng thống Pháp.
Tổng thống Emmanuel Macron vẫn thường xuyên bị người dân chất vấn trong những lần công cán đến các địa phương trong nước. Đôi khi ông bị đám đông la ó, phản đối, nhưng đây là lần đầu tiên ông bị xâm phạm thân thể một cách thô bạo như vậy.
Miến Điện: Thêm 100.000 người ở miền đông phải tản cư do bạo lực
09/06/2021
Trọng Thành
Văn phòng Liên Hiệp Quốc tại Miến Điện hôm qua, 08/06/2021, báo động : riêng tại bang miền đông Kayah, gần biên giới với Thái Lan, đã có khoảng 100.000 người phải sơ tán mới đây, do đụng độ giữa quân đội và một số nhóm nổi dậy. Quảng cáo
Vài giờ sau khi có những thông tin này, báo cáo viên về tình hình nhân quyền ở Miến Điện của Liên Hiệp Quốc, ông Thomas Andrews, ra một thông báo cho biết cụ thể là các đụng độ và « các cuộc tấn công bừa bãi của quân đội nhắm vào các vùng dân cư » khiến người dân phải tản cư. Theo chuyên gia Liên Hiệp Quốc, người dân trong các vùng chiến sự « cần khẩn cấp » thực phẩm, nước uống, nơi ở và chăm sóc y tế, trong lúc việc quân đội giới hạn giao thông làm chậm lại các hoạt động cứu trợ.
Không chỉ chuyện người dân phải sơ tán quy mô lớn, mà một thảm họa nhân đạo có thể sớm xảy ra. Ông Thomas Andrews khẩn thiết báo động : « Hãy cho tôi được nói thẳng. Tình trạng người chết hàng loạt vì đói, bệnh tật, trên quy mô mà chúng tôi chưa thấy kể từ cuộc đảo chính ngày 1/2, có thể xảy ra ở bang Kayah, nếu không có hành động ngay lập tức ».
Đại diện Liên Hiệp Quốc cũng ghi nhận một số dân làng đã thành lập « các nhóm tự vệ ». Theo AFP, nhiều cư dân tại bang Kayah cáo buộc quân đội bắn pháo vào các làng. Ảnh chụp của AFP tại vùng này cho thấy nhiều dân làng tham gia làm vũ khí tại các xưởng chế tạo thô sơ, trong lúc các nhóm tự vệ địa phương chống lại quân đội.
Bang Kayah miền đông Miến Điện là bang có đường biên chung với Thái Lan. Tình hình bạo lực tiếp tục gia tăng ở miền đông Miến Điện khiến chính quyền Thái Lan lo ngại làn sóng tị nạn tràn qua biên giới. Hôm 06/06/2021, tức ngay sau khi đoàn đặc phái viên ASEAN đến Miến Điện, bộ Ngoại Giao Thái Lan ra thông báo bày tỏ « quan ngại », đồng thời kêu gọi tập đoàn quân sự sớm thực thi Đồng thuận 5 điểm của khối ASEAN. Tuy nhiên, đối lập Miến Điện không tin tưởng ở khả năng của ASEAN thực thi Đồng thuận 5 điểm.
Hơn 400 hiệp hội dân sự ra tuyên bố chung lên án ASEAN
Không chỉ đối lập và người dân Miến Điện thất vọng. Hôm 07/06/2021, hơn 430 tổ chức xã hội dân sự tại Đông Nam Á và thế giới đã ra một tuyên bố chung tố cáo ASEAN đã thất bại trong việc thực thi Đồng thuận 5 điểm, cụ thể là đã không đối thoại với tất cả các bên, « từ chối đối thoại với các đại diện thực sự của nhân dân Miến Điện », như chính phủ Đoàn kết Dân tộc chống tập đoàn quân sự (NUG), lãnh đạo các sắc tộc thiểu số, Ủy ban Đại diện cho Hạ viện Miến Điện (CRPH) hay Phong trào Bất tuân Dân sự (CDM).
Chủ trì tuyên bố chung nói trên là Asian Forum for Human Rights and Development (FORUM-ASIA), Progressive Voice và ALTSEAN-Burma. The Asian Forum for Human Rights and Development là một mạng lưới khu vực vì nhân quyền và phát triển bền vững, có trụ sở tại Bangkok, gồm 81 tổ chức thành viên tại 21 quốc gia châu Á. Tuyên bố chung của hơn 430 hiệp hội dân sự đặc biệt chú ý đến chuyến công du đầu tháng 6/2021 của phái đoàn ASEAN, gồm tổng Thư ký ASEAN, ông Dato Lim Jock Hoi, và ngoại trưởng Brunei, ông Dato Erywan Pehin Yusof, đại diện cho quốc gia chủ tịch ASEAN. Các hiệp hội dân sự ASEAN chỉ trích « tính không minh bạch » của chuyến đi, với việc phái đoàn ASEAN chỉ tiếp xúc với một bên, là tập đoàn quân sự Miến Điện, chứ không phải là tất cả các bên, « trái với điểm 5 trong Đồng thuận 5 điểm», theo đó «đặc phái viên và phái đoàn ASEAN sẽ đến Miến Điện để gặp gỡ tất cả các bên liên quan».
NUG gửi thư ngỏ đến chính phủ Trung Quốc
Theo trang mạng đối lập Miến Điện Irrawady, cũng hôm 07/06, chính phủ Đoàn kết Dân tộc chống tập đoàn quân sự (NUG) gửi thư ngỏ đến chính phủ Trung Quốc bày tỏ « lo ngại sâu sắc » trước việc Bắc Kinh và khối ASEAN đã không ủng hộ để NUG tham gia vào các nỗ lực tìm giải pháp cho khủng hoảng Miến Điện. Thư ngỏ của NUG gửi chính quyền Trung Quốc được đưa ra ít ngày sau khi NUG lên án ASEAN « đứng hẳn về phía tập đoàn quân sự » trong việc tìm kiếm giải pháp cho khủng hoảng Miến Điện, bùng lên sau đảo chính quân sự 01/02/2021.
Thư ngỏ được gửi đúng dịp Trung Quốc và ASEAN tổ chức Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt, kỷ niệm 30 năm hội nghị các ngoại trưởng Trung Quốc-ASEAN đầu tiên và Hội nghị Bộ trưởng Diễn đàn Hợp tác Mêkông – Lan Thương (LMC), từ ngày 6 đến 8 tháng 6 tại Trùng Khánh, Trung Quốc.
Biển Đông: ASEAN và Trung Quốc đồng ý kêu gọi các bên kìm chế, tránh khiêu khích
09/06/2021
Trọng Thành
Một ngày sau cuộc họp các ngoại trưởng ASEAN – Trung Quốc, hôm qua, 08/06/2021, khối ASEAN ra thông báo cho biết hai bên đồng ý về việc tránh các hành động có thể khiến leo thang xung đột tại Biển Đông. Thông báo được đưa ra trong bối cảnh Philippines và Malaysia trong những tuần gần đây liên tục đưa ra phản đối ngoại giao về các hành động xâm lấn của Trung Quốc.
Thông báo của ASEAN, được báo mạng Singapore Strait Times dẫn lại, nhấn mạnh đến việc « Cải thiện và bảo vệ an ninh hàng hải, bảo vệ tự do hàng hải và hàng không tại Biển Đông, kiềm chế để không có các hoạt động có thể làm phức tạp và trầm trọng hơn các tranh chấp, ảnh hưởng xấu đến hòa bình và ổn định ». Báo Strait Times cũng ghi nhận là ngôn từ được dùng trong văn bản này cũng giống với các tuyên bố trước đây của ASEAN.
Báo mạng Singapore dẫn một số nguồn tin ngoại giao cho biết thêm là việc ASEAN chậm việc ra thông báo do các bất đồng về Biển Đông, cùng với khủng hoảng Miến Điện, chiếm phần lớn thời gian thảo luận buổi chiều hôm qua tại thành phố Trung Khánh (Chongqing), Trung Quốc, nơi diễn ra hội nghị. Theo một nhà ngoại giao cao cấp của ASEAN, Philippines đã yêu cầu các lời lẽ mạnh mẽ hơn về được Biển Đông phải được đưa vào thông báo, nhưng rút cục đòi hỏi của Manila đã không thành, do sự phản đối từ phía « Trung Quốc… và một số quốc gia nhỏ ở Đông Nam Á », ngụ ý nói Cambodge và Lào.
Theo Strait Times, một điểm đáng chú ý là trong thông báo nói trên không có bất cứ một nội dung nào liên quan đến khủng hoảng Miến Điện. Các ngoại trưởng ASEAN chỉ đề cập chung đến việc « duy trì hòa bình và ổn định khu vực ».
Indonesia đăng cai tổ chức vòng đàm phán COC tiếp theo
ASEAN và Trung Quốc cũng dự kiến sẽ nối lại các đàm phán về Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC), bị đình lại do đại dịch Covid-19. Theo báo Indonesia Jakarta Post, cuộc họp hôm thứ Hai, 07/06, là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa các đại diện ASEAN và Trung Quốc, từ hơn một năm nay. Cuộc gặp được tổ chức nhân dịp kỷ niệm 30 năm quan hệ đối tác giữa Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á và Trung Quốc. Trong cuộc họp này Indonesia đề nghị đăng cai tổ chức vòng đàm phán tiếp theo giữa ASEAN và Trung Quốc về Bộ Quy tắc Ứng xử COC.