Dầu khí – Biển Đông: Áp lực Bắc Kinh khiến Hà Nội mất 1 tỉ đô la
Áp lực của Bắc Kinh tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam ở Biển Đông buộc Hà Nội phải hủy nhiều hợp đồng khai thác dầu khí với các tập đoàn nước ngoài. Chuyên gia về Biển Đông Bill Hayton, trên trang mạng The Diplomat, hôm qua 22/07/2020, cho biết Việt Nam có thể đã phải trả khoảng 1 tỉ đô la đền bù cho hai công ty Tây Ban Nha và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất.
Một nguồn tin gần gũi với hồ sơ này, trong ngành dầu mỏ Việt Nam, xác nhận với báo mạng Nhật Bản The Diplomat là tập đoàn dầu khí Việt Nam PetroVietnam sẽ phải hoàn tiền cho tập đoàn Tây Ban Nha Repsol và tập đoàn Mubadala của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, theo các thỏa thuận « chấm dứt » và « bồi thường ». Theo nhà nghiên cứu Anh Bill Hayton, phát ngôn viên của tập đoàn Repsol « không muốn xác nhận hay phủ nhận » thông tin về số tiền nói trên, nhưng việc phân tích báo cáo tài chính của công ty cho thấy có « một khoản tiền rất lớn » có thể liên quan đến việc bồi hoàn này.
Tháng Bảy năm 2017, tập đoàn Repsol, đối tác của PetroVietnam, đã ra lệnh hủy khoan thăm dò theo kế hoạch ở lô 135-136/03. Tiếp theo đó, vào tháng 8/2018 Repsol đã được lệnh dừng khoan lô 07/03 gần đó (một dự án nằm trong khu vực « Cá Rồng Đỏ »). Theo chuyên gia Bill Hayton, Repsol đấu thầu thăm dò tại 13 lô dầu khí của Việt Nam, mà hai trong số những dự án đó nằm ở rìa ngoài của vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam, và lọt hẳn trong đường 9 đoạn, hay đường lưỡi bò mà Trung Quốc đòi hỏi chủ quyền.
Trong khoảng thời gian này, Bắc Kinh đã điều một đội tàu chiến gồm 40 chiếc đến vùng ngoài khơi đảo Hải Nam, cách địa điểm các giàn khoan khoảng hai ngày di chuyển, một dấu hiệu cho thấy Trung Quốc sẵn sàng dùng vũ lực, nếu hoạt động thăm dò tiếp diễn.
Cuối tháng 6/2020, trang mạng thoibao.de tại Đức dẫn một nguồn tin tại Việt Nam tiết lộ, do buộc phải ngừng thăm dò tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo kế hoạch, tập đoàn Repsol đã đòi chính quyền Việt Nam « bồi thường gần 1 tỷ 400 triệu đô la », nhưng « sau nhiều cuộc đàm phán với Tập Đoàn Dầu Khí PetroVietnam, mức đền bù giảm xuống còn 1 tỷ 200 triệu đô la, và PetroVietnam phải trả trong 3 năm ».
Bắc Kinh không ngừng gây áp lực với Hà Nội, cho dù hai tập đoàn Tây Ban Nha và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất đã rút lui. Theo nhóm thông tin « South China Sea News », căn cứ trên dữ liệu của tổ chức thông tin hàng hải quốc tế Maritime Traffic, đầu tháng 7/2020, trong thời gian Trung Quốc tập trận hải quân tại quần đảo Hoàng Sa, một tàu hải cảnh của Trung Quốc (tầu 5402) đã đến sát dàn khoan mỏ Lan Tây, tại lô 6.1, phía đông nam tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu khoảng 370 km (bãi Tư Chính). Đây là dàn khoan của công ty Nga Rosneft « vốn đã hoạt động tại đây suốt nhiều năm qua trong dự án khai thác khí Nam Côn Sơn trên Biển Đông ».
RFI – Trọng Thành – 23/7/20