https://mychildren.us/dai-su-nhat-ban-gui-thu-canh-bao-cham-dut-hop-tac-voi-viet-nam-vi-no-tien-thi-cong1/

Nguồn tin từ Đại sứ qua’n Nhật tại Hà Nội xa’c nhận với Zing.vn lá thư cảnh báo từ ngài Đại sứ Nhật gửi đối tác Việt Nam liên quan đến tuyến metro số 1 Bến Th.à.n.h – Suối Tiên.

Trong lá thư gửi lãnh đạo TP.HCM, Đại sứ Nhật Bản cho biết các doanh nghiệp Nhật sẽ dừng thi công dự a’n metro Bến Th.à.n.h – Suối Tiên nếu Việt Nam không thanh toa’n t.iền cho một số hạng mục đã hoàn th.à.n.h. Khởi công tha’ng 8/2012 dài gần 20 km đi qua các quận 1, 2, 9, Bình Thạnh, Thủ Đức và huyện Dĩ An (Bình Dương), đây là một trong những công trình giao thông trọng điểm và q.u.a.n t.r.ọ.n.g tại TP.HCM.

Điều gì đang diễn ra với dự a’n này?

Đội vốn hơn gấp đôi

Theo báo cáo về vay vốn ODA của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), dự a’n đường sắt đô thị TPHCM, tuyến số 1 Bến Th.à.n.h – Suối Tiên đã bị đội vốn từ 17.388 tỷ đồng khi p.h.ê duyệt lần đ.ầ.u vào năm 2007 lên hơn 47.000 tỷ đồng.

Dự a’n được triển khai bằng nguồn vốn vay ODA của Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), chiếm 88,4% tổng mức đ.ầ.u tư với hơn 209,1 triệu yên, tương đương 41.833,6 tỷ đồng. Đến nay, đại diện Chính phủ Việt Nam là Bộ Tài chính đã ký kê’t với nhà tài trợ 3 hiệp định vay với tổng số vốn đã ký kê’t là 155.364 triệu yên, tương đương 31.208 tỷ đồng.

Một đoạn tuyến Metro số 1 TP.HCM. Ảnh: Lê Quân.

Vốn từ ngân sách TP.HCM, chiếm 11,6% tổng mức đ.ầ.u tư, khoảng 27.458 triệu yên, tương đương 5.491,6 tỷ đồng.

Bộ KH&ĐT cho rằng một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc điều chỉnh tổng mức đ.ầ.u tư của dự a’n đó là tăng khối lượng xây dựng. Ngoài ra, Việt Nam chưa có các quy chuẩn, định mức, đơn giá áp dụng cho đường sắt đô thị nên việc xa’c định tổng mức đ.ầ.u tư của dự a’n chủ yếu dựa trên suất đ.ầ.u tư của các công trình tương tự đã và đang xây dựng tại châu Á nên không đạt được độ chính xa’c t.in cậy dẫn tới phải điều chỉnh tổng mức đ.ầ.u tư. Tuyến metro số 1 của TPHCM chịu ảnh hưởng lớn từ nguyên nhân này.

Đói vốn

Dự a’n này cũng ở trong tình trạng đói vốn. UBND TP.HCM cho biết để vận h.à.n.h đu’ng kế hoạch vào năm 2020, trong giai đoạn 2016-2020, tuyến metro số 1 Bến Th.à.n.h – Suối Tiên có nhu cầu vốn khoảng 28.000 tỷ đồng.

Hồi tha’ng 4, Bộ KH&ĐT có quyê’t định về giao chi t.iết kế hoạch đ.ầ.u tư trung hạn giai đoạn 2016-2020 vốn ngân sách Nhà nước. Trong đó, bố trí kế hoạch vốn ODA nguồn ngân sách trung ương cho dự a’n 7.500 tỷ đồng.

Như vậy, với tổng nhu cầu vốn trung hạn giai đoạn 2016-2020 của dự a’n là 28.000 tỷ đồng, dự a’n metro Bến Th.à.n.h – Suối Tiên cần bổ sung thêm 20.500 tỷ đồng.

8 tuyến metro ở Sài Gòn đang ra sao? Ngoài tuyến metro số 1 thi công với nhiều lần lận đận vốn, tuyến số 2 và số 5 đang khởi đ.ộ.n.g chậm chạp thì 5 tuyến còn lại vẫn đang kêu gọi đ.ầ.u tư.

Chậm t.iến độ

Dự a’n metro Bến Th.à.n.h – Suối Tiên còn đang chậm cả t.iến độ thi công và t.iến độ giải ngân.

Dự a’n xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1 TP.HCM, tuyến Bến Th.à.n.h – Suối Tiên ban đ.ầ.u thuộc Dự a’n nhóm A theo quyê’t định số 1453/QĐ-UBND ngày 6/4/2017 của UBND TP.HCM. Tuy nhiên, dự a’n sau khi điều chỉnh thuộc t.iêu chí dự a’n q.u.a.n t.r.ọ.n.g quốc gia theo Nghị quyê’t số 49/2010/QH12 ngày 12/9/2010 của Quốc hội.

Dự a’n bă’t đ.ầ.u triển khai từ tha’ng 3/2007 và dự kiến hoàn th.à.n.h đưa vào khai thác trong năm 2018.

Thế nhưng, sau hơn 10 năm triển khai, metro Bến Th.à.n.h – Suối Tiên mới hoàn th.à.n.h 56% khối lượng thi công.

Trong đó, gói thầu xây dựng đoạn ngầm từ ga Bến Th.à.n.h đến ga Nhà hát th.à.n.h phố mới đạt khối lượng 50%. Còn gói thầu xây dựng đoạn ngầm từ ga Nhà hát th.à.n.h phố đến ga Ba Son đạt 66%. Trong khi gói thầu xây dựng đoạn đi trên cao và depot đạt 77%. Cuối cùng, gói thầu mua sắm thiết bị cơ điện, đ.ầ.u máy toa xe, đường ra và bảo dưỡng đạt 32%.

Tuyến metro vẫn đang chậm t.iến độ thực hiện và giải ngân. Ảnh: Lê Quân.
Có thể nói, việc xảy ra tình trạng chậm trễ trong công tác giải pho’ng mặt bằng và phải lập lại thiết kế kỹ thuật cho nhà ga ngầm Bến Th.à.n.h nhằm tích hợp giữa các tuyến đường sắt đô thị số 1, số 2, số 3a và số 4 nên thời gian hoàn th.à.n.h xây dựng, đưa vào vận h.à.n.h toàn tuyến dự kiến vào năm 2020.

Trễ giải ngân

Ngoài ra, dù đặt mục t.iêu đưa vào vận h.à.n.h năm 2020, t.iến độ giải ngân dự a’n vẫn hết sức khiêm tô’n.

Theo báo cáo, phần giải ngân vốn ODA mới đạt 13.969 tỷ đồng (33% tổng vốn), vốn đối ứng trong nước đạt 1.465 tỉ đồng (đạt 27% tổng vốn).

Để đảm bảo t.iến độ thi công dự a’n metro số 1, UBND TP.HCM đã tạm ứng cho dự a’n 1.000 tỷ đồng, cho đến nay đã giải ngân được 220 tỷ. Tính từ cuối năm 2016 đến nay, UBND TP.HCM đã tạm ứng cho dự a’n 3.273 tỷ đồng. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pha’p tạm thời.

Để sớm được bố trí vốn cho dự a’n, UBND TP.HCM trước đó đã kiến nghị Thủ tướng trình Quốc hội về thay đổi tổng mức đ.ầ.u tư theo quy định, đồng thời hỗ trợ TP.HCM trong việc ứng vốn.

Lời cảnh báo của Đại sứ Nhật

Tuần trước, Đại sứ Umeda Kunio đã gửi thư tới Thủ tướng, Bí thư Th.à.n.h ủy TP.HCM, lãnh đạo các bộ, ngành liên quan bày tỏ quan ngại về t.iến độ triển khai, cấp vốn cho dự a’n tuyến metro số 1 – nguồn t.in từ Đại sứ qua’n Nhật Bản xa’c nhận với Zing.vn.

Trong lá thư, Đại sứ Kunio cho biết hiện số t.iền chậm thanh toa’n cho nhà thầu thi công và nhà thầu tư vấn tại dự a’n đã lên đến hơn 100 triệu USD (tính đến ngày 16/11).

Ông cho rằng áp lực lên các nhà thầu cũng đã đến mức giới hạn, đồng thời nêu quan ngại rằng nếu đến cuối tha’ng 12 mà các vấn đề này không được giải quyê’t, dự a’n sẽ buộc phải ngừng thi công.

Liên quan đến gói thầu xây lắp CP2 do Liên danh nhà thầu Sumitomo -Cienco4 đang thực hiện, Đại sứ Nhật Bản cho biết vì vấn đề giải pho’ng mặt bằng… mà việc thi công gói thầu này đã bị chậm trễ dẫn tới việc liên danh đã thi công vượt quá ngày hoàn th.à.n.h gói thầu theo hợp đồng hiện tại.

Tuy nhiên, Sở Tài chính TP.HCM đã đưa ra ý kiến không thể thanh toa’n chi phí thi công sau ngày hoàn th.à.n.h gói thầu theo hợp đồng nên việc thanh toa’n chi phí thi công từ sau tha’ng 1 đang bị dừng lại.

Trong khi đó, Bộ Xây dựng Việt Nam đã có văn bản nêu ý kiến về việc có thể thanh toa’n chi phí thi công dù vượt quá ngày hoàn th.à.n.h gói thầu theo hợp đồng.

Đại sứ Nhật Bản đề nghị Bí thư Th.à.n.h ủy TP.HCM căn cứ ý kiến của Bộ Xây dựng, chỉ đạo các bên liên quan xúc t.iến thủ tục để sớm nối lại việc thanh toa’n chi phí thi công kể từ sau tha’ng 1/2019 cho nhà thầu.

Cũng theo Đại sứ Nhật Bản, dù việc thi công các gói thầu vẫn đang t.iến triển trong năm 2018, việc thanh toa’n cho phần khối lượng công việc đã hoàn th.à.n.h đang bị dừng lại. Đặc biệt biên bản ghi nhớ và tạm ứng thanh toa’n gói thầu CP1a, CP2 và tạm ứng thanh toa’n gói thầu CP1b của UBND TP.HCM vẫn chưa được triển khai.

Những điều chưa biết về metro đang bị truy nợ ở TP.HCM Xây dựng đ.ầ.u t.iên trong 8 metro kê’t nối các quận huyện TP.HCM, tuyến Bến Th.à.n.h – Suối Tiên đến nay đã đội vốn 2,4 lần và đang bị nhà thầu gay gắt đo`i nợ.