Công du Châu Á: Tổng thống Mỹ đến Malaysia

Mục tiêu chính của chuyến công du Châu Á lần này của Tổng thống Obama là để trấn an các đồng minh trong khu vực trước tham vọng biển đảo của Trung Quốc và nhanh chóng đúc kết Hiệp ước mậu dịch Tự do xuyên Thái Bình Dương TPP gồm 12 quốc gia đại diện cho 40% tổng sản lượng địa cầu.

Tại Malaysia, nội dung các cuộc thảo luận giữa chủ nhân Nhà Trắng và chính quyền Kuala-Lumpur không ra ngoài khuôn khổ này. Mặc dù Malaysia là một trong những nước tích cực nhất nhưng năm 2013 vừa qua đã dấy lên một chướng ngại : Vì lý do y tế cộng đồng, Kuala-Lumpur muốn kiểm soát thị trường thuốc lá nhưng điều này đi ngược lại nguyên tắc tự do mậu dịch của TPP.

Bên cạnh lý do kinh tế, chuyến viếng thăm của tổng thống Mỹ còn là cơ hội để đề cập đến hồ sơ nhân quyền. Tổ chức Human Rights Watch kêu gọi Tổng thống Obama phải nhấn mạnh đến những trường hợp sách nhiễu, truy bức đối lập, đe dọa giới đồng tính, hành vi thô bạo của cảnh sát chống người biểu tình ôn hòa cũng như chính sách uy hiếp kỳ thị các cộng đồng thiểu số và tôn giáo không theo đạo Hồi ở Malaysia.

Cựu phó thủ tướng Anwar Ibrahim, nhân vật đối lập từng bị nhiều năm tù và tiếp tục bị cáo buộc «quan hệ tình dục» với người đồng phái đã kêu gọi tổng thống Mỹ nhân cơ hội tiếp xúc với chính quyền Malaysia, tranh đấu bảo vệ «tự do và dân chủ».

Về phần Thủ tướng Najib của Malaysia, bị quốc tế chỉ trích mạnh sau vụ máy bay MH370 mất tích một cách bí ẩn, hy vọng lấy lại được phần nào uy tín nhờ vào chuyến thăm viếng lịch sử của Barack Obama. Malaysia cũng trông cậy vào sức mạnh quân sự của Hoa Kỳ để làm đối trọng với tham vọng của Trung Quốc.

Tổng thống Mỹ sẽ rời Malaysia vào thứ hai tới để sang Philippines, quốc gia Đông Nam Á có Hiệp ước An ninh hỗ tương với Washington.