Con đường đầy thử thách phía trước cho kế hoạch kế vị của Hun Sen

Cac Bai Khac

No sub-categories

Con đường đầy thử thách phía trước cho kế hoạch kế vị của Hun Sen

Con đường chưa rõ ràng để Hun Manet tiếp bước cha mình và trở thành thủ tướng tiếp theo của Phnom Penh

By DAVID HUTT – JANUARY 11, 2022

Cambodian Prime Minister Hun Sen (L) with his West Point-trained son Hun Manet, who many think is being groomed to take over from his father some time after the July 29 elections. Photo: AFP/Tang Chhin Sothy
Cambodian Prime Minister Hun Sen, left, with his West Point-trained son Hun Manet, who is being groomed to take over. Photo: AFP / Tang Chhin Sothy

Khi Thủ tướng Campuchia Hun Sen hạ cánh ở Naypyidaw vào thứ Sáu tuần trước để hội đàm với nhà lãnh đạo quân đội Myanmar, ông đã đến cùng hai con trai của mình, nghị sĩ Hun Many và người đứng đầu quân đội Campuchia Hun Manet, người vừa được chọn làm thủ tướng tiếp theo của đất nước. ứng viên.

Hun Sen, với tư cách là Chủ tịch Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) trong năm nay, đã gây tranh cãi với chuyến thăm Myanmar khi nhiều nhà bình luận cho rằng nó không đạt được gì ngoài việc trao tính hợp pháp cho nhà lãnh đạo quân đội tàn bạo, Thượng tướng Min Aung Hlaing.

Tuy nhiên, một điều đã đạt được là việc bắt đầu ngoại giao cần thiết trước sự kế vị cuối cùng của Manet, người vào ngày 24 tháng 12 đã nhận được sự ủng hộ của Đảng Nhân dân Campuchia (CPP) cầm quyền để lên nắm quyền khi cha ông cuối cùng từ chức.

Hun Sen nắm quyền từ năm 1985, khiến ông trở thành một trong những nhà lãnh đạo cầm quyền lâu nhất thế giới. Tuy nhiên, Manet vẫn sẽ phải tranh cử và giành được một ghế trước khi có thể nắm quyền.

Naypyidaw là thủ đô mới nhất mà Manet có thể đánh dấu vào danh sách của mình. Kể từ khi được bổ nhiệm làm Phó Tổng tư lệnh quân đội Campuchia vào năm 2018, ông đã đến Thái Lan, Nga, Singapore và Việt Nam, cũng như đến Hawaii trong khuôn khổ cuộc họp quân sự do Hoa Kỳ dẫn đầu.

Anh ấy và vợ, nữ doanh nhân Pich Chanmony, là những điểm mấu chốt đối với các nhà đầu tư Hàn Quốc – và vì vậy có lẽ đã rất thích thú ở Seoul.

Vào tháng 2 năm 2020, anh tháp tùng cha đến thăm Bắc Kinh, nơi họ gặp Chủ tịch Tập Cận Bình để thảo luận về phản ứng của Campuchia trong những tháng đầu của đại dịch Covid-19. Manet cũng dự kiến ​​sẽ sớm thăm Nhật Bản, một nhà đầu tư và đối tác thương mại quan trọng của Campuchia, đại sứ Nhật Bản tại Campuchia, Mikami Masahiro, cho biết vào tháng trước.

“Đây là một dấu hiệu chấp nhận Manet với tư cách là người thừa kế rõ ràng của Nhật Bản,” Sophal Ear, phó hiệu trưởng kiêm giáo sư tại Trường Quản lý Thunderbird ở Arizona nhận xét. “Tôi chắc chắn rằng anh ấy cũng sẽ muốn [thăm] các thế lực khác”, Ear nói thêm. “Anh ấy phải làm một cuộc tấn công quyến rũ cho Campuchia.”

Sau khi thăm Bắc Kinh, đối tác thân cận nhất của Campuchia, mọi con mắt sẽ đổ dồn vào việc liệu Manet có nhận được lời mời tới Washington hay không, vốn đang bị giam giữ trong một cuộc khẩu chiến ngày càng căng thẳng với Phnom Penh, chủ yếu vì cáo buộc của Mỹ rằng Campuchia có thể cho phép quân đội Trung Quốc tiếp cận. căn cứ hải quân của họ.

Hun Manet will have to swap his uniform for a suit if he takes over. Photo: WikiCommons

Nhưng việc thể hiện tài năng của anh ấy trên đấu trường quốc tế có thể dễ dàng hơn cho người thống trị tiếp theo có thể xảy ra của Campuchia hơn là giành được sự chấp nhận trên sân nhà.

Manet, mới 44 tuổi, đáng chú ý là chưa bao giờ giữ chức vụ chính trị. Sự thăng tiến của ông thông qua các cấp bậc quân sự bị nhiều người coi là viển vông. Và trong khi ông nổi tiếng trên mạng xã hội, rất ít người Campuchia có cơ hội làm quen với người cai trị tiếp theo được cho là của họ.

Sam Rainsy, một nhà lãnh đạo phe đối lập tự lưu đày và là đối thủ lâu năm của Hun Sen, gần đây đã bắt đầu tranh cãi về việc liệu Manet có được tặng quà tốt nghiệp từ học viện quân sự ưu tú của Mỹ West Point, cũng như bằng cấp của anh ta từ Đại học New York và Đại học Bristol.

Lao Mong Hay, một nhà phân tích chính trị kỳ cựu của Campuchia cho biết: “Với một chức vụ cao không đạt được và hầu như không có thành tích gì, Hun Manet không thể quyền lực như cha mình và có thể dễ dàng chiếm ưu thế so với các đồng nghiệp của mình nếu không có lớp áo của cha mình”, Lao Mong Hay, một nhà phân tích chính trị kỳ cựu của Campuchia cho biết.

Hun Sen có thể nghiêng về việc giảm thiểu những rủi ro này. Sau cùng, ông trở thành ngoại trưởng năm 1979 khi mới 26 tuổi, và làm thủ tướng sáu năm sau đó. Nhưng Campuchia trong những năm 1980 không phải là Campuchia vào năm 2023 hay 2028 – hoặc bất cứ khi nào Manet thực sự đảm nhận vị trí thủ tướng.

Chúng ta đã biết trong nhiều năm rằng Hun Sen – người đã nói nhiều điều vào năm 2018 – muốn giao quyền lực cho Manet. Quan trọng hơn, nó có ý nghĩa chính trị để giữ quyền lực trong gia đình. Hun Sen đã loại bỏ hầu hết các đại biểu đảng phái khác kể từ cuối những năm 1990.

Bun Rany, vợ của ông, kiểm soát phần lớn các hoạt động “từ thiện” của đảng cầm quyền. Con gái của ông, Hun Mana, sở hữu phần lớn ngành truyền thông và là nhà mạng chính cho các công ty nước ngoài. Hun Manith, một người con trai khác, là cục trưởng tình báo.

Sau đó là đại gia đình. Vợ của Manet là con gái của Pich Sophoan, ngoại trưởng thường trực tại bộ lao động; Vợ của Many, Yim Chhay Lin, là con gái của Phó Thủ tướng Yim Chhay Ly. Do đó, rất khó để biết nơi đảng cầm quyền bắt đầu và gia đình Hun kết thúc.

Điều đó nói rằng, vào năm 2020, một cuộc thảo luận nổi lên rằng Bộ trưởng Tài chính hiện tại, Aun Pornmoniroth, có thể là thủ tướng tiếp theo, với ông được coi là lựa chọn ưu tiên của cái gọi là cánh kỹ trị của đảng. Năm ngoái, tin đồn lan truyền rằng một bộ phận đáng kể trong Ủy ban Trung ương của CPP đã phản đối sự kế nhiệm của Manet, vì lo ngại sự thiếu kinh nghiệm của ông có thể làm suy yếu quyền lực chính trị của đảng và ghen tị với sự nổi lên như vũ bão của đảng mới nổi.

Cambodian Interior Minister Sar Kheng on May 25, 2015. Photo: AFP / TT News Agency / Nora Lorek / Sweden Out.

Trong suốt phần lớn năm 2021, có thông tin cho rằng Bộ trưởng Nội vụ Sar Kheng, được cho là người quyền lực thứ hai trong đảng cầm quyền, đang xếp hàng để trở thành người thay thế Hun Sen.

Đầu tiên, đề cử chính thức của Manet vào tháng trước là một cách để Hun Sen chống lại các đối thủ tiềm năng. Tuyên bố của Hun Sen về vấn đề này vào ngày 2 tháng 12 đều khẳng định rằng ông muốn Manet kế nhiệm mình.

Theo các nhà phân tích, đây là một trò chơi quyền lực của Hun Sen nhằm tái khẳng định vị thế thống trị của ông đối với đảng và kiểm tra lòng trung thành của những người dưới quyền ông. Trong vòng vài giờ sau khi thông báo của ông, nhiều tầng lớp chính trị và kinh tế đã đổ dồn vào để khẳng định sự ủng hộ của họ đối với Manet.

Các tờ báo độc lập không còn của Campuchia đã ủng hộ các trang của họ. Ngay cả Sar Kheng cũng lên tiếng tán thành, mặc dù thú vị là vài ngày sau phần còn lại của nội các. Cuộc bỏ phiếu của Ủy ban Trung ương CPP về việc ứng cử của Manet vào cuối tháng 12 là sự xác nhận chính thức.

Nhiều khả năng, Manet sẽ từ chức quân đội ngay trước cuộc tổng tuyển cử năm 2023 để tranh cử, và sau đó sẽ được trao một vị trí cấp cao trong nội các. Cũng tại cuộc họp của Ủy ban Trung ương của CPP vào ngày 24 tháng 12, bộ trưởng quốc phòng hiện tại, Tea Banh, được đặt tên là một trong hai phó chủ tịch đảng mới.

Có khả năng Banh, 76 tuổi, sẽ được luân chuyển ra khỏi tuyến chính trị sau cuộc bầu cử năm 2023 và được trao một vị trí quyền lực ở hậu trường, trong khi Manet sẽ được giao cho Bộ Quốc phòng để học hỏi kinh nghiệm trong chính trị nội các. Hầu hết các nhà phân tích kỳ vọng Hun Sen sẽ tiếp tục nắm quyền cho đến ít nhất là cuộc tổng tuyển cử sau đó vào năm 2028, cuộc tổng tuyển cử này sẽ được sử dụng như một người biện hộ cho việc ứng cử của Manet.

A Cambodian soldier salutes the Cambodian Minister of National Defense General Tea Banh during 
a drill at a military base in Kampong Speu province on April 2, 2013. Photo: AFP / Tang Chhin Sothy

Theo một nghĩa nào đó, con đường dẫn đến sự kế vị của triều đại rất đơn giản. CPP không có kẻ thách thức chính trị. Năm 2017, chính quyền buộc phải giải tán đối thủ thực sự duy nhất của họ, Đảng Cứu nguy Quốc gia Campuchia (CNRP), sau khi gay gắt cáo buộc đảng này âm mưu một cuộc đảo chính do Mỹ hậu thuẫn.

Tuy nhiên, đảng cầm quyền không hài hòa như thường thấy. Một sự cân bằng tinh tế là cần thiết để cân bằng các lợi ích khác nhau của giới tinh hoa chính trị và kinh tế của nó. Việc tiếp cận các vị trí quyền lực và hậu thuẫn phải được đối phó giữa các gia đình ưu tú.

Các ông trùm, những người tài trợ cho CPP, phải được khen thưởng nhưng không được phép phát triển quá mạnh. Các phe phái được phép kiểm soát các tỉnh nhưng những tỉnh này không thể biến thành các vương quốc hoàn chỉnh.

Trong những thập kỷ gần đây, sự cân bằng này đã được duy trì cùng nhau bởi quy tắc cá nhân của Hun Sen. Thủ tướng sẽ không can dự vào hầu hết mọi lĩnh vực của đời sống công cộng – và lời của ông ấy là phúc âm – từ việc hướng dẫn những đứa trẻ ngỗ ngược của các ông trùm biến mình thành cảnh sát, cho đến việc trao giải cho những học sinh bất mãn vượt qua kỳ thi.

Một số nhà phân tích cho rằng các bộ phận của nhà nước và bộ máy hành chính hiện không thích đưa ra bất kỳ quyết định nào cho đến khi Hun Sen có tiếng nói về vấn đề này.

Nhưng Manet sẽ không có quyền như vậy. Anh ấy sẽ vẫn biết bí mật của mọi người, nhưng các mệnh lệnh của anh ấy sẽ không gây được tiếng vang lớn như cha anh ấy. Một số chính trị gia và tài phiệt chắc chắn sẽ kiểm tra dũng khí của ông.

Các bộ sẽ cố gắng giành quyền tự chủ nhiều hơn, cũng như các tỉnh. Các vết nứt sẽ xuất hiện trong các chuỗi lệnh. Như vậy, một khi Hun Sen từ chức, chính trị sẽ phải thay đổi.

Lao Mong Hay, nhà phân tích, cho biết Ủy ban Trung ương CPP đồng ý với kế hoạch kế vị này quá sớm “dường như gợi ý về việc nội các [tiếp theo] cùng phát triển các chính sách và chiến lược của riêng họ để duy trì và củng cố quyền lực của họ trước khi họ thực sự nắm quyền. . ”

Sự kế vị của Manet sẽ phải đi đôi với sự kế thừa thế hệ rộng lớn hơn nhiều, với việc con cái của những ông bà đương nhiệm khác của đảng cũng đang thăng tiến trong các cấp bậc.

Vào đầu tháng 12, Hun Sen cho biết một “nội các dự bị” đang được thành lập xung quanh Manet, bao gồm các quan chức trẻ hơn, nhiều người hiện là bí thư hoặc cấp dưới của nhà nước và những người có khả năng sẽ lên cấp bộ trưởng sau khi Manet kế nhiệm chức vụ thủ tướng.

Về lý thuyết, các bộ trưởng nội các hiện tại xung quanh Hun Sen sẽ từ chức cùng lúc để cho phép dễ dàng chuyển đổi cho “nội các dự bị” của Manet, vốn sẽ có nhiều năm để chuẩn bị.

Tuy nhiên, sự thiếu kinh nghiệm của Manet và cán bộ đảng trẻ hơn của ông ta có nghĩa là họ có thể sẽ phải tiếp tục dựa vào người bảo vệ già để được tư vấn và trong các tình huống xấu nhất là khả năng lãnh đạo thực tế, các nhà phân tích nói.

Lao Mong Hay nghi ngờ rằng Manet và nội các “dự bị” của ông ta sẽ có thể tạo ra chương trình nghị sự của riêng họ trước khi kế nhiệm, cũng như không thể tách mình hoàn toàn khỏi đội cận vệ cũ khi đã nắm quyền.

Ông nói: “Họ phải có sự góp ý nặng nề từ những người lớn tuổi của họ. Và Sophal Ear cho rằng còn lâu mới chắc chắn rằng Hun Sen sẽ rời sân khấu sau khi Manet trở thành thủ tướng.

Cambodian Prime Minister Hun Sen (left) inspects troops with his son Lieutenant-General Hun Manet. Photo: Handout / AFP

Ông Ear nói thêm: “Ông ấy có thể chơi con bài Lý Quang Diệu và ủng hộ con trai mình với tư cách Bộ trưởng Cố vấn hoặc Bộ trưởng Cấp cao hoặc Lãnh chúa Cấp cao,” ông Ear nói thêm, đề cập đến cựu thủ tướng Singapore, người đã từ chức vào năm 1990 nhưng đóng vai trò nền tảng là cấp cao không điều hành. bộ trưởng, mục sư.

Dưới sự lãnh đạo của Manet, chính trị của đảng có thể phải hướng tới việc ra quyết định dựa trên sự đồng thuận hơn, điều mà nhiều người trong CPP có thể đã quên kể từ khi Hun Sen lên nắm quyền thống trị đảng vào những năm 2000.

Hoặc CPP sẽ phải chuyển sang sự cai trị lớn hơn của gia đình Hun. Lao Mong Hay nói rằng điều sau là khó xảy ra, lưu ý rằng Manet sẽ còn chịu nhiều áp lực hơn nữa để thỏa mãn lợi ích của các gia đình chính trị khác, không chỉ của riêng ông ta, khi đã nắm quyền.

Bởi vì sự thay đổi đáng kể là cần thiết, và điều đó có thể liên quan đến thử và sai, Hun Sen dường như đang chuẩn bị cơ sở cho việc kế nhiệm, ngay cả khi Manet không thực sự đảm nhận chức vụ thủ tướng cho đến sau cuộc tổng tuyển cử năm 2028.

Mặc dù vậy, Ear lưu ý rằng anh ta sẽ ở chế độ chờ trong trường hợp người kế vị của anh ta phải được đưa ra phía trước. Hun Sen hiện đã 69 tuổi. Đảng cầm quyền, và không chỉ người dân Campuchia, có thể cần nhiều năm để quen với việc mọi thứ sẽ diễn ra theo cách khác một khi Hun Sen không còn cầm quyền.

Theo dõi David Hutt trên Twitter tại @davidhuttjourno

https://asiatimes.com/2022/01/rocky-road-ahead-for-hun-sens-succession-plan/