Chuyên gia: Sự thật nào được tiết lộ tại cuộc họp Bộ Chính trị của ĐCSTQ?
Liên Thành 03/05/2024
Từ những thông tin sau cuộc họp, chuyên gia nhận định: Khó tìm lối thoát cả trong lẫn ngoài, Bộ Chính trị ĐCSTQ không có giải pháp, chỉ có thể tiếp tục nói “phải nâng cao niềm tin làm tốt công tác kinh tế”. Tuy nhiên, tuyên bố từ cuộc họp của Bộ Chính trị chỉ khiến các quan chức kém tự tin hơn.
Ngày 30 tháng 4, Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc đã tổ chức họp bàn về kinh tế. Cuộc họp nói rằng đã đạt được “khởi đầu tốt đẹp” nhưng liệt kê hàng loạt thách thức, bao gồm “nhu cầu vẫn chưa đủ”, “áp lực lên hoạt động kinh doanh cao”, “tiềm ẩn nhiều rủi ro” và “lưu thông trong nước chưa đủ thông suốt”, cùng với “sự phức tạp, nghiêm trọng và bất ổn của môi trường bên ngoài đã tăng lên đáng kể”. Cuộc họp có quyết định triệu tập Hội nghị toàn thể lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 7, nhưng những nguy cơ tiềm ẩn vẫn tồn tại.
Bắc Kinh không thể tiếp tục ca ngợi “sự tươi sáng về kinh tế”
Nền kinh tế Trung Quốc đang suy thoái, nhưng ĐCSTQ không được phép nói những lời không hay, nhưng cũng không thể tiếp tục ca ngợi sự tươi sáng của nền kinh tế được nữa. Theo chuyên gia các vấn đề thời sự gốc Hoa – Chung Nguyên (鍾原), dưới sự chỉ đạo của các nhà lãnh đạo cao nhất của ĐCSTQ, Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc đã bịa đặt dữ liệu sai lệch rằng GDP tăng trưởng 5,3% trong quý đầu tiên. Tuy nhiên, nó thiếu sự hỗ trợ nghiêm trọng của nhiều dữ liệu cơ bản khác nhau và dễ dàng bị vạch trần bởi ngoại giới, ông Chung khẳng định.
Theo ông, nếu kinh tế Trung Quốc thực sự tăng trưởng 5,3% trong quý I thì cuộc họp của Bộ Chính trị có thể đã ca ngợi về “khởi đầu tốt đẹp”. Tuy nhiên, các thành viên Bộ Chính trị biết số liệu thống kê là sai sự thật nên chỉ miễn cưỡng tuyên bố “sự phục hồi kinh tế được củng cố và tăng cường, các yếu tố tích cực trong điều hành kinh tế tăng lên” để đạt được “khởi đầu tốt”.
Theo vị chuyên gia, bản thân đánh giá nhạt nhẽo tại cuộc họp Bộ Chính trị đã phơi bày dữ liệu do Cục Thống kê là không chính xác.
Một năm trước, vào ngày 28 tháng 4 năm 2023, Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc cũng tổ chức họp bàn về kinh tế. Khi đó, người ta công bố GDP quý I tăng 4,5% so với cùng kỳ năm ngoái; nhưng cuộc họp đó tuyên bố rằng tăng trưởng kinh tế “chủ yếu là phục hồi” và “sự phát triển kinh tế cho thấy nền kinh tế đã phục hồi theo xu hướng tích cực và nền kinh tế đã đạt được khởi đầu tốt”.
Một năm sau, Cục Thống kê Trung Quốc tổng hợp số liệu cao hơn, nhưng đánh giá của Bộ Chính trị vẫn là “khởi đầu tốt”, bộc lộ thực trạng của nền kinh tế Trung Quốc.
Cuộc họp của Bộ Chính trị nói một cách mơ hồ rằng nền kinh tế đang “phục hồi và cải thiện” nhưng thiếu sự hỗ trợ cụ thể, thay vào đó thừa nhận “nền kinh tế vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình phục hồi liên tục, chủ yếu là do nhu cầu không đủ, áp lực hoạt động lớn hơn đối với doanh nghiệp và nhiều rủi ro tiềm ẩn hơn trong các lĩnh vực trọng điểm. Đồng thời còn do mức độ phức tạp, nghiêm trọng và không chắc chắn của môi trường bên ngoài đã tăng lên đáng kể”.
Việc nhu cầu thấp chủ yếu là do tỷ lệ thất nghiệp cao và thu nhập của người dân bình thường thấp. Nếu doanh nghiệp chỉ tập trung vào thị trường trong nước hạn chế thì khó tồn tại, cái gọi là “lưu thông nội bộ” hoàn toàn không thể thực hiện được. Trung Quốc không còn lựa chọn nào khác ngoài việc dựa vào thị trường nước ngoài, nhưng kết luận rằng môi trường bên ngoài ngày càng trở nên tồi tệ đã cáo buộc Trung Quốc dư thừa công suất và bán phá giá.
Khó tìm lối thoát cả trong lẫn ngoài, Bộ Chính trị không có giải pháp, chỉ có thể tiếp tục nói “phải nâng cao niềm tin làm tốt công tác kinh tế”. Tuy nhiên, tuyên bố từ cuộc họp của Bộ Chính trị chỉ khiến các quan chức kém tự tin hơn.
Một số biện pháp được lặp lại tại cuộc họp Bộ Chính trị thiếu tính phù hợp, không những không giải quyết được vấn đề mà còn vạch trần nhiều sự thật hơn.
Đại hội nêu rõ “cần phát hành và tận dụng tốt trái phiếu kho bạc đặc biệt siêu dài hạn càng sớm càng tốt, đẩy nhanh việc phát hành và sử dụng trái phiếu đặc biệt” để bảo đảm các tỉnh, thành phố, quận có nợ cao giảm được rủi ro.
Vấn đề nợ địa phương cao luôn là mối nguy hiểm tiềm ẩn lớn, ĐCSTQ chỉ có thể sử dụng khoản nợ mới siêu dài hạn để thay thế khoản nợ cũ và đẩy vấn đề trở lại. Các nhà lãnh đạo cao nhất của ĐCSTQ đang cố gắng hết sức để bảo vệ thể chế, nhưng điều này tương đương với việc đặt một quả bom hẹn giờ lớn hơn, bản thân nó có khả năng tự hủy diệt.
Bộ Chính trị không có biện pháp gì mới
Cuộc họp của Bộ Chính trị một lần nữa đề cập đến việc “nâng cấp thiết bị quy mô lớn và thay thế hàng tiêu dùng cũ bằng hàng mới” để “mở rộng nhu cầu trong nước”.
Theo ông Chung Nguyên, “đổi mới thiết bị quy mô lớn” chủ yếu đề cập đến các doanh nghiệp, và cũng bao gồm “phát triển lực lượng sản xuất mới… và mở rộng các ngành công nghiệp mới nổi…chuyển đổi và nâng cấp các ngành công nghiệp truyền thống”… Các doanh nghiệp nhà nước đang chờ đợi một vòng đầu tư mới từ chính quyền trung ương, đây là một cơ hội tốt khác để tham nhũng. Tuy nhiên, chúng ta vẫn chưa thấy con số cụ thể về số tiền mà ĐCSTQ thực sự có thể chi ra; có thể sẽ phải vay thêm nợ. Đây hoàn toàn không phải là một công thức để mở rộng nhu cầu mà là một phong trào kinh tế khác. Động thái này chắc chắn sẽ dẫn đến nhiều lãng phí và đầu tư không hiệu quả.
Chuyên gia giải thích, doanh nghiệp tư nhân không thể nhận đầu tư từ ĐCSTQ, không có tiền để cập nhật thiết bị và họ cũng không muốn cập nhật thiết bị. Phong trào kinh tế mới của ĐCSTQ hoàn toàn vi phạm quy luật thị trường và sẽ mang lại những hậu quả tiêu cực mới.
Ông nhận định, chính quyền Trung Quốc đang khuyến khích “thay thế hàng tiêu dùng cũ bằng hàng mới” ở nhiều nơi, nhưng công chúng không mua. Khi mức tiêu dùng của người dân tiếp tục giảm, tất nhiên họ sẽ không vứt bỏ những đồ dùng lâu bền đã qua sử dụng và chi tiền để mua đồ mới. Kết quả là, ĐCSTQ lại nhắm vào các khu vực nông thôn. Cuộc họp của Bộ Chính trị tuyên bố rằng họ sẽ thúc đẩy “đô thị hóa mới và tiếp tục giải phóng tiềm năng tiêu dùng và đầu tư”.
Bong bóng bất động sản Trung Quốc đang vỡ. Nhận thấy không còn lựa chọn nào khác, Bộ Chính trị chỉ tiếp tục nói rằng “làm rất tốt việc bảo đảm cung cấp nhà ở… phối hợp nghiên cứu các chính sách, biện pháp để gia tăng tiêu thụ bất động sản hiện có và tối ưu hóa nhà ở”.
Sự phát triển của khu vực phía Tây mà ông Tập Cận Bình từng nói không được đề cập
Cuộc họp của Bộ Chính trị ĐCSTQ đã xem xét cụ thể “Ý kiến về một số chính sách và biện pháp nhằm thúc đẩy liên tục và sâu sắc sự phát triển chất lượng cao trong sự hội nhập của đồng bằng sông Dương Tử”, gọi đây là “quyết định chiến lược lớn” do Trung ương Đảng với sự dẫn dắt của ông Tập Cận Bình đưa ra. Tuy nhiên, cuộc họp không đề cập đến sự phát triển của khu vực phía Tây.
Từ ngày 22 đến 23/4, ông Tập Cận Bình đã đến Trùng Khánh để thị sát ngắn và chủ trì hội nghị chuyên đề về phát triển khu vực phía Tây. Khi đó, trong bài phát biểu, ông Tập nói rằng khu vực phía Tây “có tầm quan trọng sống còn” nhưng ông không đề cập đến vấn đề này trong cuộc họp Bộ Chính trị một tuần sau đó.
Không chỉ sự phát triển của khu vực phía Tây không được đưa vào chương trình nghị sự kinh tế mà cả “Sự phát triển phối hợp giữa Bắc Kinh, Thiên Tân và Hà Bắc” do ông Tập Cận Bình đề xuất vào năm 2023. Vành đai kinh tế sông Dương Tử và sự trỗi dậy của khu vực miền Trung được đề xuất vào năm 2024 cũng không được đưa vào cuộc họp Bộ Chính trị.
Nền kinh tế của Đồng bằng sông Dương Tử tốt hơn so với các khu vực khác và được coi là có vị trí tốt nhất để thúc đẩy phát triển tổng hợp. Nếu Đồng bằng sông Dương Tử khó đạt được điều này kế hoạch kinh tế các vùng khác sẽ càng khó được thực hiện hơn. Việc hội nhập đồng bằng sông Dương Tử đã được phối hợp 5 tháng, tạm thời trong các phát ngôn chính thức mới chỉ có thể nói là đang “tìm đường trước”, nhưng vẫn chưa khả thi.
Cuộc họp của Bộ Chính trị cho biết: “Nhóm Lãnh đạo Trung ương về Phát triển Điều phối Khu vực phải tăng cường phối hợp tổng thể… Thượng Hải phải phát huy tốt hơn vai trò lãnh đạo của mình và các tỉnh Giang Tô, Chiết Giang và An Huy mỗi tỉnh phải tận dụng thế mạnh của mình”.
Có vẻ như Tổ lãnh đạo điều phối khu vực trung ương không thể điều phối được Thượng Hải, cũng như không thể điều phối được ba tỉnh Giang Tô, Chiết Giang, An Huy, không còn cách nào khác là phải đệ trình kế hoạch muộn màng lên Bộ Chính trị để xem xét.
Những nguy cơ tiềm ẩn của Phiên họp toàn thể lần thứ ba của Ban Chấp hành Trung ương ĐCSTQ
Cuộc họp của Bộ Chính trị đã quyết định tổ chức Phiên họp toàn thể lần thứ ba của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc tại Bắc Kinh vào tháng 7. Nhiều tin đồn từ ngoại giới cuối cùng có thể được chấm dứt, nhưng những nguy cơ tiềm ẩn liên quan vẫn chưa được loại bỏ và có thể gia tăng.
Phiên họp toàn thể lần thứ 3 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc dự kiến sẽ loại bỏ hàng loạt thành viên đã ngã ngựa của Ban Chấp hành Trung ương, trong đó có Tần Cương, Lý Thượng Phúc và một số tướng lĩnh quân đội. Tại Đại hội toàn quốc lần thứ 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 10 năm 2022, những người này được ông Tập Cận Bình đích thân lựa chọn và thăng chức, nhưng họ lần lượt biến mất trong vòng chưa đầy một năm. Sau 10 năm chống tham nhũng, công cuộc chống tham nhũng ngày càng trở nên…tham nhũng, dù có đẩy trách nhiệm đến đâu thì quyền lực của ông Tập Cận Bình sẽ vẫn bị hoài nghi.
Phiên họp toàn thể lần thứ ba của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đã lâu không được triệu tập, những tranh chấp đường lối tiềm tàng đã xuất hiện. Cuộc họp của Bộ Chính trị tuyên bố rằng Phiên họp toàn thể lần thứ ba “sẽ tập trung vào những cải cách sâu sắc toàn diện hơn nữa và thúc đẩy hiện đại hóa kiểu Trung Quốc”.
Theo chuyên gia Chung Nguyên, “Cải cách sâu rộng toàn diện” và “hiện đại hóa kiểu Trung Quốc” thực chất là hai hướng hoàn toàn trái ngược nhau. “Cải cách sâu rộng toàn diện” là việc tiếp tục cải cách, phân cấp quyền lực, tiếp tục mở cửa với thế giới bên ngoài và hội nhập với thế giới; “Hiện đại hóa kiểu Trung Quốc” đồng nghĩa với “tự lực”, mà “lưu thông nội bộ” của nền kinh tế là biểu tượng hiển nhiên của nó, tương đương với việc ĐCSTQ kết thúc cải cách, quay trở lại nền kinh tế kế hoạch hóa, tập hợp quyền lực và tích cực tách khỏi thế giới. Hai điều này mâu thuẫn với nhau.
Đại hội cũng cho rằng cải cách, mở cửa là “vũ khí thần kỳ quan trọng” để bắt kịp thời đại, một lần nữa nâng tầm đánh giá. Trước đây, lãnh đạo ĐCSTQ đã cố tình hạ thấp cải cách và mở ra một “động thái then chốt” nhằm hạ bệ những người tiền nhiệm. Thời gian diễn ra Phiên họp toàn thể lần thứ 3 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đã được ấn định, cải cách mở cửa được xác định lại là “vũ khí thần kỳ quan trọng”. Có lẽ điều này là để nhượng bộ ở một mức độ nào đó, và ít nhất trên danh nghĩa, phải dùng cải cách, mở cửa làm vỏ bọc để xoa dịu những ý kiến khác nhau trong đảng.
Cuộc họp của Bộ Chính trị cũng nêu rõ “chúng ta phải kiên quyết đi sâu cải cách, mở rộng mở cửa, xây dựng thị trường quốc gia thống nhất”. Theo chuyên gia, hai khái niệm “cải cách sâu rộng và mở rộng mở cửa” và “thống nhất thị trường quốc gia” cũng tự mâu thuẫn với nhau.
Cuộc họp của Bộ Chính trị nhắc lại chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Mao, lý thuyết Đặng, “Ba đại diện” và quan điểm khoa học về phát triển, ngụ ý rằng sẽ không phủ nhận các cựu lãnh đạo. Điều này có thể gây khó khăn cho các quan chức trong việc tìm ra những ý tưởng thực sự về cải cách, mở cửa từ “Tư tưởng Tập”, và sẽ rất khó để tiếp tục thể hiện lòng trung thành. Ông Chung Nguyên cho rằng, với sự xuất hiện của Hội nghị toàn thể lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, các quan chức cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc đang bận rộn thực hiện những vở kịch chính trị mới.
Nếu Phiên họp toàn thể lần thứ ba của Ủy ban Trung ương Ban Chấp hành Trung ươn ĐCSTQ được chọn tổ chức vào tháng 7, có thể có một mối nguy hiểm tiềm ẩn lớn khác. Tháng 7 là thời kỳ lũ lụt cao điểm. Vào thời điểm này, các quan chức cấp cao của ĐCSTQ tới Bắc Kinh để tổ chức các cuộc họp kín, và các lãnh đạo cấp cao của tất cả các khu vực sẽ không xuất hiện ở tuyến đầu chống lũ lụt; khiếu nại của công chúng sẽ sôi sục hơn.
Vào cuối tháng 7 năm 2023, xung quanh Bắc Kinh có lũ lụt, ĐCSTQ đã bí mật ra lệnh cho các hồ chứa xả lũ, gây ra lũ lụt lớn do con người tạo ra ở Trác Châu và những nơi khác. Các lãnh đạo cao nhất của ĐCSTQ đã chỉ thị cho các quan chức “lao ra mặt trận”, nhưng họ đều rời Bắc Kinh và đến Bắc Đới Hà để nghỉ dưỡng. Vào tháng 7 năm 2024, Phiên họp toàn thể lần thứ ba của Ban Chấp hành Trung ương ĐCSTQ sẽ được tổ chức trong mùa lũ lụt, có thể mang đến một đợt tác động chính trị bất ngờ mới.
Chuyên gia gốc Hoa – Chung Nguyên kết luận, cuộc họp của Bộ Chính trị ĐCSTQ đã tiết lộ thực tế về nền kinh tế và tiếp tục chứng tỏ sự kém cỏi của họ trong việc điều hành đất nước. Đây cũng có thể là chủ đề chính trị chính quyết định vận mệnh của Đảng Cộng sản Trung Quốc vào năm 2024.