Châu Âu phạm sai lầm tai hại tại Ukraina

Bruxelles và Luân Đôn đã phạm những «sai lầm thảm khốc» trong chính  sách trợ giúp Ukraina và quan hệ với Nga. Thay vì nhận định tình thế một  cách sáng suốt, Tây Âu  đã lao vào cuộc cờ địa chiến lược như những «kẻ mộng du». Trên đây là nhận xét nghiêm khắc của Ủy ban quốc hội Anh  đặc trách châu Âu sự vụ  vừa được tiết lộ, hôm nay 20/02/2015, trong bối  cảnh  lực lượng thân Nga chiến thắng liên tục tại miền đông Ukraina và  các nước Baltic đề phòng một kịch bản tương tự.

Chiều hôm qua, bộ trưởng quốc phòng Anh  Michael Fallon tuyên bố: tổng thống Nga Putin «là mối hiểm nguy hiện tại và thật sự  cho ba nước Baltic», Litva, Estonia và Latvia. Trên hai nhật báo lớn của Anh The Times và Daily Telegraph, người đứng đầu quân lực Hoàng gia Anh không loại trừ khả năng chủ nhân điện Kremli, sau khi thực hiện thành công chiến thuật chiếm quần đảo Crimée và miền đông của Ukraina, sẽ «mở những cuộc tấn công khuynh đảo ba nước Baltic» trước đây thuộc Liên Xô cũ, nay là thành viên của Liên minh Bắc Đại Tây dương Nato. Đây cũng là quan điểm của Ngoại trưởng Litva,  Linas Linkevicius.

Bộ trưởng quốc phòng Anh đưa ra nhận định này vào lúc quân đội Ukraina bỏ thành phố chiến lược Debaltseve trước áp lực của phiến quân thân Nga mà theo Kiev, do hàng chục ngàn quân Nga yểm trợ, nhưng Matxcơva phủ nhận.

Câu hỏi đặt ra là do đâu Vladimir Putin có thể thực hiện một cách hiệu quả chiến lược nới rộng vòng đai biên giới của Nga, xem Liên Hiệp Châu Âu, đồng minh của Kiev, có cũng như không?

Câu trả lời nằm ngay trong bản báo cáo của Ủy ban  châu Âu sự vụ  của  Quốc hội Anh được các hãng thông tấn loan tải trong ngày hôm nay.

Ủy ban ngoại giao nhận định «toàn thể Liên Hiệp Châu Âu, kể cả Anh Quốc,  thiếu khả năng phân tích chính xác  tình hình,  do vậy đã  lượng định tình thế tiền khủng hoảng Ukraina một cách sai lầm». Hệ quả là Liên Hiệp Châu Âu nhúng tay vào tranh chấp tại Ukraina như những «kẻ mộng du».

Sai lầm nghiêm trọng của Bruxelles là từ lâu nay, chính sách quan hệ với Nga vẫn đặt trên «định đề  lạc quan». Nói cách khác, không cần chứng minh, không cần xem xét thực tế, Châu Âu  tin tưởng nước Nga dấn thân vào con đường cải cách dân chủ.

Chính do yếu kém về khả năng phân tích chuyên môn  trong bộ ngoại giao Anh và ở các đồng nghiệp trong Liên Hiệp Châu Âu, mà Bruxelles không đưa ra được một phản ứng có uy thế làm Nga phải chùn tay.

Theo AFP, bản báo cáo của Ủy ban Quốc hội Anh là đòn chí tử đánh vào chính quyền David Cameron, sau khi chính sách ngoại giao của Luân Đôn bị tướng Richard Shirref, nguyên là tư lệnh lực lượng Anh trong khối Nato phê phán là thiếu «bén nhạy».

Đáp lại những công kích này, bộ ngoại giáo Anh lý giải là Anh Quốc đóng vai trò then chốt trong nỗ lực ủng hộ Ukraina quyền tự quyết và cùng với Liên Hiệp Châu Âu trừng phạt chính quyền Nga bằng những biện pháp nghiêm khắc. Bộ ngoại giao Anh khẳng định là đã «củng cố việc giám định» chính sách đối với Nga và khu vực, để phối hợp với châu Âu «đáp trả một cách mạnh mẽ» chính sách xâm lấn của Matxcơva.

Trong khi Kiev mất quyền kiểm soát hàng loạt tỉnh miền đông thì ba nước Baltic, qua tuyên bố của Ngoại trưởng Litva, Linas Linkevicius, thẩm định mục tiêu của Nga rất rộng  không phải chỉ giới hạn ở đông Ukraina. Thái độ của Nga càng ngày càng «hung hăng», đe dọa phần đất còn lại của Ukraina, Moldavia, các nước Baltic và những quốc gia khác nữa.

Thứ tư vừa qua, chiến đấu cơ Anh đã phải ngăn chận và kèm hai chiến đấu cơ Nga tiến gần bờ biển Anh.

Đích thân thủ tướng Anh tuyên bố sẽ  «phản ứng nhanh» không để cho Nga có cơ hội chiếm thượng phong.

Nato đã quyết định thành lập 5 bộ chỉ huy tiền phương «phản ứng nhanh» ở ba nước ở Baltic, Bungari, Rumani và một Tổng hành dinh đặt tại Ba Lan.