Các kịch bản tốt, xấu, xấu tệ cho nền kinh tế của TC
Các nhân viên người TC trò chuyện khi chờ khách hàng tại một khu chợ ở Bắc Kinh vào ngày 19 tháng 1, 2016. (Kevin Frayer / Getty Images)
Tác giả: Valentin Schmid, Epoch Times | Theo Dịch giả: Long Võ – 28 Tháng Ba , 2016
Trước hết là tin tốt. Sự suy thoái của nền kinh tế TC và giá hàng hóa thấp hơn đồng nghĩa là có nhiều tiền hơn cho người tiêu dùng ở phương Tây.
“Những gì xảy ra với nền kinh tế thế giới nói chung phụ thuộc vào sự kích thích tăng thu nhập và chi tiêu của người tiêu dùng có ảnh hưởng lớn hơn so với cú hích vào thu nhập và chi tiêu của nhà sản xuất hay không”, bà Diana Choyleva – Kinh tế trưởng của Viện Nghiên cứu phố Lombard cho biết.
Trong khi các công ty khai thác mỏ như Anglo American PLC và các công ty giao dịch hàng hóa như Glencore PLC đang chịu thiệt hại, thì người tiêu dùng đang được hưởng một mức giá thấp hơn, đặc biệt là về xăng dầu.
Thu nhập khả dụng của Mỹ đã được kích tăng nhờ giá hàng hóa thấp (St. Louis Fed)
Nhưng trong khi người tiêu dùng thuộc Liên minh châu Âu đã dùng phần lớn thu nhập của họ, theo bà Choyleva thì người tiêu dùng tại Hoa Kỳ đang chững lại vì phần lớn tiền tiết kiệm của họ đang nằm trong thị trường chứng khoán.
“Sự biến động của thị trường tài chính càng kéo dài, khả năng người tiêu dùng Mỹ sẽ tiếp tục tiết kiệm phần tăng thu nhập thực tế chứ không tiêu xài là càng cao”, bà Choyleva nói.
Tốt cho TC
Điều này cũng đúng đối với TC. Lấy tiền từ túi của nhà sản xuất và đặt nó vào túi người tiêu dùng. Một sự giảm giá của tiền tệ có thể giúp quá trình này, bà Choyleva nói.
“Một tài khoản vốn mở và đồng tiền yếu đi sẽ tạo ra lãi suất trong nước cao hơn. Đó là chính xác những gì Trung Quốc cần để di chuyển hướng đến một mức tiêu dùng cao hơn”, bà nói. Bởi vì hầu hết tiền tiết kiệm của hộ gia đình TC là ở trong các tài khoản tiền gửi có lãi trong hệ thống ngân hàng, lãi suất cao hơn có nghĩa là thu nhập cao hơn và mức tiêu thụ do đó cũng cao hơn.
Trái lại, mức đầu tư bởi các nhà sản xuất và chính phủ ở TC thấp hơn, sẽ cho phép các doanh nghiệp phương Tây đón lấy cơ hội và tăng cường đầu tư kinh doanh.
Với tỉ số debt/GDP (nợ trên tổng sản phẩm quốc nội) vào lúc này, thực sự TC có nhiều nhất là một hoặc hai năm để phạm sai lầm trước khi nó phát triển lên. – Diana Choyleva, viện nghiên cứu phố Lombard
Về việc giá nhập khẩu cao hơn vì đồng tiền yếu đi, bà Choyleva nói việc này không có gì phải lo lắng vì TC không thực sự nhập khẩu nhiều mặt hàng tiêu dùng mà chỉ là các hàng hóa cần cho việc đầu tư.
Xấu cho TC
Tuy nhiên, có vẻ như các ngân hàng trung ương phương Tây không để cho TC dễ dàng đi chiến lược này. “Sẽ tốt hơn cho họ để cho đồng tiền giảm đột ngột ngay trong một lần. Nhưng tất nhiên, đó sẽ là như một sự uy hiếp mạnh cho thị trường giá lên; cho dù đó là thị trường giá lên ở Nhật Bản hay ở Mỹ”, bà Choyleva nói.
Ngân hàng Nhật Bản gần đây đã nhắc lại lập trường tích cực của họ đối với việc nới lỏng tiền tệ và thậm chí bảo TC thực hiện kiểm soát vốn chặt chẽ hơn để ngăn dòng vốn ra và ngăn chặn sự mất giá.
“Chúng ta đang ở giữa một cuộc chiến tranh tiền tệ. Rõ ràng nếu mỗi ngân hàng trung ương lớn trên thế giới cố gắng hạ giá tiền tệ theo cách của mình ra khỏi rắc rối, không ngân hàng nào sẽ thành công, tất nhiên trừ khi, chúng ta tìm thấy sự sống trên sao Hỏa “, bàChoyleva nói.
Trong quá khứ, những lúc gặp trở ngại như thế này, đã có sự cố gắng trải qua một sự làn sóng cho vay đột biến lớn, cực độ. – Evan Lorenz, nhà theo dõi lãi suất Grant
Evan Lorenz – nhà theo dõi lãi suất Grant – cho rằng sự mất giá mạnh của đồng tiền TC chắc chắn sẽ làm cho nó có trong chương trình nghị sự bầu cử của Hoa Kỳ vào năm 2016.
“Đó là một thảm kịch chính trị ngay thời điểm này. Chúng ta đang ở giữa một cuộc bầu cử của Hoa Kỳ ngay lúc này. TC đã trở thành một vấn đề trong bầu cử. Tôi có thể hình dung được rằng ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump sẽ làm tin tức tiêu đề TC cho đến khi cuộc bầu cử vào tháng 11 làm đồng tiền sẽ giảm giá từ 10-15 phần trăm. Điều đó có thể dẫn đến biện pháp trừng phạt thương mại hoặc một số vấn đề cho TC trong quá trình ấy, “ông nói.
Xấu tệ cho TC
Evan Lorenz có một cái nhìn bi quan hơn về những câu chuyện tái cân bằng toàn bộ TC. “Nó có vẻ giống như bong bóng đầu tư quá mức của TC đang bắt đầu bật ra với những tác động xấu đối với TC và phần còn lại của thế giới”, ông nói.
Ông nói rằng TC có một vấn đề nợ lớn (chính thức là 240% GDP ), việc này không thể giải quyết nếu không có sự hãm mức tăng trưởng một cách mạnh mẽ. Chế độ cầm quyền thời gian gần đây đã đặt ra mục tiêu là 6,5% đến 7%, nhưng Lorenz nghĩ rằng điều này sẽ không thể đạt được.
“Chưa rõ liệu nó sẽ là 0, 1, 2, hoặc thậm chí -1 phần trăm nhưng tôi hy vọng mức tăng trưởng thấp hơn”, ông nói. Tuy nhiên, vấn đề thực sự sẽ là TC sẽ có một thời tăng trưởng bong bóng khác để đối phó với mức tăng trưởng chậm.
“Nếu các nhà cầm quyền ném tiền ra để giải quyết vấn đề, mà quên việc cải cách, có lẽ chúng ta sẽ có một cuộc biểu tình cứu trợ ngắn hạn. Với tốc độ đáng báo động của việc gia tăng nợ ở TC, với tiền sử đầu tư quá mức trong quá khứ, cùng với việc thiếu sự tái cơ cấu tổ chức ở những nơi như Nhật Bản và khu vực Châu Âu, vậy thì đây khó có thể là một sự cải thiện dài hạn và lành mạnh. Ngược lại, thiệt hại từ loại chính sách ấy sẽ tồi tệ hơn nhiều”, bà Choyleva nói.
“Trong quá khứ, những lúc gặp trở ngại như thế này, đã có sự cố gắng trải qua một sự làn sóng cho vay đột biến lớn, cực độ và chúng ta thấy điều ấy vào khoảng thời điểm kế nhiệm của Chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình tại Đại hội năm 2012 vừa qua”, Lorenz nói.
Có vẻ như TC đang theo đuổi chính sách “làn sóng lớn” này trong năm 2016 cũng như nó đã tạo ra hơn 1 nghìn tỷ USD trong tổng số vốn vay cho đến cuối tháng hai, một kỷ lục mới.
Điều này sẽ không kết thúc tốt đẹp, theo bà Choyleva: “TC không có thêm mười năm nữa để tăng phát triển bong bóng rồi giảm phát triển kinh tế trong quá trình này. Với tỉ số debt/GDP (nợ trên tổng sản phẩm quốc nội) vào lúc này, thực sự TC có nhiều nhất là một hoặc hai năm để phạm sai lầm trước khi nó phát triển lên. Điều tốt trong vấn đề này là TC vẫn còn ngân quỹ để dọn dẹp các thặng dư ngay bây giờ nếu họ thực hiện đúng đắn” Nếu họ thực hiện đúng đắn.