Bongbong Marcos sẽ đưa Philippines đến gần Trung Quốc hơn
Bắc Kinh sẵn sàng giúp gia đình Marcos củng cố quyền lực về lâu dài
Alvin Camba – Ngày 5 tháng 4 năm 2022 17:00 JST
Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr phát biểu trong một cuộc biểu tình ở Caloocan, Metro Manila, vào ngày 19 tháng 2: Chính quyền Bongbong sẽ tăng cường năng lực của gia đình Marcos để chuyển hướng các cơ hội thương mại của Trung Quốc tới giới tinh hoa mà họ ưa thích. © Hình ảnh Getty
Alvin Camba là trợ lý giáo sư tại Trường Nghiên cứu Quốc tế Josef Korbel thuộc Đại học Denver và là giảng viên trực thuộc Phòng thí nghiệm Chính sách Khí hậu tại Đại học Tufts.
Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr., con trai của cựu độc tài Ferdinand Marcos, đang trên đà giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 9/5 ở Philippines.
Như bản thân Bongbong đã nói, ông sẽ tiếp tục duy trì mối quan hệ bền chặt với Bắc Kinh trong khi không từ bỏ hoàn toàn quan hệ với phương Tây. Bắc Kinh có thể mong đợi Marcos sẽ bỏ qua phán quyết năm 2016 của một tòa án trọng tài ở The Hague, nơi bác bỏ các yêu sách lãnh thổ của Bắc Kinh ở Biển Đông và từ chối Trung Quốc về các vấn đề quốc tế quan trọng.
Một câu hỏi cơ bản là mối quan hệ Bongbong và Trung Quốc có ý nghĩa như thế nào đối với Philippines? Tôi kỳ vọng rằng Trung Quốc sẽ được đặt hoàn hảo để giúp gia đình Marcos củng cố quyền lực chính trị của họ trong những thập kỷ tới. Marcoses có thể sẽ sử dụng các cơ hội thương mại của Trung Quốc để thưởng cho giới tinh hoa địa phương, tập trung các dự án phát triển ở Ilocos Norte, tỉnh quê hương của họ và nói chung là củng cố quyền lực mềm của Trung Quốc trên toàn quốc.
Hạt giống cho một chuỗi sự kiện như vậy đã được gieo.
Đầu tiên, Bộ Ngoại giao Trung Quốc thành lập lãnh sự quán tại Laoag vào năm 2007. Về mặt chính thức, lãnh sự quán có chức năng tạo điều kiện thuận lợi cho các mối quan hệ thương mại và đầu tư ở các khu vực xung quanh. Một cách không chính thức, lãnh sự quán Laoag là một trung tâm tích cực tạo ra các kết nối giữa giới tinh hoa Trung Quốc và các tỉnh ở Bắc Luzon.
Lãnh sự quán đã thường xuyên tổ chức các sự kiện như bữa tối, buổi lễ và gây quỹ, tạo thành không gian cho các quan chức nhà nước và nhà đầu tư Trung Quốc làm việc không chỉ với Marcoses mà còn với giới tinh hoa của tỉnh từ Isabela, Cagayan, Pangasinan, Abra, cũng như các khu vực khác.
Chính quyền Bongbong có thể sẽ tăng cường năng lực của gia đình Marcos trong việc chuyển hướng các cơ hội thương mại của Trung Quốc tới giới tinh hoa mà họ ưa thích. Hiện tại, các cơ quan nhà nước và công ty Trung Quốc thường xuyên quyên góp thực phẩm, vật tư y tế và các hàng hóa khác cho chính quyền tỉnh Ilocos Norte, bỏ qua chính quyền quốc gia và tự quyết định khi phân phối.
Tỉnh Sơn Đông, kết hợp với Đại sứ quán Trung Quốc, lần lượt tặng vật tư y tế cho Ilocos Norte vào tháng 4 năm 2020 và tháng 8 năm 2021. Tháng 10 năm 2021, Đại sứ quán Trung Quốc và Lãnh sự quán Lào đã tặng 107 tấn gạo cho 10 tỉnh. Marcoses đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển các khoản quyên góp này cho giới tinh hoa trong khu vực.
Trên khắp đất nước, Đại sứ quán Trung Quốc đã tăng cường đóng góp và hiển thị cho giới tinh hoa các tỉnh khác nhau. Ví dụ, Đại sứ quán Trung Quốc đã tặng một xe cấp cứu cho thành phố Bacolod.
Tuy nhiên, cũng rõ ràng rằng việc xây dựng lãnh sự quán ở Laoag, một quyết định được đưa ra khi gia đình Marcoses bị loại bỏ khỏi quyền lực chính trị quốc gia, là một trong những động thái chính trị đáng mừng nhất của Trung Quốc. Ngược lại, gia đình Marcoses sẽ có thể củng cố quyền lực chính trị của mình không chỉ vì họ có thể sớm giành lại chức tổng thống mà còn vì mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với Bắc Kinh.
Thứ hai, trong Ilocos Norte, Marcoses đã sử dụng đầu tư, tài chính và mạng lưới của Trung Quốc để chuyển hướng các cơ hội hiện có và tạo ra những cơ hội mới.
Thượng nghị sĩ Imee Marcos tại Hạ viện ở Quezon, Metro Manila, vào tháng 7 năm 2019. © AP
Marcoses đã cai trị Ilocos Norte trong nhiều thập kỷ. Imee Marcos, em gái của Bongbong, là cựu thống đốc của tỉnh và hiện là thành viên của Thượng viện Philippines. Con trai của bà, Matthew Manotoc, là thống đốc hiện tại của Ilocos Norte, trong khi Michael Keon, Bongbong và em họ của Imee, là thị trưởng hiện tại của tỉnh lỵ Laoag cũng như là một cựu thống đốc. Tại các thành phố tự trị trong khu vực, những người được Marcos bổ nhiệm và những người trung thành chiếm giữ các vị trí quan trọng của chính phủ.
Trong những năm Duterte, Marcoses đã tận dụng các cơ hội thương mại và giao lưu giữa người với người của Trung Quốc. Đại học Bang Ilocos Norte đã ký một biên bản ghi nhớ với các trường Đại học Trung Quốc để tăng cường nghiên cứu và trao đổi chung.
Giới tinh hoa địa phương Sơn Đông và các nhà đầu tư đã đến thăm Ilocos Norte vào năm 2018 để có cơ hội kết hợp kinh doanh để khám phá các khoản đầu tư mới vào lĩnh vực xanh. Các nhà xuất khẩu nông sản của Ilocos Norte đã có được thị trường mới thông qua chuyến thăm đó. Các quan chức Ilocos Norte là một phần của phái đoàn đến Sơn Đông vào năm 2019.
Về đầu tư nước ngoài, Energy Logistics, một liên doanh giữa Xidian Holdings Philippines và một công ty giấu tên của Singapore, đã bắt đầu xây dựng công viên năng lượng mặt trời và gió ở Ilocos Norte vào năm 2019. Tập đoàn Qingdao Hengsun Zhongsheng, nhà thầu của dự án, đã khởi công. khai hoang cho đến khi chính quyền địa phương tạm dừng quá trình vào cuối năm sau khi phát hiện ra rằng công ty đã vi phạm một số luật và quy định của địa phương.
Phụ thuộc nhiều vào nông nghiệp cơ bản và chế biến thực phẩm, một cuộc tìm kiếm trong cơ sở dữ liệu của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Philippines cho thấy đã có 217 công ty mới với các nhà đầu tư Trung Quốc tại Ilocos Norte từ năm 2001 đến năm 2018. Trong khi khu vực này không phải là mục tiêu cho tài chính phát triển của Trung Quốc. dự án, một chính quyền Bongbong có thể sẽ dẫn đến các khoản vay của Trung Quốc cho các dự án cơ sở hạ tầng cứng.
Tương tự, gia đình Marcos sẽ nhắm mục tiêu đến các công ty Trung Quốc để giúp tăng năng lực công nghiệp và thúc đẩy quá trình chuyển đổi của tỉnh sang hướng năng suất cao hơn.
Và cuối cùng, lãnh sự quán Trung Quốc tại Laoag sẽ là cơ sở để nhà nước Trung Quốc gia tăng quyền lực mềm của mình ngay trên toàn lãnh thổ Philippines. Vì nó liên quan đến Trung Quốc, thuật ngữ quyền lực mềm ám chỉ khả năng của Bắc Kinh trong việc đưa mọi người theo cách suy nghĩ của mình. Đây là lý do tại sao chúng tôi thấy rất nhiều quan chức lãnh sự Trung Quốc đến thăm các trung tâm thương mại địa phương cho các sự kiện đặc biệt, tài trợ cho các trung tâm học tiếng Trung trong các trường đại học và tài trợ cho các lễ hội của tỉnh.
Điều lớn nhất kìm hãm Trung Quốc ở Philippines hiện nay là tranh chấp Biển Đông. Tuy nhiên, về lâu dài, những hoạt động quyền lực mềm đang diễn ra này sẽ có tác động tích cực đến dư luận.
Tóm lại, một chính quyền Bongbong sẽ không chỉ tác động đến Biển Đông và căng thẳng chính trị ở Đông Nam Á, mà còn khiến Manila và suy nghĩ của người dân Philippines bình thường đối với Trung Quốc trong những thập kỷ tới.
https://asia.nikkei.com/Opinion/Bongbong-Marcos-will-move-the-Philippines-closer-to-China
Lê Văn dịch lại