Biển Đông: Mỹ bác đề nghị của TC
Các hình ảnh vệ tinh cho thấy TC gia tăng cải tạo và bồi đắp các bãi đá trong quần đảo Trường Sa, Biển Đông, ngày 08/04/2015. REUTERS/ CSIS’s Asia Maritime Transparency
Theo RFI – Thanh Phương – 02-05-2015
Hôm qua, 01/05/2015, Hoa Kỳ đã bác bỏ đề xuất của một sĩ quan cao cấp TC sẵn sàng cho Mỹ và các nước khác sử dụng các đảo đang tranh chấp trên Biển Đông cho các hoạt động cứu nạn.
Báo chí Hoa Kỳ trích dẫn một thông tin từ trang web của Bộ Quốc phòng TC, cho biết là Đô đốc Ngô Thắng Lợi (Wu Shengli), tư lệnh Hải quân TC đã đưa ra đề nghị nói trên khi nói chuyện với Đô đốc Jonathan Greenert, tham mưu trưởng Hải quân Hoa Kỳ, trong một hội nghị qua màn ảnh video. Theo thông tin của Bộ Quốc phòng, Đô đốc Ngô Thắng Lợi khẳng định rằng các công trình bồi đắp những đảo đang tranh chấp «sẽ không đe dọa đến quyền tự do lưu thông hàng hải và hàng không» ở khu vực Biển Đông, mà trái lại sẽ «nâng cao khả năng dự báo thời tiết, tìm kiếm, cứu hộ trên biển, cũng như giúp bảo vệ an ninh hàng hải quốc tế».
Thế nhưng, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, Jeff Rathke, hôm qua nói rằng Hoa Kỳ không quan tâm đến đề nghị nói trên của phía TC. Trong cuộc họp báo, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ đã tuyên bố thẳng thừng rằng xây dựng các cơ sở trên phần đất được bồi đắp trên các đảo đang tranh chấp «sẽ không góp phần vào hòa bình và ổn định trong vùng», cho dù có đúng là các cơ sở đó được sử dụng vào các mục đích dân sự, cứu trợ thiên tai. Ông Rathke nói thêm rằng: «Nếu thật sự muốn làm giảm các căng thẳng, TC nên tích cực giảm căng thẳng bằng những bước cụ thể để ngưng việc cải tạo, bồi đắp đảo».
Những tuyên bố nói trên của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho thấy là lập trường của Washington vẫn không thay đổi trên vấn đề TC gia tăng cải tạo, bồi đắp các đảo đang tranh chấp ở Biển Đông. Trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Shinzo Abe ngày 28/04/2015, nhân dịp lãnh đạo chính phủ Nhật Bản viếng thăm chính thức Hoa Kỳ, Tổng thống Barack Obama đã cực lực chỉ trích những mưu toan của TC làm thay đổi nguyên trạng ở Biển Đông.
Tư lệnh Bộ chỉ huy Thái Bình Dương của Mỹ, Đô đốc Samuel Locklear gần đây cũng đã cho rằng TC gia tăng bồi đắp các đảo tranh chấp ở Biển Đông có thể là nhằm mục tiêu thiết lập một vùng nhận dạng phòng không ở khu vực này, tương tự như vùng nhận dạng phòng không mà Bắc Kinh thiết lập ở vùng biển Hoa Đông vào cuối năm 2013.
Nhiều chuyên gia về an ninh tin rằng nay TC xem Biển Đông như là một vùng «bất khả xâm phạm», không có bất cứ sự can thiệp quân sự nào của Mỹ và Bắc Kinh đang có ý định triển khai tại đây những tàu ngầm trang bị tên lửa đạn đạo (SLBM) có thể tấn công vào lãnh thổ lục địa của Hoa Kỳ. Nếu Bắc Kinh thực hiện được chiến lược như vậy, điều đó sẽ ảnh hưởng đến khả năng răn đe hạt nhân của Mỹ và càng làm tăng mối quan ngại là sẽ không thể nào ngăn chận được đà bành trướng trên biển của TC.