Bản tin Biển Đông ngày 27/09 – Học giả Nhật và Ấn nói gì về Biển Đông?

Ngày đăng 27-09-2017 

BDN 

Ngày 27/9, CNN đưa tin, phát biểu tại Ủy ban Quân Vụ Thượng viện Mỹ ngày 2/9, Tướng Joseph Dunford, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ khẳng định “Trung Quốc sẽ là nguy cơ đe dọa lớn nhất đối với Mỹ cho đến năm 2025” vì “Trung Quốc đang tìm cách tập trung vào việc hạn chế khả năng của Mỹ trong việc triển khai sức mạnh quân sự và làm suy yếu quan hệ đồng minh của Mỹ ở Thái Bình Dương”, “lãnh đạo Trung Quốc dường như quyết tâm đẩy mạnh chi tiêu quốc phòng cho tương lai gần”, “quá trình hiện đại hóa quân sự của Trung Quốc chủ yếu chú trọng tới việc phát triển năng lực nhằm làm suy giảm lợi thế về công nghệ quân sự cốt lõi của Mỹ”. Trong chuyến thăm hồi tháng 8 tới Bắc Kinh, Trung Quốc, ngay sau khi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa tàu khu trục USS John S. McCain tới gần một trong các đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Biển Đông, ông Dunford cũng đã từng nói rằng Mỹ và Trung Quốc “có nhiều vấn đề khó khăn mà hai bên sẽ không thể chia sẻ quan điểm”.

Trang The Times of India cho hay, ngày 26/9, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Nirmala Sitharaman và người đồng cấp của Mỹ James Mattis đã có cuộc trao đổi toàn diện về việc đẩy mạnh quan hệ quân sự song phương, trong đó có việc cung cấp các công nghệ phòng thủ tiên tiến cho Ấn Độ. Đề cập đến cách hành xử ngày càng hiếu chiến của Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, đặc biệt là khu vực Biển Đông giàu trữ lượng dầu khí, ông Mattis đặc biệt nhấn mạnh tới việc thúc đẩy quan hệ hợp tác trên biển giữa hai nước. Cụ thể, ông nói “Mỹ đánh giá cao vai trò dẫn đầu đang ngày càng ổn định của Ấn Độ ở Ấn Độ Dương và mong muốn cùng hợp tác để xây dựng cấu trúc khu vực bền vững”. Về phần mình, bà Sitharaman cho hay bà cũng đã thảo luận với Bộ trưởng Matttis nhiều vấn đề liên quan đến an ninh biển ở Ấn Độ Dương nói riêng và khu vực Châu Á – Thái Bình Dương nói chung cũng như những vấn đề liên kết khu vực khác. Bà cho biết “Ấn Độ ủng hộ tự do hàng hải, hàng không và thương mại hợp pháp không bị cản trở. Ấn Độ tin tưởng rằng các tranh chấp có thể được giải quyết thông qua các biện pháp hòa bình phù hợp với các nguyên tắc luật quốc tế được thừa nhận rộng rãi”.

—————

Ngày đăng 27-09-2017 

BDN 

Hội thảo quốc tế với chủ đề “An ninh hàng hải toàn cầu: Biển Đông quan điểm từ các bên không tuyên bố chủ quyền” vừa được tổ chức tại Nhật.

Tham dự hội thảo được tổ chức tại tại Đại học Meiji Tokyo vào tối 25-9 có các học giả hàng đầu Nhật Bản và thế giới cùng nhiều nhà báo quốc tế.

Hội thảo do Viện Các vấn đề toàn cầu Meiji (MIGA), Viện Nghiên cứu chính trị quốc tế Meiji (MIIPS) phối hợp với Diễn đàn Nhật Bản về quan hệ quốc tế (JFIR), Trung tâm Nghiên cứu khủng hoảng và tranh chấp quốc tế (CECRI) phốí hợp tổ chức.

Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, trong cuộc hội thảo, các học giả đã khái quát diễn biến về tình hình Biển Đông thời gian qua, bày tỏ quan ngại đối với vấn đề an ninh hàng hải, đồng thời đưa ra những giải pháp nhằm kiểm soát tranh chấp, duy trì tự do hàng hải, đảm bảo lợi ích của tất cả các quốc gia liên quan.

Học giả Terashima Hiroshi – nguyên chủ tịch Viện Nghiên cứu chính sách biển (SPF), đã đưa những chiến lược tiếp cận vấn đề Biển Đông như tăng cường đối thoại, tiếp xúc giữa các bên liên quan, giữa các học giả nhằm diễn giải, chia sẻ trật tự pháp lý, xây dựng nền tảng cơ bản giải quyết tranh chấp trên biển, duy trì an ninh hàng hải; hỗ trợ các quốc gia ASEAN, đặc biệt là các quốc gia ven Biển Đông khả năng thực thi Công ước LHQ về Luật biển năm 1982 (UNCLOS) và đảm bảo an ninh hàng hải.

 Cùng chung quan điểm này, giáo sư Sato Koichi thuộc Đại học Oberlin Tokyo đã khẳng định vai trò hết sức quan trọng của Biển Đông đối với kinh tế thế giới và khu vực, trong đó có Nhật Bản với 60% nguồn cung năng lượng của nước này đi qua Biển Đông; các nước ASEAN có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông là các quốc gia có quan hệ hữu nghị với Nhật Bản.

Từ thực tế trên, giáo sư Sato đã đề xuất 3 giải pháp để giám sát, quản lý tình hình an ninh hàng hải ở Biển Đông là xây dựng cơ chế hợp tác an ninh hàng hải giữa Nhật Bản-ASEAN giống như cơ chế Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao Nhật Bản-ASEAN hay Hội nghị cấp cao Đông Á; xây dựng trung tâm chia sẻ thông tin an ninh hàng hải tại Biển Đông dưới sự hợp tác của nhiều lực lượng liên quan của các nước như hải quân, lực lượng bảo vệ bờ biển và ngư dân; xây dựng cơ chế giám sát, phòng chống sự cố an ninh hàng hải, bao gồm cả các xung đột nhỏ.

Giống như Nhật Bản, Ấn Độ không phải là bên tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, song khu vực biển này hết sức quan trọng đối với kinh tế, an ninh của Ấn Độ cũng như khu vực và thế giới. Do đó, giải quyết tranh chấp tại Biển Đông phải đi từ quan điểm đa phương.

Quan điểm này của giáo sư Jagannath Panda thuộc Viện Phân tích và nghiên cứu quốc phòng Ấn Độ đã nhận được sự đồng tình của các học giả tham gia hội thảo.

Giáo sư Panda cũng đề xuất giải pháp về một hiệp định hàng hải giữa các nước trong khu vực, nhấn mạnh tự do hàng hải, yếu tố đang làm sâu sắc hơn mối quan hệ kinh tế, thương mại giữa các quốc gia, đồng thời đưa ra nhưng cơ chế hợp tác cân bằng về an ninh.

Trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN, giáo sư Gregory Moore, Đại học Nottingham (Anh), khẳng định các quốc gia tuyên bố chủ quyền tại Biển Đông cần hợp tác và đối thoại để giải quyết vấn đề.

Hội thảo “An ninh hàng hải toàn cầu: Biển Đông quan điểm từ các bên không tuyên bố chủ quyền” diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc và ASEAN đã gần đạt được khung Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Điều này đang đặt ra nhiều vấn đề đối với các bên không tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông nhưng có lợi ích liên quan ở khu vực này.

Các học giả đều nhận định duy trì tự do hàng hải, tạo ra các cơ chế phối hợp, kiểm soát xung đột, dựa trên tính thượng tôn của pháp luật, sự tin tưởng lẫn nhau của các bên liên quan là biện pháp quan trọng giải quyết vấn đề Biển Đông cũng như đảm bảo lợi ích của tất cả các bên.