Ấn Độ, Mỹ, Úc ‘áp chế’ Trung Quốc tại dự án BRI Kênh đào Kra 30 tỷ đô la của Thái Lan

Mưu đồ bẫy nợ ‘Voi trắng’ và địa chính trị nham hiểm của Bắc Kinh

Trung Quốc thúc đẩy xây dựng kênh đào Kra dài tới 120 km cắt qua eo đất Kra ở Thái Lan, nơi sẽ cung cấp một tuyến đường thay thế đến eo biển Malacca sầm uất, là một phần trong chiến dịch “ngoại giao bẫy nợ” của Bắc Kinh và có thể kết thúc như một “dự án Voi trắng”, theo một đánh giá nội bộ ban đầu của chính phủ Ấn Độ.

Dự án kênh đào Kra theo dự kiến ​​là một con kênh cắt ngang qua Thái Lan, và nối Vịnh Thái Lan với Biển Andaman.

Giống như một số dự án khác, dự án Kênh đào Kra cũng là một phần trong Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc, và đang được coi là một cửa ngõ mới vào Con đường Tơ lụa trên biển thế kỷ 21 của Bắc Kinh.

Ngày càng có nhiều niềm tin rằng kênh đào cuối cùng có thể trở thành mặt trận tiếp theo trong cuộc đối đầu giữa Ấn Độ và Trung Quốc .

Tuy nhiên, New Delhi tin rằng con kênh có thể trở thành một ‘dự án Voi trắng’ khác. Theo các đánh giá nội bộ của dự án, mưu đồ ngoại giao bẫy nợ của Trung Quốc rõ ràng đang diễn ra và nó có thể trở thành một dự án voi trắng. Các cảng Hambantota và Gwadar, đã được Sri Lanka và Pakistan nhượng lại cho Trung Quốc, chứng tỏ động cơ thực sự đằng sau kênh đào Kra – một âm mưu giành chủ quyền đối với eo đất Kra để đổi lấy món nợ – một kịch bản có thể xảy ra.

Thái Lan cần cân nhắc bài toán địa chính trị của kênh đào Kra

Đánh giá cho biết Trung Quốc đã coi kênh đào Kra là một dự án trong mơ và là phương tiện để cải thiện giao thông hàng hải trong khu vực, tương tự như kênh đào Suez và Panama.

Giống như các dự án khác của mình, Bắc Kinh đang phô trương đây là cơ hội tuyệt vời để Thái Lan nâng cao tiềm lực kinh tế bằng cách thu lợi tài chính cho các thương nhân hàng hải, thu phí cầu cảng và phí sử dụng cảng. Trung Quốc cũng tuyên bố rằng dự án sẽ dẫn đến sự phát triển của khu vực eo đất Kra và tạo ra cơ hội việc làm lớn cho người dân địa phương.

Dự án kênh đào Kra được cho là giúp tiết kiệm 1.200 km khoảng cách và thời gian 72 giờ để đến Ấn Độ Dương

“Người ta cũng tuyên bố rằng kênh đào sẽ mang lại lợi ích to lớn cho các nước Đông Á và vùng ven biển của IOR (Hiệp hội Vành đai Ấn Độ Dương) vì kênh đào sẽ giúp giảm chi phí vận tải hàng hải. Sự tiết kiệm này được bao gồm gần 1.200 km khoảng cách và tiết kiệm thời gian 72 giờ để đến Ấn Độ Dương”, theo đánh giá nội bộ của chính phủ Ấn Độ.

Về ý nghĩa địa chiến lược của dự án, bản đánh giá đề cập rằng Thái Lan nằm ở Đông Nam Á, có Biển Đông (SCS) ở phía Đông và Biển Andaman ở phía Tây.

Bản đánh giá cho biết hiện tại có ba eo biển chính trong khu vực: Malacca, Sunda và Lombok. Ưu thế của thương mại hàng hải đang đi qua eo biển Malacca – nơi “bận rộn” nhất trên thế giới. Nếu kênh đào Kra được xây dựng, nó sẽ chia đôi eo đất Kra của Thái Lan và kết nối trực tiếp SCS và Biển Andaman, bỏ qua Malacca.

Bản đánh giá lưu ý rằng những lợi ích mà những người ủng hộ kênh đào Kra tuyên bố có thể không hoàn toàn đúng sự thật và được “phóng đại một cách rõ ràng”.

Dự án này có khả năng gây ra các vấn đề môi trường lớn đối với Thái Lan, và cũng sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sinh thái biển và các địa điểm du lịch (hơn 20% GDP của Thái Lan dựa vào du lịch).

Đánh giá cho biết thêm về mặt địa chính trị, dự án có thể tạo ra một tranh cãi khác ở khu vực Đông Nam Á vốn đã mong manh, vì nó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế của Singapore và Malaysia.

Úc, Ấn độ và Mỹ đối trọng Trung Quốc

Nghị sĩ Thái Lan Songklod Thipparat, người chủ trì nhóm nghiên cứu tính khả thi của dự án, nói rằng các nước như Ấn Độ, Úc, Mỹ và tất nhiên là Trung Quốc sẵn sàng hỗ trợ Thái Lan trong dự án, Khaosod English, một tờ báo Thái Lan đã báo cáo.

Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường phát biểu bên cạnh Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-O-Cha trong cuộc họp báo tại Tòa nhà Chính phủ ở Bangkok vào ngày 5 tháng 11 năm 2019 (Ảnh của RUNGROJ YONGRIT / POOL / AFP qua Getty Images)

“Họ muốn ký một biên bản ghi nhớ với chúng tôi. Các đại sứ quán nước ngoài đã liên hệ với chúng tôi để nắm được tình hình mới nhất về dự án”, Songklod nói trong một cuộc phỏng vấn.

Ông nói thêm: “Hơn 30 công ty nước ngoài đã quan tâm đến việc đầu tư hoặc cung cấp cho chúng tôi hỗ trợ tài chính và kỹ thuật để xây dựng kênh đào”.

Eo biển Malacca là một nút thắt lớn trong tham vọng toàn cầu của Trung Quốc, 80% nguồn cung dầu của Trung Quốc đi qua eo biển Malacca, ngoài việc hình thành các tuyến thương mại tới Trung Đông và châu Âu. Nhưng Ấn Độ có vị trí địa lý để có thể dễ dàng phong tỏa phía Tây của eo biển Malacca.

Nếu Thái Lan chọn một trong ba thành viên quan tâm đến dự án, đây sẽ là một đòn giáng nặng nề vào tham vọng thống trị khu vực của Trung Quốc.

Trong thời gian gần đây, Thái Lan đang có những hành động thận trọng trong việc đối phó với Trung Quốc. Gần đây có thông tin cho rằng Thái Lan, nước từng là đồng minh mạnh nhất của Trung Quốc ở khu vực Biển Đông, đã quyết định không chỉ hoãn việc mua sắm hai tàu ngầm từ Trung Quốc mà còn trì hoãn đề xuất của Trung Quốc về việc xây dựng một kênh đào ở Vịnh Bengal và thay thế nó bằng dự án của riêng mình.

Lê Minh – ntdvn.com – 8/10/20