Chuyên gia nghiên cứu lâu năm về chính trường Việt Nam, giáo sư Carl Thayer, cho rằng “quả bóng hiện nằm trên sân của Việt Nam nhằm ngăn chặn đồn đoán và thông báo về tình trạng sức khỏe của ông Nguyễn Phú Trọng”.
Trong bài nhận định công bố hôm 22/4, ông Thayer nhắc tới một bài viết của tác giả Nguyễn Khắc Giang trên trang “The Diplomat” với tựa đề: “Có phải Việt Nam đang dần rơi vào cuộc khủng hoảng kế nhiệm?”
Ông Thayer cũng đề cập tới các đồn đoán trên mạng xã hội về chuyện Trọng “bị tai biến mạch máu não trong khi thăm tỉnh Kiên Giang” rồi “được đưa tới bệnh viện Chợ Rẫy ở TP Hồ Chí Minh” cũng như về thông tin “ông đã được đưa sang Nhật để chữa trị”.
“Giả sử những đồn đoán về bệnh tình của Trọng là đúng, điều quan trọng là phải biết được Tổng bí thư Trọng đã bị nặng đến mức nào. Nếu ông chỉ bị nhẹ, thì có lẽ còn quá sớm để bắt đầu suy đoán về một cuộc khủng hoảng kế nhiệm”, chuyên gia lâu năm về Việt Nam đánh giá. “Chúng ta cần phải chờ xem liệu ông có hồi phục sau một thời gian nghỉ dưỡng và có thể tiếp tục làm việc, dù khối lượng công việc có thể giảm đi nhiều”.
Nhà nghiên cứu này cho rằng nếu Trọng “bị nặng hoặc không thể hồi phục để làm việc toàn thời gian”, Việt Nam “có thể tránh một cuộc khủng hoảng kế nhiệm bằng cách tách chức vụ Tổng bí thư và Chủ tịch nước, và bổ nhiệm người tạm quyền điều hành mỗi vị trí”.
“Phó Chủ tịch Đặng Thị Ngọc Thịnh có thể đảm nhiệm vai trò Chủ tịch tạm quyền như bà từng làm sau khi Chủ tịch Quang qua đời tháng Chín năm ngoái”, ông Thayer nhận định. “Bộ Chính trị có thể chỉ định một lãnh đạo đảng tạm quyền từ nay cho tới Đại hội đảng 13 dự kiến diễn ra vào đầu năm 2021”.
Nhà nghiên cứu kỳ cựu về chính trường Việt Nam đề cập tới hai ứng cử viên tiềm năng cho chức vụ Tổng bí thư tạm quyền, đó là Tòng Thị Phóng, Phó Chủ tịch Quốc hội, và Nguyễn Thiện Nhân, Bí thư thành ủy TP HCM.
“Cho đến khi chúng ta biết chính xác về bản chất và mức độ nghiêm trọng của bệnh tình của ông Trọng, tất cả những điều này chỉ là phỏng đoán. Ông Trọng có thể hồi phục trong những tháng tới và nghỉ hưu vào kỳ đại hội tiếp theo”, ông Thayer nhận định tiếp.
Chuyên gia về Việt Nam cho rằng “một chỉ dấu về tình trạng sức khỏe của Tổng bí thư Trọng là chuyện ông có thể phát biểu tại phiên khai mạc và bế mạc của Hội nghị Trung ương tiếp theo thường diễn ra vào tháng Năm hay không”.
Tới ngày 22/4, Việt Nam chưa lên tiếng xác nhận hay bác bỏ các thông tin trên mạng xã hội về tình trạng sức khỏe của Trọng.
Trọng tuần trước đã không đón tiếp phái đoàn thượng nghị sĩ Hoa Kỳ đến thăm Việt Nam như lịch trình được công bố bởi thượng nghị sĩ Patrick Leahy hôm 12/4.
Chính phủ csvn hôm 22/4 thông báo rằng theo lời mời của Tổng bí thư và Chủ tịch TC Tập Cận Bình, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ “dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự diễn đàn hợp tác ‘Vành đai và Con đường’ lần thứ hai tại Bắc Kinh từ ngày 25 – 27/4/2019”.
Năm 2017, Chủ tịch csvn khi ấy là Trần Đại Quang đã dẫn đầu một phái đoàn sang TC dự diễn đàn lần đầu.