Tin khắp nơi – 28/11/2018
Politico: Trump sẽ đóng cửa chính phủ
nếu không được tài trợ xây tường
Tổng thống Mỹ Donald Trump nói ông “hoàn toàn sẵn sàng” đóng cửa chính phủ liên bang nếu Quốc hội không phê chuẩn khoản tiền 5 tỷ USD để xây bức tường dọc biên giới với Mexico như ông đã hứa trước đây, theo một cuộc phỏng vấn riêng của Politico đăng tải hôm 28/11.
Nói với giới truyền thông tại Nhà Trắng hôm 27/11, ông Trump cũng cho biết rằng ngân khoản 5 tỷ USD được yêu cầu chỉ là để xây bức tường ngăn cách và sẽ cần có thêm nguồn tài chính để đảm bảo an ninh dọc biên giới.
Trước đó trong ngày 27/11, Tổng thống Trump – trong một cuộc phỏng vấn riêng biệt với tờ Washington Post – nói rằng ông có thể tránh được một vụ đóng cửa chính phủ liên bang và vẫn có thể xây được bức tường như ông đã hứa bằng cách tận dụng quân đội Mỹ mà ông đã triển khai tới biên giới giữa Mỹ và Mexico vào tháng trước để lập hàng rào chắn bằng thép gai ngăn cản đoàn người từ Mexico tìm cách vượt biên giới vào Mỹ.
Các nhà lập pháp Mỹ phải hành động để thông qua một dự chi ngân sách vào ngày 7/12 để duy trì hoạt động của các cơ quan chính phủ, bao gồm cả Bộ An ninh Nội địa hiện đang giám sát đường biên giới và vấn đề nhập cư.
Trước đó, ông Trump đã từng đe dọa sẽ đóng cửa chính phủ liên bang vì việc tài trợ xây tường thành biên giới, nhưng ông đã không thực hiện đe dọa đó.
Tuyên bố của ông Trump với Politico và Washington Post được đưa ra trong lúc Nhà Trắng họp với các đại biểu Cộng hòa ở Hạ viện – hiện Ðảng Cộng hòa vẫn đang chiếm đa số cho tới khi các đại biểu Dân chủ mới thắng cử bắt đầu Quốc hội khóa mới vào tháng 1. Các đảng viên Cộng hòa của Tổng thống Trump hiện cũng đang kiểm soát Thượng viện và sẽ tiếp tục giữ thế đa số đó khi bước sang năm tới.
Ông Trump sẽ gặp song phương
các lãnh đạo Trung, Nga tại G-20
Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ có một lịch trình bận rộn bao gồm các cuộc gặp song phương ở Buenos Aires trong tuần này bên lề cuộc gặp thượng đỉnh G-20 các nhà lãnh đạo thế giới, Nhà Trắng cho biết hôm 27/11.
Các cuộc thảo luận của ông Trump bên lề hội nghị sẽ là trọng tâm chính của Nhà Trắng tại hội nghị đa phương này. Hiện chưa rõ liệu quan chức các nước có thể đạt được đồng thuận về một bản thông cáo chung cuối cùng cho hội nghị hay không.
Cuộc gặp thu hút sự chú ý nhất của ông Trump sẽ diễn ra vào cuối cuộc gặp thượng đỉnh khi ông có một gặp rất được chờ đợi với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình – cuộc gặp đầu tiên giữa hai ông kể từ khi hai nước này áp thuế quan vào hàng xuất khẩu của nhau.
Một cuộc gặp khác cũng sẽ được theo dõi chặt chẽ của ông Trump là cuộc gặp song phương với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Hai nhà lãnh đạo sẽ bàn thảo các vấn đề an ninh, kiểm soát vũ khí và các vấn đề ở Trung Đông và Ukraine, cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump John Bolton nói với các phóng viên.
Ông Trump dự kiến cũng có các cuộc gặp bên lề với lãnh đạo các nước Argentina, Đức, Hàn Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ. Ông cũng sẽ gặp Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, và sau đó hai nhà lãnh đạo sẽ cùng gặp Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, ông Bolton nói.
Tuy nhiên, ông Bolton cũng cho biết rằng ông Trump không có kế hoạch gặp Thái tử Ả Rập Xê-út Mohammed bin Salman, người mà CIA tin rằng đã ra lệnh sát hại nhà báo Jamal Khashoggi. Ông Trump đã cam kết vẫn là một đối tác trung thành của Ả Rập Xê-út.
Vụ Ukraine-Nga:
Trump ‘có thể hủy gặp Putin tại G20’
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông có thể hủy bỏ cuộc hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin sau vụ Nga bắt tàu Ukraine.
Ông Trump nói với tờ Washington Post rằng ông đang chờ “báo cáo đầy đủ” về vụ này.
Ukraine ban hành thiết quân luật
Ukraine muốn thiết quân luật sau vụ Nga bắt tàu
Nga-Ukraine: Chính thống giáo hoàn toàn chia rẽ
Giáo hội Chính thống Ukraine chia tay Moscow
Hai nhà lãnh đạo dự kiến gặp nhau bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Buenos Aires vào cuối tuần này.
Trong khi đó, Mỹ kêu gọi các quốc gia châu Âu cần làm nhiều hơn để trợ giúp Ukraine.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert, nói Washington muốn thấy việc trừng phạt nghiêm khắc hơn đối với Nga.
Donald Trump nói gì?
Ông nói với tờ Washington Post rằng báo cáo từ đội an ninh quốc gia sẽ “mang tính quyết định”.
“Có lẽ tôi sẽ không họp [với ông Putin]. Tôi không thích sự hung hăng như thế”, ông nói.
Hai vị lãnh đạo dự kiến sẽ thảo luận về an ninh, kiểm soát vũ khí và các vấn đề ở Ukraine và Trung Đông khi G20 diễn ra vào hôm 30/11 và 1/12, cố vấn an ninh quốc gia John Bolton cho hay.
Hôm 26/11, Ukraine ban hành thiết quân luật trong 30 ngày ở những vùng đất dễ bị Nga tấn công nhất sau khi Tổng thống Petro Poroshenko cảnh báo nguy cơ “cực kỳ nghiêm trọng” của cuộc xâm lược.
Poroshenko nói rằng thiết quân luật là cần thiết để tăng cường năng lực phòng thủ của Ukraine sau khi Nga bắt giữ ba tàu hải quân Ukraina cùng thủy thủ đoàn vào cuối tuần trước.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông không thích những gì đã xảy ra giữa Nga và Ukraine và đang làm việc với các nhà lãnh đạo châu Âu về vụ này.
Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo gọi vụ Nga bắt các tàu Ucraina là “một sự leo thang nguy hiểm và vi phạm luật pháp quốc tế” và kêu gọi hai nước kiềm chế.
“Hoa Kỳ lên án hành động gây hấn của Nga. Chúng tôi kêu gọi Nga trả các tàu và thủy thủ đoàn cho Ukraine, tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine,” thông cáo của Pompeo viết.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết ông Pompeo điện đàm với ông Poroshenko và nhắc lại sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ đối với chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine khi đối mặt với “sự hung hãn” của Nga.
Quốc hội Ucraina thông qua việc ban hành thiết quân luật sau khi Poroshenko trấn an một số nhà lập pháp hoài nghi rằng động thái này không nhằm hạn chế quyền tự do dân sự hoặc trì hoãn các cuộc bầu cử dự kiến tổ chức trong năm tới.
Động thái được đưa ra vào cuối ngày khi Ukraine và Nga cùng đưa cáo buộc lẫn nhau về vụ bắt tàu hải quân, trong bối cảnh các đồng minh của Kiev cân nhắc việc lên án hành động của Moscow.
Thiết quân luật có hiệu lực từ 9 giờ sáng ngày 28/11, giờ Kiev.
Vụ bắt tàu đã làm bùng lên cơn giận dữ trên đường phố đêm qua.
Người biểu tình tụ tập bên ngoài Đại sứ quán Nga tại thủ đô Kiev; một xe hơi của cơ quan ngoại giao này bị đốt cháy.
Vụ bắt tàu xảy ra ở vùng biển ngoài khơi Bán đảo Crimea, đánh dấu sự leo thang căng thẳng nghiêm trọng giữa hai quốc gia.
Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc sẽ có cuộc họp khẩn cấp để thảo luận tình hình.
Nga và Ukraine đang quy trách nhiệm cho nhau về những gì xảy ra, trong đó hai tàu chiến và một tàu dẫn đường bị bắt và một số thành viên thủy thủ đoàn của Ukraine bị thương.
Căng thẳng giữa hai bên ngày càng trở nên gay gắt quanh quyền tiếp cận Hắc Hải và Biển Azov, ngoài khơi bán đảo Crime.
Crimea bị Moscow sáp nhập từ Ukraine vào Nga hồi 2014.
Các lực lượng Ukraine từ lâu nay đã giao tranh với phe ly khai được Nga hậu thuẫn ở miền đông Ukraine, nhưng đây là lần đầu tiên quân đội hai nước công khai xung đột trong những năm gần đây.
Vụ việc bắt đầu khi Nga cáo buộc các tàu Ukraine tiến vào vùng lãnh hải của Nga một cách bất hợp pháp.
Sáng Chủ Nhật, hai chiến thuyền của Ukraine là Berdyansk và Nikopol cùng tàu lai dắt Yani Kapu tìm cách đi từ cảng Odessa ở Biển Đen tới Biển Azov, là vùng biển nằm giữa hai quốc gia.
Ukraine bắt 20 người Việt vượt biên trái phép
Quan chức Ukraine có nhiều tiền mặt
Hoa Kỳ ‘có thể cấp vũ khí’ cho Ukraine
Ukraine nói Nga đã tìm cách chặn tàu chiến và đâm vào tàu lai dắt.
Các tàu của Ukraine vẫn tiếp tục di chuyển tới Eo biển Kerch, là lối duy nhất dẫn vào Biển Azov, nhưng bị một tàu chở dầu nằm dưới cầu Kerch chặn đường.
Nga xây cây cầu này hồi đầu năm nay nhằm nối liền phần đất Nga với Crimea, bất chấp sự phản đối từ Ukraine.
Hôm Chủ Nhật, Nga cũng điều hai chiến đấu cơ và hai trực thăng tới khu vực.
Moscow cáo buộc tàu Ukraine đi vào bất hợp pháp vùng lãnh hải của Nga và nói việc giao thông đi lại ở nơi nay hiện tạm bị ngưng vì các lý do an ninh.
Hải quân Ukraine sau đó nói các tàu của họ đã bị đâm vào, hỏng không hoạt động được trong lúc đang tìm cách rời khỏi khu vực.
Kiev nói có 23 người Ukraine trên khoang và sáu thành viên thủy thủ đoàn bị thương.
Cơ quan an ninh Nga FSB sau đó xác nhận một trong các tàu tuần tra của Nga đã dùng vũ lực bắt giữ ba tàu Ukraine, nhưng nói chỉ có ba thủy thủ bị thương.
Nga cáo buộc Ukraine phạm luật khi cho tàu tới khu vực trong một “hành động khiêu khích có kế hoạch”.
Tuy nhiên, Ukaine nói họ đã thông báo trước cho Nga về kế hoạch di chuyển tàu ở vùng biển này tới Mariupol, và nói việc bắt tàu là “thêm một hành động hung hăng có vũ trang nữa” của Nga.
Vụ bắt tàu khiến Ukraine tức giận.
Vào cuối ngày Chủ Nhật, khoảng 150 người đã tụ tập bên ngoài Tòa Đại sứ Nga tại Kiev, ít nhất một xe hơi của Tòa Đại sứ bị đốt.
Bản quyền hình ảnhAFPImage captionPhe hữu ở Ukraine đòi thiết quân luật
Thiết quân luật gồm những gì?
Trong cuộc họp của Ủy ban An ninh Quốc gia và Hội đồng Quốc phòng Ukraine, Tổng thống Petro Poroshenko gọi hành động của Nga là “vô cớ và điên rồ”.
Ông nói trong thứ Hai ông sẽ yêu cầu Quốc hội áp lệnh thiết quân luật, nhưng nhấn mạnh rằng điều đó không có nghĩa là “tuyên chiến”.
“Ukraine không có kế hoạch đánh bất kỳ ai,” ông nói.
Việc áp lệnh thiết quân luật sẽ khiến chính phủ có quyền hạn chế các cuộc biểu tình công cộng, điều tiết truyền thông, tạm ngưng các kỳ bầu cử, và buộc công dân phải tiến hành các nhiệm vụ “cần thiết cho xã hội” như làm việc tại một cơ sở quốc phòng nào đó, truyền thông địa phương nói.
Bộ Quốc phòng Ukraine tuyên bố đã ra sắc lệnh đặt quân đội vào tình trạng sẵn sàng chiến đấu toàn bộ.
Nếu thông qua, thiết quân luật cũng sẽ áp đặt lệnh giới nghiêm ở một số vùng vào buổi tối.
Nato và EU đều đã ra thông cáo kêu gọi Nga cho phép Ukraine tiếp cận eo biển Kerch.
https://www.bbc.com/vietnamese/world-46367951
Chiến tranh thương mại: Ông Trump quyết
“ba mặt một lời” ở G20, TQ hết đường hứa suông
Các nhà quan sát cho hay, Trung Quốc sẽ buộc phải nghiêm túc hơn và ngừng “những lời hứa viển vông” tại kì thượng đỉnh G20 sau khi ông Trump tiếp tục công khai “tuyên chiến”.
Lời đe dọa vào phút chót
Chỉ vài ngày trước khi gặp Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề cuộc gặp thượng đỉnh G20 ở Argentina, ông Trump đã tiếp tục làm gia tăng căng thẳng, tuyên bố Mỹ sẽ không rút lui khỏi kế hoạch nâng thuế đối với các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.
Trả lời Wall Street Journal trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 26/11, ông Trump khẳng định “rất ít có khả năng” Washington sẽ trì hoãn hoặc hủy bỏ kế hoạch áp dụng mức thuế từ 10%-25% đối với khối hàng hóa trị giá 200 tỉ USD của Trung Quốc.
Ông Trump cũng đe dọa tiếp tục áp mức thuế tương tự đối với 267 tỉ USD hàng nhập khẩu từ Trung Quốc nếu hai bên không nhất trí được thỏa thuận chung trong cuộc gặp sắp tới Buenos Aires.
Ông Trump nói thêm rằng thỏa thuận hợp lí duy nhất sẽ chỉ đạt được nếu Trung Quốc sẵn sàng cạnh tranh công bằng với Mỹ.
Đáp lại tuyên bố của ông Trump, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng ngày 27/11 khẳng định Bắc Kinh luôn mong muốn đạt được một giải pháp với Washington tại thượng đỉnh G20, nhưng Trung Quốc vẫn sẽ bảo vệ quyền lợi của mình.
“Phía Trung Quốc sẵn sàng giải quyết vấn đề thương mại [với Mỹ] thông qua những cuộc thảo luận nghiêm túc dựa trên nền tảng công bằng và nhất quán. Nhưng chúng tôi nhất định sẽ bảo vệ quyền lợi của Trung Quốc [trong cuộc đối thoại].”
Trả lời The Wall Street Journal, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải cho biết ông hi vọng cuộc gặp giữa ông Tập và ông Trump sẽ “đem lại chỉ dẫn chiến lược rõ ràng hơn về mối quan hệ giữa hai nước Mỹ – Trung” và bắt đầu giải quyết được mâu thuẫn thương mại.
Ông Thôi cũng đặt ra câu hỏi liệu Mỹ có thể chống chịu được một cuộc khủng hoảng tài chính không nếu thương chiến vẫn tiếp tục tiếp diễn.
Lựa chọn của Bắc Kinh
Theo SCMP, các quan sát viên Trung Quốc coi lời đe dọa gần đây nhất của ông Trump là một phần trong chiến lược đàm phán ngay trước cuộc thượng đỉnh, nhưng họ cũng tin rằng áp lực đang tăng cao và đã tới lúc Trung Quốc phải trả lời những đòi hỏi của Mỹ.
“Lần này, Trung Quốc sẽ không thể hứa mập mờ, chung chung được nữa. Có thể thấy rõ ràng rằng chính quyền ông Trump không muốn nghe hứa hẹn, mà muốn hành động,” ông Shi Yinhong – chuyên gia về quan hệ Mỹ-Trung tại Đại học Renmin, Bắc Kinh – bình luận.
Trước đó, Bắc Kinh thông báo sẵn sàng đón nhận nhiều đầu tư nước ngoài hơn và tăng cường bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
Nhưng các nước và doanh nghiệp làm ăn tại Trung Quốc cho biết họ cảm thấy rất “chán nản” bởi những lời hứa không bao giờ được thực hiện trong khi các công ty Trung Quốc tiếp tục nhận được nhiều hỗ trợ, tạo nên môi trường kinh doanh không công bằng.
Những lời đe dọa về thuế quan của ông Trump được đưa ra vào tuần trước.
Một bản cập nhật trong khoản 301 của Đại diện Thương mại Mỹ về chính sách sở hữu trí tuệ và chuyển giao công nghệ của Trung Quốc cho biết Bắc Kinh vẫn chưa thay đổi “những hành vi bất công, vô lí và chi phối thị trường” giữa lúc căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn tiếp diễn.
Nhưng theo ông Shi – cố vấn của chính phủ Trung Quốc về chính sách đối ngoại, có vẻ như Bắc Kinh sẽ không có hành động cụ thể nào để làm hài lòng các đòi hỏi của Washington – đặc biệt về các khoản trợ cấp, hỗ trợ cho những doanh nghiệp nhà nước và kế hoạch nâng cấp nền công nghiệp của Trung Quốc.
Theo nhận định của Liu Weidong – một thành viên của Viện Nghiên cứu Mỹ tại Học viện Khoa học Xã hội (Trung Quốc), Mỹ sẽ ít cảm thấy ảnh hưởng của chiến tranh thương mại trong những tháng tới. Trái lại, Trung Quốc sẽ phải hứng chịu nhiều rủi ro trong cuộc gặp sắp tới này.
“Ông Trump đã gửi đi những thông điệp phức tạp trước cuộc gặp thượng đỉnh. Đây là cách để tăng cường áp lực lên Trung Quốc. Bắc Kinh có thể sẽ nghiêm túc hơn Mỹ trong những cuộc đối thoại lần này và phải thỏa hiệp nhiều hơn dự tính.”
Cụ thể, Trung Quốc sẽ phải nhượng bộ Mỹ về vấn đề sở hữu trí tuệ và mở rộng thị trường cho các doanh nghiệp nước ngoài.
Nhưng ông Liu cũng nói thêm, rất ít có khả năng Bắc Kinh sẽ làm các doanh nghiệp nhà nước yếu đi.
Các nhà phân tích cảnh báo rằng mức thuế quan tăng cao của Mỹ đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc có thể sẽ tạo ra áp lực khiến đồng nhân dân tệ (NDT) giảm giá, làm bất ổn các thị trường mới nổi và có thể gây ra rối loạn thị trường tài chính.
Qinwei Wang, một nhà kinh tế cấp cao tại Amudi Asset Management, cho rằng mức thuế quan tăng cao sẽ khiến Bắc Kinh không còn lựa chọn nào khác ngoài để đồng NDT giảm giá.
Nếu cả hai bên có thể đi tới một thỏa thuận “đình chiến”, thì đồng NDT sẽ không giảm xuống mức thấp hơn tỉ lệ 7:1 so với đồng USD vào thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, khi giá đồng NDT lao dốc, thị trường sẽ rơi vào khủng hoảng và làm chao đảo hệ thống tài chính – ông Wang nói.
Nhà Trắng thất vọng về phản hồi
của TQ với vấn đề thương mại
Nhà Trắng đang tỏ ra thất vọng về phản hồi của Trung Quốc đối với các vấn đề thương mại giữa hai nước.
Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow ngày 27/11 cho biết Tổng thống Donald Trump đã chuẩn bị tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc nếu hai bên không đạt được đột phá tại cuộc gặp sắp tới ở Argentina.
Ông Kudlow cũng cho biết Nhà Trắng thất vọng về phản hồi của Trung Quốc đối với các vấn đề thương mại giữa hai nước.
Theo Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow, hiện chưa có kế hoạch thảo luận giữa cố vấn của lãnh đạo hai nước trước cuộc gặp bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 ở Argentina vào cuối tháng này.
Ông Kudlow cho biết Nhà Trắng coi cuộc gặp này là cơ hội để giải quyết cuộc chiến thương mại hiện nay với Trung Quốc tuy nhiên ông cũng nhấn mạnh rằng: Mỹ thất vọng về phản hồi của Trung Quốc đối với các vấn đề thương mại giữa hai nước.
Phát biểu với báo chí tại Nhà Trắng, ông Kudlow cho biết điều cần thiết hiện nay đó là Chủ tịch Tập Cận Bình có thực sự cởi mở trong đàm phán hay không. Ông Kudlow cũng nhắc lại tuyên bố của Tổng thống Trump về việc sẽ nâng mức thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Trung Quốc lên 25% và đánh thuế bổ sung đối với toàn bộ các mặt hàng Trung Quốc còn lại trị giá 267 tỷ USD nếu hai bên không đạt được tiến triển trong đàm phán.
Trump dọa cắt trợ cấp cho General Motors
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 27/11 đe dọa sẽ cắt trợ cấp cho hãng General Motors (GM) vì hãng xe lớn nhất nước Mỹ này loan báo sẽ ngừng sản xuất tại năm nhà máy ở Bắc Mỹ và cắt giảm gần 15.000 việc làm.
“Nước Mỹ đã cứu General Motors, và đây là lời Cám ơn mà chúng ta nhận được! Giờ đây chúng ta sẽ tìm cách cắt hết tất cả các khoản trợ cấp cho GM, gồm cả trợ cấp cho xe điện,” ông Trump viết trên Twitter.
Theo luật liên bang thì các mẫu xe điện của GM được nhận khoản tín dụng thuế (tức là ghi có thuế) trị giá 7.500 đô la nhưng hiện vẫn chưa rõ chính quyền Trump sẽ làm như thế nào để hạn chế những khoản tín dụng thuế này hay có phải Trump đang nghĩ đến cắt giảm các khoản trợ cấp khác.
Giá cổ phiếu của GM đã sụt giảm sau dòng Tweet của ông Trump.
Hãng GM nói rằng họ ‘cam kết duy trì sự hiện diện sản xuất mạnh mẽ’ ở Mỹ sau khi đầu tư 22 tỷ đô la vào các hoạt động sản xuất ở Mỹ kể từ năm 2009 và sẽ tạo ra thêm việc làm trong các lĩnh vực xe điện và xe tự hành.
Tổng thống Trump cũng chỉ trích GM vì đã không đóng cửa các cơ sở sản xuất ở Mexico và Trung Quốc.
Hôm 26/11, GM thông báo họ sẽ dừng sản xuất ở một nhà máy Canada và bốn nhà máy ở Mỹ.
Facebook và “vấn đề người da đen”
Có vẻ như Facebook đang ở trong tình cảnh họa vô đơn chí, vì một năm toàn những tai tiếng của công ty này lại bị ngập thêm những cáo buộc về cách quản trị kém cỏi.
Mark Luckie, một cựu nhân viên da đen của Facebook, người chuyên chịu trách nhiệm quản lý mối quan hệ của công ty với “những người có ảnh hưởng”, phát biểu thẳng thừng rằng: “Facebook có vấn đề người da đen”.
Liệu Facebook có đến ngày cáo chung?
Facebook ‘đồng ý hợp tác với VN’
Kẻ thù ác liệt nhất của Facebook
Bài viết dài 2,500 chữ của ông Luckie, được phổ biến hôm thứ Ba, vạch ra những gì ông xem như nền văn hóa tuy quảng bá là đa dạng và tạo sự hoà nhập, nhưng không hề thực hành điều đó, của Facebook.
Trong một số tòa nhà ở công ty, ông Luckie cho biết, áp phích với hàng chữ “Black Lives Matter” còn đông hơn số người da đen hiện diện những nơi ấy.
Ông Mark Luckie, trong bài viết, vạch ra việc ông, và các nhân viên da đen khác, thường cảm có cảm giác không thoải mái khi làm việc.
“Nhân viên da đen tại Facebook biết rằng nếu nâng cao tiếng nói, thì chúng tôi sẽ phải ̣đối diện với nguy cơ tạo bất lợi cho các mối quan hệ chuyên nghiệp sự thăng tiến trong sự nghiệp”, ông viết.
Ngoài những người làm việc cho Mark Zuckerberg, ông Luckie cho biết ông cảm thấy người dùng da đen của Facebook cũng bị đối xử bất công.
“Người dùng da đen nhận thấy rằng những nỗ lực tạo ra ‘không gian an toàn’ của họ trên Facebook, để có nơi cùng trò chuyện thoải mái với nhau đang bị chính nền tảng này làm cho trật đường rầy.”
“Những người dùng không da đen đang báo cáo những nỗ lực tích cực của họ là những lời nói đầy căm thù, mặc dù họ [người dùng da đen] thường không vi phạm các điều khoản sử dụng của Facebook.”
Bình luận của ông Luckie gợn sóng trên phương tiện truyền thông xã hội.
Và những gì xẩy ra sau đó rất phù hợp với mô hình quen thuộc: Facebook đưa ngay ra một tuyên bố hòa giải, chỉ để ngay sau đó những lời tuyên bố này bị xói mòn vì các cuộc thảo luận nội bộ bị rò rỉ ra ngoài có vẻ cho thấy một bức tranh khác.
‘Vì tư lợi’
Đầu tiên là tuyên bố công khai, từ Anthony Harrison, phát ngôn viên của Facebook.
“Sự tăng trưởng trong việc có nhiều nhân viên từ các nhóm đa dạng hơn, làm việc trong nhiều chức năng khác nhau hơn, trên toàn công ty, là một yếu tố quan trọng trong thành công của chúng tôi.”
“Chúng tôi muốn hết lòng hỗ trợ tất cả mọi nhân viên khi có các vấn đề được báo cáo và khi có sự tích tụ của các hành vi vi phạm. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm tất cả những gì có thể được để trở thành một công ty thực sự đa dạng và tạo sự hòa nhập.”
Nhưng sau tuyên bố này là những rò rỉ bên trong.
Trong khi bài viết của ông Luckie chỉ mới được công bố hôm thứ Ba, nó đã được lưu hành tại Facebook từ ngày 8 tháng 11. Vào thời điểm đó, bài viết nhận được phản hồi từ Ime Archibong, giám đốc Quan hệ Đối tác Sản phẩm của Facebook.
Hôm thứ Ba, ông Luckie đã đăng câu trả lời của Ime trên Twitter, cho thấy rằng giọng công khai của Facebook không nhất thiết ăn khớp với những gì được nói với ông trong nội bộ.
Ông Luckie dường như đã cố gắng bảo vệ danh tính của ông Archibong bằng cách làm mờ tên và hình ảnh của ông, nhưng bỏ sót một chỗ đề cập đến “Ime” ở nơi khác trên màn hình, làm lộ nguồn gốc.
Ông Archibong – cũng người da đen – xác nhận ông đã viết những lời bình luận đó.
Ông Archibong mô tả bài viết của ông Luckie là “khá vì tư lợi và không trung thực” và cáo buộc Luckie có một “chương trình nghị sự ích kỷ chứ không phải là một ý tưởng tốt nhất cho cộng đồng và những người có thể được xem là bạn bè.”
Tất cả mọi người, đương nhiên, có quyền có ý kiến của mình. Và ông Archibong đã nói theo quan điểm cá nhân chứ không phải đại diện cho công ty.
Và, như vẫn thường xẩy ra trong một công ty lớn, trải nghiệm của mọi người có thể khác nhau và các ví dụ được đưa ra thường có tính cách giai thoại.
Nhưng tranh cãi này một lần nữa lại khơi lại nhận thức rằng Facebook bận tâm hơn với việc làm sao để công ty có một bộ mặt không xấu, hơn là thực sự tìm hiểu xem nó đang có vấn đề gì hay không. Một chính sách che đậy thay vì cải thiện.
Điểm mấu chốt là, số liệu thống kê cho chúng ta một hình ảnh khá rõ: Cộng đồng 2,7 tỷ người dùng của Facebook được điều hành bởi một lực lượng lao động, trong đó người da đen chiếm vỏn vẹn 4% – hoặc 1% nếu bạn chỉ tính những người viết lập trình.
Thực thể này không có gì là giai thoại cả.
https://www.bbc.com/vietnamese/business-46368573
LHQ tái khẳng định
quyền của di dân xin tị nạn ở Mỹ
Những người tầm trú tị nạn tại biên giới Mexico trốn chạy bạo lực hoặc khủng bố có quyền nộp đơn với Mỹ để được nương náu ở đó, các cơ quan của Liên Hiệp Quốc nói trong một nỗ lực mới nhằm bảo vệ di dân khỏi các chính sách nhập cư cứng rắn của Mỹ.
Các quan chức Liên Hiệp Quốc đã nhiều lần kêu gọi Washington bảo đảm rằng những người tầm trú xin tị nạn được bảo vệ, nhưng Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Hai nói rằng Mexico nên trả những di dân này về nước của họ.
Nhà chức trách Mỹ bắn hơi cay nhắm vào di dân ở Mexico – gần cửa khẩu biên giới phân cách thành phố Tijuana của Mexico với thành phố San Diego ở bang California – hôm Chủ nhật khi một số người chạy ùa qua hàng rào biên giới. Bộ Ngoại giao Mexico đã gửi công hàm ngoại giao cho chính phủ Mỹ hôm thứ Hai kêu gọi một cuộc “điều tra đầy đủ.”
Sau khi ông Trump kí một sắc lệnh giới hạn quyền tầm trú tị nạn hồi đầu tháng này, Cao ủy trưởng Cao ủy Người tị nạn Liên Hiệp Quốc (UNHCR) nói rằng Mỹ phải bảo đảm rằng bất cứ ai lánh bạo lực hoặc lánh bức hại đều có thể được bảo vệ “mà không bị cản trở.”
Phát ngôn viên của UNHCR, Babar Baloch, khi được hỏi hôm thứ Ba về việc các lực lượng Mỹ bắn hơi cay vào di dân, nói trong một cuộc họp báo ở Geneva:
“Chúng tôi đang lo lắng theo dõi những báo cáo này, chúng tôi vẫn đang cố gắng hiểu xem chuyện gì đã xảy ra ở đó.”
Quản lí biên giới là “một đặc quyền chủ quyền của các chính phủ quốc gia,” nhưng an ninh biên giới và sự bảo vệ quốc tế cho người tị nạn không loại trừ lẫn nhau, ông nói.
“Điều đó có nghĩa là bất cứ người nào mà tính mạng gặp nguy ở bản quốc của họ phải được tiếp cận lãnh thổ và được phép tầm trú tị nạn ở một quốc gia an toàn. Và mỗi yêu cầu đó phải được xem xét theo từng trường hợp.
“Chúng tôi vẫn liên tục nhắc lại lời kêu gọi của chúng tôi đối với chính quyền Mỹ là cấp quyền tiếp cận lãnh thổ và thủ tục tầm trú tị nạn cho những người đang chạy trốn bức hại và bạo lực,” ông nói.
Khoảng 3.500 di dân từ các đoàn người lữ hành đã nộp đơn tầm trú tị nạn ở Mexico, ông Baloch nói.
Bảy di dân đã tử vong trong các vụ việc xảy ra trên đường đi, Joel Millman của Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) cho biết.
Nhân quyền : Bình Nhưỡng
gây áp lực lên Hội Đồng Bảo An
Bắc Triều Tiên tìm cách ngăn chận một cuộc họp của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, do phía Mỹ đề xuất, nhằm xem xét tình hình nhân quyền trong chế độ Kim Jong Un. Bình Nhưỡng cho rằng điều này sẽ làm tổn hại cho bầu không khí hòa dịu hiện nay.
Theo AFP, trong bức thư gửi các thành viên Hội Đồng Bảo An, đại sứ của Bắc Triều Tiên tại Liên Hiệp Quốc, ông Kim Song tuyên bố « rất ngạc nhiên và lấy làm tiếc » về thông tin sẽ có cuộc họp vào ngày 10/12 tới. Đại diện của Bình Nhưỡng lên án điều mà ông gọi là « hành động đi ngược lại trào lưu » hiện nay, « tạo thêm xung khắc, thay vì phát huy những tiến bộ đang hình thành ».
Hoa Kỳ cũng bị chỉ trích là tìm cách « phá hoại » không khí hòa dịu qua « âm mưu » mời Cao Ủy Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc, bà Michèle Bachelet (cựu tổng thống Chilê) báo cáo về những vi phạm nhân quyền của chính quyền Bình Nhưỡng.
Đây là cuộc họp lần thứ năm trong năm nay về tình hình nhân quyền ở Bắc Triều Tiên, cho dù Trung Quốc luôn tìm cách ngăn cản.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20181128-nhan-quyen-binh-nhuong-ap-luc-hoi-dong-bao-an
EU thúc Mỹ, TQ tham gia đàm phán cải tổ WTO
Liên minh Châu Âu hôm 27 tháng 11 kêu gọi Washington và Bắc Kinh bắt đầu thảo luận cách thức cải tổ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) để ngăn cơ quan quốc tế này rơi vào tình trạng tê liệt.
Đầu tuần, EU công bố các đề xuất cải tổ việc dàn xếp tranh chấp tại WTO mà họ đã nhất trí với Trung Quốc, Ấn Độ và các nước khác, với hy vọng vượt qua được những phản đối của Mỹ mà Tổng thống Donald Trump đã nêu ra.
Trưởng đặc trách thương mại EU Cecilia Malmstrom cho biết sẽ tốt hơn nếu Mỹ tham gia vào cuộc thảo luận về tương lai của tòa án thương mại toàn cầu WTO.
EU bị kẹt giữa các lợi ích cạnh tranh của Hoa Kỳ và Trung Quốc giữa lúc Mỹ-Trung đang vướng vào một cuộc tranh chấp về thuế quan trị giá hàng tỉ đôla.
Các cuộc đàm phán ba bên với Nhật Bản và Mỹ tập trung vào một mong muốn chung là thay đổi các quy định của WTO nhằm làm giảm bớt các biện pháp làm méo mó thị trường, chẳng hạn như trợ cấp các doanh nghiệp nhà nước và việc ép buộc chuyển giao công nghệ. Trung Quốc rõ ràng là mục tiêu.
Bà Malmstrom nói cải cách WTO sẽ “tốt cho Trung Quốc” và kêu gọi Bắc Kinh “chịu trách nhiệm lớn hơn” trong việc điều tiết thương mại toàn cầu và tham gia vào các cuộc thảo luận đang tiếp diễn về tương lai của tổ chức này.
https://www.voatiengviet.com/a/eu-thuc-my-trung-quoc-tham-gia-dam-phan-cai-to-wto/4677136.html
Putin nói Ukraine dàn dựng vụ đụng độ trên biển
Tổng thống Nga Vladimir Putin cáo buộc Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đang tìm cách nâng uy tín cá nhân trước khi có kỳ bầu cử 2019 bằng vụ đối đầu trên biển ở ngoài khơi Crimea.
Lực lượng tuần duyên Nga FSB đã nã đạn vào hai chiến thuyền cùng một tàu lai dắt của Ukraien trước khi bắt các thủy thủ trên tàu.
Nga đưa các thủy thủ Ukraine bị bắt lên truyền hình
Ukraine có bị Putin tấn công sau vụ đoạt tàu?
“Ông ta phải làm vậy để khiến tình hình căng thẳng thêm,” ông Putin nói tại một diễn đàn đầu tư hôm thứ Tư.
Ông Poroshenko đã tuyên bố thiết quân luật trong vòng 30 ngày sau cuộc khủng hoảng Nga bắt giữ tàu.
Quyết định của ông được Quốc hội Ukraine hậu thuẫn và có tác động với 10 khu vực biên giới của Ukraine,
Ông Poroshenko đã tỏ rõ trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình rằng đất nước đang bị đe dọa về “cuộc chiến trên quy mô toàn diện với Nga”.
“Chớ nghĩ rằng điều đó là hay,” ông cảnh báo.
Điều gì xảy ra ở ngoài khơi Crimea?
Ít nhất có ba thủy thủ Ukraine đã bị thương trong vụ bắt tàu hôm Chủ Nhật ở eo biển Kerch, nơi nối Biển Đen với Biển Azov, ở ngoài khơi Crimea.
Bán đảo này đã bị lấy khỏi Ukraine hồi 2014 và được nhanh chóng sáp nhập vào Nga.
Ba chiếc tàu của Ukraine khi đó đang đi từ Odessa tới Mariupol, một cảng lớn của Ukraine ở Biển Azov, thì bị chặn lại bởi bốn tàu của FSB.
Cả hai nước đã ký hiệp định hồi 2003, đồng ý chia sẻ Biển Azov, nhưng việc Nga quyết định khai trương cây cầu qua Eo biển Kerch hồi đầu năm đã làm tình hình trở nên căng thẳng.
Ukraine nói Nga đã tùy tiện chặn đường vào cảng Mariupol và một cảng nữa, Berdyansk, khi không cho tàu đi qua Eo biển Kerch.
https://www.bbc.com/vietnamese/world-46371603
Nga triển khai thêm tên lửa tới Crimea
Hôm 28/11, Nga cho biết sẽ gửi thêm nhiều hệ thống tên lửa đất đối không cao cấp S-400 tới bán đảo Crimea giữ lúc căng thẳng giữa Nga và Ukraina đang leo thang sau khi Moscow bắt giữ các tàu chiến của Kiev, theo hãng tin Reuters.
Hôm 25/11, một phóng viên Reuters đã tận mắt chứng kiến một tàu chiến Nga đang được triển khai gần bán đảo Crimea. Đây là động thái mới nhất trong lúc Nga ồ ạt triển khai vũ khí tại Crimea kể từ khi nước này sáp nhập bán đảo Crimea của Ukraina vào năm 2014.
Hôm 25/11, Nga cho biết đã bắt giữ ba tàu hải quân và các thủy thủ Ukraina với lý do mà Moscow nói là xâm nhập trái phép vào vùng biển của Nga, một cáo buộc mà Ukraina đã phủ nhận.
Sau vụ các tàu chiến bị Nga bắt giữ, Kiev đã áp dụng thiết quân luật ở các vùng lãnh thổ của họ và nói rằng họ đang lo sợ bị Nga xâm lược.
Việc Nga đưa thêm tên lửa vào Crimea có thể phá vỡ cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Hội nghị G20 ở Argentina vào cuối tuần này.
Hôm 27/11, ông Trump cho biết rằng ông có thể hủy bỏ cuộc gặp với ông Putin vì động thái mới của Moscow tại Crimea, nhưng điện Kremlin hôm 28/11 cho biết họ nghĩ rằng cuộc gặp này vẫn có thể diễn ra.
Ông Vadim Astafyev, người phát ngôn cho khu quân sự phía nam của Nga, được các cơ quan thông tấn Nga trích lời hôm 28/11 nói rằng một tiểu đoàn tên lửa S-400 mới sẽ sớm được đưa đến Crimea và bắt đầu hoạt động vào cuối năm nay.
Việc triển khai tên lửa này có thể đã được lên kế hoạch từ lâu, nhưng thời điểm thông báo dường như có ngụ ý nhằm gửi một thông điệp tới Ukraina và phương Tây rằng Nga rất cương quyết về việc bảo vệ lãnh thổ và lãnh hải của họ.
Từ trước đến nay Hoa Kỳ nói rằng việc Nga triển khai hệ thống tên lửa tới bán đảo Crimea là một hành động “không tốt”.
https://www.voatiengviet.com/a/nga-trien-khai-them-ten-lua-toi-crimea/4677797.html
Điện Kremlin tiên liệu
cuộc gặp Putin-Trump vẫn diễn ra
Nga nói hôm 28/11 họ vẫn kỳ vọng cuộc gặp giữa Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Donald Trump sẽ vẫn diễn ra như đã được lên kế hoạch.
Ông Trump, trong một cuộc phỏng vấn với tờ Washington Post hôm 27/11, nói ông có thể hủy bỏ cuộc gặp với ông Putin ở Argentina sau khi Nga bắt giữ ba tàu hải quân Ukraine cuối tuần trước.
Phát ngôn nhân của điện Kremlin, Dmitry Peskov, nói với các phóng viên hôm 28/11 rằng cuộc gặp vẫn có trong lịch và Nga chưa nhận được bất kỳ thông tin nào khác từ các đối tác Hoa Kỳ.
Cuộc xung đột lâu nay giữa Nga và Ukraine đã bùng nổ hôm 25/11, khi các lính biên phòng Nga bắn vào ba tàu Ukraine và bắt giữ các tàu đó cùng thủy thủ đoàn.
Ông Trump nói ông sẽ nhận được một “báo cáo đầy đủ” từ đội ngũ an ninh quốc gia nói về các động thái gần đây của Nga ở miền đông Ukraine và Biển Đen. Ông nói ông sẽ quyết định về phản ứng sau khi có báo cáo.
“Có lẽ tôi sẽ không gặp gỡ”, ông nói. Ông Trump cũng nói thêm: “Tôi không thích sự hung hăng đó. Tôi hoàn toàn không muốn thấy sự hung hăng đó”.
Đó là những phát biểu mạnh mẽ nhất của ông Trump cho đến nay trong việc lên án những hành động gần đây của Nga tại Ukraine, nơi căng thẳng đang bùng nổ. Nhưng các phụ tá tại Tòa Bạch Ốc vẫn đang lên kế hoạch cho cuộc gặp với ông Putin sau những phát biểu của ông Trump.
Cuộc gặp giữa hai ông Trump và Putin được coi là một trong những hoạt động về chính sách đối ngoại cao cấp của nhà lãnh đạo Hoa Kỳ trong chuyến thăm bận rộn kéo dài hai ngày tới Argentina. Ông Trump cũng đang chuẩn bị gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong bữa ăn tối vào cuối tuần này, trong một phiên họp quan trọng để xác định xem liệu tranh chấp thương mại giữa hai nước có thể được giải quyết hay không.
Tòa Bạch Ốc hôm 27/11 đã cảnh báo ông Tập chớ có cố làm nản chí ông Trump trong các cuộc đàm phán đang diễn ra, họ cho rằng nền kinh tế Trung Quốc không có khả năng chống chịu một cuộc chiến thương mại như nền kinh tế Mỹ.
https://www.voatiengviet.com/a/dien-kremlin-tien-lieu-cuoc-gap-putin-van-dien-ra/4677982.html
Báo Anh nói cựu phụ tá của Trump
đã bí mật gặp WikiLeaks
Một tờ báo của Anh cáo buộc rằng ông Paul Manafort, cựu quản lý ban vận động tranh cử của ông Donald Trump, đã bí mật gặp gỡ nhà sáng lập WikiLeaks, ông Julian Assange, tại Đại sứ quán Ecuador ở London chỉ trong vòng vài ngày hay vài tuần sau khi gia nhập chiến dịch tranh cử của ông Trump.
Các luật sư của ông Assange và Manafort đã lên án thông tin này là ‘thất thiệt’.
Nếu được xác tín thì thông tin này sẽ cho thấy mối liên hệ trực tiếp giữa ban vận động tranh cử của ông Trump với WikiLeaks vốn đã công bố hàng chục ngàn thư điện tử do các điệp viên Nga đánh cắp trong cuộc bầu cử năm 2016. Ban vận động của ông Trump bị cho là đã lợi dụng những email của bà Hillary Clinton mà phía Nga đánh cắp được để phá hoại cơ hội thắng cử của bà.
Tờ Guardian không cho biết nguồn của thông tin này. Họ nói rằng ông Manafort đã gặp ông Assange ‘vào khoảng tháng Ba năm 2016 – cùng thời điểm khi mà các tin tặc Nga bắt đầu nỗ lực toàn diện đánh cắp các thư điện tử trong ban vận động tranh cử của bà Clinton.
Trong một thông cáo, Manafort đã gọi câu chuyện này là ‘hoàn toàn sai và cố tình vu khống’ và nói rằng ông đang xem xét có hành động pháp lý đối với tờ Guardian.
“Tôi chưa bao giờ gặp Julian Assange hay bất kỳ ai có liên hệ với ông ta,” ông Manafort nói. “Tôi chưa từng được ai có liên quan đến WikiLeaks liên lạc, cho dù là trực tiếp hay gián tiếp. Tô cũng chưa từng tìm cách tiếp cận Assange hay WikiLeaks về bất cứ vấn đề gì.”
Ông Carlos Poveda, luật sư người Ecuardo của ông Assange, cũng nói rằng bản tin của Guardian là ‘thất thiệt’.
Sau đó trên Twitter, WikiLeaks nói rằng ‘họ sẽ sàng đánh cược một triệu đô la cùng với cái đầu của biên tập của họ với tờ Guardian rằng Manafort không bao giờ gặp Assange’. Sau đó họ thông báo rằng ông Assange đã yêu cầu các luật sự của ông kiện Guardian về tội vu khống.
Pháp : Chính phủ vẫn kiên quyết
trước phong trào « Áo Vàng »
Trên kênh truyền hình BFM TV, hôm nay, 28/11/2018, thủ tướng Edouard Philippe đã bảo vệ thái độ « kiên quyết », nhưng « hợp lý » của chính phủ trước phong trào « Áo Vàng », tức phong trào của những người phản đối tăng giá xăng dầu.
Thủ tướng Philippe xác nhận là thuế carbone đánh trên nhiên liệu sẽ tăng kể từ ngày 01/01/2019, và như vậy là giá xăng sẽ tăng thêm 3 xu, và giá dầu diesel sẽ tăng thêm 6 xu. Nhưng ông nói thêm là trong trường hợp giá dầu thô trên thế giới tăng vọt, chính phủ có thể sẽ quay trở lại giá cũ.
Sau bài diễn văn của tổng thống Emmanuel Macron trình bày chính sách năng lượng của Pháp, hôm qua, hai phát ngôn viên của phong trào « Áo Vàng » đã được bộ trưởng Môi Trường tiếp. Nhưng sau cuộc gặp, một trong hai phát ngôn viên này đã kêu gọi những người « Áo Vàng » tiếp tục biểu tình ngày thứ bảy 1/12.
Theo kết quả một cuộc thăm dò do viện Opinion Way thực hiện và được công bố hôm nay, có đến gần 80% dân Pháp cho rằng những biện pháp mà tổng thống Macron thông báo là « không đầy đủ ». Đa số vẫn đòi chính phủ hủy bỏ quyết định tăng thuế xăng dầu kể từ ngày 01/01 và 66% trong số những người được hỏi tuyên bố ủng hộ phong trào « Áo Vàng ».
Về phía chính giới, lãnh đạo đảng cánh hữu Những Người Cộng Hòa Laurent Wauquiez đã yêu cầu tổng thống Macron tổ chức trưng cầu dân ý về chính sách thuế môi trường. Nhưng lãnh đạo Đảng Xã Hội Olivier Faure xem đề nghị của ông Waulquiez là « mị dân ». Tuy nhiên, ông Faure cũng cảnh báo chính phủ rằng tình hình nóng bỏng hiện nay không biết là sẽ dẫn nước Pháp đi đến đâu.
Hôm nay, thủ tướng Philippe đã tuyên bố sẵn sàng tiếp các đại diện của phong trào « Áo Vàng ». Vấn đề hiện nay là chính phủ không biết phải đối thoại với ai. Phong trào « Áo Vàng » là một phong trào tự phát, không có tổ chức chặt chẽ, những « phát ngôn viên » được bộ trưởng Môi Trường tiếp hôm qua lại không được những người « Áo Vàng » chấp nhận.
http://vi.rfi.fr/phap/20181128-phap-chinh-phu-van-kien-quyet-truoc-phong-trao-%C2%AB-ao-vang-%C2%BB
Thái tử Ả Rập tới Argentina dự G20
giữa lùm xùm vụ án Khashoggi
Thái tử kế vị của Ả Rập Saudi, Mohammed bin Salman, tới Buenos Aires hôm 28/11 để tham dự hội nghị thượng đỉnh G20, theo truyền hình nhà nước Argentina. Chuyến thăm này của nhà lãnh đạo thực quyền Ả Rập Saudi đang bị phủ bóng bởi việc tranh cãi về cái chết của nhà báo Ả Rập Jamal Khashoggi.
Tổ chức theo dõi nhân quyền quốc tế Human Rights Watch hôm 26/11 yêu cầu Argentina sử dụng một điều luật về tội phạm chiến tranh trong hiến pháp của nước này để điều tra bất cứ sự dính líu nào của thái tử Mohammed vào cái có thể là tội phạm chống nhân loại ở Yemen và trong vụ giết hại nhà báo Khashoggi.
Vụ sát hại ông Khashoggi, một cây viết chuyên mục trên tờ Washington Post của Mỹ và là người thường chỉ trích thái tử Mohammed, tại lãnh sự quán của Ả Rập Saudi ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, cách đây 6 tuần đã làm căng thẳng các mối quan hệ giữa nước này với phương Tây và làm hoen ố hình ảnh của thái tử Mohammed trên trường quốc tế. Ả Rập Saudi nói rằng thái tử, cũng là người lãnh đạo trên thực tế của vương quốc này, trước đó không biết gì về vụ giết hại nhà báo Khashoggi.
Thái tử Mohammed đáp chuyến bay tới Buenos Aires từ Tunisia, nơi ông đã phải đối mặt với những người biểu tình – họ gọi ông là một kẻ giết người trong vụ sát hại nhà báo Khashoggi.
Cơ quan tình báo Mỹ CIA tin rằng Thái tử Mohammed đã ra lệnh giết chết ông Khashoggi ở Istanbul, các nguồn tin nắm rõ sự việc cho biết hôm 16/11. Thẩm định của CIA mâu thuẫn với những tuyên bố của chính phủ Ả Rập Saudi rằng Thái tử Mohammed vô can trong vụ này.
Các quốc gia phương Tây cũng kêu gọi chấm dứt chiến dịch quân sự do Ả Rập Saudi dẫn đầu, được Thái tử Mohammed phát động, tại quốc gia láng giềng Yemen trong khi cuộc khủng hoảng nhân đạo ở đây ngày càng trở nên tồi tệ.
Các lãnh đạo của nhóm G20 sẽ bắt đầu hội nghị vào ngày 30/11.
Tanzania thích viện trợ Trung Quốc
vì ‘không kèm điều kiện’
Tổng thống Tanzanian John Magufuli, người mà trong những tuần qua đối mặt với đe dọa của các nhà tài trợ phương Tây là họ sẽ cắt viện trợ do quan ngại về vấn đề nhân quyền của nước này, hôm 27/11 đã nói rằng ông thích nhận viện trợ của Trung Quốc hơn vì nó ít điều kiện hơn.
“Điều khiến bạn thoải mái với viện trợ của họ là nó không đi kèm với bất cứ điều kiện nào. Khi họ quyết định viện trợ cho bạn, họ chỉ viện trợ mà thôi,” ông Magufuli nói.
Ông đưa ra phát biểu này tại buổi ra mắt thư viện Đại học Dar es Salaam được xây dựng với chi phí 40,61 triệu đô la với sự tài trợ của Chính phủ Trung Quốc, văn phòng Tổng thống Tanzania cho hay.
Trong những tuần gần đây, các nhà tài trợ phương Tây ngày càng gây áp lực với Tanzania về cái mà họ gọi là tình hình nhân quyền ngày càng tồi tệ của nước này.
Hồi đầu tháng trước, Đan Mạch đã đóng băng các khoản viện trợ cho Tanzania. Nước Bắc Âu này nói rằng họ sẽ giữ lại 10 triệu đô la tiền viện trợ do quan ngại về các chính sách đe dọa người đồng tính nam.
Liên minh châu Âu cũng tiến hành xem xét toàn diện các chính sách của họ đối với Tanzania do những quan ngại về vi phạm nhân quyền. EU đã loan báo quyết định này và nói rằng sức ép của chính phủ đã khiến đại sứ của họ bị buộc phải ra đi.
Trong khi đó, Ngân hàng Thế giới đã trì hoãn lại khoản vay trị giá 300 triệu đô la cho một dự án giáo dục, một phần là để phản ứng với một đạo luật của Tanzania ngăn chặn các em gái có thai trở lại trường học.
Tổng thống Magufuli nói rằng chính quyền của ông sẽ tiếp tục xây dựng và phát triển mối quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc.
“Họ đã giúp đỡ chúng tôi rất nhiều trong rất nhiều lĩnh vực phát triển khác,” ông cho biết.
Trung Quốc đã tăng cường đáng kể sự can dự vào châu Phi trong vòng thập niên qua. Họ đã bỏ vốn cho các dự án cơ sở hạ tầng lớn trên khắp châu lục. Những người chỉ trích cho rằng các dự án của Trung Quốc đã đẩy một số nước châu Phi lún sâu vào nợ nần.
Khoa học gia TQ bảo vệ việc ‘chỉnh sửa gene’
Phát biểu tại một hội nghị về gene tại Hong Kong, ông Hạ Kiến Khuê nói ông “tự hào” đã chỉnh sửa gene của hai bé gái sinh đôi, khiến các em không thể bị nhiễm HIV.
Giới khoa học nghi ngờ kết quả ‘chỉnh sửa gene’ của TQ
Trung Quốc nhân bản vô tính khỉ thành công
Thái Lan: Vụ ”xưởng trẻ em” có kết thúc rối rắm
Công trình mà ông công bố hồi đầu tuần hiện vẫn chưa được xác minh.
Nhiều khoa học gia lên án tuyên bố của ông Hà. Việc chỉnh sửa gene như vậy là bị cấm ở hầu hết các quốc gia.
Trường đại học nơi ông Hà làm việc – Đại học Khoa học và Công nghệ Nam Phương ở Thâm Quyến – nói rằng họ không biết gì về công trình nghiên cứu này và sẽ tiến hành điều tra.
Ông Hạxác nhận rằng trường không hề biết, và nói ông tự tài trợ cho việc thử nghiệm.
Ông Hạ hồi đầu tuần nói với việc chỉnh sửa DNA của phôi thai, hai bé gái có bộ DNA này sẽ tránh được nguy cơ mắc HIV.
Hôm thứ Tư, ông phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh về Chỉnh sửa Gene ở Người tại Đại học Hong Kong, lần đầu tiên kể từ khi việc thử nghiệm của ông được công bố và gây giận dữ rộng khắp.
Ông cho biết hai bé gái, được gọi là “Lulu” và “Nana”, đã “chào đời bình thường, khỏe mạnh”, và nói thêm rằng đã có các kế hoạch để theo dõi tình hình hai bé trong vòng 18 năm tới.
Ông giải thích rằng có tám cặp cha mẹ – gồm có cha mang dương tính HIV và mẹ có âm tính với HIV – đã tình nguyện đăng ký tham gia thử nghiệm; một cặp sau đó đã rút lui.
Giáo sư Hà cũng nói rằng việc nghiên cứu đã được nộp cho một tạp chí khoa học để đánnh giá, tuy nhiên ông không nêu tên tạp chí đó.
Ông cũng nói rằng hiện đang trong giai đoạn ban đầu là “một trường hợp có thể là đang mang thai nữa” với phôi thai đã được chỉnh sửa gene.
Bác sĩ sẽ đặt đơn thuốc gì cho bạn?
‘Mầm sống’ to nhất và nhỏ nhất thế giới
Vì sao gây tranh cãi?
Crispr, công cụ chỉnh sửa gene mà ông Hạ nói là ông đã sử dụng, thì không phải là thứ gì mới lạ đối với giới khoa học. Nó lần đầu tiên được khám phá ra hồi 2012.
Nó hoạt động bằng cách sử dụng “cây kéo phân tử” để làm thay đổi một đoạn rất cụ thể của DNA – hoặc là cắt bỏ đoạn đó, hoặc là thay thế, hoặc vặn nó.
Việc chỉnh sửa gene có thể giúp tránh các bệnh di truyền bằng cách xóa bỏ hoặc thay đổi các đoạn code xấu trong phôi thai.
Nhưng các chuyên gia lo rằng việc can thiệp vào gene của phôi thai có thể gây hại không chỉ cho cá nhân ra đời từ phôi thai đó mà còn cả các thế hệ sau, những người sẽ thừa kế các thay đổi gene.
Tuyên bố mới đây của Giáo sư Hà đã bị các khoa học gia khác chỉ trích rộng rãi.
Hàng trăm khoa học gia Trung Quốc cũng ký thư trên mạng xã hội, lên án việc nghiên cứ này và nói họ “cương quyết” phản đối.
Nhiều quốc gia, trong đó có Anh, đã ra luật cấm việc sử dụng hình thức chỉnh sửa gene của phôi thai trong quá trình hỗ trợ sinh sản ở người.
Các khoa học gia có thể tiến hành nghiên cứu về chỉnh sửa gene đối với các phôi thai thụ tinh ống nghiệm đã bị loại bỏ, với điều kiện các phôi thai phải được hủy bỏ ngay lập tức sau đó và không được dùng để tạo ra em bé.
https://www.bbc.com/vietnamese/world-46360536
Chiến tranh thương mại
làm chậm mức đóng tàu sân bay TQ
Căng thẳng thương mại với Hoa Kỳ ảnh hưởng ngân sách làm tàu sân bay mới nhất của Trung Quốc, theo South China Morning Post.
Công việc trên tàu sân bay mới nhất của Trung Quốc bị chậm lại khi căng thẳng thương mại với Hoa Kỳ và cải cách quân sự đã làm hao tổn một phần lớn ngân sách của chương trình, nguồn tin quân sự cho biết trên trang South China Morning Post.
Đánh giá này được công bố chỉ một ngày sau khi Bắc Kinh xác nhận đang xây dựng tàu sân bay nội địa thứ hai- trong tổng số ba tàu sân bay mà nước này sở hữu.
Hãng thông tấn Tân Hoa Xã hôm Chủ nhật cho hay công việc đang được triển khai trên “tàu sân bay thế hệ mới” của Trung Quốc, Type 002.
Máy bay hải quân Mỹ rơi xuống biển
Tìm thấy xác tàu sân bay Mỹ sau 76 năm
Tàu sân bay Mỹ vào Vịnh Đà Nẵng
Tàu sân bay trước đó, Type 001A, được sản xuất trong nước, ra mắt vào tháng 4/2017.
Giới chuyên gia quân sự hy vọng Type 001A sẽ được bàn giao cho hải quân Trung Quốc trước ngày 1/10 để kỷ niệm 70 năm ngày cộng hòa nhân dân Trung Hoa.
Tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc, chiếc Lioning thuộc lớp Kuznetsov, được đưa vào hoạt động năm 2012 sau khi được mua từ Ukraine và được tái trang bị tại Trung Quốc.
Tàu chiến mới nhất sẽ được trang bị hệ thống phóng máy bay tiên tiến nhất thế giới.
Nhiều nguồn tin trong quân đội cho biết công việc trên Type 002 bị chậm lại do cắt giảm ngân sách và chi phí gia tăng liên quan đến J-15, máy bay tiêm kích hoạt động trên tàu sân bay.
Nguồn tin nói với South China Morning Post rằng Bắc Kinh đang phát triển máy bay chiến đấu mới tiên tiến hơn để thay thế J-15 vốn đã có hàng loạt sự cố nghiêm trọng liên quan đến động cơ.
https://www.bbc.com/vietnamese/world-46367881
Trung Quốc thiếu nước mà thừa nợ
Nguyễn Xuân Nghĩa
Dư luận quốc tế cứ quan tâm đến trận thương chiến giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, chứ hai vấn đề nguy ngập hơn cho nền kinh tế có sản lượng thứ nhì của thế giới mới làm cho lãnh đạo Bắc Kinh mất ngủ. Đó là hiện tượng thiếu nước vì môi sinh bị hủy hoại trong khi núi nợ lại chồng chất ngay trước mắt. Vì các vấn đề này có liên hệ đến trường hợp Việt Nam nên mục Diễn đàn Kinh tế mới phải tìm hiểu.
Hai vấn nạn của Trung Quốc
Nguyên Lam: Ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do và Nguyên Lam xin kính chào chuyên gia kinh tế Nguyễn-Xuân Nghĩa. Thưa ông, cuộc chiến tranh thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc – mà ông thường gọi tắt là “thương chiến Mỹ-Hoa” – sẽ gia tăng cường độ và còn kéo dài, nhưng một số công trình nghiên cứu của quốc tế lại nêu ra hai vấn đề khác của Trung Quốc. Do đó Nguyên Lam xin yêu cầu ông trình bày hai vấn đề này cho thính giả của chúng ta.
Ngân hàng của nhà nước cũng tài trợ cho các dự án địa ốc của nhà nước tại địa phương và thổi lên bong bóng đầu cơ mà vẫn cứ tính như đầu tư và gia tăng sản lượng. Đấy là sản lượng ảo mà mắc nợ thật. Dù hai bàn tay nợ nhau thì sau cùng ai đó cũng phải trả và ai đó bị mất nợ, rốt cuộc thì nhà nước vẫn mất tiền.
-Nguyễn Xuân Nghĩa
Nguyễn-Xuân Nghĩa: – Trận thương chiến Mỹ-Hoa là đề tài nóng, nhất là khi lãnh đạo hai nước sẽ gặp nhau tuần tới tại Argentina nhân thượng đỉnh của nhóm G-20. Nhưng lồng trong đó, ta còn nên thấy nhiều vấn đề gay gắt hơn cho giới lãnh đạo của Bắc Kinh và riêng tôi thì chú ý đến hai sự kiện có vẻ trái ngược. Thứ nhất là ba nền kinh tế có sản lượng đứng đầu thế giới cũng là ba nền kinh tế mắc nợ nhiều nhất. Đó là Hoa Kỳ mắc nợ tới hơn 105% của Tổng sản lượng GDP, Nhật Bản nợ tới 250% GDP và Trung Cộng thì nợ tới 300% GDP mặc dù con số chính thức chỉ có 47,6%. Lý do sai biệt giữa số chính thức và số thật là cách đếm của Bắc Kinh. Họ không tính các khoản nợ trong nội bộ, như của Ngân hàng Nhà nước cho các Doanh nghiệp Nhà nước và xí nghiệp hương trấn của chính quyền địa phương vay tiền. Tuy nhiên, dù không tính thì khách nợ vẫn phải trả và đây đó nạn vỡ nợ đã xảy ra. Thứ hai là Trung Quốc không chỉ thiếu đất canh tác vì diện tích khả canh tính theo dân số chỉ bằng một phần ba của bình quân thế giới mà họ còn hủy hoại môi sinh cho nên sẽ thiếu nước trong khi là quốc gia Á Châu có ít nước ngọt nhất.
Nguyên Lam: Ông vừa nêu ra hai vấn đề là nước và nợ của Trung Quốc. Thưa ông, nếu nhìn trên cái trục thời gian thì vấn đề nào là nghiêm trọng nhất?
Thiếu nợ
Nguyễn-Xuân Nghĩa: – Nói về mức nghiêm trọng trong tương lai trước mắt thì hồ sơ nợ nần của Trung Quốc là một vấn đề lớn, với hậu quả cho các nền kinh tế giao dịch với Bắc Kinh. Nhưng nhìn về ảnh hưởng lâu dài cho cả lục địa Á Châu thì nạn lạm thác – lạm dụng trong khai thác – các tháp nước thiên nhiên trên tầng băng quyển ở quanh Hy Mã Lạp Sơn mới là vấn đề sinh tử vì thiếu nước là chết, cho khoảng một tỷ 800 triệu người.
Nguyên Lam: Nếu vậy, Nguyên Lam xin đề nghị ông trình bày về hồ sơ nợ nần, trước khi ta bước qua vấn đề sinh tử là môi trường sinh sống bị thiếu nước.
Nguyễn-Xuân Nghĩa: – Ngày nay, thế giới bắt đầu thấy ra một sự thật là tốc độ tăng trưởng sản xuất của Trung Quốc không còn cao như xưa mà đang giảm dần. Nhưng, giống tình trạng của 10 năm trước, các công ty giám định trị giá trái phiếu như Standard & Poors’ hay Moody’s vẫn chưa đánh giá cho đúng sự rủi ro của Trung Quốc nên phân lời trái phiếu dài hạn của Bắc Kinh cũng được định giá như của Hoa Kỳ hay Nhật Bản, là điều cực nguy hiểm khi khủng hoảng bùng nổ….
– Sở dĩ như vậy là vì nhà nước Bắc Kinh vừa là chủ nợ vừa là khách nợ cho nên mức rủi ro không phân tán ra nhiều thành phần kinh tế mà tập trung vào nhà nước và là sự hiểm tai hay tai họa nguy hiểm cho cả hệ thống. Đã vậy, ngoài sự kiện vừa là chủ nợ và khách nợ, nhà nước Bắc Kinh còn giữ một vai trò thứ ba, là làm luật cho cả khách nợ lẫn chủ nợ. Khi khủng hoảng bùng nổ, thì nhà nước mất nợ và các cơ quan của nhà nước bèn đảo nợ cho nhau.
Nguyên Lam: Xin ông giải thích thêm về hiện tượng ông goi “đảo nợ cho nhau” là gì?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: – Việt Nam biết khá rõ chuyện này: các cơ quan vỡ nợ của nhà nước được nhà nước cho vay thêm hay kéo dài kỳ hạn hoàn trái để khỏi mang tiếng vỡ nợ hay phá sản. Nhưng hậu quả là nhà nước còn mắc nợ nhiều hơn trước!
– Thuần về kinh tế tài chính, khi khách nợ hay con nợ không thể hoàn tất nghĩa vụ hoàn trái và bị vỡ nợ hay phá sản thì chủ nợ, là người cho vay, cũng bị thiệt. Giả dụ như cho vay 100 mà thu về cả vốn lẫn lời chỉ có 70 thì coi như mất 30%. Khi nhà nước Bắc Kinh tài trợ cho doanh nghiệp của nhà nước và xí nghiệp hương trấn hay chính quyền địa phương của nhà nước trong các nghiệp vụ đầu tư lẫn chi thu ngân sách mà bị lỗ 30% thì cả nền kinh tế quốc dân đều bị ảnh hưởng.
Nguyên Lam: Thưa ông, thính giả của chúng ta có thể thắc mắc là vì sao lại có hiện tượng lạ kỳ đó?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: – Thưa là ngân hàng của nhà nước tài trợ thẳng cho các doanh nghiệp của nhà nước nên có chức năng thật sự là bao cấp trong hệ thống nhà nước. Ngân hàng của nhà nước cũng tài trợ cho các dự án địa ốc của nhà nước tại địa phương và thổi lên bong bóng đầu cơ mà vẫn cứ tính như đầu tư và gia tăng sản lượng. Đấy là sản lượng ảo mà mắc nợ thật. Dù hai bàn tay nợ nhau thì sau cùng ai đó cũng phải trả và ai đó bị mất nợ, rốt cuộc thì nhà nước vẫn mất tiền. Mươi năm trước, Hy Lạp bị khủng hoảng như vậy vì nhà nước bắt các ngân hàng và quỹ hưu bổng của họ tài trợ cho doanh nghiệp và ngân sách của nhà nước.
– Kinh tế của Hy Lạp quá nhỏ, sản lượng hàng năm chỉ có chừng 200 tỷ đô la nên cơ chế Âu Châu còn cứu được, chứ kinh tế Trung Cộng có sản lượng là 13 ngàn tỷ đô la nên bị khủng hoảng thì chẳng ai cứu được mà còn gieo họa cho các bạn hàng quốc tế. Đấy mới là mối nguy thật sự cho một vài năm tới.
Thiếu nước
Nguyên Lam: Chúng ta bước qua phần hai là chuyện Trung Quốc thiếu nước. Nguyên Lam xin ông trình bày cho hồ sơ nước nôi này của Bắc Kinh, một xứ ông hay gọi là đói ăn, khát dầu và thiếu nước.
Nguyễn-Xuân Nghĩa: – Từ đã lâu, tôi hay nói Trung Quốc là xứ đói ăn, khát dầu và thiếu nước, nhưng khát dầu hay thiếu năng lượng là bài toán chiến lược, chứ nếu đói ăn và thiếu nước thì đấy là chuyện sinh tử, sống chết.
– Trên thế giới, lục địa Á Châu đông dân nhất mà cũng thiếu nước nhất so với các lục địa khác. Theo Liên Hiệp Quốc, tính theo đầu người, lượng nước ngọt trên núi, trong sông, dưới giếng hay nhờ mưa thì bình quân của Á Châu chưa bằng phân nửa của thế giới. Trong lục địa này, vẫn tính theo dân số, thì Trung Quốc thiếu nước nhất dù đã chiếm đóng và kiểm soát các đỉnh núi tuyết chung quanh Hy Mã Lạp Sơn, từ Cao nguyên Thanh Tạng tới đất Tây Tạng và vùng phụ cận.
– Về đại thể, Bắc Kinh làm chủ phân nửa nguồn nước của Á Châu trên các đỉnh núi tuyết, chỉ thua có Nam Bắc Cực, nhưng họ lại khai thác với sự lãng phí vì tàn phá đỉnh tuyết như các tháp nước của thiên nhiên, làm mất 20% các tháp nước, khiến 10 con sông lớn chảy qua Trung Á như Afghanistan hay Kyrgyzstan tới Nam Á như Ấn Độ và Đông Dương tức là Việt Nam, đang bị cạn dần.
– Thế giới cứ báo động về nạn nhiệt hóa địa cầu mà chẳng thấy nhiệt độ tại miền Tây của lãnh thổ Trung Quốc đã tăng ba độ kể từ năm 1950 tới nay, làm các tảng băng tan dần, mất tới 82% kể từ thời đó tới nay. Hậu quả là nước ngọt bị cạn từ thượng nguồn và gây thiên tai cho các nước khác ở chung quanh, như dân ta đã thấy với sông Mekong. Đấy là nhân họa mà cứ tưởng là thiên tai!
Nguyên Lam: Thưa ông, trước hiện tượng hủy hoại môi sinh đó, thế giới văn minh có phản ứng gì không?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: – Thế giới văn minh thường hơi hèn và các cường quốc hung đồ thì không thèm quan tâm đến khuyến cáo hay phán quyết của quốc tế cho tới khi chính họ gây ra khủng hoảng cho người dân của họ. Gần đây, hai báo cáo của Green Peace East Asiavào tháng trước và của Chinadialoque.net hồi Tháng Năm có đề cập tới những vấn đề nguy ngập đó.
– Chúng ta nên tham khảo công trình nghiên cứu của Green Peace là tổ chức tranh đấu cho việc bảo vệ môi trường sinh sống thì thấy ra mấy số liệu đáng ngại đó vì họ phúc trình về nhiều mối nguy như đà hủy hoại tảng băng trên rặng Thiên San của Trung Quốc với không ảnh từ vệ tinh. Thí dụ như diện tích của Tảng Băng Thiên San Số Một bị mất từ 5000 mét vuông vào thời 1962-1986 thì mất gấp đôi trong thời kỳ 1964-2018, mất tới 10.600 mét vuông. Và họ dự đoán rằng với đà này tới cuối thế kỷ 21 thì hai phần ba các tảng băng ấy sẽ tiêu tan. Đấy là chưa nói tới tảng băng trên Kỳ Liên Sơn của tỉnh Cam Túc hay Hạ Long của tỉnh Thanh Hải, v.v…
– Do viễn ảnh quá xa và chính sách kiểm duyệt tin tức của Bắc Kinh, các nước chưa có phản ứng cấp bách cần thiết. Nhưng có lẽ lãnh đạo Bắc Kinh thì biết sợ vì là nạn nhân trực tiếp và trước tiên khi lãnh thổ bị thiếu nước cho việc tiêu tưới và canh tác sau khi lấy nước từ sông Dương Tử đưa lên Hoàng Hà ở phương Bắc.
Nguyên Lam: Ngoài cái núi nợ có thể sụp đổ thì các nước có thể làm những gì để đối phó với nguy cơ mất nước như vậy?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: – Thứ nhất là các phải tìm cách giảm dần đà gia tăng nhiệt độ trên toàn cầu, nhưng không chỉ qua hiệp ước mà nhiều nước chẳng tôn trọng. Thứ hai là phải đòi hỏi Bắc Kinh phối hợp với các nước – tức là tôn trọng các quyết định quốc tế – để không gây thêm nạn băng tan làm hạ nguồn bị cạn nước cho các láng giềng. Thứ ba là chứng minh tai họa đang cận kề cho Trung Quốc, với hai vụ băng tan xảy ra từ bốn tháng qua, vào Tháng Tám và Tháng 10, năm 2018. Đấy là chuyện thời sự trước mắt chứ không là nguy cơ vào cuối thế kỷ 21!
Nguyên Lam: Nếu vậy thì Trung Quốc không chỉ gây vấn đề cho các lân bang Châu Á mà có thể còn tự chuốc họa vào thân. Ông kết luận thề nào về tình trạng nguy hiểm đó?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: – Hiện tượng các tầng băng quyển hay “crytosphere” bị hủy hoại đang gia tốc, ngày một nhanh hơn, nên không là vấn đề của tương lai xa mờ cho Trung Quốc. Nếu muốn là quốc gia có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế, là với nhân loại, họ phải có kế hoạch xử lý càng sớm càng hay, chưa nói tới trái bom môi sinh là đập Tam Hiệp có thể nổ bất cứ lúc nào. Từ nay đến cái ngày đen tối đó, có lẽ thiên hạ nên tự chuẩn bị cho những kế hoạch cấp cứu tại Á Châu!
Nguyên Lam: Ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do cùng Nguyên Lam xin cảm tạ chuyên gia kinh tế Nguyễn-Xuân Nghĩa về bài phân tích kỳ này, và xin hẹn quý thính giả vào tuần sau.
Bốn cái bẫy đe dọa TQ
Sau 40 năm xúc tiến “cải cách và mở cửa”, Trung Quốc đang trên đà phát triển, với rất nhiều tiến bộ vượt bậc trong hiện đại hóa nông nghiệp, công nghiệp… Tuy nhiên, các chuyên gia phân tích cảnh báo, nước này đang phải đối mặt với 4 cái bẫy.
Trong một bài viết mới đăng tải trên trang Project Syndicate, ông Andrew Sheng, cựu Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán và các hợp đồng tương lai Hong Kong kiêm giáo viên thỉnh giảng tại Đại học Thanh Hoa (Bắc Kinh) và ông Xiao Geng, Chủ tịch Viện tài chính quốc tế Hong Kong đã chỉ ra 4 cái bẫy đối với Trung Quốc.
Trước hết là bẫy thu nhập trung bình. Với thu nhập bình quân đầu người hàng năm vào khoảng 9.000USD, Trung Quốc vẫn còn cách xa ngưỡng thu nhập cao do Ngân hàng Thế giới đặt ra, vốn vào khoảng 12.000 – 13.000 USD/người/năm. Chỉ có một vài nước đã đạt được ngưỡng này trong nửa thế kỷ qua.
Nguyên nhân chính là việc đạt được ngưỡng thu nhập cao đòi hỏi một mạng lưới các cơ quan hiện đại, mạnh mẽ xác lập các quyền và nghĩa vụ của cá nhân, cho phép các trao đổi thị trường và tương tác phi thị trường, cũng như củng cố sức mạnh luật pháp thông qua giải quyết các tranh chấp một cách công bằng. Dù Trung Quốc đã cố gắng phát triển các cơ quan thể chế như vậy suốt 4 thập niên qua, nhưng họ vẫn còn phải vượt qua một con đường dài mới đến đích.
Thứ hai, Trung Quốc có thể bị sa vào “bẫy Thucydides”, tức là khi một cường quốc lâu năm (Sparta thời sử gia Thucydides và Mỹ hiện nay) e sợ một cường quốc đang trỗi dậy (Athens hồi thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên và Trung Quốc hiện nay), chiến tranh là điều không thể tránh khỏi. Với việc chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump tung ra các đòn thương mại tấn công Trung Quốc, rõ ràng nhằm làm giảm sự tiếp cận của Bắc Kinh đối với các thị trường và công nghệ, kết cục như trên dường như sẽ là tất yếu.
Cái bẫy tiềm ẩn thứ ba là những gì nhà phân tích Joseph Nye mô tả như “bẫy Kindleberger”. Charles Kindleberger, kiến trúc sư trưởng của Kế hoạch Marshall, đã đổ lỗi sự sụp đổ trật tự quốc tế vào những năm 1930 cho thất bại của Mỹ trong việc khớp quan điểm riêng về hàng hóa công cộng toàn cầu với vị thế địa chính trị mới của họ là cường quốc thống trị thế giới. Nếu Trung Quốc làm điều tương tự, theo ông Nye, rối loạn có thể bùng phát một lần nữa, đặc biệt vào một thời điểm khi Mỹ đang rút khỏi vị trí lãnh đạo toàn cầu.
Cuối cùng là bẫy biến đổi khí hậu. Các nước có thu nhập cao nói chung và các cường quốc lớn nói riêng thường “ngốn” một lượng lớn các tài nguyên. Tuy nhiên, nền kinh tế và ảnh hưởng của Trung Quốc đang phát triển vào một thời điểm, như các tổ chức như Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu cảnh báo, sự tiêu dùng bất cân xứng đó không thực sự là lựa chọn hay. Trung Quốc do đó đối mặt với một yêu cầu nữa về việc hỗ trợ hợp tác quốc tế và thực thi các chính sách định hướng vì các vấn đề môi trường.
Để tránh 4 bẫy trên vô cùng khó. Trung Quốc phải vượt qua các áp lực phức tạp và mâu thuẫn trong khi tìm cách giải quyết những bất bình đẳng kinh tế trong nước; kiểm soát các mối quan hệ với một nước Mỹ bất an; hợp tác hiệu quả với phần còn lại của thế giới và theo đuổi hành động ứng phó biến đổi khí hậu hiệu quả.
Tin tốt lành là hệ thống quản trị của Trung Quốc, đặc trưng bằng sự hoạch định chính sách tập trung và sự phi tập trung hóa trong thử nghiệm và thực hiện, đã chứng minh rất phù hợp cho việc ra quyết sách nhanh chóng vào các thời điểm khủng hoảng.
Hai nhà phân tích Sheng và Geng cho rằng, suốt 4 thập niên qua, mô hình Trung Quốc đã chứng minh tính khả thi và hiệu quả hơn các hệ thống chính trị khác, vốn thường bị tê liệt khi chính trường rối loạn và phân cực. Việc hệ thống có tiếp tục đưa Trung Quốc đạt được ngưỡng thu nhập cao thành công hay không phụ thuộc vào 4 yếu tố gồm tài năng, sự cạnh tranh, hàng hóa công cộng và trách nhiệm giải trình.
Các nhà phân tích chỉ ra rằng, theo truyền thống suốt hàng ngàn năm qua, Trung Quốc đã đầu tư nhiều công sức cho việc nhận diện, tuyển chọn và nuôi dưỡng các tài năng quản lý, kỹ thuật. Họ cũng khai thác hiệu quả sự cạnh tranh giữa các cá nhân, doanh nghiệp, các thành phố và cơ quan hành chính cấp tỉnh để đảm bảo tất cả các bên liên quan đều đóng góp cho năng suất và tăng trưởng GDP của đất nước.
Song, các thị trường của Trung Quốc đang phát triển nhanh hơn khung pháp lý đã có, nên các nhà hoạch định chính sách hiện có nhiệm vụ lấp các kẽ hở và giải quyết những điểm yếu đang hủy hoại cạnh tranh công bằng. Đồng thời, họ phải giải quyết các hậu quả của những sơ hở, điểm yếu đó, chẳng hạn như nạn tham nhũng, ô nhiễm, nợ nần quá mức và dư thừa.
Thách thức đối với hàng hóa công cộng là, dù Trung Quốc có nhiều kinh nghiệm cung cấp cơ sở hạ tầng vật chất, họ ít thành công hơn trong việc mang đến các cơ sở hạ tầng “mềm”, chẳng hạn như các quy định cạnh tranh, các tiêu chuẩn đánh giá, hệ thống thuế hay các quy định quản lý khác. Trung Quốc sẽ chỉ trở thành nước có thu nhập cao khi điều này thay đổi.
Về trách nhiệm giải trình, Trung Quốc cũng bị đánh giá là có một hệ thống gián tiếp, không hoàn hảo và khó hiểu đối với thế giới bên ngoài. Trong quá trình phát triển kinh tế và áp dụng các cải cách, nước này phải đối mặt với sự trỗi dậy của chủ nghĩa độc quyền và sự o bế chính sách của các nhóm lợi ích. Tất cả có thể làm trầm trọng hóa tình trạng bất bình đẳng về thu nhập, mức sống và các cơ hội.
Để tránh rơi vào các bẫy treo lơ lửng trước mặt và tiếp tục phát triển, Trung Quốc sẽ cần vận dụng mọi kinh nghiệm sẵn có và nỗ lực giải quyết triệt để các thách thức nói trên trong vài thập niên tới.
http://biendong.net/doc-bao-viet/24958-bon-cai-bay-de-doa-tq.html
Chuyên gia TQ: Bắc Kinh sẽ thống nhất Đài Loan
bằng mọi giá gần lúc ông Tập “hạ cánh”
Chuyên gia dự đoán Trung Quốc sẽ tiến hành thống nhất Đài Loan bằng mọi giá vào năm 2030.
Trung Quốc chưa thể vội vã thống nhất Đài Loan vào năm 2020
Ngày 24/11 vừa qua, lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn đã tuyên bố chính thức từ chức Chủ tịch Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) – Đảng cầm quyền của đảo này, sau những thất bại tại các cuộc bầu cử địa phương.
Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP – Hồng Kông) cho biết, ngay sau khi bà Thái tuyên bố quyết định trên, phía Trung Quốc Đại lục đã có những động thái hoan nghênh và ngỏ ý muốn kết thân với Đài Loan. Nhiều ý kiến trong giới phân tích cho rằng thất bại của DPP sẽ là bước đệm thuận lợi để Bắc Kinh thống nhất đảo này trong tương lai gần.
Tuy nhiên, chuyên gia Deng Yuwen, một học giả độc lập đồng thời là nhà nghiên cứu tại Trung tâm Phân tích Chiến lược Trung Quốc, lại cho rằng Bắc Kinh sẽ chưa thể “động thủ” trong vài năm tới, mà sẽ đợi đến năm 2030 để thực hiện mục tiêu thống nhất Đài Loan.
Trước đây, ông Deng từng nhận định rằng thời điểm Bắc Kinh thống nhất đảo Đài Loan có thể là năm 2020 – thời điểm kỷ niệm 100 năm thành lập đảng Cộng sản Trung Quốc. Tuy nhiên, trong bài xã luận mới nhất được đăng tải trên tờ SCMP, chuyên gia này đã đánh giá lại khả năng viễn cảnh này xảy ra dựa trên tình hình cuộc chiến thương mại Trung-Mỹ căng thẳng hiện nay.
Cụ thể, theo ông Deng, trừ khi có vấn đề mới phát sinh bất ngờ, thì hiện nay khả năng Trung Quốc sẽ tiến hành thống nhất Đài Loan vào năm 2020 gần như là con số 0 vì những lí do sau đây:
Thứ nhất, do cuộc chiến thương mại với Mỹ, kinh tế Trung Quốc có thể sẽ phải trải qua giai đoạn khó khăn trong 2-3 năm tới, do đó trước mắt ông Tập Cận Bình sẽ phải ưu tiên tập trung giải quyết những vấn đề nội bộ và đối phó với Mỹ, trước khi nghĩ tới việc thống nhất Đài Loan.
Thứ hai, quá trình cải cách quân đội Trung Quốc sẽ chưa thể hoàn thành trước năm 2020. Hơn nữa, hiện nay tiềm lực quân sự của Trung Quốc vẫn còn thua kém Mỹ về nhiều mặt. Nếu thực sự xảy ra đối đầu quân sự giữa hai nước Mỹ-Trung, chắc chắn ông Tập sẽ không muốn nó bùng nổ thành cuộc chiến toàn diện.
Vì những lí do kể trên, ông Deng cho rằng Trung Quốc trước mắt vẫn sẽ án binh bất động, và sẽ chỉ hành động khi chắc chắn mình có thể giành được phần thắng. Ông dự đoán thời điểm thống nhất Đài Loan có thể là năm 2030.
Tại sao lại là năm 2030?
Theo ông Deng, trước đó cựu sĩ quan hải quân Mỹ Jim Fanell cũng từng dự đoán rằng Trung Quốc sẽ thống nhất Đài Loan vào năm 2029, tại buổi điều trần của Thượng viện Mỹ. Ông Fanell cho rằng việc thống nhất sớm muộn cũng sẽ xảy ra, bởi hiện nay ông Tập đang phải chịu nhiều sức ép từ nội bộ đảng Cộng sản Trung Quốc.
Ông Tập từng tuyên bố về mục tiêu phục hưng Trung Quốc trước năm 2049, nhân dịp kỷ niệm 100 năm thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Và theo quan điểm của giới lãnh đạo Trung Quốc, thì mục tiêu này – hay “giấc mộng Trung Hoa” của ông Tập – sẽ không thể trở thành hiện thực khi Trung Quốc vẫn còn bị chia cắt, theo chuyên gia Deng.
Ông Deng cho biết, là một người theo chủ nghĩa dân tộc, “giấc mộng Trung Hoa” của ông Tập bao gồm việc thống nhất toàn bộ Trung Quốc. Và để hiện thực hóa được giấc mộng đó, và vượt qua được cố lãnh tụ Trung Quốc Mao Trạch Đông, ông Tập sẽ phải nỗ lực thống nhất Đài Loan bằng mọi cách.
Một lí do nữa, theo nhận định của ông Deng, đó là ông Tập đã “động chạm” đến quá nhiều người trong chiến dịch “đả hổ, diệt ruồi” chống tham nhũng trong những năm gần đây, do đó ông sẽ khó có thể “hạ cánh” an toàn nếu không để lại dấu ấn.
Tuy nhiên, nếu ông Tập có thể thống nhất Đài Loan, thì ông sẽ trở thành vị anh hùng dân tộc bất khả xâm phạm nhờ thành tựu “vô tiền khoáng hậu” ấy, vị chuyên gia Trung Quốc cho biết.
Tại Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa 19, ông Tập đã công bố kế hoạch 30 năm nhằm đạt được “giấc mộng Trung Hoa” và đưa Trung Quốc trở thành một siêu cường. Lộ trình được chia thành 2 giai đoạn chính: Từ năm 2020-2035, Trung Quốc sẽ đạt được mục tiêu hiện đại hóa cơ bản, và sau đó là giai đoạn nước rút từ năm 2035-2050.
Tuy nhiên, ông Tập chưa chắc có thể tiếp tục tại nhiệm cho đến năm 2050 do hiện nay ông đã 65 tuổi.
Chuyên gia Deng cho rằng, chính vì lí do kể trên, ông Tập sẽ phải đạt được mục tiêu thống nhất Đài Loan bằng mọi giá trong vòng 4 nhiệm kỳ tới – tức là trước năm 2033. Đây cũng là thời gian Trung Quốc dự kiến sẽ đạt được những bước hiện đại hóa cơ bản về kinh tế cũng như quân sự.
Mặc dù vậy, chính quyền Bắc Kinh và ông Tập vẫn phải chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với những yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến kế hoạch thống nhất Đài Loan, ví dụ như sự can thiệp của Mỹ-phương Tây, hay sự mất kiên nhẫn của người dân Trung Quốc.
Ông Deng cho biết, trước đây Đặng Tiểu Bình từng tuyên bố Trung Quốc sẽ không bao giờ để mất Hồng Kông, và sau đó khu vực này đã được London trao trả lại cho Bắc Kinh vào năm 1997.
Chuyên gia người Trung Quốc nhận định rằng, tương tự với Đài Loan, chính phủ Bắc Kinh cũng sẽ chấp nhận trả mọi giá để thống nhất hòn đảo này, kể cả bằng vũ lực và đổ máu.
TQ dọa trả đũa nếu bị Mỹ trừng phạt vì vấn đề Tân Cương
Đại sứ Trung Quốc so sánh vấn đề Tân Cương với cuộc chiến chống IS của Mỹ và cảnh báo Bắc Kinh sẽ đáp trả nếu bị Washington trừng phạt.
“Bạn có thể tưởng tượng ra việc những quan chức Mỹ phụ trách cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng cũng bị trừng phạt không”, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải trả lời Reuters hôm 27/11, so sánh chiến dịch của Bắc Kinh ở Tân Cương với cuộc chiến chống IS của Mỹ.
Ông Thôi cho rằng, trong khi Mỹ đối phó với phần tử Hồi giáo cực đoan ở Trung Đông bằng cách giết họ thì Bắc Kinh đang nỗ lực giúp đỡ những người như vậy. “Chúng tôi đang cố gắng cải tạo họ, đưa họ trở thành những người bình thường, sống một cuộc đời bình thường”, ông Thôi nói, đồng thời cho rằng Bắc Kinh đang bị áp đặt tiêu chuẩn kép.
Đại sứ Trung Quốc cũng cảnh báo nếu chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump áp lệnh trừng phạt với quan chức Trung Quốc liên quan đến vấn đề Tân Cương, Bắc Kinh sẽ có phản ứng tương xứng. “Nếu những hành động trừng phạt được thực hiện, chúng tôi phải trả đũa”, ông Thôi nói, song không nêu rõ những biện pháp cụ thể mà Trung Quốc có thể thực hiện.
Báo cáo hồi tháng 8 của Ủy ban Chống phân biệt chủng tộc Liên Hợp Quốc cáo buộc Trung Quốc giam giữ khoảng một triệu người Duy Ngô Nhĩ và những cộng đồng Hồi giáo tại khu tự trị Tân Cương. Các nghị sĩ Mỹ đang đề xuất một dự luật nhằm thúc giục Trump phản ứng mạnh mẽ với những hành động của Trung Quốc ở Tân Cương. Các nhà lập pháp Mỹ cũng muốn chính quyền Trump trừng phạt Trần Toàn Quốc, bí thư đảng ủy khu tự trị Tân Cương, cùng các quan chức khác bị cáo buộc gây ra những cuộc đàn áp an ninh.
Trung Quốc từ lâu cho rằng khu vực Tân Cương phải đối mặt với mối đe dọa nghiêm trọng từ phiến quân Hồi giáo và những phần tử cực đoan, đồng thời bác bỏ các báo cáo về hành vi ngược đãi người Duy Ngô Nhĩ. Bắc Kinh cho biết một lượng nhỏ người phạm tội đã được gửi đến các “trung tâm đào tạo nghề”.
Một số người Duy Ngô Nhĩ từng bị đưa đến trại cải huấn nói rằng họ bị tra tấn, mỗi ngày đều hô khẩu hiệu tuyên truyền, cảm ơn và ca ngợi lãnh đạo Trung Quốc. Hôm 26/11, 270 học giả trên khắp thế giới đã ra một tuyên bố lên án hành động của Trung Quốc ở Tân Cương, nói rằng những người bị giam “bị suy dinh dưỡng và ảnh hưởng tâm lý nghiêm trọng”.
http://biendong.net/doc-bao-viet/24960-tq-doa-tra-dua-neu-bi-my-trung-phat-vi-van-de-tan-cuong.html
TQ: Các trại giam ở Tân Cương là chống khủng bố
Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 27 tháng 11 nói các biện pháp giam giữ người Uighur ở vùng Tân Cương thuộc miền tây nước này là vì nhu cầu chống khủng bố và kêu gọi các nước khác không can thiệp vào chuyện nội bộ của Trung Quốc.
Trước đó một ngày, hàng trăm học giả kêu gọi các nước trừng phạt Trung Quốc về việc giam giữ rất nhiều người Uighur. Họ cảnh báo rằng không làm như vậy sẽ là tín hiệu cho thấy sự chấp nhận “việc tra tấn tâm lí những thường dân vô tội.”
Bắc Kinh trong những tháng gần đây đã đối mặt với phản ứng dữ dội từ các nhà hoạt động, học giả và chính phủ nước ngoài về việc giam giữ hàng loạt và giám sát nghiêm ngặt người thiểu số Uighur theo Hồi giáo và các nhóm dân tộc khác sống ở Tân Cương.
Vào tháng 8, một hội đồng nhân quyền Liên Hiệp Quốc tiết lộ nhận được nhiều báo cáo đáng tin cho thấy một triệu hoặc hơn một triệu người Uighur và những người thuộc các dân tộc thiểu số khác đang bị giam cầm trong những nơi giống như “trại giam bí mật khổng lồ” trong khu vực này.
https://www.voatiengviet.com/a/trung-quoc-cac-trai-giam-o-tan-cuong-la-chong-khung-bo/4677131.html
Trung Quốc sẽ xây căn cứ trí tuệ nhân tạo
dưới đáy Biển Đông
Trung Quốc dự kiến xây dựng một căn cứ dưới đáy biển được điều hành bằng trí thông minh nhân tạo để giúp tăng cường hoạt động quốc phòng của Bắc Kinh ở Biển Đông, theo Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng.
Tờ báo có trụ sở ở Hong Kong với tên tiếng Anh là South China Morning Post (SCMP) cho biết hôm 26/11 rằng Trung Quốc đang xây dựng cơ sở sau này có thể trở thành “trung tâm trí tuệ nhân tạo đầu tiên trên trái đất.”
Dự án mang tên Hades, vị thần cai quản địa ngục trong thần thoại Hy Lạp, được Học viện Khoa học Trung Quốc khởi động ở Bắc Kinh trong tháng này.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể là người đứng đằng sau dự án này, theo SCMP. Vào tháng 4, trong một chuyến thăm tới viện nghiên cứu nước sâu ở Tam Á của tỉnh Hải Ham, ông Tập kêu gọi các nhà khoa học làm một cái gì trước đây chưa từng có.
“Không có con đường nào dưới đáy biển, chúng ta không cần phải theo đuổi các nước khác vì chúng ta là con đường đó,” SCMP trích lời ông Tập nói.
Dự án này gồm có các bến neo đậu dưới nước và các tàu ngầm không người lái để tiến hành khảo sát đáy biển. Các cáp điện và đường dây liên lạc sẽ kết nối căn cứ với tàu hoặc trạm năng lượng.
Khu vực đặt căn cứ dự kiến nằm trong vùng sâu nhất của đại dương, thường là vực thẳm hình chữ V, ở độ sâu 6.000m tới 11.000m. Dự án sẽ tốn 1,1 tỷ nhân dân tệ (khoảng 160 triệu USD), bằng một nửa chi phí cho việc xây dựng kính viễn vọng vô tuyến lớn nhất thế giới tại tỉnh Quý Châu, theo các nhà khoa học.
Trung Quốc có thể vận hành căn cứ này từ Rãnh Manila (Manila Trench) ở Biển Đông, là khu lãnh hải có nhiều tranh chấp mà Bắc Kinh đã xây dựng và quân sự hóa các đảo nhân tạo trong đó, theo SCMP.
Trung Quốc cũng muốn xây dựng 20 nhà máy điện hạt nhân nổi trên Biển Đông vào năm 2020 – một việc làm được cho là sẽ vi phạm luật quốc tế.
Một tòa án của Liên hợp quốc vào năm 2016 đã ra phán quyết rằng Trung quốc không có quyền lịch sử nào đối với Biển Đông, một hải phận quốc tế mà Việt Nam cũng có tuyên bố chủ quyền một phần trong đó.
Philippines đưa vụ kiện này ta tòa trọng tài quốc tế vào năm 2013 dưới thời cựu Tổng thống Benigno Aquino III.
Chính sách của Manila trên Biển Đông đã thay đổi lớn kể từ khi Tổng thống Rodrigo Duterte gặp ông Tập.
Vào tuần trước, hai bên đã đồng ý hợp tác về mặt kinh tế và ký kết một bản ghi nhớ về hợp tác dầu khí, theo đài ABS-CBN của Philippines đưa tin hôm 26/11.
Biển Đông là một trong những khu vực xung đột nhiều nhất thế giới, nơi Trung Quốc đơn phương đưa ra yêu sách “đường 9 đoạn” để tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ khu vực, dù bị Việt Nam cùng cộng đồng quốc tế phản đối gay gắt. Tuy nhiên theo SCM, có ý kiến cho rằng Bắc Kinh có thể chia sẻ dữ liệu và công nghệ với các nước láng giềng để giành được sự ủng hộ.
Khu vực sâu dưới đáy biển có môi trường khắc nghiệt. Áp lực lớn, sự xói mòn, địa chất yếu và động đất có khả năng đe dọa bất cứ cấu trúc nào. Điều này đồng nghĩa với việc chi phí có thể vượt xa bất cứ ước tính nào. Tiến sỹ Du Qinghai, nhà nghiên cứu tại Đại học Hải dương Thượng Hải, cho rằng khoản ngân sách 1,1 tỷ nhân dân tệ khá eo hẹp để thực hiện dự án này.
Nhật dự tính phát triển
‘tàu sân bay đa nhiệm’ để đương đầu TQ
Chính quyền Nhật Bản đang cân nhắc ra mắt mô hình tàu chỉ huy đa nhiệm gọi là “tàu mẹ” trong sách lược quốc phòng cơ bản mới được soạn thảo vào cuối năm nay.
tin Jiji Press ngày 27.11 dẫn nguồn cho biết con tàu mới sẽ đóng vai trò của một tàu sân bay, giúp máy bay chiến đấu cất và hạ cánh.
Con tàu được cho là công cụ nhằm hóa giải những mối đe dọa từ hoạt động quân sự của Trung Quốc gần chuỗi đảo Nansei phía tây bắc Nhật Bản.
Theo nguồn tin, chính quyền sẽ cân nhắc kỹ lưỡng những chi tiết của con tàu trong đó có mục đích hoạt động và số lượng máy bay có thể mang theo. Giới chức Nhật Bản không muốn con tàu bị coi là tàu sân bay tấn công, đi ngược lại với chính sách quốc phòng nhằm mục đích tự vệ của nước này.
Hiện chưa rõ Tokyo sẽ đóng tàu mới hay cải tiến những tàu đang có sẵn. Thời gian gần đây chính quyền Nhật đã có kế hoạch cải tiến lớp tàu khu trục chở trực thăng Izumo để có thể hoạt động như một tàu sân bay cỡ nhỏ.
Đây là lớp tàu dài 248 m, có độ choán nước toàn tải 27.000 tấn, có thể mang theo 28 máy bay trực thăng, trang bị tên lửa và pháo phòng không cận chiến, cùng một số loại ngư lôi. Đảng cầm quyền LDP đã kêu gọi chính phủ mua chiến đấu cơ F-35B của Mỹ để hoạt động trên các tàu sân bay này.
Để chiến đấu cơ F-35B (có khả năng cất cánh trên đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng) hoạt động được thì lớp tàu này cần một số thay đổi, trong đó gồm phần sàn tàu phải chịu được nhiệt độ cao.
Tạp chí Nikkei Asian Review ngày 27.11 đưa tin chính phủ Nhật chuẩn bị mua thêm 100 chiến đấu cơ F-35, trong đó có phiên bản F-35B để thay thế các máy bay F-15 cũ.
Nhật Bản tính sắm thêm máy bay tàng hình F-35
Các công ty vũ khí toàn cầu đổ xô tới Nhật Bản giữa lúc nước này đang chuẩn bị kế hoạch để sắm hàng tỷ đô la thiết bị quân sự Mỹ, gồm ít nhất 40 chiến đấu cơ tàng hình F-35 của Lockheed Martin, ước lượng trị giá 4 tỷ đô la.
Theo dự kiến, những chiếc F-35 mới mua của hãng Lockheed Martin cộng với 42 chiếc trong một đơn đặt hàng trước đó, sẽ thay thế 100 máy bay chiến đấu F-15 cũ.
Thương vụ mua vũ khí mới sẽ giúp Nhật Bản sở hữu khoảng 100 máy bay chiến đấu tàng hình, bao gồm một số loại máy bay B có khả năng cất cánh/hạ cánh thẳng đứng, và do đó có thể hoạt động từ tàu sân bay trực thăng, nhằm tăng thêm lợi thế cho Nhật Bản trên vùng biển đang tranh chấp với Trung Quốc ở phía Đông Nhật Bản.
Một nguồn tin hiểu biết về kế hoạch 5 năm của Nhật Bản cho biết Tokyo sẽ sắm thêm “khoảng 40 máy bay mới”.
Theo nguồn tin này thì một báo cáo đăng trên nhật báo kinh tế Nikkei hôm thứ Ba nói rằng Nhật Bản sẽ sắm 100 chiếc F-35 là không thực tế mà chỉ phản ánh một “ước vọng”.
Kế hoạch mua vũ khí sẽ được công bố vào tháng 12 cùng với một bạch thư nêu lên những mục tiêu quốc phòng của Nhật Bản, dự kiến Nhật sẽ tăng tốc chi tiêu quốc phòng mà hiện đã đẩy Nhật vượt giới hạn tự áp đặt là 1% tổng sản phẩm quốc nội.
Bất chấp hiến pháp chủ hòa của Nhật Bản, và ngay cả ở mức 1%, Nhật Bản đã được xếp hạng là một trong những nước có chi tiêu quân sự cao nhất thế giới.
Nhật Bản đang tăng cường phòng thủ chống tên lửa đạn đạo từ Bắc Triều Tiên với hai khẩu đội phòng thủ tên lửa đặt trên mặt đất (Aegis Ashore) của hãng Lockheed Martin.
Tokyo còn muốn xây dựng một quân đội được trang bị với máy bay chiến đấu hiện đại, tên lửa tầm xa và máy bay không người lái, cũng như tàu và máy bay để vận chuyển binh lính tới hiện trường dọc theo một quần đảo trải dài tới gần Đài Loan.
Trong năm bắt đầu từ ngày 1/4/2019, Bộ Quốc phòng Nhật Bản sẽ vận động để tăng chi tiêu quốc phòng 2,1% lên tới 5,3 nghìn tỷ yên, tương đương với 46,54 tỷ USD. Đây sẽ là năm thứ bảy liên tiếp Nhật tăng chi tiêu quốc phòng.
Kế hoạch chi tiêu này đã thu hút các nhà thầu quốc phòng nước ngoài tới dự Triển lãm hàng không vũ trụ quốc tế trong tuần này ở Tokyo.
Các nhà thầu Mỹ được hưởng lợi nhiều nhất từ kế hoạch chi tiêu của Nhật Bản và việc mua thiết bị quân sự Mỹ giúp Nhật Bản xoa dịu những chỉ trích của Tổng thống Donald Trump về mức thặng dư thương mại của Nhật. Ông Trump đã từng đe dọa sẽ tăng thuế quan đánh trên xe hơi Nhật.
Doanh số bán vũ khí cho các chính phủ nước ngoài của Hoa Kỳ tăng 13% lên 192,3 tỷ đô la trong năm kết thúc vào ngày 30/ 9/2018, Bộ Ngoại giao cho biết trong tháng này.
Nhật Bản và Hoa Kỳ gắn kết với nhau dựa trên một hiệp ước an ninh song phương, theo đó Hoa Kỳ có nghĩa vụ phải bảo vệ nước Nhật, và hiện Nhật Bản là một trong những thị trường lớn nhất và có lợi nhất đối với Hoa Kỳ.
https://www.voatiengviet.com/a/nhat-ban-tinh-sam-them-may-bay-tang-hinh-f35/4677837.html
Bắc Triều Tiên sẽ cho phép thanh sát viên
đến cơ sở hạt nhân kiểm chứng
Nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un sẵn sàng cho phép các thanh sát viên đến thăm các khu phức hợp hạt nhân chính của nước này ở Yongbyon, hãng tin Yonhap của Hàn Quốc dẫn lời một nguồn tin ngoại giao cao cấp đưa tin hôm 27/11.
“Tôi hiểu rằng Chủ tịch Kim đã nói với Tổng thống Moon Jae-in trong cuộc gặp thượng đỉnh giữa họ hồi tháng Chín rằng nếu Mỹ có những bước đi tương ứng thì Bình Nhưỡng không chỉ sẵn lòng đóng cửa cơ sở hạt nhân Yongbyon mà còn cho phép kiểm chứng,” Yonhap dẫn lời nguồn tin giấu tên này cho biết.
Nguồn tin này cũng nói rằng Tổng thống Moon đã chuyển thông điệp này cho Tổng thống Mỹ Donald Trump khi hai ông gặp nhau tại kỳ họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc hồi tháng Chín.
Trước đó, ông Kim đã bày tỏ sẵn sàng đóng cửa khu Yongbyon nếu Washington có những bước đi ‘tương ứng’ nhưng chưa từng có tin về việc ông Kim hứa cho phép các thanh sát viên vào kiểm chứng.
Hoa Kỳ đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm chứng khi họ đàm phán với Bắc Triều Tiên về việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.
Lãnh đạo Bắc Hàn tới thăm Venezuela,
dự kiến gặp Tổng thống Maduro
Lãnh đạo không nắm thực quyền của Bắc Hàn Kim Yong Nam dự kiến sẽ gặp Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro trong một chuyến thăm tới thủ đô Caracas của quốc gia Nam Mỹ, theo văn phòng báo chí của Venezuela cho biết hôm 27/11.
Ông Kim, Chủ tịch Đoàn Chủ tịch Quốc hội Nhân dân Tối cao – cơ quan ‘nghị gật’ của Bắc Hàn với các cuộc họp một hoặc hai lần trong năm – tới Caracas hôm 26/11. Ông Kim gặp Bộ trưởng Ngoại giao Jorge Arreaza, theo một thông cáo của bộ Ngoại giao Venezuela.
Ông Maduro sẽ chào đón lãnh đạo Bắc Hàn trong lúc ông đang tìm cách thắt chặt thêm các mối quan hệ ngoại giao với các quốc gia đổi thủ của Mỹ và nhiều nước châu Âu, như Nga, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ, trong bối cảnh đất nước Nam Mỹ này đang gánh chịu tình trạng siêu lạm phát và khủng hoảng kinh tế kéo dài sang năm thứ năm.
Mỹ và châu Âu đã áp đặt các chế tài lên các chính khách Venezuela và ngăn chặn một số giao dịch tài chính với quốc gia này nhằm trừng phạt những cáo buộc về tham nhũng, vi phạm nhân quyền, và việc ông Maduro tái đắc cửa vào tháng 5 đã bị quốc tế chế nhạo là một trò hề.
Ông Maduro đổ lỗi cho “cuộc chiến tranh kinh tế” của Mỹ và những đối thủ chính trị trong nước của ông là lý do gây ra những rắc rối ở Venezuela. Các nhà chỉ trích nói rằng một mô hình kinh tế xã hội thất bại là nguyên nhân của cuộc khủng hoảng nhân đạo đã khiến cho 3 triệu người phải rời bỏ quê hương kể từ năm 2013.
Chính phủ Mỹ cũng đang xem xét liệu có nên đưa Venezuela vào danh sách các nước tài trợ khủng bố hay không. Danh sách này hiện bao gồm Bắc Hàn, Iran, Sudan và Syria, một người biết về những cuộc thảo luận này nói với Reuters vào tuần trước.
Những căng thẳng xuất phát từ các cuộc thử vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo tăng cao trên bán đảo Triều Tiên trong năm ngoái và có những lo sợ về sự đáp trả quân sự của Mỹ đối với mối hiểm họa Bắc Hàn trong việc phát triển một vũ khí có khả năng bắn tới lãnh thổ của Hoa Kỳ.
Những cuộc đàm phán vào tháng 6 vừa qua giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un đã làm hạ giảm những mối lo ngại đó, và sự giảm căng thẳng trong quan hệ giữa Bình Nhưỡng và Seoul đã mở ra cánh cửa cho các mối quan hệ gần gũi hơn. Ông Kim Yong Nam đã có một chuyến thăm chưa từng có tiền lệ tới Hàn Quốc trước khi nước này tổ chức Thế vận hội Olympic mùa Đông hồi đầu năm nay.
Trong chuyến áp chót, máy bay xấu số của Lion Air
‘không đạt tiêu chuẩn bay’
Chiếc máy bay của hãng Lion Air bị rơi xuống biển ngoài khơi Indonesia hồi tháng trước đã không đạt tiêu chuẩn bay trong chuyến bay áp chót, khi đó, các phi công cũng đã gặp phải những vấn đề tương tự như những gì xảy ra trên chuyến bay cuối cùng, các điều tra viên cho biết hôm 28/11.
Trong một báo cáo sơ bộ, Ủy ban An toàn Giao thông của Indonesia (KNKT) tập trung vào hoạt động bảo trì và huấn luyện phi công của hãng hàng không và hệ thống chống thất tốc của hãng Boeing Co, nhưng không đưa ra nguyên nhân gây ra vụ tai nạn hôm 29/10 làm toàn bộ 189 người trên máy bay thiệt mạng.
Điều tra viên Nurcahyo Utomo của KNKT cho hay cơ quan này chưa xác định được liệu hệ thống chống thất tốc có phải là một yếu tố góp phần gây ra tai nạn hay không.
“Chúng tôi vẫn chưa biết liệu nó có góp phần hay không. Còn quá sớm, chưa kết luận được”, ông nói khi trả lời một câu hỏi.
Bản báo cáo đã tiết lộ những chi tiết mới về nỗ lực của các phi công để ổn định chiếc máy bay 737 MAX khi họ báo cáo “có vấn đề về điều khiển bay”, bao gồm cả những lời cuối cùng của cơ trưởng đề nghị bên kiểm soát không lưu cho phép đạt độ cao 1500 mét.
Người ta mất liên lạc với chiếc máy bay sau khi nó cất cánh được 13 phút từ thủ đô Jakarta, bay hướng về phía bắc đến thị trấn khai thác mỏ Pangkal Pinang.
Thông tin lấy từ máy ghi dữ liệu bay cho thấy “máy rung cần lái” đã rung ở bên bộ phận điều khiển của cơ trưởng, cảnh báo về thất tốc trong hầu hết thời gian bay. Cơ trưởng đã sử dụng bộ điều khiển của mình để nâng đầu máy bay lên, nhưng hệ thống chống thất tốc tự động đã làm cho đầu máy bay chúc xuống.
Các phi công bay đã lái chính chiếc máy bay này vào ngày hôm trước đã gặp vấn đề tương tự, trên đường từ Denpasar, Bali đến Jakarta, cho đến khi họ sử dụng các công tắc để tắt hệ thống đó, rồi họ trực tiếp điều khiển để lái và ổn định chiếc máy bay, KNKT cho hay.
“Chuyến bay từ Denpasar đến Jakarta chứng kiến sự kích hoạt máy rung cần lái trong thời gian cất cánh và vẫn được kích hoạt trong suốt chuyến bay”, ủy ban nói.
“Tình trạng này được coi là không đạt đủ tiêu chuẩn để bay” và chuyến bay lẽ ra phải bị “dừng lại”.
Các phi công của chuyến bay đó đã báo cáo về vấn đề với đội bảo trì của Lion Air, đội này đã kiểm tra máy bay và duyệt cho nó được cất cánh vào sáng hôm sau.
Sau vụ tai nạn, Lion Air đã chỉ thị cho các phi công “mô tả toàn diện, đầy đủ” về các vấn đề kỹ thuật cho nhóm kỹ thuật, KNKT nói.
Trong một tuyên bố, Boeing đã thu hút sự chú ý chi tiết đến một danh sách các hoạt động bảo trì hàng không được nêu ra trong bản báo cáo nhưng hãng này chưa quy trách nhiệm cho nhân viên mặt đất hoặc các phi công về vụ tai nạn.