Tin Việt Nam – 26/11/2018
Gia đình TNLT Trần Huỳnh Duy Thức
báo động việc ông “bị đầu độc”
Ông Trần Huỳnh Duy Tân, em trai của ông Trần Huỳnh Duy Thức hôm 25/11 cho Đài Á Châu Tự Do biết việc người tù nhân lương tâm này có dấu hiệu bị đầu độc của cán bộ trại giam số 6 Thanh Chương, Nghệ An trong thời gian vừa qua.
Ngày 24/11/2018, gia đình ông Trần Huỳnh Duy Thức có chuyến thăm người thân của mình theo định kỳ hàng tháng và được ông tiết lộ về những biểu hiện bất thường trong sức khỏe, cũng như cho hay ông Thức không dám nhận thức ăn từ trại giam nữa.
Ông Tân nói qua điện thoại như sau:
“Tôi chưa biết hồ sơ sức khỏe của Thức trước giờ có bệnh gì không, với những biểu hiện như gia đình nói thì chưa đủ cơ sở về y khoa để kết luận Thức bị đầu độc đâu, chỉ là suy đoán chủ quan thôi. Ngộ độc thực phẩm thường phải đi cầu toé loe ra. Còn nôn ra dịch mật chỉ là dấu hiệu của dạ dày rỗng, không có thức ăn bên trong… Đây là triệu chứng kinh điển của dạ dày trống, không có gì bên trong. Đã tăng huyết áp rồi thì chắc chắn có rối loạn tuần hoàn não, thậm chí có thể xuất huyết não…, nếu như không chữa kịp thời.”
Ảnh nói là ảnh không nhận đồ ăn của trại nữa, chỉ ăn mì gói để cầm cự và trại giam còn nói có thể là trại giam không cho nhận nước sôi để ăn mì nữa.- Trần Huỳnh Duy Tân
Phóng viên của Đài Á Châu Tự Do liên hệ với các số điện thoại của trại giam số 6 Thanh Chương, Nghệ An trên mạng Internet nhưng đều không thể kết nối.
Trong khi đó, bác sĩ Đinh Đức Long, người đang làm việc tại bệnh viện Đa khoa Bưu điện TPHCM cho chúng tôi biết qua ứng dụng Messenger, rằng việc ông Thức bị rối loạn tuần hoàn não như chẩn đoán của bộ phận y tế trại giam có thể dẫn đến xuất huyết não nếu như không chữa kịp thời.
“Tôi chưa biết hồ sơ sức khỏe của Thức trước giờ có bệnh gì không, với những biểu hiện như gia đình nói thì chưa đủ cơ sở về y khoa để kết luận Thức bị đầu độc đâu, chỉ là suy đoán chủ quan thôi. Ngộ độc thực phẩm thường phải đi cầu toé loe ra. Còn nôn ra dịch mật chỉ là dấu hiệu của dạ dày rỗng, không có thức ăn bên trong… Đây là triệu chứng kinh điển của dạ dày trống, không có gì bên trong. Đã tăng huyết áp rồi thì chắc chắn có rối loạn tuần hoàn não, thậm chí có thể xuất huyết não…, nếu như không chữa kịp thời.
Ông Trần Huỳnh Duy Tân cũng thuật lại việc anh trai mình cáo buộc bị trại giam gia tăng đàn áp về nhiều mặt như không cho dùng nước sôi, không cung cấp đèn đọc sách, những máy đo huyết áp và đường huyết sẽ không cho sử dụng nữa, những nhu cầu cơ bản của tù nhân trong đó sẽ bị hạn chế và gây rất nhiều khó khăn.
Ông Trần Huỳnh Duy Thức, năm nay 51 tuổi, nguyên là Tổng giám đốc công ty Internet – One Connection có trụ sở tại Singapore.
Ban đầu ông bị bắt giữ với cáo buộc trộm cước viễn thông, tuy nhiên một năm sau đó ông Thức ra tòa và bị tuyên phạt 16 năm tù giam với một tội danh hoàn toàn khác là “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”.
Hồi tháng 8, người tù nhân lương tâm nổi tiếng này tuyệt thực trong 34 ngày để phản đối những áp bức của cán bộ trại giam mà ông này cho là trái quy định của pháp luật.
Ông Thức đồng thời cũng yêu cầu nhà nước phải thượng tôn pháp luật trả tự do cho ông ở trong nước theo Bộ luật hình sự mới có hiệu lực từ đầu năm nay.
Nghêu chết hằng loạt ở Nghệ An
Cũng tin liên quan đến môi trường, trong khoảng thời gian hơn một tuần nay, hàng trăm tấn nghêu ở xã Hoàng Mai, Nghệ An chết chưa rõ nguyên nhân.
Theo VNEpress, cơ quan chức năng đã lấy mẫu nghêu chết để xét nghiệm nhưng chưa phát hiện dấu hiệu bất thường.
Cho đến ngày 26 tháng 11, nghêu không còn chết nhiều như trước, nhưng xác nghêu chết nhiều bốc mùi hôi thối, người dân phải tự dọn dẹp để làm sạch môi trường.
Theo các hộ dân, đây là lần đầu tiên trong nhiều năm qua, ở đây xuất hiện tình trạng nghêu chết với số lượng nhiều như vậy. Người dân mong cơ quan chức năng sớm tìm ra nguyên nhân và hỗ trợ người dân dọn vệ sinh, đảm bảo môi trường nuôi nghêu trở lại.
Tình trạng môi trường nuôi trồng thủy sản tại nhiều địa phương trên cả nước bị ô nhiễm khiến vật nuôi chết hằng loạt gây thiệt hại nhiều tỷ đồng cho người nuôi thường xảy ra.
https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/mass-clam-death-in-nghe-an-11262018080431.html
Nhà máy thép Dana Ý và Dana Úc
bị phạt tiền và đình chỉ hoạt động
Hai nhà máy thép Dana Ý và Dana Úc tại thành phố Đà Nẵng bị phạt tổng cộng hơn 1 tỷ đồng và bị đình chỉ hoạt động 6 tháng vì gây ô nhiễm môi trường.
Truyền thông trong nước loan tin vừa nêu hôm 26 tháng 11.
Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Nhà máy thép Dana Ý và Dana Úc được Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng công bố cùng ngày.
Cụ thể, theo quyết định, nhà máy thép Dana Ý này đã không thực hiện đúng nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường và các yêu cầu của dự án được duyệt trước đó. Và bị phạt là 390 triệu đồng và bị đình chỉ hoạt động sản xuất 6 tháng.
Còn Nhà máy thép Dana Úc, cũng vi phạm những yêu cầu của dự án và bị phạt 740 triệu đồng, đồng thời cũng bị đình chỉ hoạt động 6 tháng.
Ngoài ra, hai nhà máy này bị buộc phải khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường trong thời hạn 6 tháng.
Do tình trạng ô nhiễm của hai nhà máy thép Dana Ý và Dana Úc, nhiều hộ dân bị tác động trong thời gian qua phải tiến hành biểu tình để phản đối. Cơ quan chức năng phải vào cuộc giải quyết.
Ăn óc khỉ sống, giết chim Hồng Hoàng
rồi post lên mạng
Truyền thông trong nước ngày 26 tháng 11 loan tin cách đây mấy ngày, tài khoản Facebook có tên Phan Hợi đã phát trực tiếp video một nhóm đàn ông giết một con khỉ rồi lấy óc ra ăn sống và uống rượu tại chỗ.
Các báo dẫn phát biểu của ông Nguyễn Quang Hào, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) rằng con vật bị giết nhìn giống con voọc, một loài linh trưởng quý hiếm đang được Việt Nam và thế giới bảo tồn nghiêm ngặt, nhưng muốn biết chắc chắn thì phải xác minh lại.
Cơ quan chức năng xác định danh tánh của nhóm người này là Phan Hợi (Facebook Phan Hợi – đăng hình ảnh cảnh giết khỉ để ăn óc), Thái Q., Thái Đình Q., Thái Văn S. và Đặng Văn B. tất cả đều sống ở Hương Khê, Hà Tĩnh.
Ngoài ra, mạng xã hội facebook cũng chia sẻ hình ảnh về một người cầm hai con chim được cho là Hồng Hoàng đã bị giết, vặt sạch lông. Theo đó thì người cầm hai con chim Hồng Hoàng có nick là Tuan Kiet – Giám đốc Trung tâm Minilab Tuấn Kiệt ở tỉnh Bình Phước.
VietNamNet trích lời ông Nguyễn Đại Phú – Giám đốc Vườn quốc gia Bù Gia Mập xác nhận loại chim xuất hiện trong hình ảnh đăng trên mạng xã hội là chim Hồng Hoàng, sinh sống nhiều trong Vườn quốc gia Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước.
Báo Thanh Niên dẫn lời chủ tài khoản Facebook Tuan Kiet cho biết những bức ảnh ông đăng Facebook được chụp vào sáng 25/11 khi ông trên đường dự đám cưới ở Tây Ninh, thấy người dân bán nhiều chim như vậy ven đường với giá chưa đến 100 ngàn đồng/con nên ông chỉ cầm lên chụp để làm kỷ niệm, người dân địa phương không gọi chim này là Hồng Hoàng.
Cũng theo báo Thanh Niên, chim Hồng Hoàng nằm trong phụ lục 1 danh mục Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES) và phụ lục 1 Nghị định 160/2013/NĐ-CP ngày 12.11.2013 của Chính phủ về tiêu chí xác định loài và chế độ quản lý loài thuộc danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý hiếm được ưu tiên bảo vệ.
Lâu nay, nhiều nhà hàng, khách sạn tại Việt Nam quảng cáo các món ăn động vật hoang dã và đối tượng tiêu thụ chủ yếu là những người có tiền gồm đại gia, cán bộ, công chức.
Đà Nẵng xử phạt
hơn 210 người nước ngoài vi phạm luật
Trong chín tháng đầu năm 2018, công an thành phố Đà Nẵng đã xử phạt 210 trường hợp người nước ngoài vi phạm quy định về xuất nhập cảnh và cư trú với tổng số tiền phạt hơn 1,4 tỷ đồng.
Đó là thông tin do ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Phó Chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân Thành phố Đà Nẵng, đưa ra trong văn bản trả lời ý kiến cử tri gửi Thường trực Hội đồng Nhân dân Thành phố và các đại biểu Hội đồng Nhân dân thuộc quận Hải Châu.
Tin cho biết các trường hợp người nước ngoài bị xử phạt chủ yếu là vì tìm cách câu kết với người Việt Nam tổ chức điều hành du dịch và làm hướng dẫn viên du lịch trái phép.
Ngoài ra đã có 119 trường hợp vi phạm luật vì quá hạn tạm trú mà vẫn chưa chịu xuất cảnh.
Tin nhấn mạnh có 14 trường hợp người nước ngoài thuê nhà dân để trang bị các thiết bị nhằm đánh bạc qua mạng.
Số liệu thống kê cho biết đã có trên 2,2 triệu người nước ngoài nhập cảnh và lưu trú tại Đà Nẵng trong chín tháng đầu năm 2018, tăng 90% so với cùng kỳ 2017.
Mục đích nước ngoài nhập cảnh vào Đà Nẵng được nói chủ yếu là đi du lịch, trong đó người có quốc tịch Trung Quốc và Hàn Quốc chiếm trên 78%.
Hai người Việt Nam bị tạm giữ ở sân bay Malaysia
vì nói hành lý có bom
Hai phụ nữ mang quốc tịch Việt Nam bị tạm giữ để điều tra ở sân bay Kuala Lumpur (Malaysia) vì tuyên bố hành lý có bom.
Truyền thông trong nước loan tin cho biết trong quá trình làm thủ tục trước chuyến bay VN680 của hãng hàng không Vietnam Airlines từ Malaysia về Hà Nội vào hôm 22/11, khi được nhân viên an ninh sân bay đặt câu hỏi thì một trong hai nữ hành khách trên đã hai lần nói rằng hành lý của họ có bom.
Ngay sau đó giới chức sân bay Kuala Lumpur đã cách ly hai nữ hành khách người Việt để kiểm tra hành lý. Tuy không phát hiện bom trong hành lý, hai người Việt nêu trên vẫn bị tạm giữ để thẩm vấn.
Đến ngày 26/11, họ vẫn bị cảnh sát Malaysia tạm giữ và được nói có khả năng phải ra hầu tòa.
Tin cho biết Vietnam Airlines đã thông báo với Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia về vụ việc nhưng được trả lời rằng vẫn chưa nhận được thông tin chính thức từ nước sở tại.
Danh tính của hai phụ nữ quốc tịch Việt Nam hiện chưa được tiết lộ.
Tát học trò 231 cái vì áp lực thi đua:
Quảng Bình khởi tố vụ án
Trưởng Công an huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình, đại tá Đoàn Thanh Tuyên được báo Tuổi Trẻ dẫn lời nói quyết định khởi tố vụ án được ký vào sáng 26/11.
Nhà chức trách Quảng Bình sẽ khởi tố vụ án với tội danh “Hành hạ người khác” theo điều 140 Bộ Luật Hình sự.
‘Sẽ xử lý’ vụ cô giáo phạt ‘tát hội đồng’
Việt Nam: Giáo viên cho học sinh ‘tát hội đồng’
Ưu tiên điểm thi đến mấy đời con cháu
Việt Nam: Thể chế nào cho giáo dục?
Cùng ngày, Sở Giáo dục Đào tạo Quảng Bình đã thành lập tổ công tác để làm việc với Phòng Giáo dục huyện Quảng Ninh, trường THCS Duy Ninh cũng như cô giáo Nguyễn Thị Phương Thuỷ (chủ nhiệm lớp 6.2).
“Tổ công tác sẽ làm rõ trước đó cô Thuỷ có phạt các học sinh khác như thế hay không,” báo VnExpress dẫn lời ông Đinh Quý Nhân, Giám đốc Sở Giáo dục Đào tạo Quảng Bình.
Trước đó, hôm 19/11, giáo viên Nguyễn Thị Phương Thủy, dạy toán và công nghệ của lớp 6.2 do nghi một học sinh nói tục trong giờ học đã cho cả lớp tát học sinh này.
Em học sinh này bị tát tổng cộng 231 cái (23 học sinh mỗi người tát 10 cái) và người tát cái cuối cùng là cô giáo Thủy.
Cô giáo Phương Thủy thừa nhận mình có nói với cả lớp là mỗi học sinh cần “vả 10 cái” vào mặt bạn, báo Lao động tường thuật, nhưng nói cô không có mặt chứng kiến những gì xảy ra vì đang có giờ dạy ở lớp khác.
“Vì bị tát quá nhiều nên má em học sinh này sưng tím. Tâm lý em bị ảnh hưởng nặng,” báo Tuổi trẻ viết.
Cô giáo Phương Thủy được báo Dân Trí dẫn lời đã ‘thừa nhận hành động này là sai và nguyên nhân là do nóng giận, chịu áp lực thi đua vì lớp mình chủ nhiệm luôn đứng cuối bảng’.
Cộng đồng mạng lên án vụ việc
Cộng đồng mạng cũng “dậy sóng” trước vụ việc cô giáo Nguyễn Thị Phương Thủy bắt cả lớp tát bạn 230 cái.
Facebooker có tên Lê Thị Hiền cho rằng:
“Một cô giáo như thế làm sao còn xứng đáng là một người thầy? Không thể có trường hợp bạo lực học đường như thế mà không xử lý được không vì thành tích của nhà trường mà bỏ qua hành vi vi phạm đạo đức nghề nghiệp như vậy được! Cô Thủy không xứng đáng là một giáo viên đứng trên bục giảng! Nên đuổi khỏi ngành giáo dục mới phải!!'”
Trong khi đó Văn Tâm Uyên Đan bình luận:
“Như thế này gọi là trồng người ư? Làm ô uế ngành giáo dục quá, cần xử lý nghiêm.”
Bạo hành với trẻ em là việc đã từng xảy ra ở nhiều nước, kể cả ở Việt Nam, nhưng thường là trong hoàn cảnh tại gia đình, ngoài đường phố.
Nhưng vụ việc này tại Quảng Bình lại xảy ra trong lớp học và người khởi xướng là giáo viên.
Được biết cô Thủy sau đó đã đến nhà xin lỗi học sinh và gia đình.
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-46345198
Vụ 231 cái tát: Nền giáo dục ‘nát’,
bộ trưởng ‘nên từ chức’
Một tuần sau khi xảy ra chuyện một giáo viên ở Quảng Bình ra lệnh cho cả lớp học tát một học sinh hàng trăm cái, gây phẫn nộ trong xã hội, công an địa phương hôm 26/11 đã khởi tố vụ án “hành hạ người khác”, theo tin tức trên báo chí Việt Nam.
Vụ việc đã làm bùng nổ nhiều cuộc thảo luận, trong đó không ít người cho rằng nguyên nhân của nạn bạo lực học đường nằm ở chính sách “dốt nát” về giáo dục và bộ trưởng đương nhiệm “cần phải từ chức”.
Các báo trong nước hồi tuần trước đưa tin rằng hôm 19/11, cô Nguyễn Thị Phương Thủy, giáo viên trường trung học cơ sở Duy Ninh tại một xã thuộc tỉnh Quảng Bình, đã chỉ đạo cả lớp “tát liên tiếp” một học sinh nam 230 cái để phạt em này về tội “nói tục”. Bản thân cô Thủy cũng tát em này 1 cái.
Tin cho hay, sau cuộc “trừng phạt”, em học sinh lớp 6 rơi vào tình trạng “mặt mũi tím sưng, không nói được” nên gia đình đã phải đưa em đi cấp cứu ở bệnh viện.
Không lâu sau khi tin được đăng, rất nhiều người đã lên án cô giáo Thủy trên mạng xã hội hoặc trong mục ý kiến của các trang web báo chí. Họ gọi cô giáo là “ác quỷ” hay “quái vật” vì đã ra lệnh cho học sinh thực hiện một “trận đòn man rợ”, đồng thời họ kêu gọi nhà chức trách “khởi tố” và bắt cô giáo “chịu hình phạt thích đáng”.
Cùng lúc, một số người đòi hỏi bộ trưởng giáo dục lên tiếng về vụ việc này nói riêng và các vấn đề khác của ngành giáo dục nói chung.
Tuy nhiên, cho đến nay, chưa có bất cứ tin bài nào trên báo chí Việt Nam cho thấy Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đưa ra ý kiến gì. VOA cố gắng liên lạc với ông qua điện thoại, nhưng ông không nhấc máy.
Trong bối cảnh dư luận sôi sục giận dữ không ngừng suốt mấy ngày nay, hôm 26/11, vị trưởng công an huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình, nơi có trường học của cô Thủy, cho báo chí biết công an huyện đã ra quyết định khởi tố vụ án “hành hạ người khác”, căn cứ vào một điều trong Bộ Luật Hình sự, để điều tra vụ việc do cô Thủy gây ra.
Quyết định khởi tố vụ án hiện đang chờ Viện Kiểm sát Nhân dân của huyện phê duyệt, vị lãnh đạo công an cho hay.
Bà Nguyễn Hoàng Ánh, một giảng viên đại học ở Hà Nội, và nữ doanh nhân Lê Hoài Anh ở thành phố Hồ Chí Minh, hai trong số nhiều người thường lên tiếng vì tiến bộ xã hội, đặc biệt là đã có những ý kiến mạnh mẽ về vụ việc nói trên, bày tỏ với VOA rằng việc khởi tố là “cần thiết”.
Bà Hoàng Ánh nói:
“Tôi nghĩ cái này rõ ràng đã phạm vào tội làm nhục và hành hung người khác. Việc công an phải khởi tố, tạm giam, sau đó đưa ra tòa thì tôi nghĩ đấy là cách xử lý của xã hội văn minh”.
Bà Hoài Anh có chung suy nghĩ:
“Đó là hành vi bạo hành, hành hạ trẻ em. Tôi không chấp nhận được hành vi đó của một người giáo viên. Ngoài chuyện khởi tố ra, tôi cũng muốn là cô giáo này phải chịu hình phạt về hình sự, tức là phải có án tù. Bởi vì ngoài chuyện đau đớn, thì còn vấn đề nữa là vấn đề tâm lý của cháu”.
Theo các báo, vụ việc đang gây bão trong dư luận không phải là lần đầu tiên hay duy nhất cô Thủy buộc học sinh của mình phải ra tay đánh một số học sinh khác như là một biện pháp phạt. Các bản tin nói thông tin họ thu thập từ nhiều nguồn cho thấy tổng cộng có 11 học sinh trong cùng lớp “đã hứng trọn 901 cái tát rất mạnh”.
Khi chuyện gây chấn động này vỡ lở trong mấy ngày qua, nữ hiệu trưởng của trường được các báo Người Lao Động và Tiền Phong trích lời nói rằng một mặt bà “thừa nhận toàn bộ sự việc” song mặt khác bà “xin báo chí đừng lên tiếng vì trường sắp được công nhận danh hiệu Trường chuẩn Quốc gia”.
Trên mạng xã hội, nhiều người lên án sự đối phó của bà hiệu trưởng, xem đó không khác gì hành vi “che giấu tội bạo hành” và cho rằng chính bà hiệu trưởng cũng phải bị “kỷ luật” hoặc “hạ chức”. Ở một khía cạnh khác, họ chỉ trích bà vì “chạy theo thành tích”.
Từ vị trí một giảng viên có thâm niên hơn 30 năm và am hiểu nền giáo dục Việt Nam, bà Nguyễn Hoàng Ánh phân tích với VOA về yếu tố “căn bệnh thành tích” trong vụ việc này:
“Thể chế của chúng ta dung túng cho chuyện đấy. Trường nào cũng ra sức tìm cách bao che những sai phạm của mình vì danh hiệu, vì huân chương. Tất cả những người dám nói lên gì đấy đều bị kỳ thị. Cô giáo có thể nóng nảy, tát người ta một cái, nhưng mọi người phản ứng ngay, thì cô sẽ không sai phạm nữa. Nhưng đằng này cô tát 1 cái không sao, ngày mai cô tát 2 cái, xong rồi lâu dần cô tát 10 cái”.
Cũng liên quan đến vấn đề thể chế trong ngành giáo dục, bà Hoàng Ánh lưu ý đến điều mà bà gọi là “cơ chế đánh giá sai” đang được áp dụng với giáo viên.
Bà nói:
“Giáo viên được đánh giá dựa trên những con số như số học sinh giỏi, số em không vi phạm, số em không nói tục… Vì thế người ta sẽ chạy theo những chỉ tiêu đấy. Không có giáo viên nào được tôn vinh về những điều như học sinh đánh giá là cô nhân ái. Chúng ta không có cơ chế nào như vậy cả. Nhưng cái này không phải chuyện riêng của ngành giáo dục. Nói thẳng thắn ra thì Luật Thi đua – Khen thưởng của Việt Nam là sai rồi”.
Nữ giảng viên đại học lâu năm khẳng định đã đến lúc Bộ Giáo dục và Đào tạo “phải chủ động” xem xét lại việc đánh giá thành tích của giáo viên nói riêng và của ngành giáo dục nói chung. Bà đề xuất “nên học” cách đánh giá của các nước tiên tiến để có kết quả thực chất và tránh “bệnh thành tích”.
Trong khi đó, dư luận xã hội và báo chí điểm lại hàng loạt các vụ bạo lực học đường hoặc hành hạ, xâm hại học sinh trong vài năm nay, như giáo viên bắt học sinh uống nước giặt giẻ lau bảng, liếm ghế, ăn ớt hay thậm chí nhúng đầu học sinh vào hố xí v.v… Từ đó, họ đòi hỏi Bộ Giáo dục-Đào tạo phải có những thay đổi mạnh mẽ, không loại trừ cả việc thay thế lãnh đạo.
Góp tiếng nói về điều này, nữ doanh nhân Lê Hoài Anh nói với VOA:
“Để xảy ra một loạt các vụ trong ngành giáo dục như thế này, kể cả các vụ điểm giả, bằng giả ở Hà Giang, Sơn La v.v…, tôi nghĩ người đứng đầu ngành giáo dục nên từ chức. Không thể nói là ‘tôi không biết”, ‘đấy là do cấp dưới làm’. Đó chính là từ chính sách và những vấn đề về theo dõi, giám sát. Người đứng đầu ngành giáo dục và các sở giáo dục phải chịu trách nhiệm. Tôi đòi hỏi ông Bộ trưởng Bộ giáo dục phải nên từ chức”.
Song song với các ý kiến mổ xẻ, chỉ trích chính sách của ngành giáo dục, nhiều người trong đó có giảng viên đại học Nguyễn Hoàng Ánh cũng nhắc nhở về một thực tế là lâu nay một phần lớn các phụ huynh vẫn làm theo tôn chỉ “yêu cho roi cho vọt”, và điều này được xem như là một nguyên nhân quan trọng của nạn giáo viên đối xử bạo lực hoặc xâm hại học sinh.
Trong một bài đăng trên Facebook cá nhân, nữ tiến sĩ Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội, viết: “Mình không nghĩ là trách nhiệm chỉ thuộc về ngành giáo dục. Triết lý phát triển xã hội nói chung đã sai rồi, đó là nguyên nhân sâu xa của sự bế tắc về tinh thần, sự xuống cấp về đạo đức và của bạo lực xã hội nói chung và bạo lực nhà trường nói riêng”.
https://www.voatiengviet.com/a/vu-231-cai-tat-nen-giao-duc-nat-bo-truong-nen-tu-chuc/4674208.html
Sẽ tuyên án vụ án đường dây
đánh bạc nghìn tỉ vào cuối tháng 11
Tòa án Nhân dân tỉnh Phú Thọ sẽ tuyên án đối với 92 bị cáo, trong đó có hai cựu Tướng Công an Phan Văn Vĩnh và Nguyễn Thanh Hóa vào ngày 30 tháng 11 tới đây.
Truyền thông trong nước, vào ngày 26 tháng 11 cho biết tin vừa nêu, dẫn nguồn từ thông báo của chủ tọa phiên tòa sơ thẩm diễn ra từ sáng ngày 13 tháng 11 xét xử vụ án đường dây đánh bạc nghìn tỷ xuyên quốc gia mà theo ghi nhận là một trong những phiên tòa lớn nhất trong lịch sử ngành tố tụng của Việt Nam.
Sau 10 ngày thẩm vấn và 3 ngày tranh tụng, trong phần bị cáo nói lời sau cùng trước tòa, hai cựu Tướng Công an Phan Văn Vĩnh và Nguyễn Thanh Hóa gửi lời xin lỗi đến Đảng, Chính phủ, Hội đồng xét xử, Viện Kiểm sát và ngành Công an; đồng thời bày tỏ mong muốn xin được giảm nhẹ hình phạt.
Vào ngày 21 tháng 11, Viện Kiểm Sát đề nghị mức án tù 7 năm đến 7 năm rưỡi đối với ông Phan Văn Vĩnh – cựu Tổng Cục trưởng Tổng Cục Cảnh sát và mức án 7 năm 6 tháng tù đến 8 năm tù đối với ông Nguyễn Thanh Hóa – cựu Cục trưởng Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, thuộc Bộ Công An.
Cũng trong lãnh vực tư pháp, truyền thông quốc nội loan tin Tòa án Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh (TAND TP.HCM) dự kiến vào ngày 27 tháng 11 sẽ mở phiên tòa sơ thẩm xét xử 26 bị cáo trong vụ án “cố ý làm trái quy định của nhà nước và gây hậu quả nghiêm trọng” tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á- Dong A Bank.
Báo Thanh Niên Online cho biết vào ngày 26 tháng 11, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an đã dẫn giải hai bị cáo Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ ‘nhôm”) và Trần Phương Bình cùng một số bị cáo khác từ trại giam T16-Bộ Công an vào TP.HCM để tham dự phiên tòa.
Ngoài ra, Hội đồng xét xử còn triệu tập 333 cá nhân và tổ chức tham gia phiên tòa, được dự kiến kéo dài khoảng 1 tháng, từ ngày 27 tháng 11 đến ngày 25 tháng 12 năm 2018.
Trong cùng ngày 26 tháng 11, truyền thông trong nước cũng đưa tin Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao Lê Minh Trí đề cập đến việc xử lý vi phạm của ông Tất Thành Cang, tại cuộc tiếp xúc cử tri ở quận 5, TP.HCM vào sáng ngày 26 tháng 11.
Trước đó, vào ngày 15 tháng 11, Ủy ban kiểm tra trung ương công bố kết luận kiểm tra vi phạm liên quan dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm của ông Tất Thành Cang, Phó bí thư thường trực thành ủy TP.HCM là rất nghiêm trọng, đến mức phải xem xét, thi hành kỷ luật.
Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao Lê Minh Trí nói tại buổi tiếp xúc cử tri quận 5 rằng Ban chấp hành Trung ương Đảng sẽ họp bỏ phiếu để có quyết định kỷ luật ông Tất Thành Cang hay không và nếu có thì kỷ luật bằng hình thức nào.
Ông Lê Minh Trí còn nhấn mạnh trong thời gian tới sẽ tiếp tục điều tra, khởi tố các vụ án tham nhũng lớn và những cán bộ gây ra sai phạm tại Việt Nam.
Kim khâu lại xuất hiện trong dâu tây ở New Zealand
Một chiếc kim khâu được tìm thấy bên trong hộp dâu tây bày bán tại siêu thị ở New Zealand, là vụ thứ hai xảy ra trong những tháng gần đây.
Số dâu tây này được bán trong siêu thị ‘Fresh Choice’ tại thị trấn Geraldine, South Island.
Mới đây, tại Úc đã có gần 200 bài tường thuật nói về việc phát hiện ra có kim khâu giấu trong dâu tây, khiến cả nước hoảng sợ.
Một phụ nữ Úc gốc Việt đã bị bắt giữ với cáo buộc nhét kim khâu vào trái dâu tây để “trả thù”.
Úc bắt một người Việt trong vụ ‘dâu tây chứa kim khâu’
Bà Trinh nhét kim khâu vào dâu tây ‘để trả thù’?
Hiện vẫn chưa rõ hộp dâu tây chứa kim được bày bán sáng hôm thứ Bảy (24/11), là sản phẩm nội địa của New Zealand hay được nhập khẩu từ Úc.
Người phát hiện ra chiếc kim trong giỏ dâu tây không bị thương, phát ngôn viên Bộ Công nghiệp Căn bản của New Zealand (MPI) nói với hãng tin Newshub.
Mặc dù vậy, cửa hàng đã phải dỡ khỏi kệ bán toàn bộ số dâu tây để ‘phòng ngừa’.
MPI nói vụ việc đã được chuyển cho phía cảnh sát để điều tra.
Đây là vụ việc gần nhất xảy ra tại New Zealand kể từ vụ một chiếc kim khâu được tìm thấy trong hộp dâu tây nhập khẩu từ Australia hồi đầu tháng 9.
Hai nhà phân phối thực phẩm lớn nhất của New Zealand là Countdown và Foodstuffs cho biết họ đã ngừng nhập khẩu dâu tây Úc do tâm lý sợ hãi bao trùm khắp nơi.
Trước đó, cả nước Úc sợ hãi khiến hàng trăm hộp dâu tây bị dỡ bỏ khỏi các kệ hàng.
Tuy nhiên, một số tường thuật hóa ra đã đưa tin sai, một số khác được cho là viết kiểu ăn theo hoặc chạy theo tin giật gân đăng trên các mạng xã hội.
Mặc dù vậy, một phụ nữ Úc gốc Việt, bà My Ut Trinh, người bị cáo buộc nhét kim khâu vào trong dâu tây, đã bị bắt giữ hồi đầu tháng.
Bà Trinh làm việc trong một trang trại dâu tây phía bắc Brisbane, bị cho là làm vậy để ‘trả thù’.
Bà phải đối mặt với án 15 năm tù nếu bị kết tội.
https://www.bbc.com/vietnamese/world-46345197
Đà Nẵng: Người Trung Quốc
thuê cả một khách sạn, gây ‘phẫn nộ’
Người dân trong nước bày tỏ sự “phẫn nộ”, sau khi chính quyền thành phố Đà Nẵng phát hiện có đến 38 du khách Trung Quốc thuê nguyên cả khách sạn, sử dụng 55 máy tính làm việc “chưa rõ mục đích” trên lãnh thổ Việt Nam.
Hôm 25/11, lực lượng chức năng TP. Đà Nẵng đã tiến hành điều tra làm rõ mục đích của một nhóm 38 người Trung Quốc (TQ), trong đó có 37 người nhập cảnh Việt Nam bằng thị thực du lịch. Cả 38 người này được cho là đã dùng 55 máy tính làm việc bất hợp pháp tại tầng 7 khách sạn Beach Light tại một khu đất biệt lập, xung quanh cỏ mọc um tùm, hầu như chưa có dân cư sinh sống, theo báo điện tử Infonet.
Ông Hồ Xuân Thịnh, một người dân sống tại thành phố Đà Nẵng, nói với VOA rằng ông cảm thấy “rất phẫn nộ” trước các hành động “không bình thường” của du khách từ quốc gia láng giềng phương Bắc.
Ông nói thêm:
“Việc này ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh của thành phố. Nhưng đây không đơn giản là vấn đề an ninh trật tự bình thường mà còn ảnh hưởng đến các vấn đề lớn hơn, như an ninh quốc gia.”
Việc này ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh của thành phố. Nhưng đây không đơn giản là vấn đề an ninh trật tự bình thường mà còn ảnh hưởng đến các vấn đề lớn hơn, như an ninh quốc gia.
Ông Hồ Xuân Thịnh
Infonet trích lời ông Nguyễn Đức Quý, quản lý khách sạn Beach Light cho hay, số người Trung Quốc này thuê toàn bộ các phòng của khách sạn để sử dụng, và cho biết thêm rằng công an quận Ngũ Hành Sơn cùng với công an thành phố Đà Nẵng, Cục An Ninh Mạng (Bộ Công An) tiến hành kiểm tra nhưng những người này “tỏ ra không hợp tác trong việc lấy lời khai.”
VOA đã liên lạc với ông Võ Công Trí, Phó Bí Thư Thường trực Thành ủy, đồng thời là cựu Trưởng ban Tuyên giáo thành phố, nhưng ông nói ông đang “quá bận” nên không trả lời phỏng vấn.
“Tôi có công việc lỡ dở nên không thể trả lời ngay được,” ông Trí nói.
Sáng 25/11, Đại tá Nguyễn Thanh Tùng, Trưởng Công an quận Ngũ Hành Sơn, xác nhận với báo Infonet rằng công an đang phối hợp với các đơn vị chức năng điều tra, làm rõ mục đích của vụ 38 người Trung Quốc sử dụng 55 máy tính để làm việc tại một khách sạn trên địa bàn quận.
Nhà hoạt động Nguyễn Thúy Hạnh bày tỏ sự “phẫn nộ” trước việc du khách Trung Quốc dùng thị thực du lịch để thực hiện các hoạt động mà bà cho là “phi pháp, mờ ám” tại Việt Nam.
Bà nói:
Việc người Trung Quốc hoạt động tại Đà Nẵng không có gì đảm bảo họ đúng là du khách, mà rất có thể gây hại cho an ninh quốc phòng của Việt Nam. Dường như họ không có biện pháp nào để quản lý người Trung Quốc sống trên đất Việt Nam.
Nhà hoạt động Nguyễn Thúy Hạnh
“Tôi rất phẫn nộ về việc nầy. Tôi là người Việt Nam, sống tại nhà của mình mà còn thường xuyên bị an ninh đến đe dọa, nửa đêm đến kiểm tra hành chính, trong khi đó chính quyền lại không có một biện pháp gì đề phòng, bảo vệ an ninh quốc gia trước việc Trung Quốc luôn tìm cách làm hại Việt Nam. Việc người Trung Quốc hoạt động tại Đà Nẵng không có gì đảm bảo họ đúng là du khách, mà rất có thể gây hại cho an ninh quốc phòng của Việt Nam. Dường như họ không có biện pháp nào để quản lý người Trung Quốc sống trên đất Việt Nam.”
Từ Hà Nội, nhà hoạt động Phạm Viết Đào nhận định về hoạt động “kinh doanh” của “du khách” Trung Quốc trên lãnh thổ Việt Nam:
“Đây là việc vi phạm pháp luật Việt Nam, việc này rất nguy hiểm vì họ sang đây làm ăn phi pháp. Có vài người Trung Quốc vào đấy để làm nhiều chuyện khuất tất và gây nhiều hệ lụy xã hội.”
Ông Đào nói thêm: “Riêng Đà Nẵng là một thành phố chiến lược, đối diện với quần đảo Hoàng Sa, nếu để cho người Trung Quốc vào đó mua đất và ở thì chưa biết chuyện gì sẽ xảy ra. Do đó việc kiểm soát người TQ là việc làm rất lớn, cần phải ra báo động, trách nhiệm chính là của Bộ Công an và Bộ Quốc phòng. Nếu để trình trạng thế này hệ thống bảo vệ an ninh quốc gia bị tê liệt.”
Đà Nẵng là một thành phố chiến lược, đối diện với quần đảo Hoàng Sa, nếu để cho người Trung Quốc vào đó mua đất và ở thì chưa biết chuyện gì sẽ xảy ra. Do đó việc kiểm soát người TQ là việc làm rất lớn, cần phải ra báo động, trách nhiệm chính là của Bộ Công an và Bộ Quốc phòng. Nếu để trình trạng thế này hệ thống bảo vệ an ninh quốc gia bị tê liệt.
Nhà hoạt động Phạm Viết Đào
Các nhà hoạt động nói qua vụ này cho thấy việc quản lý người Trung Quốc của chính quyền Việt Nam “quá lỏng lẻo, lơ là.”
Bà Nguyễn Thúy Hạnh nói:
“Luật đặc khu của VN chưa được thông qua nhưng vùng Vũng Áng gần như đã là một đặc khu (của TQ) rồi. Lao động TQ nhởn nhơ trên đất VN, bây giờ đến lượt du khách tự do quá hạn. Việc này vô cùng nguy hiểm. Tôi không hiểu chính quyền quá cả tin vào TQ hay quá nhu nhược để cho TQ muốn làm gì thì làm trên đất nước của chúng tôi. Việc này không thể chấp nhận được.”
Việt Nam chính thức cho phép khách Trung Quốc tự lái xe vào Lạng Sơn
Đà Nẵng được ghi nhận là nơi mà người Trung Quốc mua đất nhiều nhất, thậm chí còn hình thành cả “phố Trung Quốc”.
VOV cho biết trên các tuyến đường Trường Sa, Võ Nguyên Giáp, Nguyễn Văn Thoại thuộc quận Sơn Trà và quận Ngũ Hành Sơn của TP.Đà Nẵng có rất nhiều nhà hàng, quán ăn, khách sạn trưng biển hiệu bằng tiếng Trung Quốc. Những tuyến đường này được cho là “phố Trung Quốc” bởi phần đông hàng quán, khách sạn phục vụ chủ yếu cho du khách Trung Quốc.
Báo điện tử Dân Trí hôm 22/11 tường thuật rằng cử tri thành phố đã yêu cầu chính quyền làm rõ thông tin về việc nhiều người Trung Quốc mua các lô đất ven biển, gần phi trường
Từ năm 2015, báo VietNamNet từng đưa cảnh báo về hàng chục người dân địa phương đứng tên mua đất ven biển cho người Trung Quốc. Khi ấy nhiều người Trung Quốc được cho là đã “núp bóng” 71 người dân Đà Nẵng, mua 137 khu đất gần khu vực quân sự, được coi là mang tính chiến lược ở miền trung Việt Nam.
Một số nhà phân tích nói với VOA Việt Ngữ rằng người Việt quan ngại về ý đồ của Trung Quốc, nhất là khi quốc gia láng giềng khổng lồ không che giấu tham vọng thâu tóm biển Đông, trong khi người dân trong nước rất “dị ứng” với sự có mặt của người Trung Quốc, dù trên biển hay đất liền, dù là du khách, lao động phổ thông hay doanh nhân.
https://www.voatiengviet.com/a/da-nang-nguoi-tq-thue-ca-mot-khach-san-gay-phan-no/4674133.html
Những quan ngại về dự án thủy lợi Cái Lớn Cái Bé
Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là vùng hạ lưu cuối cùng của sông Mekong, thành hình hơn 3000 năm trước do bồi tụ phù sa. Đây là một đồng trũng có vùng bị ngập nước vào mùa mưa và vùng ngập mặn vào mùa khô ; đất bị nhiễm phèn, nhiễm mặn.
Hệ thống thủy lợi theo nguyên tắc trị thủy ở đồng bằng sông Hồng, được xây dựng sau năm 1975 đã giúp Việt Nam, chỉ trong vòng một thế hệ, từ một nước nghèo, nơi mà Nhà nước phải chia khẩu phần gạo theo nhân khẩu, trở thành một trong số các quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu trên thế giới và có mức thu nhập trung bình.
Nhưng sau vài năm, lần lượt lộ ra những tác động tiêu cực trên môi trường và những bất cập của các công trình thủy lợi ở ĐBSCL. Đê bao làm ruộng đồng mất đi nguồn dinh dưỡng quan trọng. Rửa chua tháo phèn cải tạo đất đai lại làm ô nhiễm và acit hóa nguồn nước trong các sông rạch. Xây đê biển và các cống hạn chế nước mặn xâm nhập vào mùa khô để trồng lúa thì lại tạo nên mâu thuẫn mặn- ngọt, làm gián đoạn giao thông thủy nội địa ở các địa phương, làm chết các loại rừng phòng hộ ở ven biển.
Những vấn đề môi trường to lớn này đã thúc đẩy các nhà khoa học trong và ngoài nước kêu gọi chính phủ thực hiện các biện pháp hài hòa giữa lợi ich kinh tế và môi trường trong dài hạn. Nhưng bất chấp mọi quan ngại của nhiều tầng lớp trong xã hội, Bộ Nông Nghiệp & Phát Triển Nông Thôn (BNN&PTNT) vẫn tổ chức thảo luận triển khai dự án thủy lợi Cái Lớn Cái Bé (CLCB). Điều này gây lo ngại và bất đồng trong giới các nhà khoa học về những tác động môi trường và hiệu quả của dự án.
Hôm nay chúng tôi xin mời quý vị nghe ý kiến của tiến sĩ Huỳnh Long Vân, thuộc nhóm Nghiên cứu Văn Hóa Đồng Nai Cửu Long Úc Châu, trả lời phỏng vấn RFI từ Sydney.
Tiến sĩ Huỳnh Long Vân, Sydney23/11/2018Nghe
RFI : Thưa ông Huỳnh Long Vân, để thính giả hiểu rõ hơn vấn đến, trước hết xin ông nói sơ qua về Dự án thủy lợi Cái Lớn Cái Bé?
TS Huỳnh Long Vân : Vùng dự án này được giới hạn phía Bắc là kênh Cái Sắn, phía Nam và Đồng Nam là kênh Quản Lộ-Phụng Hiệp, phía Đông Bắc là sông Hậu và phía Tây là vịnh Thái Lan, trên địa bàn của 6 tỉnh thành Kiên Giang, Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Hậu Giang và Cần Thơ.
Các mục đích của dự án là : Kiểm soát mặn, giải quyết mâu thuẫn giữa nuôi trồng thủy sản ven biển và sản xuất nông nghiệp trong vùng ; ứng phó với biến đổi khí hậu, tạo nguồn nước ngọt cho vùng ven biển vào mùa khô, phòng chống cháy rừng ; tăng cường khả năng thoát lũ, tiêu úng, tiêu chua cải tạo đất phèn ; kết hợp giao thông thủy bộ trong vùng dự án
RFI : Thưa ông Huỳnh Long Vân, vậy các nhà khoa học có những quan ngại gì về các mục tiêu của dự án này, trước hết là về mục tiêu kiểm soát mặn, giải quyết mâu thuẫn mặn – ngọt ?
TS Huỳnh Long Vân : Công trình CLCB không thể ngặn mặn cho toàn vùng của dự án, mà chỉ chận được nước biển tràn vào từ vịnh Thái Lan, vì nước mặn còn xâm nhập vào vùng dự án từ biển Đông theo hướng từ sông Hậu qua ngả sông Cái Côn, rạch Mái Dầm, hướng từ Đại Ngải Sóc Trăng theo các kênh trục và hướng Bạc Liêu đổ về Phụng Hiệp, Long Mỹ, Vị Thanh, thuộc tỉnh Hậu Giang, một đơn vị nằm trong vùng của dự án. Vì thế, mục tiêu kiểm soát mặn của dự án không đạt được, ngay cả sau khi giai đoạn 2 của công trình được hoàn tất.
Xây cống ngăn mặn không giải quyết, mà ngược lại gây ra mâu thuẫn giữa mặn và ngọt : Dự án Quản Lộ-Phụng Hiệp ngọt hoá bán đảo Cà Mau, có trị giá đầu tư gần 1400 tỉ đồng (thời giá 1990), với hàng trăm cống đập, đê biển, đê sông ngăn mặn, được xây dựng với mục đích đưa nước ngọt từ sông Hậu về bán đảo Cà Mau, cấp nước tưới ruộng lúa cho tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau và Kiên Giang. Tuy nhiên, sau 5 năm xây dựng đã bộc lộ những bất cập trong mục tiêu, gây bất mãn và thất vọng cho người dân địa phương. Hàng trăm nông dân đã đòi phá cống, phá đập để lấy nước mặn nuôi tôm. Để giải quyết mâu thuẫn mặn-ngọt, chính phủ đã quyết định chuyển đổi 450.000 ha đất trồng lúa sang nuôi tôm và mô hình tôm-lúa được áp dụng.
Dự án Ngọt hóa bán đảo Cà Mau xem như thất bại, phá sản, là một bài học đắt giá và một kinh nghiệm quý báu cho thấy xây công trình thủy lợi Cái Lớn Cái Bé sẽ không đem lại sự hài hòa mặn – ngọt.
RFI : Thưa ông Huỳnh Long Vân, dự án CLCB cũng tiềm ẩn những nguy cơ gì đối với các loại thủy sản nuôi trồng trong vùng ?
TS Huỳnh Long Vân : Nghêu, sò, tôm, cua biển và một số thủy sản mặn, lợ khác được nuôi trồng ở 2 huyện ven biển An Minh và An Biên nằm trong vùng của dự án. Nếu hai cống thủy lợi CLCB được thiết kế và đóng lại vào mùa khô, khối nước bên trong sẽ bị ô nhiễm do tích tụ các chất phế thải, thuốc bảo vệ thực vật, phân bón v.v. và khi cống mở, nguồn nước ô nhiễm này sẽ theo nước ròng thoát ra cửa biển, làm thủy sản bên ngoài cống và ở vùng ven biển cận kề chết trắng.
Cá tép nước ngọt di chuyển từ sông rạch ra các bãi đẻ nơi cửa sông để sinh sản và các ấu trùng ngược lại theo dòng triều vào bên trong sông tìm các bãi ăn để tăng trưởng. Vì thế, khi được xây, các cống ngăn mặn CLCB sẽ làm gián đoạn chu trình sinh trưởng của thủy sản nước ngọt và lượng cá tôm trong sông sẽ giảm dần.
Như thế khó có thể đồng thuận với lập luận cho rằng dự án CLCB sẽ góp phần ổn định phát triển sản xuất thủy sản ở vùng ven biển tỉnh Kiên Giang.
RFI : Thưa ông Huỳng Long Vân, còn các mục tiêu ứng phó BĐKH, nước biển dâng, tạo nguồn nước ngọt cho vùng ven biển, phòng chống cháy rừng có còn phù hợp với tình hình của vùng đồng bằng sông Cửu Long hiện nay ?
TS Huỳnh Long Vân : Những người chủ trương công trình CLCB cho rằng ĐBSCL có trọng trách đảm bảo an ninh lương thực và do tình hình hạn hán năm 2016, nước biển dâng và nguồn nước ngọt sẽ cạn kiệt do tác động từ thượng nguồn, nên cần cấp bách xây dựng công trình CLCB.
Quan niệm ĐBSCL có trọng trách đảm bảo an ninh lương là tư duy thuộc về quá khứ, vì theo tinh thần nghị quyết 120/NQ-CP phát triển bền vững ĐBSCL, chính phủ có chủ trương chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp sang làm kinh tế nông nghiệp, chú trọng đến chất lượng hơn số lượng.
Nước biển dâng do tác động của BĐKH chỉ khoảng 3mm/năm, trong khi ĐBSCL bị sụt lún trung bình khoảng 3cm/năm, tức 10 lần nhiều hơn và nguyên nhân chính là do khai thác nước ngầm để phục vụ sản xuất và sinh hoạt. Xây công trình CLCB gây thêm ô nhiễm, gián tiếp tạo thêm môt động lực làm gia tăng tốc độ sụt lún và ĐBSCL sẽ chìm trong nước biển sớm hơn, không cần đến ảnh hưởng của nước biển dâng do tác động của BĐKH. Vì thế, “cấp bách xây dựng công trình CLCB để ứng phó với BĐKH và nước biển dâng” là điều không hợp lý.
Ngoài ra công trình CLCB làm gián đoạn sự trao đổi chất dinh dưỡng giữa nước sông với thủy triều, làm mất đi môi trường nước lợ, vì thế sẽ làm cho rừng ngập mặn như rừng đước, rừng nước lợ với cây dừa nước chết dần, từ đó làm suy giảm khả năng ứng phó với những tác động của BĐKH, giông bảo, sạt lở bờ biển và phá vỡ kế hoạch tái tạo rừng ngập mặn ở ven biển được một số quốc gia như Đức, Hà Lan v.v.. tài trợ.
Vềmục tiêucung cấp nước ngọt cho vùng ven biển và phòng chống cháy rừng, dự án CLCB sẽ chuyển nước sông Hậu theo ngả kênh đào Thốt Nốt và kênh trục KH6 cung cấp nước ngọt cho vùng bán đảo Cà Mau. Tuy nhiên, ở phía Tây sông Hậu có chằng chịt những kênh đào thẳng góc với nhau, có nhiều vùng giáp nước, các kênh bị bồi lấp, nên không đủ khả năng chuyển tải nước từ sông Hậu đến cuối kênh. Theo dự tính, kênh Thốt Nốt và KH6 sẽ được nạo vét, nhưng thử hỏi có bảo đảm đem được nước sông Hậu đến khu vực ven biển phía Tây không ? Vì trước đây, trong dự án Ngọt hóa bán đảo Cà Mau, có dự trù dẫn nước ngọt của sông Hậu theo ngả sông Cái Côn, kênh Quản Lộ-Phụng Hiệp tưới ruộng đất bán đảo Cà Mau, nhưng đã thất bại vì nguồn nước chỉ đến địa hạt Sóc Trăng.
RFI : Thưa ông Huỳng Long Vân, dự án CLCB cũng được cho là nhằm chống những tác động của các đập thủy điện ở thượng nguồn. Mục tiêu này có đúng không ?
TS Huỳnh Long Vân : Nói rằng vì những tác động của các đập thủy điện ở thượng nguồn khiến nguồn nước bị cạn kiệt vào mùa khô và nước biển dâng, nên phải xây dựng công trình CLCB là hoàn toàn sai, vì tác động tiêu cực của các đập thủy điện là giữ lại phù sa và ngăn trở các loài cá di chuyển đến các nơi sinh sản và tăng trưởng.
Vận hành đập thủy điện không giữ lại nước như lầm tưởng, mà có hệ quả ngược lại. Thật vậy, từ khi các đập thủy điện của Trung Quốc xây trên dòng chính sông Mêkông vận hành, lưu lượng dòng chảy của sông Mêkông đo được tại trạm quan trắc Chiang Saen, nơi biên giới Trung Quốc và Lào, đã tăng khoảng 30% vào mùa khô.
Nếu vì lo ngại việc Thái Lan và Cam Bốt chuyển nguồn nước sông Mêkông để gia tăng sản xuất nông nghiệp, làm cạn kiệt nguồn nước dòng chính sông Mekong mà xây công trình CLCB và trữ ngọt bằng cách chuyển nước sông Hậu vào vùng dự án, thì đây quả thật là một lập luận thơ ngây và đầy mâu thuẫn, vì dự kiến này không phải để ứng phó, mà thực ra đồng lõa với 2 quốc gia láng giềng làm cạn kiệt dòng nước sông Mêkông.
Trước tình huống này, đúng ra phải tiết kiệm nước ngọt bằng cách bỏ lúa vụ 3, giảm dần diện tích trồng lúa ở vùng ven biển phía Tây, hay cấy trồng các loại lúa chịu mặn sẵn có, hoặc thay vì công trình CLCB, nhà nước nên đầu tư xây dựng một nhà máy chế biến nước ngọt từ nước biển, hoàn toàn thân thiện với môi trường, để giải quyết bài toán mặn – ngọt và giảm thiểu tình trạng ô nhiễm của ĐBSCL.
RFI : Các nhà khoa học có những quan ngại gì về tác động môi trường và những lợi ích không thiết thực của dự án CLCB ?
TS Huỳnh Long Vân : Bản Đánh giá Tác động Môi trường của dự án do Viện Kỹ thuật Biển-Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam thực hiện cho rằng khi vận hành, các cống chỉ đóng trong mùa khô từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau, mỗi tháng đóng cửa cống vài ngày, mỗi ngày đóng vài giờ để kiểm soát mặn. Tất cả thời gian còn lại cửa cống luôn mở để nước được lưu thông, do đó ô nhiễm môi trường rất ít.
Nhưng tác động của thủy triều Biển Đông, Biển Tây, và dòng nước sông Hậu trên vùng dự án rất phức tạp, nên việc vận hành các cống không hề đơn giản như tuyên bố.
Ngoài việc trấn an với tác động môi trường rất nhỏ, báo cáo còn cho rằng công trình CLCB sẽ đem lại lợi ích từ gia tăng diện tích trồng lúa 3 vụ, nhưng quên đi một hậu quả là mỗi ha lúa 3 vụ phải cần đến 7.5kg thuốc bảo vệ thực vật. Vùng dự án rộng hơn 900 ngàn ha và chỉ một phần của diện tích tự nhiên này trồng lúa 3 vụ, thì môi trường cũng sẽ bị ô nhiễm đến mức độ rất đáng ngại.
Tóm lại, dự án thủy lợi CLCB là một công trình rất tốn kém, tổn phí gần 7.000 tỷ đồng, nhưng phần tác động môi trường được đánh giá sơ sài, chủ quan, những lợi ích nêu lên trong đề cương xét ra rất mâu thuẫn, khó tin, tuy nhiên hiện đang manh nha từng bước tiến hành xây dựng.
Những nghiên cứu khoa học và tham khảo với người dân và cán bộ địa phương của một số nhà khoa học chuyên ngành ở ĐBSCL, cùng những thất bại của những công trình thủy lợi trước đây, cho thấy những mục tiêu dự án CLCB đề ra khó có thể đạt được và sẽ gây ra vô vàn hệ lụy về môi trường cho một vùng rộng lớn gần bằng ¼ diện tích ĐBSCL.
Vì thế, thay mặt Nhóm Nghiên cứu Văn hóa Đồng Nai Cửu Long Úc châu, tôi xin kiến nghị thủ tướng chính phủ Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam không phê duyệt dự án thủy lợi CLCB, một công trình có khả năng phá vỡ chiến lược phát triển bền vững ĐBSCL ứng phó với BĐKH của Nghị quyết 120 /NQ-CH do chính TT phê duyệt và ban hành vào ngày 17/11/2017.
http://vi.rfi.fr/viet-nam/20181126-nhung-quan-ngai-ve-du-an-thuy-loi-cai-lon-cai-be