Quan hệ Việt Đức tiếp tục xấu.
Thứ Ba, 6 tháng 3, 2018
Đó là việc Việt Nam đề nghị Đức mang về 700 chiếc xe hơi BMW đang bị hải quan Việt Nam giữ tại kho bãi ở cảng Sài Gòn.
Phòng tham tán thương mại sứ quán Đức ở Việt Nam choáng váng trước yêu cầu tráo trở này của chính phủ Việt Nam.
Vụ việc giam giữ 700 chiếc xe này bắt đầu từ việc con trai bộ trưởng Tài Chính Đinh Tiến Dũng đến đại lý Euro Auto mua xe BMW vào quý 3 năm 2016, trong quá trình mua bán, bực tức vì thái độ của nhân viên đối với mình. Người con trai của bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đã đập chiếc xe anh ta mua, đồng thời tuyên bố sẽ cho đại lý phá sản, giám đốc đi tù. Là con trai của bộ trưởng Tài Chính, anh ta cũng là trợ lý của bộ trưởng công an Tô Lâm.
Ngay sau đó vài tuần, bộ Tài Chính đã có công văn đề nghị thuế quan và hải quan cùng với công an vào làm rõ những sai phạm ở đại lý Euro Auto châu Âu. Giám đốc đại lý bị bắt, Euro Auto bị truy thu thuế, đại lý ngừng hoạt động và phá sản.Vào hồi tháng 7 năm 2017, thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trong chuyến đi đến Châu Âu đã đề xuất với Đức cách giải quyết số xe này, Phúc đưa ra đề nghị thay nhà đại lý Euro Auto của Mã Lai, bằng nhà đại lý Trường Hải của Việt Nam. Phía BMW đã đồng ý với yêu cầu của Phúc, cuộc chuyển giao giữa Euro Auo và Trường Hải đang diễn ra thì bất ngờ chính phủ Việt Nam đòi BMW phải mang xe về. Đổi lại Phúc có một đề nghị Đức cho dẫn độ Trịnh Xuân Thanh về Việt Nam.
Phía Đức đã nại ra lý do luật pháp và hiến pháp Đức quy định, chính phủ Đức không thể làm trái điều đó để thực hện đề nghị của chính phủ Việt Nam. Chính phủ Đức không thể làm trái luật, nhưng chính phủ Việt Nam thì không có gì là không thể, ngay lập tức trung tương Đường Minh Hưng, anh hùng lực lượng vũ trang Việt Nam, uỷ viên ban chống khủng bố Việt Nam bay sang Đức thực hiện vụ bắt cóc ngoạn mục và đưa Trịnh Xuân Thanh về Việt Nam.
Phía Đức phản ứng gay gắt về vụ bắt cóc này, người Đức trục xuất cán bộ ngoại giao Việt Nam là ông Nguyễn Đức Thoa, đại diện an ninh tình báo Việt Nam và huỷ bỏ ngoại giao đối tác chiến lược với Việt Nam, ngừng làm việc cấp chính phủ. Mọi việc chỉ giao dịch ở cấp lãnh sự.
Việt Nam lập tức tung tin trong dư luận rằng nước Đức có thái độ thù địch, đồng thời tiếp tục mang vụ 700 chiếc xe ra làm mồi mặc cả với Đức.
Trước thềm quyết định hiệp ước thương mại Eu với Việt Nam, chính phủ Việt Nam một lần nữa mang những chiếc xe này ra làm áp lực thoả thuận. Rất khôn ngoan, phía Việt Nam đã cho thông quan một phần trong số 700 xe để bày tỏ ý định của mình.
Ngày 2 tháng 3 năm 2018 , nhật báo Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) đưa tin, liên minh Châu Âu tiếp tục trì hoãn hiệp định thương mại với Việt Nam, đồng thời nước Đức cũng tuyên bố tiếp tục điều tra vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh bằng việc truy tố một người Việt tên là Nguyễn Hải Long vì tội tiếp tay trong vụ bắt cóc. Theo luật Đức nếu đến thời hạn này , không ra lệnh truy tố thì ông Long phải được thả về. Như vậy Việt Nam vẫn chưa thoả thuận được với Đức để người Đức ém nhẹm vụ bắt cóc này.
Tuy nhiên trong bối cảnh ảm đạm quan hệ Việt Đức, vẫn có những điểm phát triển tốt. Chẳng hạn cách đây vài hôm, vào ngày 28 tháng 2 chính phủ Đức hứa hẹn sẽ tăng tiền trợ cấp cho những người Việt Nam nào bị bắt buộc rời khỏi Đức, nếu tự nguyện sẽ được hỗ trợ tiền 1200 euro tiền vé và và 1000 euro cầm tay.
Ở Đức có hàng ngàn đến chục ngàn người Việt không có giấy tờ hợp pháp để ở lại Đức, họ xâm nhập vào lãnh thổ Đức qua đường vượt biên giới từ Nga sang. Số lượng người Việt này đa số là thanh niên ở nông thôn đến tuổi lao động, ở quê nhà họ không tìm được việc làm, họ đã phải đặt nhà cho ngân hàng để lấy tiền đi sang Nga trên danh nghĩa du lịch, từ Nga họ trốn vào Đức. Tại Đức họ sống bất hợp pháp và làm việc lậu, dành dụm tiền để gửi về nhà trả nợ số tiền vay ngân hàng ra đi , số tiền này dao động từ 8 đến 12 ngàn usd cho mỗi người, có những đường dây đưa người từ Việt Nam làm trọn gói như vậy.
Những thanh niên Việt Nam trốn đến nước Đức lao động như vậy, thoát cho chính phủ Việt Nam gánh nặng tạo công ăn việc làm cho họ, đã thế Việt Nam lại có nguồn ngoại tệ từ những người này gửi về. Chính phủ Đức biết khá rõ, nhưng do tính nhân đạo của người Đức và do bản chất người Việt trốn đến Đức cũng khá ôn hoà, hiền lành so với các sắc tôc khác cũng trốn lâụ vào Đức, nên chính phủ Đức không đặt nặng vấn đề phải triệt để với người Việt Nam nhập cư bất hợp pháp.
Việc những thanh niên này buộc phải bị trả về Việt Nam, sẽ mang đến nhiều vấn đề nghiêm trọng, chẳng hạn như chuyện trả nợ ngân hàng khi đặt sổ đỏ vay tiền, công ăn và việc làm của họ về Việt Nam sẽ ra sao. Phía chính phủ Việt Nam tìm mọi cách để thoái thác , né tránh hoặc hạn chế tối thiểu chuyện nhận người về. Nếu xét theo góc độ này, thì việc Đức tuyên bố mới đây hỗ trợ thêm tiền cho người Việt bị bắt hồi hương, là một điều trái mong đợi của chính phủ Việt Nam.
Điều ấy có nghĩa , sẽ gia tăng việc kiểm tra, lùng bắt những người Việt sống và làm việc bất hợp pháp tại Đức trong thời gian tới đây.
Nếu một thanh niên Việt Nam đến Đức theo đường lâụ như trên tốn trung bình 10 ngàn USD và trông đợi vào tương lai phía trước. Chỉ cần tính 1000 người thôi con số đã là 10 triệu USD đã vay từ các ngân hàng Việt Nam.Nếu họ bị trả về thì số tiền họ mượn ngân hàng ra đi đã mất trắng.
Việc bắt cóc Trịnh Xuân Thanh mang về để xử tội tham nhũng mấy trăm ngàn USD, được cái tiếng chống tham nhũng cho đảng và cá nhân ông tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Đổi lại là trả giá bằng những thiệt hại như trì hoãn hiệp ước thương mại, hủy bỏ quan hệ ngoại giao đối tác chiếc lược, sắp tới là những số phận các thanh niên Việt Nam trốn đến Đức như trên
Đến nay phía Việt Nam không hề có thiện chí cải thiện vấn đề quan hệ, việc thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gợi ý việc thông quan vài trăm xe BMW mà báo chí Việt Nam tung hô là sáng kiến tháo gỡ, đó không phải là giải pháp kiến tạo để cải thiện quan hệ sau sai trái vụ bắt cóc TXT. Đó chỉ là việc sửa chữa những sai phạm trong riêng vụ xe ô tô mà thôi. Với tư duy nghĩ rằng một hành động cho thông quan mấy trăm xe BMW sẽ trả đủ cho Đức về vụ bắt cóc TXT lẫn vụ bắt xe là tư duy thiển cận.