Bản tin Biển Đông ngày 04/10

Ngày đăng 04-10-2017.

BĐN

Ngày 3/10, trang The Economic Times đưa tin, phát biểu tại cuộc hội đàm diễn ra ở Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha đã tái khẳng định cam kết chung về việc duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông và giải quyết hòa bình các tranh chấp ở khu vực trong bối cảnh Trung Quốc đang tăng cường phô trương sức mạnh quân sự tại điểm nóng này. Hai bên đặc biệt nhấn mạnh, việc giải quyết tranh chấp Biển Đông cần tuân thủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý, phù hợp với các nguyên tắc của luật pháp quốc tế được thừa nhận rộng rãi và Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS). Bên cạnh đó, hai nhà lãnh đạo cũng hoan nghênh việc ASEAN và Trung Quốc thông qua khung Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC), kêu gọi các bên sớm ký kết COC. Tổng thống Trump và Thủ tướng Chan-o-cha cũng khẳng định các bên cần có cách tiếp cận hợp tác nhằm xây dựng một Biển Đông hòa bình, ổn định và bền vững.

ABS-CBN đưa tin, ngày 3/10, Đại diện Đảng Magnalo, Philippines Gary Alejano cho biết ông đã nhận được thông tin nói rằng các tàu Trung Quốc lại xuất hiện ở các vùng nước gần Đá Thị Tứ và 03 bãi đá ở gần đó. Cụ thể, ông cho hay “có 3 tàu quân dân biển và 1 tàu của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã bị phát hiện khi hiện diện ở cách các bãi đá 1 – 5 hải lý” và cho rằng “đây là điều dễ hiểu vì đá Su Bi cũng nằm ở gần các bãi đá này”. Ông cũng thông tin thêm rằng các bãi đá nằm trong phạm vi 12 hải lý của Đá Su Bi và Đá Thị Tứ. Dựa trên thông tin này, ông khẳng định “các lực lượng của Trung Quốc đang triển khai các chiến thuật mới. Họ đang quấy rối các tàu tuần tra của Philippines bằng cách liên tiếp đưa ra cảnh báo và phản đối các tàu Philippines tiếp cận hay tuần tra ở khu vực các bãi đá”.

Ngày 3/10, tạp chí The Diplomat đăng bài viết “Tác động vượt ra ngoài không gian của tranh chấp Biển Đông” của Roncevert Ganan Almond, Phó Chủ tịch Tập đoàn Wicks, dựa trên phát biểu của ông tại Đại hội Thiên văn Quốc tế lần thứ 68 tại Adelaide, Úc.

Trong bài viết, tác giả nhấn mạnh sự cần thiết của việc nghiên cứu về những bài học trong lịch sử và nhìn vào những gì đã và đang diễn ra trong tranh chấp Biển Đông, đặc biệt là sau khi Tòa Trọng tài vụ kiện Biển Đông giữa Philippines và Trung Quốc ra Phán quyết ngày 12/7/2016, để dự báo trước một số vấn đề có thể làm phát sinh những tranh chấp pháp lý và địa chính trị đối với khu vực ngoài không gian trong tương lai. Qua đó, ông Almond rút ra được 05 nguyên tắc chính được xem xét cho các lĩnh vực chung vượt ra ngoài biên giới quốc gia như khoảng không vũ trụ: (i) các yêu sách đối với các khu vực ngoài khoảng không vũ trụ sẽ được thúc đẩy bởi nhu cầu thực hiện các quyền tự do, tăng cường sử dụng và áp dụng các tiến bộ công nghệ, những vấn đề có thể ảnh hưởng tới các nguyên tắc được thiết lập nhằm bảo vệ khoảng không vũ trụ dưới danh nghĩa “di sản chung của nhân loại” (ii) giải quyết được các vấn đề pháp lý phát sinh từ các yêu sách đối kháng trong các lĩnh vực mới là cần thiết do những lĩnh vực này đòi hỏi các bên phải đàm phán về các quyền chủ quyền và kinh tế, (iii) trong các lĩnh vực cùng quan tâm liên quan đến khoảng không vũ trụ, lợi ích an ninh sẽ “đi sau” các lợi ích kinh tế, (iv) việc tăng cường sử dụng và khai thác các lĩnh vực mới và các hành động để tìm kiếm các quyền lợi này, khó có thể tránh khỏi việc gây ra tác động đến môi trường và (v) việc giải quyết hòa bình các tranh chấp ngoài phạm vi biên giới quốc gia không thể thiếu đi ý chí chính trị.