Tin khắp nơi – 27/03/2017
Nam Hàn ‘muốn bắt’ cựu Tổng thống Park Geun-hye
Các công tố viên Nam Hàn xin lệnh bắt cựu Tổng thống Park Geun-hye, vì vai trò của bà trong vụ bê bối tham nhũng.
Đầu tháng 3/2017, bà Park mất quyền miễn trừ truy tố và bị cách chức sau khi tòa án hiến pháp ủng hộ quyết định của Quốc hội luận tội bà.
Bà Park bị buộc tội về việc cho phép bạn thân Choi Soon-sil tống tiền các công ty lớn.
Bà Park phủ nhận các cáo buộc.
Bà Park Geun-hye rời khỏi dinh Tổng thống
Tổng thống Nam Hàn Park Geun-hye bị phế truất
Cựu tổng thống xin lỗi công chúng vào tuần trước, trước khi bị thẩm vấn trong 14 giờ.
Thông cáo của các công tố viên hôm 27/3 cho biết: “Vụ này rất nghiêm trọng khi nghi phạm biểu lộ hành vi lạm quyền của tổng thống khi buộc các công ty phải quuyên tiền.”
Các công tố viên cho rằng các bằng chứng như ổ cứng máy tính có thể bị tiêu hủy nếu như bà Park không bị bắt, phóng viên BBC Stephen Evans tại Seoul nói.
Bà Choi bị buộc tội hối lộ, tham nhũng và đã ra tòa.
Tại sao bà Park bị phế truất?
Tâm điểm của vụ việc là tình bạn thân thiết giữa bà Park và bà Choi.
Bà Choi bị cáo buộc lạm dụng quan hệ thân thiết với tổng thống để gây áp lực buộc các doanh nghiệp phải đóng góp hàng triệu đôla cho các quỹ phi lợi nhuận mà bà kiểm soát.
Người thừa kế tập đoàn điện tử Samsung, Lee Jae-yong, đã bị bắt giữ vì vai trò của ông ta trong scandal này.
Người thừa kế hãng Samsung sẽ bị truy tố
Bà Park, 65 tuổi, bị cáo buộc cho phép bà Choi có quyền tiếp cận các văn bản chính thức của chính phủ.
Quốc hội bỏ phiếu luận tội bà Park hồi tháng 2016.
Ngày 10/3, Toà án Hiến pháp ra phán quyết rằng hành động của bà Park “làm suy yếu nghiêm trọng tinh thần dân chủ và pháp quyền”.
Các thẩm phán cho biết bà đã phạm luật khi cho phép bà Choi can thiệp vào công việc chính phủ và vi phạm nguyên tắc bảo mật khi rò rỉ nhiều tài liệu.
Bà Park đã “che giấu hoàn toàn sự can thiệp của Choi và phủ nhận việc này mỗi khi có nghi ngờ và thậm chí còn chỉ trích những người nêu nghi vấn”, phán quyết của tòa cho hay.
http://www.bbc.com/vietnamese/world-39402420
Hong Kong sẽ truy tố những thủ lĩnh Cách Mạng Dù
Ít nhất 9 lãnh tụ tranh đấu Hồng Kong mới được cảnh sát thông báo sẽ bị truy tố dưới nhiều tội danh khác nhau, liên quan đến vai trò của họ khi tổ chức cuộc biểu tình đòi dân chủ và tự do bầu cử hồi 2014.
Cuộc biểu tình được thế giới biết đến dưới tên Cách Mạng Dù đã làm tê liệt hệ hoạt động của Hồng Kong trong nhiều tuần lễ, trước khi bị cảnh sát đặc khu dẹp tan.
Quyết định truy tố một số lãnh tụ của cuộc tranh đấu diễn ra chỉ một ngày sau khi Bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga được Hội Đồng Bầu Cử chọn làm tân đặc khu trưởng đặc khu Hồng Kong. Hội Đồng này gồm 1.200 người, với đa số áp đảo là những người thân Bắc Kinh.
Trong lúc cuộc bầu cử diễn ra bên trong Trung Tâm Hội Nghị Hồng Kong, những nhà tranh đấu và một số người ủng hộ đã tụ tập ở phía ngoài để phản đối, gọi đây là cuộc bầu cử giả hiệu vì cả người ứng cử lẫn người bỏ phiếu bầu đều do Bắc Kinh chọn lựa.
Bắc Kinh nổi giận vì quan chức Nhật thăm Đài Loan
Bắc Kinh lên tiếng phản đối việc Phó Thủ Tướng Nhật Bản Jiro Akama sang thăm Đài Bắc, cảnh báo điều này có thể gây thêm trở ngại cho mối quan hệ đang ở giai đoạn nguội lạnh giữa 2 nước.
Trong cuộc họp báo sáng nay tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Hoa Xuân Oánh của Bộ Ngoại Giao Trung Quốc nói rằng việc Phó Thủ Tướng Nhật sang thăm Đài Bắc vi phạm lời cam kết chỉ có một nước Trung Hoa mà Tokyo đã công nhận. Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc cũng nói rằng Nhật Bản từng cam kết không đưa các viên chức chính quyền trung ương sang thăm Đài Loan.
Theo Bộ Thông Tin Nhật Bản, ông Jiro Akama sang Đài Loan hôm thứ Sáu tuần trước để dự hội nghị về phát triển du lịch và trở về Tokyo vào buổi chiều cùng ngày.
Hãng thông tấn Nhật Bản NHK đưa tin nói khi đến phi trường Đài Bắc, Phó Thủ Tướng Akama nói rằng chuyến đi của ông không thay đổi quan hệ với Bắc Kinh và với Đài Loan.
Malaysia ‘thẩm vấn nghi phạm’ vụ Kim Jong-nam
Tin cho hay cảnh sát Malaysia hôm Chủ nhật 26/3 đã vào bên trong đại sứ quán Bắc Hàn ở Kuala Lumpur để thẩm vấn nghi phạm vụ sát hại Kim Jong-nam tại đây.
Nghi phạm này được cho là Hyon Kwang Song, 44 tuổi, bí thư thứ hai của tòa đại sứ.
Báo tiếng Trung China Press xuất bản tại KL nói điều này có nghĩa có thể hai bên Malaysia và Bắc Hàn đã đạt được thỏa thuận gì đó sau một thời gian bất đồng quanh vụ sát hai anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un.
Một tờ báo khác, The Sun Daily, thì nói thi thể của ông Kim Jong-nam, người bị tấn công ở sân bay KL hôm 13/2, đã được giao trả cho gia đình ông và sẽ được chuyển tới Macau vào ngày thứ Ba 28/3.
BBC chưa kiểm chứng độc lập được các thông tin trên.
Nghi phạm Bắc Hàn là con trai cựu đại sứ
Quan chức sứ quán Bắc Hàn ở VN làm gì?
Theo China Press, bốn nhân viên cảnh sát điều tra Malaysia, cảnh sát trưởng bang Selangor và đại diện bên công tố đã vào bên trong đại sứ quán Bắc Hàn vào buổi sáng Chủ nhật 26/3 và ở trong đó hai tiếng rưỡi.
Nghi phạm Ri Ji Hyon
33 tuổi
là con trai cựu đại sứ Ri Hong
Đại sứ Ri phục vụ ở Hà Nội hai nhiệm kỳ
Ri Ji Hyon ở Việt Nam khoảng 10 năm
thành thạo tiếng Việt và được cho có quan hệ riêng tư với Đoàn Thị Hương
Cảnh sát trưởng liên bang Khalid Abu Bakar nói có thể ông sẽ cung cấp chi tiết cuộc gặp nói trên cho báo giới trong cuộc họp báo sắp tới.
Các phóng viên có mặt tại bệnh viện nơi bảo quản thi thể ông Kim Jong-nam cho hay vào thứ Hai đã có một số động thái bất thường như tăng cường hiện diện của cảnh sát chìm ở hiện trường và xe tang rời khỏi nhà xác.
Giới chức Malaysia cũng nói rằng quá trình dàn xếp với Bắc Hàn sắp hoàn tất và thứ Ba này “Bộ Ngoại giao sẽ ra thông cáo chính thức về các đàm phán với CHDCND Triều Tiên”.
Hôm thứ Bảy 25/3, cựu đại sứ Bắc Hàn tại LHQ Ri Tong Il, người dường như chịu trách nhiệm chính về ngoại giao của Bình Nhưỡng trong vụ này, đã quay lại Kuala Lumpur.
Ông Ri tới KL lần đầu ngày 28/2 và rời đi hôm 5/3 cùng đại sứ Bắc Hàn Kang Chol, người bị Malaysia buộc xuất cảnh. Hai ngày sau đó Bình Nhưỡng ra lệnh cấm chín công dân Malaysia tại Bắc Hàn xuất cảnh.
Để trả đũa, Malaysia cũng cấm hàng trăm người Bắc Hàn đang làm việc trong nước xuất cảnh và chấm dứt quy chế miễn thị thực cho công dân Bắc Hàn.
Con trai cựu đại sứ Bắc Hàn ở Việt Nam
Trong khi đó, hai nghi phạm nữ quốc tịch Việt Nam và Indonesia vẫn đang bị tạm giam chờ lần xuất hiện tiếp theo tại tòa.
Hai người này, Đoàn Thị Hương và Siti Aisyah, bị buộc tội giết ông Kim Jong-nam bằng chất độc thần kinh VX và có thể đối diện án tử hình.
Nguồn tin của BBC cho hay một trong các nghi phạm Bắc Hàn đang bị Interpol truy nã vụ sát hại Kim Jong-nam là con trai cựu đại sứ Bắc Hàn tại Hà Nội.
BBC cũng được biết cựu đại sứ Ri Hong, cha của nghi phạm Ri Ji Hyon, 33 tuổi, từng phục vụ hai nhiệm kỳ ở Hà Nội, lần đầu từ 11/1988 tới 4/1993.
Bản thân Ri Ji Hyon ở Việt Nam khoảng 10 năm, nói tiếng Việt thành thạo và bị nghi là đã “lôi kéo và tuyển mộ cô Đoàn Thị Hương tham gia vụ sát hại ông Kim Jong-nam”.
Nghi phạm đang bị giam
Đoàn Thị Hương, 28 tuổi, người Việt Nam, được cho là nữ nghi phạm mặc áo thun có chữ ‘LOL’ trong băng ghi hình CCTV
Siti Aisyah, 25, người Indonesia. Cơ quan chức năng Indonesia cho biết cô này khai rằng cô nghĩ mình đang tham gia một show hài tình huống trên TV
Nghi phạm đang truy tìm
Hyon Kwang Song, 44 tuổi, Bí thư thứ hai tại Sứ quán Bắc Hàn ở Kuala Lumpur, được tin rằng vẫn đang ở Malaysia.
Kim Uk Il, 37 tuổi, nhân viên hãng hàng không Bắc Hàn Air Koryo, được tin rằng vẫn đang ở Malaysia.
Ri Ju U, 30 tuổi, người Bắc Hàn có tên khác là “James”, được tin rằng vẫn đang ở Malaysia.
Ri Ji Hyon, 33 tuổi, người Bắc Hàn, được cho là đã trốn về Bình Nhưỡng.
Hong Song Hac, 34 tuổi, người Bắc Hàn, được cho là đã trốn về Bình Nhưỡng.
O Jong Gil, 55 tuổi, người Bắc Hàn, được cho là đã trốn về Bình Nhưỡng.
Ri Jae Nam, 57 tuổi, người Bắc Hàn, được cho là đã trốn về Bình Nhưỡng.
http://www.bbc.com/vietnamese/world-39405689
Thủ lĩnh đối lập Nga bị tù giam 15 ngày
Lãnh đạo đối lập Nga, ông Alexei Navalny, bị tòa ở Moscow kết án 15 ngày giam giữ vì cưỡng lại cảnh sát trong cuộc biểu tình hôm Chủ nhật 26/3.
Ông Navalny là một trong ít nhất 500 người bị bắt sau khi biểu tình.
Trước đó Liên hiệp châu Âu yêu cầu Nga trả tự do “không chậm trễ” cho những người bị bắt trong làn sóng biểu tình hôm Chủ nhật.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cũng nói người dân cần được “tự do thực hiện quyền của mình mà không sợ bị trả thù”.
Người biểu tình đòi Thủ tướng Dmitry Medvedev từ chức vì cáo buộc tham nhũng.
Ông Alexei Navalny đã ra tòa vào hôm thứ Hai 27/3.
Hàng trăm người biểu tình tại Nga bị bắt
Ông Navalny, 40 tuổi, viết trên mạng Twitter từ trong tòa án: “Xin chào tất cả mọi người từ Tòa án Tversky. Sẽ tới lúc chúng ta mang bọn họ ra xử.”
Ông cũng nói rằng tòa cần triệu tập ông Medvedev.
Làn sóng biểu tình
Làn sóng biểu tình hôm Chủ nhật 26/3 thu hút sự tham gia của hàng nghìn người trên toàn nước Nga, trong đó có các thành phố Saint Petersburg, Vladivostok, Novosibirsk, Tomsk và cả Moscow.
Ít nhất 500 người đã bị bắt. Các cuộc biểu tình tại đa số địa phương diễn ra không có giấy phép của chính quyền.
Vô tuyến Nga chiếu hình người biểu tình hò hét “Đả đảo Putin!”, “Nước Nga không cần Putin!” và “Putin là quân trộm cắp!”.
Giới phóng viên nói đây là làn sóng biểu tình chống chính phủ lớn nhất kể từ các năm 2011 – 2012.
EU và Mỹ nói gì?
Một phát ngôn viên của EU nói cảnh sát Nga đã “ngăn cản việc thực thi quyền cơ bản về biểu đạt ý kiến, hội họp hòa bình vốn đã được hiến định ở Nga”.
Thông cáo của EU viết: “Chúng tôi kêu gọi nhà chức trách Nga thực hiện đầy đủ bổn phận của mình trước quốc tế… và trả tự do không chậm trễ cho những người biểu tình hòa bình đã bị bắt.”
Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Mark Toner thì nói trong một thông cáo: “Người dân Nga, cũng như người dân ở bất cứ nước nào, xứng đáng có một chính phủ ủng hộ sự cởi mở về ý tưởng, quản lý minh bạch và có trách nhiệm, đối xử công bằng theo pháp luật và tôn trọng việc thực thi quyền của người dân mà không sợ bị trả thù”.
Tại sao có biểu tình?
Ông Navalny kêu gọi biểu tình trên toàn quốc sau khi công bố cáo buộc rằng Thủ tướng Medvedev sở hữu nhiều địa ốc, thuyền buồm và vườn nho – cho thấy tài sản khổng lồ không tương xứng với mức lương công bố của ông.
Cáo buộc của ông Navalny đăng trên YouTube đã có hơn 11 triệu lượt xem.
Là người chỉ trích Tổng thống Putin được biết đến nhiều nhất, ông Navalny bắt đầu viết blog chống tham nhũng nhằm vào các công ty của nhà nước Nga từ năm 2008.
Ông cũng phản đối đảng cầm quyền Nước Nga Thống nhất, gọi đảng này là “đảng của quân đầu trộm đuôi cướp”.
Ông đã lãnh đạo cuộc biểu tình khổng lồ hậu bầu cử năm 2011, sau đó ông bị bắt và bị bắt giam 15 ngày.
Navalny nói ông sẽ tranh cử tổng thống vào năm 2018, thế nhưng tòa án Nga buộc ông tội biển thủ và do vậy ông không thể tranh cử.
Điện Kremlin phản ứng thế nào?
Truyền hình nhà nước Nga không đưa tin về các cuộc biểu tình hôm Chủ nhật.
Người phát ngôn của ông Medvedev gọi các cáo buộc nhằm vào ông là “tấn công tuyên truyền”.
Khi được hỏi ông làm gì hôm Chủ nhật, ông Medvedev trả lời ngắn gọn trên Instagram: “Tôi đi trượt tuyết và có một ngày vui vẻ”.
Trong quá khứ chính phủ Nga từng gọi phe đối lập là giới thượng lưu Tây hóa không có hiểu biết gì về thực tế các vấn đề mà người dân Nga phải đối diện.
Tuy nhiên phóng viên BBC Steve Rosenberg hiện ở Moscow cho hay một số báo có đưa tin về biểu tình. Tờ nhật báo chuyên kinh doanh Vedomosti nói người dân đang bất mãn với chính phủ và tầng lớp thanh niên đang bị chính trị hóa.
http://www.bbc.com/vietnamese/world-39405680
Úc: Hơn 3.500 người ở Queensland sơ tán vì bão Debbie
Hơn 3.500 cư dân Úc được sơ tán trước khi cơn bão với sức gió lên đến 240 km/giờ di chuyển về hướng bờ biển Queensland.
Bão Debbie được cho là bão cấp 4, dự kiến sẽ đổ bộ vào rạng sáng 28/3, nhà chức trách cho hay.
Một số người từ chối rời khỏi nhà bất chấp cảnh báo mức độ thiệt hại có thể trong phạm vi 100km.
Philippines: Bão Nock-ten vào Manila
Một người thiệt mạng do tai nạn xe hơi do thời tiết gây ra.
Thủ hiến bang Queensland Annastacia Palaszczuk cho biết cơn bão này có thể sánh ngang với Yasi, cơn bão tàn phá năm 2011.
Tại cuộc họp báo hôm 27/3, bà nói: “Không còn nhiều thời gian cho việc sơ tán tránh bão.”
“Tôi van nài mọi người hãy nghe theo chính quyền. Tôi cũng vậy, quý vị cũng vậy. Việc này là vì sự an toàn của quý vị và gia đình mình.”
Cơn bão dự kiến đổ bộ sau 7:00 sáng 28/3 giờ địa phương trong khu vực 265 km từ Townsville đến Proserpine.
http://www.bbc.com/vietnamese/world-39402406
Học giả Úc bị ngăn cản rời Trung Quốc
Một giáo sư đại học Sydney đã bị ngăn cản rời khỏi Trung Quốc hai lần.
Tiến sĩ Phùng Sùng Nghĩa (Chongyi Feng), một chuyên gia ngành Trung Quốc Học tại trường Đại học Công nghệ Sydney (UTS), đã bị chặn ở sân bay Quảng Châu.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Úc Michael Keenan nói giới chức nước này đã liên lạc với gia đình tiến sĩ Phùng, một thường trú nhân Úc gốc Trung Quốc.
Vụ việc xảy ra đúng lúc Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường kết thúc chuyến thăm Úc năm ngày.
Du khách TQ từ chối xuống thăm đảo Jeju
‘Trung Quốc không quân sự hóa Biển Đông’
Tập đoàn truyền thông Úc đăng tin tiến sĩ Phùng đã bị ngăn cản lên các chuyến bay từ Quảng Châu hôm 25 và 26/3.
“Trường đại học giữ liên lạc thường xuyên với tiến sĩ Phùng; ông khẳng định với trường rằng ông ổn,” trường đại học nói với BBC trong một thông cáo.
“Mặc dù ông ấy hiện không thể rời khỏi Trung Quốc, vì những lý do mà chúng tôi chưa biết, ông ấy vẫn được tự do đi lại trong nước và tự do liên lạc.”
Các quan chức Úc nói họ không thể cung cấp hỗ trợ lãnh sự vì tiến sĩ Phùng không nhập cảnh Trung Quốc bằng hộ chiếu Úc.
Tuy nhiên, ông Keenan nói ông sẽ nêu vấn đề này với Trung Quốc.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi tình hình và giữ liên lạc với các nhà cầm quyền Trung Quốc về vấn đề này,” ông nói với phóng viên tại Perth.
Reuters ghi nhận tiến sĩ Phùng đã bị thẩm vấn về việc ông có mối liên hệ nào với giới trí thức dân chủ tại Trung Quốc.
http://www.bbc.com/vietnamese/world-39402416
« Cuộc chiến bánh mì » dữ dội ở Venezuela
Với sự hỗ trợ của dân quân, các thanh tra giám sát những ổ bánh mì mới ra lò. Trong đất nước Venezuela đang khủng hoảng, tổng thống Nicolas Maduro lao vào cuộc chiến chống lại « âm mưu » của các chủ lò bánh nhằm tạo ra tình trạng khan hiếm loại thực phẩm căn bản này.
AFP cho biết, chính quyền xã hội chủ nghĩa vốn độc quyền kiểm soát ngoại tệ nhập khẩu thực phẩm, muốn rằng 90% lượng bột mì do Nhà nước bán cho các lò bánh mì với giá bao cấp phải dùng để làm bánh mì theo giá quy định, thay vì làm bánh mì ngọt hay bánh ngọt được bán giá tự do, tức là đắt hơn rất nhiều. Kết quả là những kệ « canilla » hay « francès », tức bánh mì baguette thường xuyên trống rỗng, còn những kệ bánh ngọt thì đầy bánh.
Tại Venezuela, các mặt hàng thiết yếu bị khan hiếm đến 68%, và lạm phát không thể kiểm soát nổi (Quỹ Tiền tệ Quốc tế dự kiến lên đến 1.660% vào cuối năm 2017). Dòng người xếp hàng thường xuyên thấy trước các siêu thị hay nhà thuốc tây, nay kéo dài ra trước các tiệm bánh mì.
Trên mặt trận « cuộc chiến bánh mì » – như tổng thống đã gọi, ông Nicolas Maduro tung vào các cơ quan chức năng như Sundde, một tổ chức phụ trách bảo vệ các quyền kinh tế xã hội, đã từng bắt giữ bốn người và tịch biên hai tiệm bánh mì ở Caracas.
Cả hai tiệm này bị cáo buộc là vi phạm « luật về bình ổn giá », đã bị giao lại cho các ủy ban công dân được gọi là Clap, chuyên phân phối các thực phẩm trợ giá cho các khu vực bình dân.
Tuần trước, tổng thống đã đe dọa các chủ tiệm bánh « giấu bánh mì không bán cho nhân dân », và ra lệnh cho lực lượng an ninh, quân đội và dân quân – gồm những người ủng hộ ông Maduro – đi thanh tra.
Trong số khoảng hai chục tiệm bánh tại thủ đô Caracas mà AFP ghé qua, có rất ít tiệm bày bán bánh mì. Tiệm nào có thì chỉ bán nhỏ giọt, giới hạn số lượng bánh mà mỗi khách hàng được mua.
Sau khi tìm được thực phẩm căn bản này tại trung tâm Caracas, Arilluri Rodriguez, một nhà tạo mẫu 50 tuổi, hoan nghênh biện pháp của chính phủ. Bà nói : « Chính là các tiệm bánh đã giấu đi bột mì mà họ độc quyền ».
Những người khác thì cho rằng các biện pháp mang tính cưỡng bức này không làm thay đổi được gì. Alexis Mendez, giáo viên 68 tuổi đã về hưu nói với AFP, trước một tiệm bánh ở khu phố bình dân Catia : « Sẽ chẳng đi đến đâu. Không thể có nhiều bánh mì hơn nếu chính phủ không cung cấp nhiều bột mì hơn. Họ tiến hành chiến dịch để đưa lên ti-vi, làm ra vẻ giải quyết được vấn đề ».
Theo Fevipan, liên đoàn tập hợp 8.000 tiệm bánh trên toàn quốc, họ cần 120.000 tấn lúa mì mỗi tháng để đáp ứng được nhu cầu. Thế nhưng chính quyền chỉ phân phối có 30.000 tấn. Fran Suero, 41 tuổi, làm việc tại một tiệm bánh mì ở phía đông Caracas giải thích : « Khi có được bột mì, chúng tôi sẽ bán ra bánh mì, nhưng họ chỉ giao bột mỗi 15 hay 20 ngày. Họ phân phối 20 bao (loại 50 ký), nhưng trong điều kiện bình thường chúng tôi cần đến 8 bao mỗi ngày ».
Chủ tịch Ủy ban thương mại quốc gia Cipriana Ramos nhận định : « Người ta đánh vào hậu quả chứ không phải nguyên nhân : không có nguyên vật liệu thì không thể làm ra bánh mì được ». Các nhà sản xuất tố cáo giá bán được quy định thấp hơn giá thành.
Trong một video do Sundde công bố, có thể thấy người đứng đầu cơ quan này là Williams Contreras đi kiểm tra đột xuất. « Có người sẽ bị bắt tại đây » – ông ta nói, khi thấy không có bánh mì bày bán. Sau đó cảnh sát bắt chủ tiệm đưa đi.
Ông Contreras biện minh : « Có một tấm bảng ghi ‘Không có bánh mì cho đến khi có lệnh mới’, thế nhưng khi chúng tôi vào trong thì thấy đến 100 bao bột mì ».
Không khí hoảng sợ bao trùm lên các tiệm bánh. Mario, một người chủ tiệm nói với AFP : « Phía sau là ý đồ xấu, đó là tịch biên cửa hàng. Ở đây, Sundde kiểm soát một cách đầy đe dọa. Họ nói với tôi sẽ tống tôi vào tù nếu có bột mà không có bánh mì. Khi họ đến, chúng tôi vừa mới cho ra lò mẻ bánh nên họ không làm được gì cả ».
http://vi.rfi.fr/quoc-te/20170327-%C2%AB-cuoc-chien-banh-mi-%C2%BB-du-doi-o-venezuela
Bầu cử tổng thống Pháp :
Ứng viên Xã Hội kêu ” bị đâm sau lưng”
Ứng cử viên Đảng Xã Hội Benoît Hamon lên án những nhân vật trong đảng này đã quay sang ủng hộ ứng cử viên độc lập Emmanuel Macron, xem đó là hành động “đâm sau lưng bạn”.
Trên đài truyền hình France 2 tối hôm qua, 26/03/2017, ứng cử viên Hamon đã kêu gọi cử tri cánh tả đừng bỏ phiếu như thể là không còn sự chọn lựa nào khác, ám chỉ đến việc bỏ phiếu cho cựu bộ trưởng Kinh tế Emmanuel Macron. Ông Hamon kịch liệt chỉ trích điều mà ông gọi là “những nhát dao đâm sau lưng” bởi những kẻ chỉ muốn bám lấy quyền lực và dẫu sao thì ông sẽ không cầm quyền với những nhân vật đó.
Trong thời gian qua, ngày càng có nhiều nhân vật trong Đảng Xã Hội tuyên bố ủng hộ ứng cử viên độc lập Emmanuel Macron, mà đáng kể nhất là bộ trưởng Quốc phòng Jean-Yves Le Drian, một người thân cận với tổng thống François Hollande và là một trong nhưng bộ trưởng được lòng dân nhất trong chính phủ. Cũng có tin là cựu thủ tướng Manuel Valls, đối thủ của ông Hamon ở vòng 2 bầu cử sơ bộ trong Đảng Xã Hội, cũng sẽ tuyên bố bỏ phiếu cho ông Macron.
Trên đài truyền hình hôm qua, úng cử viên Hamon cũng đã tuyên bố lấy làm “xấu hổ” khi thấy ứng cử viên cánh hữu François Fillon và cựu hữu Marine Le Pen vẫn tranh cử, trong khi ở những nền dân chủ hiện đại khác, họ không thể còn là ứng cử viên, do các vụ rắc rối với pháp luật.
Cũng liên quan đến bầu cử Pháp, tại Singapore hôm nay, nhân Hội nghị về tình hình quốc tế, tổng thống Hollande tuyên bố rằng trước khi hết nhiệm kỳ, ông tự đặt cho mình nhiệm vụ cuối cùng là “ tránh để chủ nghĩa dân túy, chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa cực đoan chiến thắng trên thế giới và ở Pháp”.
http://vi.rfi.fr/phap/20170327-bau-cu-tong-thong-phap-hamon-len-an-nhung-nguoi-ung-ho-macron
Tổng thống Hollande đặt nền móng
cho chiến lược mới của Pháp với Châu Á
Một tháng trước khi rời điện Elysée, tổng thống Pháp François Hollande dành chuyến công du cuối cùng với tư cách nguyên thủ quốc gia đến ba nước Đông Nam Á Singapore, Malaysia và Indonesia. Không chỉ chú trọng đến những nước lớn trong vùng là Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ hay Úc, tổng thống Hollande đã nâng cao tầm quan trọng của cả khu vực Châu Á-Thái Bình Dương trong chính sách đối ngoại của Paris.
Tổng thống sắp mãn nhiệm phải chăng đã phác họa ra một hướng đi mới trong quan hệ giữa Pháp với các đối tác trong vùng Châu Á-Thái Bình Dương ?
Trên trang mạng Asialyst.com, chuyên gia về Châu Á-Thái Bình Dương, François Guilbert ngày 24/03/2017 nhắc lại, năm 2012, khi ra tranh cử tổng thống, ông Hollande không có nhiều kinh nghiệm về khu vực này. Ông cũng là một trong số ít các ứng viên tổng thống Pháp chưa từng đặt chân đến Bắc Kinh cho đến khi đắc cử . Thế nhưng, trong cương vị nguyên thủ quốc gia, François Hollande đã chọn một cố vấn ngoại giao lỗi lạc và nhờ đó, Châu Á-Thái Bình Dương nhanh chóng trở thành một trong những trọng tâm trên bàn cờ ngoại giao của chủ nhân điện Elysée.
Tháng 5/2012, sau khi François Hollande đắc cử, Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ lao vào một cuộc chạy đua để được là nước Á châu đầu tiên tiếp tân tổng thống Pháp. Nhưng rồi, tổng thống Pháp đã chọn đến Afghanistan và Lào ngay từ năm 2012. Trong 5 năm cầm quyền, tổng thống Hollande đã ba lần công du Trung Quốc, hai lần sang Ấn Độ và hai lần dừng chân trên xứ hoa anh đào, một lần đến Úc.
Ngoài bốn nước lớn ấy, François Hollande đã không quên các đối tác Đông Nam Á của Pháp, từ Philippines (2015) đến Việt Nam (2016) hay Singapore, Malaysia và Indonesia trong chuyến công du từ ngày 26 đến 30/03/2017. Tại Paris, ông Hollande đã tiếp lãnh đạo các nước như Thái Lan, Miến Điện, Mông Cổ hay các đảo rất nhỏ trong vùng Thái Bình Dương như Fidji hay Samoa.
Không chỉ đích thân sang Châu Á, mà tổng thống Hollande còn huy động cả chính phủ, đứng đầu là thủ tướng Jean-Marc Ayrault , rồi Manuel Valls, tiếp tay với ông trong nỗ lực này. Hai vị thủ tướng của ông đã là những lãnh đạo cao cấp nhất của Pháp từ cuối những năm 1980 viếng thăm Thái Lan hay New Zealand . Công luận Pháp đã bất ngờ trước chuyến công du Mông Cổ vào tháng 8/2013 của ngoại trưởng Laurent Fabius.
Ngoài việc viếng thăm hay điều những « sứ giả » cao cấp nhất trong chính quyền đến Châu Á-Thái Bình Dương, tổng thống Hollande còn tận dụng cả một đội ngũ các nhà ngoại giao Pháp trên khắp thế giới, các tòa đại sứ để mở rộng chính sách « đông tiến » của Paris.
Kinh tế, chiến lược, môi trường luôn là những động lực của các chuyến công du hay các cuộc tiếp xúc đó. Hàng chục các cuộc đối thoại song phương của tổng thống François Hollande với các lãnh đạo Châu Á, Châu Đại Dương hay trong vùng Thái Bình Dương đã giúp Paris mở rộng ảnh hưởng và tạo nền tảng vững chắc trong quan hệ với những vùng đất xa xôi đó.
Chỉ riêng trong lĩnh vực quốc phòng, Pháp đã đẩy mạnh hợp tác chống khủng bố với các đối tác Á châu. Paris, dưới thời tổng thống Hollande, đã thiết lập đối thoại 2+2 với Nhật Bản, bán 36 chiếc chiến đấu cơ hiện đại Rafale cho Ấn Độ, ký hợp đồng cung cấp tàu ngầm cho Úc. Bộ trưởng Quốc Phòng Pháp Jean-Yves Le Drian hai lần dự diễn dàn an ninh Đối Thoại Shangri-La ở Singapore và đã lên tiếng về Biển Đông. Vẫn ông Le Drian đã lập ra một khuôn khổ đối thoại 2 năm một lần với các bộ trưởng Quốc Phòng trong vùng Nam Thái Bình Dương.
Vận động ngoại giao để phục vụ cho mục đích về môi trường, cũng là một hướng đi mới mà tổng thống Hollande đã vạch ra. Mọi người còn nhớ, để chuẩn bị cho thượng đỉnh chống biến đổi khí hậu Paris- COP 21, tại Philippines, tháng 2/2015 nguyên thủ Pháp đã tung ra « Lời kêu gọi từ Manila ». Cũng François Hollande đã đến tận Bắc Kinh tìm hậu thuẫn của chủ tịch Tập Cận Bình trên vấn đề giảm khí thải CO2 làm hâm nóng trái đất.
Một điểm son khác trong chính sách ngoại giao với Châu Á-Thái Bình Dương 5 năm qua, đó là tổng thống Hollande đã tìm được một thế cân bằng giữa các đối tác của Paris. Pháp không chỉ quan tâm đến các nền kinh tế có trọng lượng hay phát triển một mối quan hệ đặc biệt với Bắc Kinh mà quên đi những đối tác « nhỏ » trong vùng. Việc chọn đến Singapore, Malaysia và Indonesia cho chuyến công du cuối cùng của nhiệm kỳ tổng thống là bằng chứng rõ rệt nhất cho điều này.
François Hollande không quên Singapore là một trong những hải cảng lớn vào bậc nhất trên thế giới, và cũng là nơi thu nhập bình quân đầu người đứng hàng thứ tư trên toàn cầu, lĩnh vực dịch vụ chiếm 60 % GDP. Còn tại Kuala Lumpur, thì cầm chắc trong cuộc tiếp xúc với thủ tướng và bộ trưởng Quốc Phòng Malaysia, hồ sơ bán chiến đấu cơ Rafale sẽ được đặt lên bàn thảo luận. Sau cùng, Indonesia vừa là quốc gia Hồi giáo đông dân nhất thế giới, vừa là một nền kinh tế có nhu cầu rất lớn về cơ sở hạ tầng và hệ thống thông tin đường biển, mà Pháp đang là một nhà vô địch trong lĩnh vực này.
Nhìn dưới lăng kính của chuyên gia về khu vực Châu Á Thái Bình Dương, François Guilbert, bầu cử tổng thống Pháp đang được các chuyên gia, các nhà bình luận từ Bắc Kinh đến Tokyo, từ New Delhi đến Canberra, và cả tận Kaboul hay Islamabad theo dõi rất kỹ. Không ai muốn tổng thống sắp tới của Pháp đoạn tuyệt với một mô hình ngoại giao mà François Hollande đã từng bước kiến tạo, một cách rất bài bản.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20170327-dau-an-ngoai-giao-cua-tong-thong-hollande-o-chau-a
Miến Điện :
Tư lệnh quân đội biện minh cho chiến dịch ở Rakhine
Tư lệnh quân đội Miến Điện, tướng Min Aung Hlaing vào hôm nay, 27/03/2017 đã lên tiếng bảo vệ chiến dịch quân sự tiến hành ở bang Rakhine sau khi Liên Hiệp Quốc tỏ ý muốn mở điều tra về hành vi của quân đội bị tố cáo là đã tra tấn và sát hại người Hồi Giáo Rohingya tại đây.
Phát biểu trước đám đông tại thủ đô Miến Điện nhân Ngày Quân Lực Miến Điện, tư lệnh Min Aung Hlaing đã cho rằng người Rohingya ở bang Rakhine không phải là công dân Miến Điện mà là những người Bangladesh nhập cư, trong lúc những cuộc tấn công khủng bố tháng 10 /2016 xuất phát từ động cơ chính trị.
Trong thời gian qua, hơn 70.000 người sắc dân thiểu số Rohingya ở Rakhine đã phải chạy sang Bangladesh lánh nạn sau khi quân đội Miến Điện mở chiến dịch càn quét truy tìm thủ phạm vụ tấn công đồn biên phòng vào tháng 10/2016.
Giới điều tra Liên Hiệp Quốc tin chắc là quân đội Miến Điện đã phạm tội ác đối với người Rohingya. Tuần qua Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc đã đồng ý thành lập một phái bộ, cử qua Miến Điện để xác định rõ ràng trách nhiệm và « trao trả công bằng cho nạn nhân ».
Chính quyền dân sự Miến Điện ngày 25/03 đã không tán thành quyết định Liên Hiệp Quốc về phái bộ điều tra, cho rằng việc cử phái đoàn này đến Miến Điện « chỉ làm cho tình hình sôi sục thêm hơn là giải quyết vấn đề ».
Trong tháng Ba này, một ủy ban tìm giải pháp cho tình hình Rakhine dưới sự lãnh đạo của cựu tổng thư Ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan, đã đề nghị đóng cửa các trại tị nạn của người Rohingya và bãi bỏ các hạn chế tự do đi lại đến khu vực.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20170327-mien-dien-tu-lenh-quan-doi-bien-minh-cho-chien-dich-o-rakhine
New Zealand và Trung Quốc : Sẽ mở rộng tự do mậu dịch
Nhân chuyến công du New Zealand của thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, lãnh đạo hai nước vào hôm nay tuyên bố là hai bên sắp mở lại đàm phán nhằm nâng cấp một hiệp định tự do mậu dịch song phương được cho là rất thành công sau gần một chục năm có hiệu lực.
Theo hãng tin Mỹ AP, thủ tướng New Zealand Bill English đánh giá rằng thỏa thuận có từ cách nay 9 năm đã giúp cho trao đổi thương mại giữa Trung Quốc và New Zealand tăng lên gấp ba lần. Ông xác nhận là các cuộc đàm phán nhằm mở rộng hơn nữa thỏa thuận sẽ bắt đầu vào tháng Tư tới đây.
Dĩ nhiên là về phía Trung Quốc, thủ tướng Lý Khắc Cường cũng ca ngợi hiệp định tự do mậu dịch Trung Quốc-New Zealand, được cho là thỏa thuận đầu tiên thuộc loại này mà Bắc Kinh từng ký với một nước phát triển và vẫn là một hiệp định « tiên tiến » nhất.
Wellington hy vọng rằng thỏa thuận mới sẽ cho phép New Zealand bán được nhiều sản phẩm từ sữa hơn vào thị trường Trung Quốc – mặt hàng sữa là thế mạnh của New Zealand – trong khi Trung Quốc cũng hy vọng sẽ bán nhiều hàng hơn vào New Zealand để xóa đi một thâm hụt thương mại nhỏ đối với nước này.
Nhân chuyến công du New Zealand của thủ tướng Trung Quốc, sẽ kéo dài cho đến ngày 29/03, hai nước đã ký kết 9 thỏa thuận trong đó có văn kiện về tăng cường hợp tác trong chương trình « Một Vành Đai, Một Con Đường » của Trung Quốc.
Phải nói là Bắc Kinh có một vị trí đặc biệt trong quan hệ quốc tế của Wellington. New Zealand là quốc gia phương Tây đầu tiên ký kết hiệp định tự do mậu dịch với Trung Quốc, đồng thời là cũng là nước phương Tây đầu tiên tham gia Ngân Hàng Đầu Tư Cơ Sơ Hạ Tầng Châu Á (AIIB) do Bắc Kinh chủ trương. Hiện nay Trung Quốc là đối tác thương mại lớn thứ hai của New Zealand, chỉ thua Úc.
Bất đồng Trung Quốc-New Zealand về Biển Đông
Quan hệ New Zealand-Trung Quốc tuy nhiên không phải là không có những bất đồng, đặc biệt trên vấn đề Biển Đông. Theo hãng tin Anh Reuters, thủ tướng New Zealand xác nhận là hai bên đã thảo luận về vấn đề này nhân chuyến thăm của ông Lý Khắc Cường.
Đối với thủ tướng Bill English, đây quả là một chủ đề « nhạy cảm », nhưng theo ông, nó sẽ không ảnh hưởng đến quan hệ Wellington-Bắc Kinh nói chung.
Trung Quốc đã bị nhiều nước, trong đó có New Zealand, chỉ trích về việc bồi đắp trên quy mô lớn các đảo nhân tạo ở vùng Biển Đông.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20170327-new-zealand-va-trung-quoc-se-mo-rong-tu-do-mau-dich
Mỹ : Do đâu
chính quyền Trump không khai tử được Obamacare ?
Hạ Viện Mỹ đã rút lại dự luật bảo hiểm y tế để thay thế cho luật gây nhiều tranh cãi, Obamacare hiện hành từ tháng 3/2010. Báo chí nói nhiều đến thất bại của cá nhân tổng thống Donald Trump, do ngày đầu bước vào Nhà Trắng, ông đã ký sắc lệnh để thay thế luật bảo hiểm y tế của người tiền nhiệm.
Với chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa, ngoài tổng thống Trump, thất bại vừa qua trước hết là một vố đau với chủ tịch Hạ Viện Paul Ryan.
Nguyễn Xuân Nghĩa : Hoa Kỳ là quốc gia tiên tiến về nhiều mặt nhưng lại có hệ thống y tế khá lạc hậu, là điều bất ngờ. Theo thống kê của các tổ chức quốc tế thì nếu so với các quốc gia đã phát triển, dân Mỹ tốn nhiều tiền nhất cho dịch vụ y tế tính theo lợi tức trung bình một đầu người mà lại thua kém nhiều xứ khác về phẩm chất, như về số người không có bảo hiểm y tế, về qũy trợ cấp y tế Medicare cho giới cao niên hay quỹ cấp cứu y tế Medicaid cho dân nghèo, là hai quỹ mắc nợ cao hơn khả năng trang trải. Điều ấy có nghĩa là nước Mỹ có hệ thống y tế kém hiệu năng và cần cải cách, vấn đề được nêu ra từ nhiều thập niên rồi.
Vụ khủng hoảng tài chính năm 2008 và sự bất tài của đảng Cộng Hòa trong cuộc bầu cử năm đó khiến đảng Dân Chủ thắng lớn và kiểm soát hành pháp lẫn hai viện của lập pháp. Nhờ vậy, đảng Dân Chủ đã thông qua và tổng thống Barack Obama ban hành từ tháng 3/2010 một văn kiện cực kỳ phức tạp là đạo luật về chế độ bảo dưỡng y tế mà khỏi cần lá phiếu Cộng Hòa và bị chống đối từ đó.
Nhưng sự thật lại không được như đảng Dân Chủ hứa hẹn vì sau mấy năm áp dụng đầy vấp váp thì bảo phí y tế đã tăng cùng ngân sách trợ cấp của chính quyền liên bang và nhiều tiểu bang. Đã thế nhiều hãng bảo hiểm rút lui không hoạt động nên thu hẹp sự chọn lựa của người dân. Vì vậy, đạo luật gây tranh luận trong bảy năm liền và cũng là một trong nhiều lý do khiến ông Donald Trump thắng cử với lời hứa là sẽ thu hồi và ban hành một đạo luật tốt hơn cho mọi người.
Ngày đầu tiên vừa nhậm chức, tổng thống Trump ký ngay sắc lệnh hành pháp nhằm đề ra thể thức lâm thời khi sẽ thu hồi đạo luật. Nhưng rốt cuộc thì việc thu hồi đạo luật lại thất bại thê thảm vào hôm Thứ Sáu 25 vừa qua.
RFI : Vậy đâu là những sai lầm của đảng Cộng Hòa và nhất là của chính tổng thống Donald Trump ?
Nguyễn Xuân Nghĩa : Y như đảng Dân Chủ đã đại thắng vào năm 2009, đảng Cộng Hòa cũng mắc bệnh chủ quan sau khi thắng lớn năm ngoái vì kiểm soát cả Hành Pháp lẫn hai viện bên Lập pháp và 33 ghế thống đốc của 50 tiểu bang. Lần này, tất nhiên các dân biểu nghị sĩ bên Dân Chủ đều chống lại việc thu hồi và thay thế đạo luật gọi là Obamacare. Nhưng điều bất ngờ cho lãnh đạo Cộng Hòa tại Hạ Viện là dự luật của họ lại gặp sự chống đối của nhiều dân biểu bảo thủ và những người thuộc xu hướng tự do tuyệt đối trong hệ thống chính trị Hoa Kỳ. Số này cho là không thể cải thiện được luật Obamacare và mọi cải sửa chỉ duy trì tệ nạn cũ mà thôi.
Chính quyền Donald Trump cũng phạm sai lầm khi nhảy vào thuyết phục đôi bên trong Hạ Viện Cộng Hòa, với hậu quả là nếu nhượng bộ phe bảo thủ lại làm phe ôn hòa phật ý và dù có đa số là 237 dân biểu trong Hạ Viện có 435 ghế thì chỉ cần 22 người chống họ cũng không đủ đa số 216 phiếu.
Sau khi lãnh đạo Hạ Viện bên Cộng Hòa đình hoãn một ngày việc dự luật để thay thế cho Obamacare – dời sang ngày Thứ Sáu 24/03/2017 thay vì Thứ Năm 23/03/2017, ông Paul Ryan tính ra là vẫn không đủ phiếu vì có mấy chục dân biểu Cộng Hòa lắc đầu nên đành quyết định rút lại dự luật.
Nhân vật bị chê trách về sự thất bại là công trình sư của dự luật là Paul Ryan, chủ tịch Hạ Viện Cộng Hòa. Nhưng Tổng thống Trump cũng cho thấy sự giới hạn về khả năng thuyết phục và mang vạ lây. Vì vậy, Chính quyền Trump quyết định chuyển trọng tâm vào kế hoạch cải tổ thuế vụ và ngân sách nhằm kích thích kinh tế và tạo ra việc làm, trong khi sẽ để đạo luật Obamacare vận hành cho tới khi sụp đổ.
RFI : Nhưng liệu hệ thống bảo hiểm y tế ở Mỹ có thể sụp đổ không ?
Nguyễn Xuân Nghĩa :Chúng ta trở lại hiện trạng là Hoa Kỳ có hệ thống y tế kém hiệu năng vì giới chính trị ưa lăng nhăng với công quỹ. Lời giải thích dễ hiểu nhất là vì không thể chấp nhận sự kiện có chừng 30 triệu người không có bảo hiểm y tế mà lập ra chế độ mới cho toàn dân với bộ máy thư lại của nhà nước quản lý thì thể nào bảo phí cũng phải tăng.
Ai sẽ chia sẻ mức gia tăng đó ? Khi lại được Nhà nước trợ cấp thì sẽ có lạm dụng và các hãng bảo hiểm bị kẹt đã rút lui làm người dân mất quyền chọn lựa và thị trường mất thế cạnh tranh.
Trong khi đó ngân sách liên bang và tiểu bang cũng bị hao hụt vì nhu cầu trợ cấp y tế cho hai quỹ Medicare của giới cao niên và Medicaid của dân nghèo. Đảng Dân Chủ mị dân và đảng Cộng Hòa ngoan cố vừa mất cơ hội cải sửa, và trận đánh về chế độ bảo dưỡng y tế sẽ tiếp tục trước sự phán xét của cử tri trong cuộc bầu cử năm 2018 khi công quỹ tiếp tục bị hao hụt cho tới lúc phá sản vì nạn chuyển dịch dân số và người già sống lâu hơn sẽ cần nhiều yêu cầu y tế hơn.
Chi tiết kinh tế đáng chú ý mà bị báo chí lãng quên là dịch vụ giải phẫu thẩm mỹ tại Hoa Kỳ đã giảm mạnh, nhưng các dịch vụ y tế thông thường lại tăng nhanh hơn lạm phát vì các dịch vụ loại này do hãng bảo hiểm hay Nhà nước thanh toán phần lớn !