Xuất khẩu Tiến Sĩ

Việt Nam ra sức đào tạo, cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ… nhưng thất nghiệp ở các bậc học này vẫn cao. Tại sao? Và có cách nào tạo ra việc làm mới? Hay là cứ xuất khẩu? Nghĩa là, đem chất xám trao cho quốc tế…

Bản tin RFA hồi cuôi tháng 2 nêu câu hỏi: Vì sao phải xuất khẩu cử nhân, tiến sĩ?

Bản tin nói rằng, Bộ lao động vừa trình lên đề án với nội dung đưa hơn 200 ngàn cử nhân, thạc sĩ thất nghiệp đi làm việc ở nước ngoài giai đoạn 2017-2020.

Rất nhiều ý kiến, tranh luận về vấn đề này. Có người cho rằng đề án này làm cho Việt Nam tiếp tục chảy máu chất xám. Có người lại nhận định rằng thất nghiệp là do qui trình giáo dục trong nước không đáp ứng được nhu cầu thực tế của phát triển kinh tế xã hội.

RFA ghi lờiông Doãn Mậu Diệp, Thứ trưởng Bộ Lao động Thương binh và xã hội trả lời truyền thông trong nước, con số hơn 200 ngàn cử nhân mới ra trường và thạc sĩ thất nghiệp được đề cập là của năm 2016. Bên cạnh đó, một thống kê khác do báo Vnexpress đưa ra, vào tháng 9 năm 2016, cả nước có hơn 200 ngàn người thất nghiệp thuộc nhóm trình độ đại học. Thống kê này còn cho biết thêm đây chính là nhóm có tỉ lệ thất nghiệp cao nhất.

Trong khi đó, Báo Đất Việt nêu một thực tế: “Xuất khẩu cử nhân: Hàng dỏm thì ai nhận”…

Bản tin này nêu rằng: Sau bao năm tiêu tốn ngân sách quốc gia đào tạo vội vã bất kể chất lượng bậc thạc và tiến sỹ, nay thấy hàng dỏm lại muốn đẩy ra nước ngoài!

Thế là, GS Nguyễn Đăng Hưng bày tỏ lo ngại trước đề án xuất khẩu cử nhân sang nước ngoài làm việc của Bộ LĐ-TB-XH.

Báo Đất Việt phỏng vấn GS Nguyễn Đăng Hưng, trích:

“PV:- Trước đó, cũng có nhiều ý kiến đề xuất xuất khẩu gần 25.000 tiến sĩ và hơn 110.000 thạc sĩ của Việt Nam sang các nước làm việc. Thưa ông, trong trường hợp những tiến sĩ, thạc sĩ cũng muốn được xuất khẩu, đề án nói trên có hạn chế không? Để tham gia được vào đề án này, các thạc sĩ, tiến sĩ phải đạt được những yêu cầu như thế nào?

GS Nguyễn Đăng Hưng:- Thật là một tình huống oái ăm quái gở! Sau bao năm tiêu tốn ngân sách quốc gia đào tạo vội vã bất kể chất lượng bậc thạc và tiến sỹ, nay thấy hàng dỏm không sử dụng được lại muốn đẩy ra nước ngoài!

Nhưng than ôi, đã là hàng dỏm thì ma nào mà chịu xài? Trừ các trường đại học hay các trung tâm nghiên cứu, các công ty, xí nghiệp các nước phát triển không cần bằng cấp cao. Mà thạc sỹ, tiến sỹ có trình độ thì phải có lý lịch khoa học nghiêm túc, công bố khoa học cao cấp. 80% các thạc sỹ, tiến sỹ đào tạo tạo Việt Nam làm sao có được các thứ ấy vì họ nào đâu biết nghiên cứu khoa học theo chuẩn quốc tế?

Muốn được thâu nhận vào các trường đại học hay các trung tâm nghiên cứu ứng viên phải tham gia tuyển chọn mà điều kiện tối thiểu chính là lý lịch khoa học nghiêm túc, công bố khoa học cao cấp. Ở đây có lẽ phải bó tay vì cái gì dỏm là phải chào thua ngay vậy!”

Trong khi đó, ngày lại đông thêm cử nhân thất nghiệp.

Bản tin VietnamNet nêu thống kê dự toán: Thêm 200.000 cử nhân thất nghiệp trong năm 2017.

Theo các chuyên gia, ngay trong năm 2017 này có khoảng 200.000 cử nhân sẽ thất nghiệp.

Bản tin này ghi nhận rằng cử nhân mới ra trường hoặc đã tốt nghiệp nhiều năm nhưng lại chưa có việc làm, thậm chí là thạc sĩ cũng chấp nhận làm trái ngành được đào tạo. Sự dư thừa về lao động có trình độ dẫn đến tình trạng hơn 100.000 cử nhân đang làm những công việc đơn giản, không yêu cầu bằng cấp đang là thực tế của thị trường lao động hiện nay.

Theo các chuyên gia thì ngay trong năm 2017 này sẽ có khoảng 200.000 cử nhân sẽ thất nghiệp.

Trong khi đó, bản tin CafeF/Trí Thức Trẻ ghi lời cô Nguyễn Hoàng Ánh, giảng viên ĐH Ngoại Thương kể rằng trách cử nhân cũng là một lẽ, nhưng có những người dù đang học lên Tiến sỹ, một cái văn bản căn lề đúng chuẩn “cũng không làm được”.

Bản tin này ghi thêm:

“PGS Ánh cũng cho rằng, trước khi trách sinh viên thì nên nhìn nhận lại: “Lý do chủ yếu là giáo dục phổ thông hay đại học đều không có chương trình dạy viết những văn bản thực tế trong đời sống. Ví dụ khi viết sơ yếu lí lịch đi xin việc sinh viên chỉ biết ra cửa hàng mua bộ in sẵn là xong mà không biết cách viết sao cho gây ấn tượng cho nhà tuyển dụng”….”

Nghĩa là, nhà trường không dạy viết các văn bản thực dụng?

Bởi vậy, đọc các văn bản của Đảng CSVN tha hồ mà buồn ngủ, tôi nghĩa, chẳng mấy ai hiểu.

Thôi thì, xuất khẩu luôn cái Đảng CSVN cho xong.