Đọc báo Pháp – 27/01/2017
Trật tự được thiết lập đã bị Trump làm xáo trộn
Chỉ trong vòng có 1 tuần từ khi nhậm chức, tân tổng thống Donald Trump đã ký hàng chục sắc lệnh liên quan đến bảo hiểm y tế, nhập cư, tự do thương mại, năng lượng, các quy định của Liên Bang và quản lý hành chính. Nói như Le Figaro, Donald Trump là vị tổng thống « làm xáo trộn trật tự đã được thiết lập ».
Tân tổng thống Donald Trump đã phá vỡ truyền thống thận trọng và cân nhắc của các tổng thống Mỹ tiền nhiệm trong những ngày đầu đặt chân vào Nhà Trắng. Donald Trump đã hứa thay đổi nhiều hồ sơ và đã bắt tay vào thực hiện ngay lập tức. Các mệnh lệnh nối tiếp nhau, nhiều tuyên bố được đưa ra và … căng thẳng nảy sinh.
Chính sách ngoại giao của Donald Trump bắt đầu với « trò chơi » ban hành « sắc lệnh », tìm cách lấy lòng hay dọa nạt. Hôm thứ Tư 25/01, Donald Trump cam kết đưa ra các biện pháp « hợp tác chưa từng có » để cải thiện mối quan hệ với Mêhicô. Nhưng đến ngày thứ Năm, ông lại dọa hủy cuộc gặp với tổng thống Pena Nieto nếu Mêhicô không muốn trả tiền xây bức tường ngăn cách hai nước. Ngay lập tức, tổng thống Mêhicô thông báo hủy chuyến thăm Washington. Đáp lại, Donald Trump thông báo áp thuế 20% đối với các sản phẩm nhập từ Mêhicô.
Vụ đối đầu như vậy cho phép tổng thống Donald Trump chứng minh rằng ông đấu tranh vì lợi ích của nước Mỹ và rằng ông giữ lời hứa. Nhưng những ồn ào ở Nhà Trắng lại bắt đầu tạo cảm giác rằng ở đó mọi chuyện rất lộn xộn.
Le Figaro nhận xét là phần lớn hoạt động của tổng thống Trump đều nhằm thu hút sự chú ý của dư luận. Mỗi khi ông ký sắc lệnh, công chúng lại thấy hình ảnh rất nhiều cộng sự vây quanh ông trong phòng Bầu Dục.
Tuy nhiên, cũng rất nhiều quyết định được đưa ra theo kiểu « lén lút, vụng trộm ». Chẳng hạn như tất cả gì liên quan tới thay đổi khí hậu đã bị gỡ khỏi trang web của Nhà Trắng và của cơ quan bảo vệ môi trường EPA. Các quan chức bị cấm thông báo điều này với công chúng. Donald Trump cũng « lẳng lặng » cắt giảm nhiều cơ quan hành chính. Hội thảo về khí hậu và phòng ngừa dịch bệnh cũng bị hủy mà không được báo trước cho dù công tác chuẩn bị hội thảo đã được tiến hành từ nhiều tháng nay. Donald Trump cũng yêu cầu cơ quan bảo vệ môi trường EPA ngưng mọi hợp đồng hay cung cấp tài chính cho việc nghiên cứu về sự nóng dần lên của Trái Đất.
Còn các bộ thì ghi nhận « sự chảy máu nhân tài ». Sáu, bảy quan chức cao cấp nhất của bộ Ngoại Giao Mỹ đã đồng loạt từ chức hôm thứ Tư 25/01, nhưng Donald Trump không hề tỏ ý muốn giữ họ lại. Nhiều sắc lệnh do các cố vấn của tổng thống soạn thảo mà không thông qua ý kiến của các quan chức chính phủ hay các chuyên gia.
Ngay cả bộ trưởng Quốc Phòng James Mattis và giám đốc CIA Mike Pompeo cũng bị bất ngờ trước dự định của tổng thống về việc khôi phục biện pháp tra tấn bằng nước, vốn đã bị chính quyền Obama cấm từ năm 2009. Họ không ủng hộ dự định này nhưng tổng thống Trump lại nghĩ rằng mọi chuyện sẽ ổn.
Trả lời câu hỏi liệu ông có sợ việc đóng cửa biên giới với người dân một số nước sẽ làm người Hồi Giáo nổi giận hay không, Donald Trump trả lời « Đã có quá nhiều nỗi tức giận rồi, làm sao mà còn có thêm được nữa ? Thế giới đang giận dữ, thế giới đang « lộn tùng phèo cả lên » ».
Tổng thống Donald Trump đã trấn an người dân là « Tôi biết cái gì là đúng, cái gì là sai và tôi rất giỏi trong việc này ». Thế nhưng, sau khi đảm bảo là không người dân nào phải chết trên đường phố thì Donald Trump lại quyết định thay đổi luật Obamacare, rồi ông lại dự định khôi phục các biện pháp tra tấn vì muốn « là vị tổng thống của một đất nước an toàn ».
Silicon Valley, mảnh đất lành đón tiếp ê-kip Obama
Sau khi tổng thống Barack Obama mãn nhiệm, các cộng sự của ông đi về đâu ? Tương lai của họ ra sao ? Các câu hỏi này được báo Le Monde trả lời qua bài : « Silicon Valley, mảnh đất lành đón tiếp ê-kíp Obama ». Từ ba năm nay, rất nhiều cựu cộng sự của Obama đã tới làm việc ở Silicon Valley, cái nôi của công nghệ cao Hoa Kỳ. Xu hướng này gia tăng trong những năm tháng cuối nhiệm kỳ của ông Obama.
Tại Washington, người ta gọi việc chuyển hướng này là « cánh cửa xoay » : khu vực tư nhân đón nhận những người có nhiều kinh nghiệm làm việc trong chính quyền. Thực ra, các cựu quan chức cũng chuyển sang làm việc cho các nhóm vận động hành lang có thế lực như K Street (ở Washington), cho các định chế tài chính Wall Street (ở New York) hoặc các tập đoàn lớn trong lĩnh vực viễn thông, năng lượng, dược phẩm… Đó là những ngành nghề thường xuyên phải đối mặt với các luật lệ, quy định pháp luật. Thế nhưng, Silicon Valley cũng là một địa chỉ thịnh hành thu hút nhiều cựu quan chức.
Ví dụ, năm 2015, ông Jay Carney, nguyên là phát ngôn viên của Nhà Trắng, đã chuyển sang làm việc cho tập đoàn Amazon.
Theo ông Daniel Stevens, giám đốc tổ chức phi chính phủ Campaign for Accountability, chuyên theo dõi vấn đề trách nhiệm và đạo đức của chính phủ, được Le Monde trích dẫn, thì « hoạt động của các doanh nghiệp này có thể phụ thuộc rất nhiều vào một số luật lệ được thảo luận ở Washington ».
Vận động hành lang chưa đủ, cần phải có người hiểu biết chính phủ vận hành ra sao và có thể dự tính được những lo lắng, quan tâm của chính phủ. Vẫn theo đại diện tổ chức Campaign for Accountability, trong 8 năm qua, công ty Mountain View đã tuyển dụng gần 200 cựu quan chức của chính quyền Obama. Do vậy, doanh nghiệp này có quan hệ đặc biệt với Nhà Trắng.
Mỹ có thể giảm các cam kết đối với Liên Hiệp Quốc
và một số thoả thuận quốc tế
Vẫn liên quan đến tổng thống Donald Trump, Les Echos đưa tin « Mỹ có thể giảm các cam kết đối với Liên Hiệp Quốc và một số thoả thuận quốc tế ». Thông tin này dựa theo báo New York Times, ngày 25/01. Tờ báo cho biết là dường như chính quyền Trump đang chuẩn bị hai sắc lệnh giảm bớt các cam kết của Hoa Kỳ đối với các tổ chức quốc tế trực thuộc Liên Hiệp Quốc. Cho dù chưa chắc hai văn bản này sẽ được ký và thậm chí có ký cũng chưa chắc được thực hiện, nhưng động thái này chứng tỏ chính quyền Trump coi thường các định chế quốc tế.
Theo chuyên gia Cale Salih, thuộc trung tâm nghiên cứu Liên Hiệp Quốc, thì với Donald Trump, chính sách đối ngoại của Mỹ phục vụ các lợi ích quốc gia, chứ không nhằm bảo vệ các giá trị là biểu tượng của nước này.
Tầng lớp trung lưu Trung Quốc
làm thay đổi bản đồ du lịch thế giới
Trang kinh tế của Les Echos có bài « Tầng lớp trung lưu Trung Quốc làm thay đổi bản đồ du lịch thế giới ».
Vào dịp Tết nguyên đán, tại Trung Quốc, có khoảng 3 tỷ lượt di chuyển. Theo truyền thống, đó là dịp trở lại gia đình ăn Tết, gặp gỡ người thân. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển kinh tế, ngày càng có nhiều người đi du lịch trong nước và ở nước ngoài.
Theo dự báo, trong kỳ nghỉ này, Thái Lan sẽ đón tiếp khoảng 240 ngàn du khách Trung Quốc, Hàn Quốc 140 ngàn. 80% du khách đăng ký thuê khách sạn ở bãi biển Nha Trang, Việt Nam là người Trung Quốc.
Theo giới chuyên gia, Trung Quốc trở thành đầu tầu thúc đẩy ngành du lịch thế giới. Đại diện Quỹ đầu tư Acapital, được báo Les Echos trích dẫn, cho biết: « Nếu như Trung Quốc đóng góp khoảng 1/3 cho tăng trưởng trên toàn thế giới, thì nước này đóng góp tới 70% cho tăng trưởng du lịch toàn cầu ». Năm ngoái, 122 triệu người Trung Quốc đi du lịch nước ngoài, tiêu xài khoảng 110 tỷ đô la. Đa số là đến Hồng Kông, Ma Cao và Đài Loan vì không cần hộ chiếu. Sau đó là các nước láng giềng như Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Indonesia.
Theo một nghiên cứu của báo The Economist, cùng với việc thu nhập gia tăng, các chuyến du lịch tốn kém hơn, tới những nơi xa hơn, cũng sẽ gia tăng. Và tiến trình này đang diễn ra. Trong vòng 15 năm tới, tầng lớp trung lưu và giàu có sẽ chiếm một phần ba tổng dân số Trung Quốc, thay vì chỉ 10% như hiện nay. Vào năm 2030, Trung Quốc có sẽ khoảng 480 triệu người có mức thu nhập tối thiểu vào khoảng 10 ngàn đô la mỗi năm.
Báo Les Echos cho biết, theo thẩm định của Bắc Kinh, trong 5 năm tới, sẽ có 600 triệu người Trung Quốc đi du lịch nước ngoài. Và đa phần trong số này là du khách ở độ tuổi từ 18 đến 35.
Trang nhất các báo Pháp
Trang Nhất báo Le Monde quan tâm đến vụ cựu thủ tướng Pháp François Fillon, ứng viên tổng thống của đảng Những Người Cộng Hòa, cánh hữu, bị tố cáo giả mạo việc làm của vợ để trả lương bà trong nhiều năm. Tờ báo nhận định : « Vụ Fillon làm cho chiến dịch tranh cử của ông bị chao đảo và làm gia tăng sự khó xử của cánh hữu ». Còn nhật báo cánh tả Libération chơi chữ mỉa mai trên trang nhất :
« Pélénope Fillon, người được Quốc Hội cứu trợ».
Hôm nay, tổng thống Mỹ Donald Trum tiếp thủ tướng Anh Theresa May tại Nhà Trắng. Trang nhất Les Echos chạy tựa : « Brexit : Trump thách thức châu Âu ». Hai nước có cùng các lợi ích kinh tế và thách thức châu Âu. Không chỉ ủng hộ việc Anh ra khỏi Liên Hiệp Châu Âu, Donald Trump còn muốn biến chuyến thăm viếng Washington của thủ tướng Anh thành một biểu tượng để thể hiện quan điểm của ông về ngoại giao làm kinh tế (ngoại giao kinh doanh). Thủ tướng Theresa May muốn tiếp tục duy trì « mối quan hệ đặc biệt » giữa Anh và Mỹ. Bà May muốn ký kết một hiệp định song phương với Mỹ, một cách để lãnh đạo Anh cho châu Âu thấy là bà có thể tạo dựng những liên minh vững chắc.
Thế nhưng, theo Les Echos, « Cuộc đàm phán một hiệp định sẽ kéo dài và phức tạp ». Bởi vì chừng nào còn là thành viên của Liên Hiệp Châu Âu thì Anh không thể ký các hiệp định song phương với các nước ngoài khối. Đây là thẩm quyền của Bruxelles. Trong khi đó, cuộc đàm phán về việc Anh ra khỏi Liên Hiệp Châu Âu có thể kéo dài. Không ai cấm cản thủ tướng Anh bàn về việc ký kết hiệp định song phương với tổng thống Mỹ, chuẩn bị các điều kiện, nhưng hai nước chỉ có thể đàm phán một cách không chính thức.
Về thực chất, cho dù thủ tướng Anh và tổng thống Mỹ đều tỏ ra quyết tâm, nhưng các cuộc đàm phán ký kết hiệp định song phương sẽ không dễ dàng, bởi vì bà Theresa May và ông Donald Trump đều nhấn mạnh là đặt lợi ích quốc gia lên trên hết.
Cho đến nay, nhiều lĩnh vực kinh tế của Anh được bảo hộ, ví dụ nông nghiệp. Liệu Anh sẽ chấp nhận mở cửa những lĩnh vực này cho Hoa Kỳ ? Về phần mình, liệu Donald Trump sẽ chấp nhận tạo thuận lợi cho xe hơi của Anh vào thị trường Mỹ trong lúc ông hứa là bảo vệ các nhà sản xuất trong nước ?
Còn nhật báo công giáo La Croix lại quan tâm tới « Sức sống bất diệt của các nhãn hiệu cổ ». Xe đạp của các hãng có từ lâu đời như Solex, Lip, K-Way đã bắt đầu xuất hiện nhiều trở lại trên đường phố và các nhà đầu tư lại « đặt cược » vào các nhãn hàng cổ này.
http://vi.rfi.fr/quoc-te/20170127-trat-tu-duoc-thiet-lap-da-bi-donald-trump-lam-xao-tron
Tin đọc nhanh
(AFP) -Chế độ Bắc Triều Tiên “sắp đến hồi kết”. Trên đây là tuyên bố ông Thae Yong Ho, tham tán thứ nhất sứ quán Bắc Triều Tiên tại Luân Đôn, đào thoát sang Hàn Quốc, trong cuộc họp báo ngày 26/01/2017 tại Seoul. Ông cho rằng chế độ Bình Nhưỡng tất yếu sẽ sụp đổ trong nay mai, vì càng ngày càng có nhiều người quay lưng lại. Thae Yong Ho là một trong số quan chức ngoại giao cao cấp của Bắc Triều Tiên đào thoát trong những năm gần đây.
(Reuters) –Mỹ – Hàn tập trận. Theo Reuters, kể từ 15/01 đến 03/02/2017, tại khu trượt tuyết nổi tiếng ở Pyeongchang, cách thủ đô Seoul khoảng 180 km về phía đông, diễn ra cuộc tập trận của thủy quân lục chiến Mỹ và Hàn Quốc trong điều kiện nhiệt độ dưới 0°C. Mục tiêu của cuộc tập trận, với khoảng 300 quân nhân tham dự, là để « tăng cường tinh thần đồng đội và tình hữu nghị giữa hai quân đội », và cũng để « tăng cường năng lực chiến đấu, nếu chiến tranh xảy ra », theo một chỉ huy Mỹ.
(AFP) -Thổ Nhĩ Kỳ dọa hủy thỏa thuận về nhập cư với châu Âu. Sau khi Tòa Án Tối Cao Hy Lạp từ chối cho dẫn độ các quân nhân tham gia đảo chính ngày 15/07/2016, ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ ngày 27/01/2017 tuyên bố sẽ xét các biện pháp trả đũa, kể cả hủy bỏ thỏa thuận tiếp nhận trở lại người tị nạn « bất hợp pháp » sang châu Âu qua ngả Hy Lạp. Quan điểm của Hy Lạp là, cho dù tám quân nhân nói trên là có tội, việc cho dẫn độ họ là không được phép, bởi tính mạng những người này có thể bị đe dọa tại Thổ Nhĩ Kỳ.
(AFP) -Châu Âu áp dụng biện pháp thuế mới chống thép Trung Quốc. Hôm nay, 27/01, Ủy Ban Châu Âu ra thông cáo đã thiết lập các biện pháp chống trợ giá mới đối với các mặt hàng thép, từ Trung Quốc và cả từ Đài Loan. Kể từ nay, các ống thép không gỉ đến từ Trung Quốc sẽ bị đánh thuế từ 30,7% đến 64,9%. Các sản phẩm từ Đài Loan bị đánh thuế từ 5% đến hơn 12%. Theo EU, tổng cộng, 39 biện pháp chống trợ giá đã được thiết lập đối với mặt hàng thép, trong đó 17 biện pháp là nhằm vào Trung Quốc.
(AFP) – Biểu tình ủng hộ Donald Trump. Bị tấn công từ nhiều phía, tân tổng thống Mỹ kỳ vọng vào một phong trào phụ nữ bảo thủ. Giới hoạt động chống phá thai cho biết sẽ tràn ngập thủ đô Washington hôm nay, 27/01/2017 để ủng hộ lãnh đạo Donald Trump. Tân tổng thống Mỹ một mặt dự đoán sẽ có từ 300.000 đến 600.000 người biểu tình ủng hộ, đông hơn cuộc xuống đường chống Trump ngày 20/01, mặt khác lên án truyền thông thiên vị không đưa tin. Cuộc tuần hành « Tiến bước cho cuộc sống » nhằm đánh dấu ngày được xem là « tang tóc ». Vào năm 1973, Tối Cao Pháp Viện Mỹ thông qua luật cho phép phá thai.
(AFP) – Trump ích kỷ là một thách thức của châu Âu. Chính quyền Trump là một « thách thức » đối với Liên Hiệp Châu Âu, nhất là trong lãnh vực thương mại. Trên đây là tuyên bố của tổng thống Pháp François Hollande ngày 27/01/2017, nhân chuyến công du Berlin để gặp thủ tướng Đức Angela Merkel. Vì Donald Trump « xem quyền lợi nước Mỹ trước đã », do vậy Châu Âu phải chuẩn bị bảo vệ quyền lợi thương mại của châu Âu và chính sách xử lý các vấn đề trên thế giới, tổng thống Pháp khuyến cáo. Thủ tướng Đức cũng có cùng phân tích : Phải bảo vệ xã hội tự do và tự do mậu dịch.
http://vi.rfi.fr/tong-hop/20170127-tin-doc-nhanh