ASEAN ‘quan ngại về diễn biến’ Biển Đông
Các nước ASEAN vừa ra thông cáo lời lẽ mạnh mẽ bất ngờ bày tỏ “quan ngại nghiêm trọng” về các diễn biến gần đây ở Biển Đông.
Ngoại trưởng các quốc gia khối Asean đã có cuộc gặp với bộ trưởng ngoại giao TC tại Vân Nam, và việc thông cáo được đưa ra ngay ở đây được hãng tin AFP nhìn nhận như một “cái tát ngoại giao vào mặt” TC.
Thông cáo của khối ASEAN viết: “Chúng tôi bày tỏ quan ngại nghiêm trọng về các diễn biến gần đây cũng như đang xảy ra, vốn gây xói mòn lòng tin, tăng căng thẳng và có nguy cơ gây cản trở cho hòa bình, an ninh và ổn định ở Biển Đông”.
Văn bản này không nhắc tên TC nhưng người đọc có thể ngầm hiểu vì đây là quốc gia đang có nhiều hoạt động khẳng định chủ quyền ở Biển Đông.
Thông cáo của ASEAN nói các ngoại trưởng đã có “trao đổi thẳng thắn với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Hoa Vương Nghị”. Thông cáo khá trực diện khi nói về sự nguy hiểm của chương trình cải tạo đảo của TC.
“Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không quân sự hóa và kiềm chế trong mọi hoạt động, kể cả hoạt động xây đảo, vốn có thể tăng căng thẳng ở Biển Đông.”
“Chúng tôi cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc gìn giữ hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do đi lại trên biển cũng như trên không ở Biển Đông, theo các nguyên tắc luật pháp đã được quốc tế thừa nhận, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.”
Philippines, cũng là thành viên ASEAN, đã kiện TC ra tòa trọng tài quốc tế và Bắc Kinh nhiều lần tuyên bố không chấp nhận vụ kiện này.
Thông cáo của ASEAN khẳng định cam kết của khối trong việc tìm giải pháp hòa bình cho các tranh chấp.
Điều đó bao gồm “tôn trọng đầy đủ các tiến trình pháp luật và ngoại giao, không đe dọa sử dụng vũ lực hay sử dụng vũ lực, phù hợp các nguyên tắc luật pháp được quốc tế thừa nhận, kể cả UNCLOS và hiến chương LHQ”.
Cho tới nay ASEAN bị cho là quá mềm mỏng trong đối xử với TC nên một thông cáo lời lẽ cứng rắn hơn là điều gây chú ý.
Phán quyết về vụ kiện TC được trông đợi sẽ đưa ra trong tháng này. – Theo BBC