Tin Thế Giới – 16/10/2015
Bắc Kinh khai mạc Diễn đàn An ninh cạnh tranh với Shangri-La — TC đề nghị diễn tập hàng hải với ASEAN — Đài Loan hoàn tất phi đạo trên đảo Ba Bình
Các quan chức quốc phòng và chuyên gia châu Á-Thái Bình Dương họp lại hôm nay 16/10/2015 tại Bắc Kinh trong khuôn khổ một Diễn đàn An ninh kéo dài ba ngày. TC tổ chức diễn đàn này nhằm tăng cường ảnh hưởng của mình trên trường quốc tế.
Hội nghị Hương Sơn (Xiangshan, còn gọi là Fragrant Hills) diễn ra trong lúc tình hình đang căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh – hai nền kinh tế đồng thời là sức mạnh quân sự lớn nhất tại châu Á-Thái Bình Dương – qua vụ Bắc Kinh xây dựng các đảo nhân tạo tại quần đảo Trường Sa thời gian gần đây.
Các quan chức Mỹ cảnh báo có thể gởi các chiến hạm đến khu vực 12 hải lý xung quanh các đảo nhân tạo này, thách thức các yêu sách chủ quyền của TC tại Biển Đông, và Bắc Kinh đã “kiên quyết phản đối”.
Theo ban tổ chức, Diễn đàn An ninh Hương Sơn lần thứ sáu có sự tham dự của 60 viên chức quốc phòng và 130 nhà nghiên cứu. Đây là một phần trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm gia tăng ảnh hưởng trên trường quốc tế, cùng với việc thành lập Ngân hàng Đầu tư Cơ sở Hạ tầng Châu Á (AIIB) với số vốn hùng hậu nhiều tỉ đô la.
Tờ báo nhà nước China Daily nhận định sự kiện này sẽ giúp Bắc Kinh có “tiếng nói quan trọng hơn”, và sẽ tô điểm cho hình ảnh bị coi là “hung hăng” của Bắc Kinh.
Diễn đàn Hương Sơn được coi là có tiềm năng cạnh tranh với “Đối thoại Shangri-La” nổi tiếng lâu nay của Singapore, hàng năm được tổ chức vào mùa xuân, thu hút các nhà lãnh đạo quân sự cao cấp cũng như các chuyên gia tên tuổi về an ninh. Trong quá khứ, Diễn đàn Shangri-La là dịp để các quan chức phương Tây vạch mặt tham vọng của Bắc Kinh tại Biển Đông – một điều không thể xảy ra trên sân nhà của TC.
Hội nghị Hương Sơn diễn ra tiếp theo cuộc gặp không chính thức của các Bộ trưởng Quốc phòng 10 nước ASEAN, cũng tại thủ đô TC. Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á có các thành viên đang tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông với Bắc Kinh là Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei. Các tranh chấp đôi khi biến thành đối đầu giữa các tàu của những nước liên quan về khu vực đánh cá hay khai thác tài nguyên.
Việt Nam hôm qua một lần nữa lại tố cáo TC đánh đắm tàu của ngư dân Việt tại Hoàng Sa. Philippines thì đã đưa vấn đề ra trước Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc, khiến Bắc Kinh giận dữ.
AFP dẫn nguồn tin từ hãng thông tấn nhà nước Indonesia Antara cho biết, Bộ trưởng Quốc phòng Indonesia, Ryamizard Ryacudu khi gặp gỡ đồng nhiệm TC bên lề hội nghị, đã đề nghị “tuần tra chung một cách hòa bình” giữa TC và các nước ASEAN. Ông Ryacudu nói: “Nếu các nước có lợi ích tại Biển Đông có thể giảm bớt căng thẳng và có thể quản lý được xung đột, thì không cần các đối tác khác tham gia để giải quyết”.
Trong một bản tin khác, AFP cho biết TC và Indonesia đã ký kết một hợp đồng xây dựng tuyến tàu cao tốc lên đến 5,5 tỉ đô la, trong đó 75% vốn do Ngân hàng Phát triển TC cung cấp.
ASEAN từ nhiều năm qua vẫn kêu gọi TC thương thảo Bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông, nhưng Bắc Kinh chỉ đồng ý “tham vấn” chứ không chịu “thương lượng”.
Nhiều Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN sau khi dự hội nghị không chính thức, đã ở lại Bắc Kinh để tham dự Diễn đàn Hương Sơn, trong đó có Đại tướng Phùng Quang Thanh của CSVN. Người điều khiển diễn đàn năm nay là Hun Sen, Thủ tướng Cam Bốt vốn có quan hệ thân thiết với TC. Cam Bốt không nằm trong số các quốc gia yêu sách chủ quyền Biển Đông, và ủng hộ quan điểm của Bắc Kinh là ASEAN nên đứng ngoài cuộc tranh chấp.
Không có quan chức Mỹ nào có tên trong nghị trình, dù Đô đốc về hưu Gary Roughead cũng sẽ phát biểu cùng với các Bộ trưởng Quốc phòng khác. – Theo RFI
***
TC đề nghị diễn tập hàng hải chung với các nước Đông Nam Á vào năm 2016 ở vùng Biển Đông đang xảy ra tranh chấp.
Bắc Kinh đang tổ chức cuộc họp không chính thức với các bộ trưởng quốc phòng trong khu vực. Bộ trưởng Quốc phòng TC, Thường Vạn Toàn đề nghị diễn tập “cứu nạn trên biển và cứu trợ thiên tai” trong cuộc họp hôm 16/10.
Những hoạt động nhằm khẳng định chủ quyền trên biển của TC trong những năm gần đây làm gia tăng căng thẳng với các láng giềng.
Philippines và Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền trên cùng khu vực với TC.
Đề nghị của TC được đưa ra một tuần sau khi Hoa Kỳ thông báo đang xem xét đưa tàu tới tuần tiễu khu vực Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền – kế hoạch bị TC công kích mạnh mẽ.
Diễn tập chung là một cách “cùng nhau giải quyết tranh chấp và kiểm soát rủi ro”, theo thông cáo của Bộ quốc phòng TC.
TC bị cáo buộc quân sự hóa và mở rộng tuyên bố chủ quyền vùng lãnh hải bằng các khu đất quanh rạn san hô và xây đường băng, cũng như xây dựng nhà cửa trên đảo.
Hoa Kỳ đã đưa ra kêu gọi TC ngừng các hoạt động xây cất.
Tuy nhiên TC khẳng định đây là khu vực thuộc chủ quyền của nước này và xây dựng nhằm phục vụ mục đích dân sự như đánh bắt cá và hoạt động cứu trợ. – Theo BBC
***
Theo bản tin của tờ South China Morning Post ngày 15/10/2015, Đài Loan đã hoàn tất việc xây dựng phi đạo trên đảo Ba Bình (Đài loan gọi là Thái Bình) nằm trong quần đảo Trường Sa.
Một quan chức chính phủ Đài Loan cho biết, công tác đại tu phi đạo trên đảo Ba Bình đã hoàn tất trong tháng Chín năm 2015. Phi đạo này dự kiến sẽ được đưa vào sử dụng ngay từ tháng 12/2015.
Theo như nhận định của các chuyên gia thuộc Asia Maritime Transparency Initiative, đây sẽ là phi đạo thứ ba dài nhất nằm trên vùng Biển Đông. Phi đạo mới này có thể tương thích cho hoạt động các loại chiến cơ F-16 và P-3C chống các loại tàu ngầm giám sát máy bay.
Tuy nhiên, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Đài Loan, ông David Lo lại cho rằng việc xây mới phi đạo này là nhằm đảm bảo an toàn hàng không và cho các hoạt động nhân đạo, chẳng hạn cho các loại máy may vận tải C-130.
Theo mô tả chi tiết từ một quan chức tại Cơ quan Kỹ thuật Hàng không quốc gia Đài Loan, công việc đại tu bao gồm việc làm mới phi đạo dài 1.195 m, mở rộng khu nhà kho để máy bay phù hợp cho loại C-130, làm lại hệ thống chiếu sáng đường băng, hệ thống cống thoát nước, bể chứa và đường ống nhiên liệu.
Hồi tuần trước, Đài Bắc cũng loan báo đã xây xong một ngọn hải đăng lớn sử dụng năng lượng mặt trời. Chính quyền giải thích xây hải đăng là nhằm đảm bảo chủ quyền lãnh thổ và bảo vệ an toàn lưu thông hàng hải.
Đảo Ba Bình, thuộc quần đảo Trường Sa, nằm trên vùng Biển Đông, nơi đang xảy ra các tranh chấp chủ quyền giữa nhiều nước Việt Nam, TC, Philippines và Đài Loan. – RFI
Năm thành viên mới được bầu vào Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc
Nhật Bản, Ukraine, Ai Cập, Sénégal và Uruguay hôm qua 15/10/2015 đã được bầu làm thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an thông qua cuộc bỏ phiếu tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.
Năm quốc gia này sẽ chính thức tham gia Hội đồng từ ngày 1 tháng Giêng năm tới, với nhiệm kỳ hai năm. Các nước ứng viên được lựa chọn theo khu vực, và không có nước nào cạnh tranh. Ukraine được đến 177 phiếu, Sénégal 187 phiếu trên tổng số 193 quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc.
Hội đồng Bảo an có 15 thành viên, trong đó chỉ năm thành viên thường trực (Hoa Kỳ, Pháp, Anh, Nga, TC) mới có quyền phủ quyết. Mười thành viên còn lại mỗi năm được thay đổi phân nửa, trên cơ sở có đầy đủ đại diện các lục địa.
Tổng thống Ukraine Petro Porochenko trên trang Facebook cho rằng việc nước mình được bầu vào Hội đồng Bảo an “mở ra những khả năng mới cho Ukraine để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ”, đang bị phe nổi dậy thân Nga đe dọa. Ông hoan nghênh “việc thành lập một liên minh quốc tế thân Ukraine”.
Ngoại trưởng Ukraine, Pavlo Klimkin có mặt tại New York hứa hẹn nước mình sẽ là “người giữ cửa tốt nhất cho Hiến chương Liên Hiệp Quốc”, và Kiev sẽ “bảo vệ cho cuộc chiến và các giá trị của mình”. Ông nói: “Tất nhiên là Nga không hài lòng về việc Ukraine vào Hội đồng Bảo an, nhưng hầu như tất cả các nước thành viên Liên Hiệp Quốc đều ủng hộ thượng tôn pháp luật và Ukraine”.
Ngoại trưởng Ai Cập Sameh Shoukry nhấn mạnh nước mình vào Hội đồng Bảo an vào lúc “cộng đồng quốc tế đối mặt với nhiều thử thách” tại Cận Đông: xung đột tại Syria, Yemen, Libya; cuộc khủng hoảng Israel-Palestine. Ai Cập muốn “tham gia một cách tích cực và thiện chí” vào nỗ lực giải quyết.
Ngồi vào ghế Hội đồng Bảo an lần thứ 11, Nhật Bản sẽ cố gắng “tăng cường các hoạt động gìn giữ hòa bình, đặc biệt tại châu Phi”. Đại sứ Motohide Yoshikawa tuyên bố Tokyo sẽ giám sát chặt chẽ tình hình nhân quyền tại Bắc Triều Tiên, và cho rằng Liên Hiệp Quốc phải “nhanh chóng phản ứng” nếu Bình Nhưỡng vi phạm các nghị quyết về nguyên tử và vũ khí đạn đạo.
Uruguay, quay lại Hội đồng sau 50 năm vắng bóng, dành ưu tiên cho “nhân quyền và việc giải quyết hòa bình các xung đột”. Còn Sénégal nhấn mạnh “cuộc đấu tranh chống khủng bố và chủ nghĩa cực đoan bạo lực” tại châu Phi.
Năm thành viên mới thay thế cho Jordani, Chad, Nigeria, Litva và Chile. Các quốc gia thành viên không thường trực khác của Hội đồng Bảo an hiện nay là Angola, Malaysia, New Zealand, Tây Ban Nha và Venezuela. – RFI
Toyota phát triển dòng xe tự động và sẽ chấm dứt xe chạy xăng dầu
Không chỉ dừng lại ở những dòng xe truyền thống, Toyota lấn sang dòng xe tự động đang làm mưa làm gió trên thị trường và được nhiều tập đoàn lớn quan tâm. Ngày 06/10/2015, Toyota đã giới thiệu một loại xe tự động không người lái, cùng với hy vọng sẽ bán ra thị trường sản phẩm này vào dịp Thế vận hội 2020 diễn ra tại Tokyo.
Loại xe tự động trên là dòng xe Lexus GS được cải tiến lại, được đặt tên là “Highway Teammate” (tạm dịch là “Phụ lái đường cao tốc”). Xe Lexus GS đã chứng minh được sức bền qua hàng loạt thử nghiệm. Ngoài ra, nhờ được trang bị công nghệ cao cùng với các bộ phận cảm nhận bên ngoài, chiếc xe này có thể hoà vào dòng lưu thông, thay đổi làn đường, vượt xe khác hay đi chậm lại tuỳ theo chướng ngại vật, thậm chí còn có thể tìm cách rẽ khỏi đường cao tốc.
Tuy nhiên, chế độ lái tự động chỉ có thể thực hiện được khi đã đi qua khỏi trạm thu phí cầu đường. Sau đó, người điều khiển xe có thể tự do thả tay lái để thư giãn, đọc sách hay gọi điện thoại. Mục đích của nhà sản xuất khi đưa loại xe này vào thị trường là để “giảm bớt số lượng người chết và bị thương vì giao thông, đồng thời cũng để giảm bớt tình trạng ách tắc trên các xa lộ”.
Toyota nghiên cứu công nghệ lái tự động từ những năm 1990, song rất kín tiếng. Trong khi đó, nhiều tập đoàn công nghệ lớn khác liên tục công bố những dự án mới, như gần đây là công bố phát minh của Google chẳng hạn.
Hơn một tuần sau đó, ngày 14/10, nhà sản xuất Nhật Bản công bố thêm một tham vọng mới: sẽ từng bước ngừng bán loại xe chạy bằng xăng dầu từ nay tới năm 2050, thay thế vào đó là loại xe có động cơ hỗn hợp (chạy xăng hoặc điện), hoặc xe chạy bằng pin nhiên liệu (hay “tế bào nhiên liệu”), hoặc sử dụng một công nghệ sinh thái khác. Mục tiêu chính là nhằm giảm tới 90% lượng khí CO2 do xe hơi thải ra, như vậy đóng góp vào việc hạn chế tình trạng trái đất nóng lên gây hiệu ứng nhà kính.
Bản kế hoạch dài hạn mang tên “Thách thức môi trường 2050”, được nhà sản xuất xe hơi số 1 Nhật Bản giới thiệu ngày 14/10, đưa ra mục tiêu bán ra trên thị trường thế giới hàng năm là 1,5 triệu chiếc có động cơ hỗn hợp (vừa chạy xăng và điện) và 30.000 xe chạy pin nhiên liệu từ nay tới khoảng năm 2020.
Đối thủ cạnh tranh của Toyota là Nissan, một tập đoàn đồng hương, cũng dự tính tung ra dòng xe “có chức năng lái tự động” vào năm 2016, tại Nhật Bản – thị trường đầu tiên đón nhận loại sản phẩm này. Sau đó, vào khoảng những năm 2020, Nissan dự tính đưa ra những loại xe hiện đại hơn, thậm chí có khả năng tự di chuyển trong môi trường phức tạp hơn là đường phố đô thị.
Chính phủ Nhật Bản luôn thúc đẩy các nhà công nghiệp, đặc biệt là các nhà sản xuất xe hơi và đồ điện tử, hợp tác với nhau về lĩnh vực tự động để không bị các tập đoàn nước ngoài bỏ xa. – RFI
.
Tổng thống Obama kéo chậm đà rút quân ra khỏi Afghanistan
Phe Taliban nhất quyết tăng cường các cuộc tấn công nhắm vào các mục tiêu Mỹ và lên án quyết định của Hoa Kỳ kéo chậm đà rút quân ra khỏi Afghanistan là “vô lý”.
Phe Hồi giáo nổi dậy đã có phản ứng trước lời loan báo của Tổng thống Barack Obama nói rằng ông sẽ giữ nguyên quân số Mỹ tại Afghanistan hiện nay ở mức 9.800 cho đến gần hết năm 2016, trước khi rút bớt con số đó xuống còn 5.500 khi ông rời chức vào tháng giêng năm 2017. Chính phủ Hoa Kỳ ban đầu dự định chỉ giữa khoảng 1.000 binh sĩ Mỹ sau năm 2016, tập trung vào việc bảo vệ đại sứ quán Hoa Kỳ ở Kabul.
Trong một thông cáo gửi cho đài VOA, phát ngôn viên Taliban Zabihullah Mujahid nói nhóm nổi dậy đã nhiều lần khẳng định rằng “Binh sĩ Mỹ sẽ không chấm dứt xâm lược Afghanistan” và những lời “hứa hão” của họ chỉ nhắm mục địch đánh lừa người dân Mỹ và người dân Afghanistan.
Ông này nói quyết định của Tổng thống Obama sẽ không ngăn phe Taliban đẩy xa thêm cuộc thánh chiến chống lại các lực lượng chiếm đóng Afghanistan.
Không ủng hộ chiến tranh vô tận
Hôm qua tại Tòa Bạch Ốc, đứng cạnh Bộ trưởng Quốc phòng Ash Carter, Phó tổng thống Joe Biden và Chủ tịch ban Tham mưu Liên quân Joseph Dunford, Tổng thống Obama tuyên bố: “Tôi không ủng hộ quan điểm chiến tranh vô tận. Tôi đã nhiều lần lập luận chống lại việc tiến vào những cuộc xung đột quân sự không biết bao giờ chấm dứt và không phục vụ cho các lợi ích an ninh cốt lõi của chúng ta”. Nhưng tổng thống nói, điều cơ bản là ở những khu vực chủ yếu của nước này, tình hình an ninh vẫn còn rất mong manh, và ở một số nơi, có nguy cơ xấu hơn”.
Ông Obama nói: “Mặc dầu sứ mạng tác chiến của Mỹ có thể không còn nữa, cam kết của chúng ta đối với Afghanistan và nhân dân nước này vẫn còn. Trong tư cách tổng tư lệnh quân đội, tôi sẽ không để cho Afghanistan được sử dụng như một nơi an toàn cho các phần tử khủng bố để lại tấn công đất nước chúng ta”.
Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani hoan nghênh quyết định vừa kể và nói trong một thống cáo rằng quyết định được đưa ra tiếp theo “nhiều tháng đàm phán liên tục giữa hai vị tổng thống”. Ông nói thêm rằng quyết định “một lần nữa chứng tỏ quan hệ hợp tác đổi mới và bang giao được củng cố giữa Hoa Kỳ và Afghanistan trên cơ sở lợi ích và nguy cơ chung”.
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Ash Carter nói: “Sứ mạng hiện nay trên cơ sở từng ngày một là huấn luyện, cố vấn và hỗ trợ chống khủng bố. Ông Carter nói Hoa Kỳ nhất quyết phát triển ổn định ở Afghanistan về lâu về dài và sẽ không từ bỏ những thắng lợi mà lực lượng Hoa Kỳ đã hết sức tranh đấu để đạt được ở đó.
Quân đội Hoa Kỳ tại Afghanistan sẽ trú đóng tại một số nhỏ các căn cứ, trong đó có Bagram, Kandahar ở miền nam và Jalalabad ở miền đông.
Tiếp tục hỗ trợ tiến trình hòa giải
Chuyên gia phân tích Michael Kugelman nói với đài VOA: “Tôi nghĩ điều xảy ra ở Kunduz giúp ta rất nhiều. Ta có một tình hình trong đó quân đội Afghanistan chiếm lại thành phố Kunduz từ tay Taliban nhưng chỉ nhờ sự hỗ trợ của lực lượng Hoa Kỳ. Tôi không cho rằng sẽ có được kết quả mỹ mãn trong việc tái chiếm này Kunduz nếu không có sự yểm trợ của Hoa Kỳ”. Ông Kugelman là giảng viên kỳ cựu về Nam Á tại Trung tâm Woodrow Wilson.
Các giới chức nói quyết định của Hoa Kỳ kéo chậm đà ở Afghanistan được đưa ra sau nhiều tháng suy tính giữa Tòa Bạch Ốc, các nhà lãnh đạo quân sự tại Bộ Quốc phòng và các cấp chỉ huy ở chiến trường, cùng với các giới chức Afghanistan và sau khi lực lượng Afghanistan mất quyền kiểm soát Kunduz trong một thời gian ngắn về tay các phần tử chủ chiến Taliban.
Trong các nhận định, tổng thống có một thông điệp gửi cho Taliban và các nhóm cực đoan khác khi loan báo việc trì hoãn triệt thoái binh sĩ Hoa Kỳ.
Ông Obama nói: “Tính đến nay, ắt là đã rõ để Taliban và tất cả những ai chống lại tiến bộ của Afghanistan rằng phương cách thực sự duy nhất để đạt được việc triệt thoái toàn bộ quân đội Hoa Kỳ và quân đội nước ngoài ra khỏi Afghanistan là thông qua một giải pháp chính trị lâu bền với chính phủ Afghanistan”.
Tổng thống Obama nói Hoa Kỳ sẽ tiếp tục hỗ trợ cho tiến trình hòa giải do Afghanistan dẫn đầu dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Ghani và trưởng ban hành chính Abdullah Abdullah trong khi họ theo đuổi “các cải cách cấp thiết”.
Vào lúc kết thúc tuyên bố, ông Obama nói với các phóng viên rằng quyết định giữ lại số binh sĩ Hoa Kỳ ở Afghanistan cao hơn so với kế hoạch ban đầu không “gây thất vọng” mà là cần thiết và phù hợp với dự báo toàn diện của ông về một “khu vực nguy hiểm” trên thế giới.
Ông Obama nói: “Chúng ta vẫn luôn biết rằng chúng ta phải duy trì hoạt động chống khủng bố trong khu vực đó để tận diệt mọi sự tái xuất hiện của các mạng lưới al-Qaida và các mạng lưới khác có thể gây phương hại cho chúng ta”. – VOA