Tin Thế Giới -10/8/2015
TC bác bỏ chỉ trích của Mỹ về tự do đi lại ở Biển Đông — TC cáo buộc Manila, Tokyo bắt tay chống Bắc Kinh
Phản bác những lời chỉ trích của Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ John Kerry hồi tuần trước về những hạn chế của TC đối với tự do hàng hải và không lưu trong khu vực, Bộ Ngoại giao TC hôm nay nói với hãng tin Reuters rằng tự do hàng hải và tự do bay ngang qua không có nghĩa là tàu chiến và máy bay chiến đấu nước ngoài có thể vi phạm chủ quyền lãnh thổ và an ninh của họ.
Bắc Kinh nói tự do hàng hải trong khu vực là điều thiết yếu bởi vì đây là một tuyến đường biển quan trọng.
Tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói trước một hội nghị quy tụ các nhà lãnh đạo khu vực ở Kuala Lumpur rằng việc xây cất những cơ sở trên những đảo tân tạo cho ‘những mục tiêu quân sự’ đang làm tăng căng thẳng và khiến cho các nước khác cũng có tuyên bố chủ quyền chồng lấn quân sự hoá khu vực này.
Ông Kerry còn chỉ trích những ‘sự hạn chế’ mà TC đã thiết lập trong mấy tháng gần đây, nói rằng Hoa Kỳ sẽ không chấp chận bất kỳ sự hạn chế nào đối với quyền tự do hàng hải và tự do bay ngang qua khu vực.
Các giới chức quân sự Philippines nói rằng Bắc Kinh đã nhiều lần cảnh cáo phi cơ quân sự của Philippines phải rời khỏi vùng không phận gần các đảo nhân tạo do TC xây tại quần đảo Trường Sa.
Hải quân TC cũng đã 8 lần cảnh cáo phi hành đoàn của một máy bay trinh sát Poseidon của Mỹ khi máy bay này bang ngang qua khu vực hồi tháng 5, theo tin của phóng viên CNN có mặt trên máy bay của Mỹ.
Những động thái này đã làm gia tăng căng thẳng trong khu vực. Mới đây Ấn độ cũng đã lên tiếng bênh vực lập trường của Việt Nam và Philippines và các nước khác trong cuộc tranh chấp ở Biển Đông.
Báo Business Insider của Ấn Độ hôm nay dẫn lời Quốc vụ Khanh đặc trách Ngoại vụ, người có mặt tại cả hai hội nghị Đông Á và Hội nghị các Ngoại trưởng ASEAN ở Malaysia, nói rằng: “Chúng tôi chia sẻ các quan tâm do các đồng nghiệp của chúng tôi trong khối ASEAN nêu lên về những diễn tiến trong tình hình Biển Đông. Quyền tự do hàng hải và bay trên không phận các vùng biển quốc tế, kể cả ở Biển Đông, các hoạt động thương mại và tiếp cận các nguồn tài nguyên thiên nhiên dựa trên các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, kể cả Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 là những vấn đề quan tâm của tất cả chúng tôi.”
Các nguồn tin chính thức nói rằng những lý do gọi là lịch sử mà TC viện ra để tuyên bố chủ quyền trên hầu hết Biển Đông là ‘không có cơ sở’ và những hoạt động cải tạo đất xây đảo nhân tạo của TC tại đây là bất hợp pháp, đi ngược lại các chuẩn mực và luật pháp quốc tế. – Theo VOA
***
Nhật Bản và Philippines đã bắt tay nhau để công kích Bắc Kinh về vấn đề biển Đông tại diễn đàn an ninh khu vực, Bộ Ngoại giao TC nói cuối tuần trước.
Trong một tuyên bố phát hành hôm 6/8, Bộ này nói rằng ngoại trưởng Philippines đã “công kích” chính sách của Bắc Kinh về biển Nam Trung Hoa (tức biển Đông), và đã nhận được sự hậu thuẫn của người đồng cấp Nhật Bản.
“Trước hết, tình hình ở biển Nam Trung Hoa nhìn chung là ổn định, và không có khả năng xảy ra đụng độ lớn”, thông cáo dẫn lời Bộ trưởng Ngoại giao TC Vương Nghị nói tại diễn đàn.
“Trung Quốc phản đối các tuyên bố và hành động không mang tính xây dựng, gây chia rẽ, phóng đại sự đối kháng hoặc gây căng thẳng”.
Vương nói rằng “Trung Quốc mới chính là nạn nhân ở biển Nam Trung Hoa”, đồng thời đề cập tới sự “chiếm đóng” của Philippines tại một số hòn đảo của Bắc Kinh ở biển Đông.
“Nhưng nhằm duy trì và bảo vệ hòa bình cũng như ổn định ở biển Đông, chúng tôi đã phải hết sức kiềm chế”, Bộ trưởng Ngoại giao TC nói tiếp.
Vương cũng nói tới việc Nhật Bản xây dựng trên hòn đảo hẻo lánh ở Thái Bình Dương gọi là Okinotori để củng cố chủ quyền lãnh hải.
“Trước khi chỉ trích người khác, Nhật Bản cần phải tự nhìn lại chính lời nói và thái độ của mình”, nhà ngoại giao hàng đầu của TC nói.
Trong khi đó, phát biểu tại diễn đàn ở Malaysia giữa tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói rằng việc TC xây dựng các cơ sở trên các hòn đảo nhân tạo ở biển Đông cho các mục đích quân sự đang làm gia tăng căng thẳng và việc đó khiến các nước nước tuyên bố chủ quyền khác cũng “quân sự hóa”.
Trước đó, Bộ trưởng Ngoại giao TC nói rằng Bắc Kinh đã ngừng hoạt động cải tạo bồi đắp ở biển Đông. – Theo VOA
Phản ứng trái ngược về thông cáo chung của ASEAN
Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) nhận được những phản ứng trái ngược về thông cáo chung liên quan tới vấn đề biển Đông mà khối này công bố tuần trước. Thông tín viên Steve Herman tường thuật từ Văn phòng Đông Nam Á của Đài VOA ở Bangkok.
Sau những cuộc thương thảo vào phút chót, 10 quốc gia Đông Nam Á đã ra một tuyên bố mang tính thỏa hiệp về việc thúc đẩy một quy tắc ứng xử mang tính ràng buộc, CoC, của các bên tuyên bố chủ quyền ở vùng biển tranh chấp. Đây là điều ASEAN đã thương thảo hơn chục năm qua.
Ông Benjamin Ho, một nhà nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Quốc phòng và Chiến lược ở Singapore, cho biết như sau.
“Người ta đã thảo luận tương đối nhiều về Bộ Quy tắc ứng xử này, và các nước châu Á khá là sốt ruột và muốn Bộ quy tắc này được thực thi. Vì thế, tôi nghĩ đây là một bước tiến. Nhưng đồng thời, tôi cũng nghĩ rằng CoC không nên được coi là giải pháp cuối cùng có thể giải quyết hoàn toàn vấn đề biển Đông.”
Nhiều người trong khu vực cho rằng việc ra thông cáo chung này là điều tốt, thay vì không đạt được gì như khi Campuchia là chủ tịch ASEAN năm 2012. Ông Oh Ei Sun, cựu Bí thư Chính trị của Thủ tướng Malaysia, cho biết như sau:
“ASEAN đã thận trọng nhằm cân bằng các yêu cầu trái ngược nhau của Hoa Kỳ và TC. Và kết quả là những từ ngữ trong bản thông cáo chung cuối cùng.”
Trong chuyến thăm 3 nước Đông Nam Á là Singapore, Malaysia và CSVN, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã cảnh báo rằng Washington sẽ không tán đồng bất kỳ hạn chế nào đối với tự do hàng hải ở vùng biển tranh chấp.
Bắc Kinh lâu nay đã nhấn mạnh rằng các tranh chấp lãnh hải nên được giải quyết giữa các nước liên quan, nhưng lập trường của TC gần đây dường như đã mềm dịu hơn trong các cuộc đối thoại với khối ASEAN. 4 nước ASEAN hiện tranh chấp chủ quyền ở biển Đông với TC là Brunei, Malaysia, Philippines và Việt Nam. Ngoài ra, đường 9 đoạn của TC còn chồng lấn vùng đặc quyền kinh tế của hai nước ASEAN khác là Indonesia và Singapore.
Các nhà quan sát cho rằng vấn đề ASEAN có một sự thay đổi đáng kể hay không sẽ trở nên rõ ràng hơn khi lãnh đạo của khối này nhóm họp trở lại vào tháng 12 sắp tới. – Theo VOA
Đồng rouble của Nga lại mất giá
Đồng rouble của Nga xuống thấp nhất từ 5 tháng qua vào ngày đầu tuần vì giá dầu sụt và TC nhập khẩu ít đi, theo Reuters hôm 10/8/2015.
Một đôla Mỹ nay đổi được 64,42 rouble và đây là giá thấp nhất từ 5 tháng qua của đồng nội tệ Nga vốn liên tục tụt giá từ hai tháng qua.
Theo Reuters, tiền Nga phụ thuộc vào giá dầu Brent và mặt hàng này cũng mất giá 0,3% hôm thứ Hai, xuống còn 48,45 USD một thùng dầu thô.
Ngoài ra, các chỉ số kinh tế TC yếu hơn cũng khiến Nga bị ảnh hưởng vì TC là thị trường nhập khẩu chính các nguyên liệu thô từ Nga.
Trong tháng 7, xuất khẩu của Trung Quốc giảm đi 8,3% cho thấy sản xuất cũng giảm và nhu cầu dầu khí nước này nhập từ Nga không cao bằng trước đó.
Gần đây nhất, Tổng thống Vladimir Putin ký nghị định cho thiêu hủy hàng thực phẩm nhập từ Liên Hiệp Châu Âu, gây ra giận dữ trong dân chúng.
Từ một năm qua, Nga đã cấm hầu hết sản phẩm tươi từ các nước áp đặt trừng phạt với Nga vì việc sáp nhập Crimea.
Từ ngày nghị định mới có hiệu lực hôm 6/8, những ai vẫn tích trữ thực phẩm bị cấm sẽ bị tịch thu và tiêu hủy.
Thứ Năm tuần qua, Nga nói giới chức đã thu giữ 436 tấn các loại thực phẩm và hủy đi 320 tấn, gồm các sản phẩm sữa của Đức và thịt của Ý.
Dù các quan chức Nga trấn an dư luận vốn lo ngại về xu hướng xấu trong nền kinh tế từ nhiều tháng qua, một số tờ báo phê phán Điện Kremlin về chính sách kinh tế vĩ mô.
Chẳng hạn Dmitriy Oreshkin trên trang Yezhednevnyy Zhurnal 07/08 viết rằng:
“Mọi nhà kinh tế chuyên nghiệp đều hiểu Putin đang đưa quốc gia vào ngõ cụt. Đầu tiên là hướng đưa kinh tế vào lấy thu nhập từ nguyên liệu thô, sau đó là cuộc phiêu lưu ở Ukraine, và nay là sự chuyển hướng sang Bắc Kinh đúng vào lúc TC bắt đầu khủng hoảng…” – Theo BBC
Báo đảng TC tấn công vào các cựu lãnh đạo chế độ
Hôm nay 10/08/2015, Nhân dân Nhật báo, quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Hoa, đã có bài viết công kích gay gắt một số lãnh đạo của chế độ đã về hưu nhưng vẫn cố giữ ảnh hưởng nên chính trường. Đây là một động thái, được giới quan sát cho là dọn đường dư luận chuẩn bị cho một chiến dịch thanh lọc mới trong đảng của ban lãnh đạo Bắc Kinh hiện nay.
Với lời lẽ gay gắt, Nhân dân Nhật báo bình luận trong bài viết: “Một số lãnh đạo không chỉ sắp đặt những người họ che chở (vào những vị trí quan trọng), nhằm tạo môi trường thuận lợi giúp họ tiếp tục gây ảnh hưởng mà họ sau khi đã về hưu đã nhiều năm vẫn còn muốn can thiệp quá sâu vào rất nhiều vấn đề hệ trọng (của đất nước)”.
Bài báo ký tên một lãnh đạo cao cấp thuộc Tổng cục Chính trị quân đội Trung Hoa (Gu Bochong), nhấn mạnh, cách hành xử của những lãnh đạo về hưu này đã gây cản trở cho ban “lãnh đạo mới” và “làm cho một số tổ chức bị phân chia bè phái và bị mất tinh thần, phá hoại sự gắn kết và năng lực của đảng”.
Ngay khi được đăng tải, bài báo đã được dư luận tại TC quan tâm đặc biệt. Nhiều bình luận trên các mạng xã hội đã suy diễn bài báo khai mào cho cuộc tấn công của Tập Cận Bình vào Giang Trạch Dân, cựu lãnh đạo đảng và Nhà nước TC.
Thời gian gần đây, chiến dịch chống tham nhũng của Bắc Kinh đã trực tiếp tấn công vào hàng ngũ lãnh đạo cao cấp của đảng, trong đó có cả những nhân vật cựu và đương nhiệm. Điển hình là trường hợp Chu Vĩnh Khang, người được cho là tay chân của Giang Trạch Dân trong thời gian từ năm 1989-2002, đã bị kết án tù chung thân hồi tháng Sáu vừa qua. Trước đó có, Bạc Hy Lai, người cũng được cho là nằm trong phe cánh với Chu Vĩnh Khang.
Sau khi rời khỏi chính trường năm 2002, Giang Trạch Dân vẫn có ảnh hưởng lớn đối với ban lãnh đạo của Hồ Cẩm Đào.
Ngoài ra trong đợt thanh lọc trong đảng vừa qua, một loạt quan chức từ cao cấp đến thấp được cho là người của Giang Trạch Dân hay Hồ Cẩm Đào đều lần lượt bị thất sủng hoặc rơi vào tầm ngắm của điều tra. – Theo RFI