Tin Thế Giới – 22/7/2015
Biển Đông: Mỹ xác định không ‘trung lập’ khi luật quốc tế bị vi phạm
Trung Quốc lúc nào cũng tố cáo Mỹ đi ngược lại lập trường mà Washington luôn khẳng định là “trung lập”, không đứng về bên nào trong tranh chấp Biển Đông. Nhân vật phụ trách châu Á tại Bộ Ngoại giao Mỹ vào hôm qua, 21/07/2015 đã nói lại cho rõ: Hoa Kỳ không hề trung lập trong vấn đề tôn trọng luật pháp quốc tế ở Biển Đông, và sẽ can dự mạnh mẽ để đảm bảo sao cho tất cả các bên đều tuân thủ luật lệ.
Ông Daniel Russell, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á-Thái Bình Dương đã khẳng định một cách rõ ràng lập trường trên đây của Hoa Kỳ nhân Hội nghị khoa học lần thứ năm về Biển Đông do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế CSIS ở Washington tổ chức.
Theo báo mạng Nhật Bản The Diplomat số ra ngày hôm nay, 22/07, nhà ngoại giao Mỹ đã làm rõ quan điểm của Mỹ về Biển Đông khi trả lời chất vấn của một người Trung Quốc tham gia Hội nghị về sự “trung lập” của Mỹ trong hồ sơ Biển Đông.
Cho đến nay, Washington luôn luôn khẳng định rằng dù không đứng về bên nào trong cuộc tranh chấp chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông, nhưng Mỹ mong muốn là vấn đề được giải quyết đúng theo quy định của luật pháp quốc tế mà không được dùng đến các biện pháp cưỡng bức. Quan điểm đó tuy nhiên đã bị hiểu sai thành ‘trung lập thuần túy’, nhất là Trung Quốc, lúc nào cũng tố cáo Washington ‘thiên vị’.
Theo ông Russel, lập trường trung lập của Mỹ chỉ áp dụng cho các đòi hỏi chủ quyền, chứ không áp dụng cho cách thức giải quyết tranh chấp: “Chúng tôi không hề trung lập khi vấn đề tôn trọng luật pháp quốc tế được đặt ra. Chúng tôi sẽ can dự mạnh mẽ khi nói đến nhu cầu tuân thủ các luật lệ”.
Trong phát biểu của mình tại CSIS, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ xác nhận rằng Hoa Kỳ đang khuyến khích các bên liên quan ở Biển Đông tạo ra không khí và điều kiện thuận lợi để xử lý các tranh chấp bằng phương cách hòa bình, ngoại giao và hợp pháp, cho dù tình hình đang căng thẳng lên một phần vì các hành động quyết đoán của Trung Quốc.
Đối với ông Russel, cần phải nỗ lực giảm mức độ căng thẳng hiện nay, tạo ra một không khí thuận lợi cho việc giải quyết hòa bình tranh chấp theo hai hướng: thương thuyết và trọng tài.
Để làm điều này, các bên tranh chấp – tất cả, chứ không riêng gì Trung Quốc – cần phải chấm dứt các hành động gây căng thẳng, như cải tạo đất, xây dựng và quân sự hóa các cơ sở. Trung Quốc hiện bị cáo buộc nước gây căng thẳng, với các công trình bồi đắp đảo đá và xây dựng cơ sở rầm rộ ở Biển Đông.
Về hướng thương thuyết giữa các bên tranh chấp, ông Russel công nhận rằng đây là một thách thức lớn trong bối cảnh hiện nay. Dù không nêu đích danh Trung Quốc, nhưng Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đã lưu ý rằng các tuyên bố “độc đoán” của một số quốc gia, theo đó họ có chủ quyền “không thể chối cãi” tại Biển Đông, đang là cản lực được dựng lên trên con đường đàm phán.
Về hướng nhờ trọng tài quốc tế, ông Russel nêu bật vụ Philippines kiện Trung Quốc tại Tòa án Trọng tài Thường trực. Đối với Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, cho dù kết quả ra sao, cả Bắc Kinh lẫn Manila đều phải chấp hành quyết định mang tính ràng buộc về mặt pháp lý của tòa án, vì cả hai đều đã ký kết Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển.
Về phần nước Mỹ, ông Russel tái khẳng định quyết tâm của Hoa Kỳ trong việc tôn trọng lời hứa bảo vệ các đồng minh và cam kết bảo đảm an ninh khu vực, cũng như giúp phát triển các tổ chức có hiệu quả về an ninh. Để làm điều này, Hoa Kỳ sẽ giúp các quốc gia duyên hải nâng cao năng lực giám sát vùng biển của mình, đồng thời tiếp tục các chiến dịch nhằm thể hiện quyền tự do lưu thông trên Biển Đông. – RFI
Nhật Bản nới rộng vai trò của quân đội
Chính phủ Nhật Bản đang ra sức thúc đẩy cho một dự luật an ninh gây tranh cãi mà nếu được thông qua sẽ cho phép quân đội của họ chiến đấu ở nước ngoài lần đầu tiên kể từ Thế chiến thứ hai. Theo tường thuật do thông tín viên Brian Padden của đài chúng tôi gởi về từ Okinawa, các nhà lãnh đạo Nhật Bản nói rằng sự thay đổi này là vô cùng cần thiết để ứng phó với những mối đe dọa mỗi ngày một tăng của Trung Quốc và Bắc Triều Tiên.
Nếu được thông qua, dự luật có sự hậu thuẫn của thủ tướng Shinzo Abe sẽ cho phép quân đội tham gia các hoạt động tự vệ tập thể và bảo vệ cho các nước đồng minh như nước Mỹ.
Washington ủng hộ việc Nhật Bản theo đuổi một lập trường mạnh mẽ hơn trong lãnh vực an ninh để chống lại những mối đe dọa tiềm năng từ Trung Quốc và Bắc Triều Tiên, là hai nước đang không ngừng tăng cường sức mạnh quân sự và khả năng hạt nhân.
Thủ tướng Abe phát biểu như sau về dự luật này.
“Tình hình an ninh xung quanh Nhật Bản đang mỗi ngày một khó khăn hơn. Với nhận thức như vậy, chúng tôi tin rằng luật này là tuyệt đối cần thiết để bảo vệ sinh mạng của người Nhật và cũng để ngăn tránh việc Nhật Bản phải tham chiến”.
Dự luật an ninh này đã làm bùng ra những cuộc phản kháng của hàng vạn người chống đối. Những người này e rằng việc diễn giải một cách rộng rãi hơn bản hiến pháp chủ hòa của Nhật sau Thế chiến thứ hai có thể làm cho nước Nhật bị vướng vào những vụ xung đột ở nước ngoài.
Trong một thăm dò hồi gần đây, 56% người Nhật cho biết họ chống đối các biện pháp an ninh mới và số người không ủng hộ Thủ tướng Abe đã tăng 5%, lên tới mức 42%. Tuy phe đối lập có thể làm cho việc thông qua dự luật này bị hoãn 60 ngày, nhưng liên minh do Đảng Dân chủ Tự do của ông Abe lãnh đạo có đủ thế đa số 2/3 cần thiết để thông qua dự luật.
Trong khi đó, những nhân vật tranh đấu ở Tokyo giờ đây đã tới Okinawa để cùng với những người dân địa phương biểu tình chống lại kế hoạch xây một phi trường mới để làm căn cứ cho thủy quân lục chiến Mỹ.
Ông Hideharu Kase, một người biểu tình đến từ Tokyo, cho biết như sau:
“Tôi tới Okinawa để ngăn không cho ông Abe phá hoại hiến pháp và để chặn đứng kế hoạch xây dựng phi trường ở đây”.
Thủ tướng Abe không được lòng những người ở Okinawa vì ông ủng hộ cho việc xây căn cứ không quân mới trong lúc những căn cứ quân sự của Mỹ đã chiếm tới 20% diện tích của hòn đảo ở miền Nam nước Nhật.
Ông Junichi Tomita, chủ nhiệm nhật báo Ryukyu Shimpo, phát biểu như sau:
“Dời nó đi chỗ khác, ra khỏi Okinawa, hay là từ bỏ hẳn kế hoạch. Đó là quan điểm của chúng tôi mà cũng là quan điểm của đa số dân chúng ở Okinawa và của Tỉnh trưởng Onaga”.
Những người chống đối mới đây đã lớn tiếng thóa mạ ông Abe khi ông tới thăm Okinawa.
Các nhà quan sát nói rằng dự luật quốc phòng có tính chất dấu mốc có phần chắc sẽ được thông qua, cho dù điều này làm sút giảm sự ủng hộ của công chúng dành cho thủ tướng Abe. – VOA
Yonhap: Bắc Triều Tiên chuẩn bị phóng phi đạn tầm xa
Hãng tin Yonhap của Nam Triều Tiên cho biết Bắc Triều Tiên đang chuẩn bị để phóng một phi đạn tầm xa loại mới trong năm nay.
Bản tin trích lời một giới chức chính phủ Nam Triều Tiên không muốn nêu danh tánh nói rằng Bắc Triều Tiên đã hoàn tất việc nâng cấp tại Sohae, địa điểm phóng phi đạn nằm gần biên giới Trung Quốc. Những hoạt động nâng cấp bao gồm việc xây dựng một tháp phóng cao 67 mét, có khả năng phóng một hỏa tiễn lớn gấp đôi hỏa tiễn Unha-3 của Bắc Triều Tiên. Một hỏa tiễn loại đó đã đưa một vệ tinh lên quỹ đạo hồi tháng 12 năm 2012.
Giới chức Nam Triều Tiên cho biết Seoul nhận được tình báo là lãnh tụ Bắc Triều Tiên Kim Jong Un đã ra lệnh tiến hành một vụ phóng phi đạn tầm xa vào tháng 10 để mừng kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Đảng Lao động đương quyền.
Yonhap nói rằng họ được một giới chức khác trong chính phủ cho biết Seoul đã phát giác “những dấu hiệu cho thấy một hỏa tiễn tầm xa đang được chế tạo tại một công xưởng sản xuất vũ khí gần Bình Nhưỡng”.
Các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc không cho phép Bắc Triều Tiên thực hiện những vụ thử nghiệm sử dụng kỹ thuật phi đạn đạn đạo. – VOA
Tổng thống Mỹ gặp Tổng thống Nigeria ở Tòa Bạch Ốc
Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đã gặp Tổng thống Nigeria Huhammadu Buhari tại Tòa Bạch Ốc để thảo luận về mối đe dọa do các phần tử chủ chiến Hồi giáo Boko Haram đặt ra và các vấn đề khác.
Ông Obama mô tả Nigeria là một trong các nước quan trọng nhất trên thế giới. Ông nói rằng cuộc bầu cử mới đây và cuộc chuyển giao quyền hành một cách hòa bình sang tay một chính quyền mới là một sự khẳng định về sự cam kết của Nigeria đối với nền dân chủ.
Ông nói thêm rằng ông rất quan tâm tới các cuộc tấn công do nhóm Boko Haram thực hiện. Ông tin rằng Tổng thống Buhari có một nghị trình làm việc rõ ràng để đánh bại nhóm này và diệt trừ nạn tham nhũng đã làm trì chậm nỗ lực của Nigeria tiến tới thịnh vượng kinh tế.
Ông Obama nói ông mong đợi thảo luận về những cách mà Hoa Kỳ và Nigeria có thể hợp tác với nhau về các vấn đề chống khủng bố.
Chuyến công du 4 ngày tới Hoa Kỳ là chuyến đi thăm Washington đầu tiên của Tổng thống Buhari từ khi ông nhậm chức hồi tháng Năm, trong một cuộc chuyển giao quyền hành hòa bình hiếm hoi ở Nigeria. – VOA