Obama kêu gọi TC làm giảm căng thẳng Biển Đông

Tiếp phái đoàn TC dự «đối thoại chiến lược và kinh tế» Mỹ -Trung lần thứ 7 tại Washington, Tổng thống Mỹ kêu gọi Bắc Kinh có những «hành động cụ thể» để giảm bớt căng thẳng trên hai hồ sơ: Tranh chấp chủ quyền trên biển và tin tặc.

Kết thúc ba ngày làm việc tại Washington, phái đoàn TC do Phó Thủ tướng Uông Dương và Uỷ viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì dẫn đầu đã được Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama tiếp tại Nhà Trắng vào hôm qua 24/06/2015.

Thông cáo của Nhà Trắng cho biết Tổng thống Obama đã trực tiếp đề cập đến «mối quan ngại của Hoa Kỳ trước thái độ của Trung Quốc trên hồ sơ biển đảo và tin học».

Tham vọng của Bắc Kinh tại vùng Biển Đông và tranh chấp chủ quyền biển đảo giữa TC với nhiều nước Đông Nam Á được Mỹ ủng hộ là nguyên nhân gây căng thẳng trong quan hệ song phương.

Hãng thông tấn Reuters nhận định trên cả hai hồ sơ vừa nêu, Mỹ – Trung đã không thu hẹp các bất đồng. Trong cuộc họp báo, Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry nhắc lại «vì những lợi ích quốc gia» Hoa Kỳ muốn duy trì quyền tự do giao thông trên biển và trên không ở vùng Biển Đông. Ông Kerry hàm ý Bắc Kinh có kế hoạch thành lập một vùng cấm chung quanh các đảo nhân tạo đang được TC xây dựng ở trong vùng biển này.

Lập tức Ủy viên Quốc vụ viện TC, người điều hành chính sách ngoại giao của Bắc Kinh, Dương Khiết Trì, đáp lại là TC «cương quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia». Đồng thời kêu gọi Hoa Kỳ nên có thái độ «công bằng và khách quan» về hồ sơ này.

Vấn đề tin tặc là cái gai thứ nhì trong quan hệ Mỹ – Trung. Báo chí Hoa Kỳ đích danh lên án TC giật dây các vụ tấn công trên mạng nhắm vào hàng triệu công nhân viên chức và các doanh nghiệp Mỹ.

Không trực tiếp lên án Bắc Kinh, nhưng Ngoại trưởng Kerry nói tới những «thiệt hại nghiêm trọng» đối kinh tế Mỹ do các vụ xâm nhập bất hợp pháp vào máy tính cá nhân hay đánh cắp thông tin gây nên.

Về phần mình Bộ trưởng Tài chính Jacob Lew hôm 23/06/2015 không vòng vo khi cho rằng Bắc Kinh đã đứng đằng sau các vụ «đánh cắp thông tin từ lĩnh vực kinh tế đến tin học và cả các dữ liệu mật» của các tập đoàn Hoa Kỳ. Cũng Dương Khiết Trì nhắc nhở phía đối tác Hoa Kỳ nên «căn cứ vào những sự việc cụ thể».

Vào tháng 9/2015 Tập Cận Bình chính thức công du Hoa Kỳ. Tại đối thoại chiến lược và kinh tế lần thứ 7 ở Washington, phái đoàn hai nước nhấn mạnh đến những hồ sơ lớn mà đôi bên cùng quan tâm. Đó là vấn đề biến đổi khí hậu, hạt nhân Iran, hồ sơ nguyên tử Bắc Triều Tiên hay tình hình Trung Đông.