Căn cứ trên Biển Đông ‘giúp TC áp đảo về quân sự’

Các hình ảnh chụp từ vệ tinh cho thấy TC đã cải tạo các bãi đá mà họ chiếm được trên Biển Đông thành những hòn đảo lớn mà trên đó họ đã xây dựng đường băng cho máy bay hạ cất cánh như trên Bãi Chữ Thập.

Mới đây, máy bay do thám P8-A Poseidon của Mỹ khi bay gần đến các hòn đảo nhân tạo này của TC đã bị hải quân Trung Quốc nhiều lần yêu cầu phải rời đi, theo tường thuật của kênh truyền hình CNN.

‘Nguy cơ đối với Việt Nam’

Trao đổi với BBC, Tiến sỹ Lê Trung Tĩnh, thành viên Nhóm Nghiên cứu Biển Đông ở Pháp, nói việc TC xây đắp đảo nhân tạo ‘đặt ra nguy cơ đối với Việt Nam rất rõ ràng’.

“Nếu diễn ra xung đội nhỏ hoặc xung đột lớn thì khả năng họ giành phần thắng là rất cao khi họ đã có bàn đạp là sân bay quân sự như vậy,” ông Tĩnh nói.

“Không chỉ riêng với Việt Nam, điều này còn đặt ra nguy cơ lớn đối với những nước trên thế giới như Mỹ, Nhật, Hàn Quốc – những nước có đường giao thông đi qua Biển Đông – đặc biệt là Mỹ với mong muốn đưa tàu chiến hoặc là máy bay qua vùng biển này hoàn toàn không thể thực hiện được vì sự hiện diện quân sự của Trung Quốc,” ông nói thêm.

Theo ông Tĩnh phân tích thì TC ‘có ba mục tiêu’ khi bồi đắp đảo với quy mô lớn trên Biển Đông.

“Thứ nhất họ khẳng định một lần nữa tuyên bố chủ quyền trên những vùng đảo trên Biển Đông,” ông nói.

“Thứ hai khi họ biến những thực thể này vốn là những thực thể chìm trong lúc thủy triều cao thành những đảo có thể sinh sống được và có thể cho máy bay lên xuống được sẽ dẫn đến việc những thực thể này trong chừng mực nào đó cho phép họ có được vùng biển ví dụ như lãnh hải, thềm lục địa theo Công ước Quốc tế về Luật Biển.

“Đó là cơ sở cho họ đòi hỏi vùng biển lớn hơn để có thể tiến đến cụ thể hóa đường chữ U rõ ràng hơn,” ông nói thêm.

“Thứ ba là họ thiết lập được một loạt căn cứ dân sự và quân sự để kiểm soát Biển Đông một cách cụ thể rõ ràng trên thực địa.”

“Đến bây giờ Trung Quốc vẫn nói rằng họ tôn trọng tự do hàng hải nhưng rõ ràng họ làm như vậy để đến một lúc nào đó họ kiểm soát hoàn toàn, ví dụ như gần đây khi Mỹ cho tàu hoặc máy bay vào thì họ đã phản đối rất dữ dội,” ông giải thích, “Điều này cho thấy tôn trọng tự do hàng hải là cách nói ban đầu của Trung Quốc để xoa dịu tạm thời quốc tế và khó có người nào tin được chuyện đó.”

Khả năng ADIZ?

Theo ông Tĩnh thì TC tiến hành các hoạt động xây đắp này ‘rất có tính toán, một cách đồng bộ, hiệu quả, rõ ràng’ mặc dù có dấu hiệu cho thấy ‘có sự loạc choạc giữa cánh quân sự và cánh ngoại giao’.

Khi được hỏi có phải TC xây đắp như vậy là để đặt thế giới vào tình trạng đã rồi hay không, ông Tĩnh cho rằng nếu như vậy thì ‘thế giới không còn được điều chỉnh bởi luật pháp nữa’.

“Điều này dẫn đến cái lý của kẻ mạnh lúc nào cũng chiến thắng,” ông nói.

“Dẫu gì đi nữa Việt Nam, Philippines và các nước trên thế giới cũng phải có cách tiếp cận để phản đối việc TC đang thực hiện hiện nay trên mọi mặt, trên thực địa, ngoại giao và công pháp quốc tế,” ông nói thêm.

Khi được hỏi về khả năng TC tuyên bố thiết lập vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên Biển Đông như họ đã từng làm trên Biển Hoa Đông, ông Tĩnh nhận định là ‘rất cao’.

Nếu TC thiết lập được ADIZ, thì tất cả các máy bay khi đi vào vùng trời này phải báo cáo với TC.

“Họ không cần phải thực hiện điều đó với thế giới hay với Mỹ. Họ chỉ cần thực hiện điều đó với những nước trong khu vực có tranh chấp là đủ rồi,” ông nói.

“Từ từ họ sẽ có mặc cả khác nhau với những nước lớn hơn để đạt được mong muốn của họ,” ông nói them.