Điểm Báo Pháp – 23-1-2015

Theo RFI – Mai Vân – 23-01-2015

Ngày hôm qua, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu (BCE) Mario Draghi đã loan báo kế hoạch tung 1.100 tỷ euro để mua lại trái phiếu của các nước Châu Âu. Quyết định bất ngờ này của ông Draghi đã được báo chí Pháp hôm nay, 23/01/2015, nhất loạt khen ngợi, đặc biệt là nhật báo kinh tế Les Echos với bài phân tích mang tựa “Ngón đòn bậc thầy của Mario Draghi trên thị trường tài chính”.

Thành công nổi bật nhất của Ngân hàng Trung ương Châu Âu, theo Les Echos, là đã “không làm giới đầu tư thất vọng”, với kết quả được thấy ngay là “lãi suất trái phiếu đã rơi xuống mức thấp mới”. Đối với nhật báo Pháp, quyết định được ông Draghi loan báo, chứa đựng hai điểm “hoàn hảo”.

Trước hết, trị giá kế hoạch mua lại nợ công đã vượt quá mong đợi của các nhà đầu tư, “gấp đôi quy mô từng được dự định”, theo như nhận định của chuyên gia phân tích Franck Dixmier thuộc hãng bảo hiểm Allianz GI.

Bên cạnh đó, chi tiết kế hoạch được loan báo ngay từ hôm qua, cũng được giới đầu tư tán thưởng vì mang tính chất linh hoạt cao, không chỉ giới hạn việc mua lại ở thời hạn cuối tháng 9 năm 2016, mà có thể kéo dài thêm.

Đối với Gero Jung, chuyên gia phân tích tại Mirabaud AM: “Quy mô của kế hoạch và việc không bị giới hạn về thời gian hiện đang được giới đầu tư coi trọng hơn là vấn đề phân tán rủi ro giữa các nước”.

Theo Les Echos, ngoài các yếu tố kể trên, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu còn cho thấy là ông rất thành thạo trong nghệ thuật ứng phó với các thị trường tài chánh, tránh nguy cơ lớn nhất trước mắt là gây ra sự thất vọng.

Chuyên gia Franck Dixmier phải trầm trồ trước việc ông Mario Draghi đã khiến cho các thị trường tài chính phải kinh ngạc, trong bối cảnh bản thân các kỳ vọng đã rất cao.

Kết quả của chiêu thức tuyệt vời này, theo Les Echos, là các thị trường chứng khoán Châu Âu đồng loạt khởi sắc, với Paris tăng thêm 1,52%, trong lúc Frankfurt đạt kỷ lục mới sau khi tăng 1,32%.

Phản ứng thuận lợi nhất tuy nhiên đã được ghi nhận trên thị trường trái phiếu, đối tượng trực tiếp được hưởng các biện pháp của Ngân hàng Trung ương Châu Âu. Lãi suất trái phiếu thời hạn 10 năm của Pháp, Ý và Tây Ban Nha vào hôm qua đã chạm mức đáy kỷ lục.

Dám đối nghịch với đường lối chính thống của Đức

Trong bài xã luận mang tựa đề: “Con sông Rubicon Châu Âu”, hiểu theo nghĩa “giới hạn khó có thể vượt qua”, Les Echos đã khen ngợi quyết định dũng cảm của ông Mario Draghi, đã dám bất chấp thái độ đối nghịch của Đức để nới lỏng chính sách tiền tệ chung, ngõ hầu thúc đẩy tăng trưởng Châu Âu đang hết sức èo uột.

Đối với Les Echos, “hơn hai thế kỷ sau Hoàng đế La Mã César, một người Ý khác đã vượt qua sông Rubicon. Mario Draghi, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu, đã không vượt sông đánh vào Roma, mà tiến về Berlin, vốn làm khó ông đến cùng”.

Ông Draghi đã thành công trong việc thuyết phục được hội đồng quản trị Ngân hàng Trung ương Châu Âu là cần phải có một bước tiến quyết định để thoát ra khỏi lối mòn đang de dọa kinh tế Châu Âu, một cấm kỵ được ghi trong các hiệp định Châu Âu, là không được tài trợ cho thâm hụt ngân sách bằng cách tạo thêm tiền.

Nước Đức, cụ thể là Ngân hàng Trung ương Đức Bundesbank, luôn luôn chống lại mọi chính sách bơm tiền vào nền kinh tế, và đây là một thế lực cực mạnh. Thế nhưng, Mario Draghi đã dám đi ngược lại với tính chính thống của Đức để đẩy một Châu Âu ù lì về kinh tế tiến lên, tránh cho Châu Âu khỏi bị một “thập kỷ lãng phí” như trường hợp Nhật Bản, nơi mà cả tăng trưởng lẫn tăng giá đều không có.

Trong phần kết của bài xã luận, Les Echos đã hy vọng là hành động dũng cảm của Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu có thể thành công : “César từng biết rằng khi vượt qua sông Rubicon, ông có thể khơi dậy một cuộc nội chiến. Nhưng lịch sử sau đó đã thưởng công xứng đáng cho hành động chấp nhận rủi ro của ông”.

Siêu Mario (Draghi) phá nổ ngân hàng

Báo Libération cũng dành cả trang nhất và 2 trang trong cho quyết định của Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu, bơm hơn một ngàn tỷ euro hỗ trợ cho khu vực đồng tiền chung Châu Âu. Tờ báo chạy một tựa hóm hỉnh ở trang đầu: “Mario Draghi cho nổ tung ngân hàng”, bên trên hình vẽ ông Mario Draghi trong trang phục công nhân của nhân vật game điện tử nổi tiếng Super Mario nổi tiếng, đang phá tung một kết sắt đồng euro.

Trong bài xã luận Libération hoan nghênh ông Draghi, cho rằng: “Ít ra có một lãnh đạo ngân hàng thông minh. Rõ ràng là từ nhiều năm qua các chính sách đeo đuổi ở Châu Âu đã dồn thẳng chúng ta vào bức tường kinh tế đình trệ và chủ nghĩa dân túy trên bình diện chính trị.”

Tuy hoan nghênh quyết định mới của Ngân hàng Trung ương Châu Âu, nhưng Libération cũng chỉ trích sự “chậm trễ” của BCE, đã không ý thức sớm hơn, khác với Mỹ và Anh Quốc.

BCE : Một kế hoạch thúc đẩy tiền tệ lịch sử

Không chỉ có Libération hay Les Echos hoan nghênh kế hoạch bơm tiền của Ngân hàng Trung ương Châu Âu. Các báo khác như tờ Le Figaro cũng không tiếc lời khen.

Ở phụ trang kinh tế, Le Figaro nói đến một kế hoạch thúc đẩy tiền tệ lịch sử. Tờ báo ghi nhận hai thành công lớn của ông Draghi trong bối cảnh ông bị sức ép rất nặng.

Mario Draghi đã làm cho các thị trường phải ngạc nhiên, và nhất là kế hoạch ông đưa ra “rộng lượng” hơn dự kiến, và không bị phía Đức bỏ phiếu chống.

Pháp đưa trường học lên tuyến đầu

Ngoài hồ sơ Ngân hàng Trung ương Châu Âu, trang đầu báo chí Pháp ngày thứ Sáu này mỗi tờ một vẻ. Le Monde, vì ra từ chiều qua, đã dành tựa đầu cho thời sự Pháp, và chú tâm đến những biện pháp mà chính phủ đưa vào trường học, khẳng định tính thế tục, sau vụ tấn công vào Charlie Hebdo.

Tờ báo chạy tựa lớn: “Tính thế tục: Chính phủ đặt trường học trên tuyến đầu.”

Trong các biện pháp đưa ra, có việc môn công dân giáo dục, đạo đức, phải xác định những “giá trị của nền Cộng hòa”.

Tuy vậy, Le Monde đã dành ảnh lớn cho nhóm nhạc Beatles, mà kể từ hôm qua, tờ báo đã cho ra mắt toàn bộ tác phẩm, với CD kèm theo tập sách nhỏ.

Chống Thánh chiến Hồi giáo: Cuộc chiến lâu dài

Còn Le Figaro hướng ra quốc tế với nhận định không mấy lạc quan: “Irak, Syria : Phương Tây lún vào một cuộc chiến lâu dài”. Tờ báo tỏ vẻ lo lắng trước chiến dịch chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo của Liên minh quốc tế mà chiến lược duy nhất hiện nay chỉ là kềm chế đà tiến của tổ chức này mà thôi.

Trong bài xã luận, tờ báo nhắc lại lời Ngoại trưởng Mỹ tại cuộc họp ở Luân Đôn hôm qua, cho rằng sau sáu tháng can thiệp, Liên minh quốc tế cần “điều chỉnh lại chiến lược“, và nhận định là thất bại đã rõ rệt : Sau 2000 phi vụ oanh kích, quân thánh chiến bị cầm chân ở Irak nhưng lại tiến mạnh ở Syria, nguồn chiến binh nước ngoài cho lực lượng thánh chiến cũng không cạn đi, và ảnh hưởng của tổ chức Nhà nước Hồi giáo càng tỏa rộng thêm trong thế giới Hồi giáo.

Nhưng trong tình hình nguy hiểm này, Le Figaro bất bình nhìn thấy quốc tế chỉ có một đáp án nhút nhát, dự kiến tăng cường trợ giúp quân sự cho lực lượng tại chỗ – quân đội Irak, lực lượng kháng chiến Kurdistan Peshmerga, tăng trợ giúp nhân đạo.

Đối với tờ báo Pháp, đó là điều tốt nhưng không đủ, vì Liên minh không hề nói đến can thiệp trên bộ, và cũng không làm sáng tỏ mục tiêu hay các mối liên minh. Nga và Iran có vai trò quan trọng trong khu vực đối với Syria, nhưng cách hợp tác như thế nào vẫn chưa rõ.

Con tin Nhật trong tay tổ chức Nhà nước Hồi giáo 

Nói đến khu vực, Le Figaro không quên số phận của hai con tin người Nhật bị bắt, nhìn thấy trong hàng tựa:“Hai con tin Nhật Bản, hai kẻ phiêu lưu với số mệnh gắn chặt với nhau”.

Theo Le Figaro, hai con tin Nhật mà tổ chức Nhà nước Hồi giáo đe dọa sát hại nếu Tokyo không rót 200 triệu đô la tiền chuộc mạng đã có số phận gắn liền nhau từ gần một năm qua.

Hai người này, Haruna Yukawa và Kenji Goto, tình cờ gặp nhau tháng Tư năm ngoái ở Alep, theo gót Quân đội Giải phóng Syria.

Haruna, một người không triển vọng tương lai, đã bị đưa đẩy đến các vùng loạn lạc ở Trung Đông. Bị thất tình, lại gặp khó khăn tài chính, Haruna đi theo các nhóm dân tộc chủ nghĩa ở Nhật, trước khi đến Syria, mơ ước một tương lai mới, làm người hùng, tự chụp ảnh trong thế oai hùng.

Nhưng Haruna, do tánh tình lại không hung hăng, cho nên những người đồng hành mới của anh, lính trong Quân đội Giải phóng Syria mà anh đầu quân, đã có cảm tình và che chở anh.

Ngược lại Kenji Goto được mô tả  là một nhà báo lão luyện.Tình cờ gặp Haruna nhưng cũng đã có cảm tình, thông cảm thương xót số phận người đồng hương.

Tháng 8 năm ngoái, tổ chức Nhà nước Hồi giáo bắt được Haruna, và đoạn video đưa lên mạng cho thấy Haruna bị đánh đập.

Kenji Goto dường như quay trở lại Syria tìm cách cứu Haruna, để rồi bị bắt vào tháng 10/2014. Tối hậu thư của những kẻ bắt cóc cho thời hạn đến hôm nay.

Mỹ-Cuba : Hòa đàm bị hóc ngay khi khởi sự

Về thời sự quốc tế, Le Figaro còn nhìn sang phía Mỹ vừa có hai ngày đàm phán với Cuba, ghi nhận trong hàng tựa trang quốc tế: “Đàm phán Mỹ Cuba vừa bắt đầu đã bị hóc ngay”. Tờ báo nhìn thấy là cuộc thảo luận trong hai ngày đã nêu bật mối hiềm khích sâu đậm tồn tại giữa hai anh em thù nghịch.

Tác giả bài báo mở đầu với câu chào đón phái đoàn Mỹ của trưởng đoàn Cuba, bà Joséfina Vidal: “Hãy từ bỏ mọi hy vọng cải tổ chính trị” ở Cuba. Đây quả là một lời chào đón khó tưởng tượng nổi trong cuộc tiếp xúc đầu tiên ở cấp cao này từ 1980 trên đất Cuba.

Le Figaro phân tích đây không phải đòn đánh phủ đầu, hứa hẹn cảnh địa ngục trần gian đối với Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, Roberta Jacobson khi ngồi vào bàn họp, mà là lời nhắn nhủ trước với phía Mỹ là nên chừng mực trong những mục tiêu tối hậu của việc xích lại gần Cuba, và không nên có ảo tưởng về việc thay đổi sâu rộng chế độ chính trị ở Cuba.

Theo Le Figaro, đây là thái độ vụng về của Cuba nếu nhìn chủ trương những “bước nhỏ” đã được La Habana nêu lên.

Những câu đối đáp nhân ngày đầu cuộc họp vào hôm thứ Tư, cho thấy là con đường xích lại gần nhau còn dài, và hiềm khích còn rất nhiều: Phía Cuba bực tức trước việc Mỹ duy trì chính sách gọi là “chân ướt chân ráo”, tức đón nhận người đã cập bến Hoa Kỳ và trả hồi hương những người bị ngăn chận trên biển.

Một lời trách móc quan trọng nữa từ phía Cuba là Hoa Kỳ chính thức cổ vũ cho hành động đào thoát của các bác sĩ Cuba gởi đến hoạt động ở các nước thế giới thứ ba. Đoàn Mỹ đã khẳng định cứng rắn là chính sách này sẽ được thực hiện “cho đến khi có lệnh mới”.

Le Figaro cũng điểm lại lời phiền trách từ phía Mỹ là Cuba đã cho dẫn độ những kẻ phạm pháp Mỹ trốn sang Cuba, trong lúc có hàng ngàn kẻ lưu manh Cuba cặp bến Florida nhưng không được La Habana nhận về.

Tuy nhiên, theo Le Figaro, dù chỉ trích nhau, nhưng lãnh đạo hai đoàn  là bà Jacobson và bà Vidal đều không lầm mục tiêu. Họ đều biết là địa ngục trần gian thực thụ chính là ở Quốc hội Mỹ, sẵn sàng ngăn chận mục tiêu mà Cuba tìm kiếm: Mỹ bãi bỏ cấm vận.