Điểm Báo Pháp – 22/12/2014

Theo RFI – Mai Vân – 22-12-2014  17:11

Nhìn về Châu Á, báo Les Echos, bên cạnh hồ sơ Sony- Bắc Hàn đã chú ý đến một sự kiện kinh tế nhưng rất chính trị: Hội nghị  Thượng đỉnh Tiểu vùng Mêkông mở rộng kết thúc thứ Bảy 20/12/2014. Tờ báo  chạy tựa: «Trung Hoa tiếp tục giăng lưới tại các nước lưu vực sông  Mêkông».

Tác giả bài viết Michel de Grandi, ghi nhận là Trung Cộng (TC) không bỏ lỡ dịp nào để gia tăng ảnh hưởng và Lý Khắc Cường vừa giành một cú đúp thắng lợi ở Hội nghị Thượng đỉnh lần thứ 5 này ở Bangkok.

Việc quy hoạch vùng lưu vực sông Mêkông cũng như việc kết nối mạng lưới hạ tầng cơ sở giữa các quốc gia mang tính chất chiến lược rất quan trọng. TC theo bài báo đã lợi dụng dịp này để đẩy các con tốt của họ trong vùng. Mục tiêu của Bắc Kinh là có được ngõ thông ra Thái Bình Dương.

Bài báo nhắc lại là từ mấy năm qua TC đã đổ hàng tỷ đô la để xây dựng những đoạn đường xe lửa hầu nối liền Côn Minh với Singapore, và một đề án khác nối liền Côn Minh (Vân Nam) với Vientiane (Lào), cho dù Ngân hàng Phát Triển Châu Á không mấy tán đồng vì sợ Lào bị công nợ ngập đầu.

Và tại Bangkok, bên lề Hội nghị, Thủ tướng TC đã ký với người đồng nhiệm Thái Lan, Prayut Chan – Ocha một thỏa thuận xây dựng tuyến đường sắt, sẽ được dùng cho xe lửa cao tốc, và cũng nằm trong đề án lớn Côn Minh-Singapore.

Một cách cụ thể, thỏa thuận mới gồm hai tuyến đường khác nhau, một đường dài 730 cây số, nối liền miền bắc Thái Lan với cảng nước sâu Map Ta Phut ở đông nam Bangkok và thông ra vịnh Bangkok. Tuyến đường thứ hai chỉ dài 130 cây số nối liền Bangkok với Kaeng Khoi ở trung bộ.

Các đè án trên sẽ được khởi động ngay vào năm 2015, để được hoàn tất vào năm 2022.

Lãnh đạo trẻ của Bình Nhưỡng, Kim Jong Un, có lẽ là nhân vật quốc tế được chú ý nhất trên báo Pháp hôm nay. Nguyên do bắt nguồn từ phản ứng của Tổng thống Mỹ Obama trong vụ tin tặc tấn công hãng phim Sony Pictures.

Trong một tựa trang nhất, Le Monde ghi nhận: «Obama hứa hẹn một cuộc trả đũa»; Le Figaro cũng chạy một hàng tựa tương tự trên trang đầu: «Hoa Kỳ hứa trả đũa cuộc tấn công của tin tặc Bình Nhưỡng»; báo Les Echos nói rõ hơn trong hàng tựa: «Obama có thể đưa Bình Nhưỡng trở lại danh sách các Nhà nước khủng bố».

Libération dành tựa ở trang trong, trang Thế giới: «Tin tặc tấn công Sony: Bình Nhưỡng và Washington trong thế sẵn sàng rút dao». Tuy nhiên, trên trang nhất bên cạnh bức ảnh Kim Jong Un, tờ báo lại chú ý đến «Thể thao mùa đông của một kẻ độc tài».

Trở lại vụ tin tặc tấn công Sony, các báo nêu lại phát biểu của Tổng thống Mỹ Barack Obama vào thứ Sáu vùa qua, tố cáo hành động tin tặc nhắm vào Sony và hứa đáp trả đích đáng. Tổng thống Mỹ cũng chỉ trích quyết đinh không chiếu phim ‘Cuộc phỏng vấn chết người’ cúa Sony Pictures là một sai lầm.

Le Figaro nhắc lại câu: «Chúng ta không thể có một xã hội trong đó một kẻ độc tài có thể bắt đầu áp đặt kiểm duyệt, tại đây, tại  Hoa Kỳ». Tờ báo không nghi ngờ gì là Bình Nhưỡng đã cho tiến hành cuộc tấn công vào Sony Pictures và giải thích là có một phòng thí nghiệm mật của quân đội cho phép Kim Jong Un tiến hành một cuộc chiến tranh chiến lược trên mạng (cyberguerre stratégique)

Tờ báo cũng có vẻ tán đồng chỉ trích của ông Obama về việc Sony Pictures quyết định không chiếu cuốn phim sau lời đe dọa của nhóm tin tặc – tự nhận là ‘Kẻ canh giữ hòa bình’ – là sẽ tổ chức ‘những vụ 11/9’ trong các rạp chiếu cuốn phim. Le Figaro cho là quyết định của Sony là một sự đầu hàng ngoạn mục có thể tạo một tiền lệ nguy hiểm.

Mối lo ngại lớn (ở Mỹ) theo tờ báo, là thành công của nhóm tin tặc nói trên sẽ khuyến khích giới  tin tặc hay các quốc gia có ý đồ xấu, như Nga hay TC, «bắt quyền tự do tư tưởng, tự do quay phim ở Mỹ làm con tin.»

Trong cuộc đọ sức Mỹ-Bắc Hàn, Le Figaro nhìn thấy một bên là một Bắc Hàn chặn cửa kiên cố, còn một bên là Mỹ, «một ngôi nhà khổng lồ bằng kính» như lời một viên chức Mỹ, trả lời báo Times, với các hệ thống điện và tài chính rất dễ tấn công.

Vả lại tổ chức một cuộc phản công hữu hiệu rất phức tạp trong một thế giới mạng mà khái niệm chiến tranh còn mơ hồ. Trong việc thiết kế chiến lược phòng thủ mạng, theo Le Figaro, Hoa Kỳ đã không dự kiến trường hợp một Nhà nước tấn công vào một công ty tư nhận.

Trong khi đó nhìn về phía Bắc Hàn, Le Figaro ghi nhận trong một hàng tựa nhỏ: Chiến tranh trên mạng, con chủ bài chiến lược của Bắc Hàn.

Bài viết của Sébastien Faletti từ Seoul mở đầu với nhận xét hóm hỉnh: Kim Jong Un khó thể mơ uớc một sự vinh danh tốt đẹp hơn cho người cha, độc tài và am tường điện ảnh. Để đánh dấu thời kỳ mãn tang, người thừa kế của Kim Jong Il đã gây rúng động tận  Holywood.

Theo bài báo, cuộc tấn công nhắm vào Sony Pictures, trong mắt FBI, là một sự phô trương lực lượng mới của Bình Nhưỡng trong cuộc chiến trên mạng, mà Bắc Hàn đã từng chứng minh từ năm 2009. Các cuộc tấn công trước đây thường được tiến hành từ TC.

Chiến tranh trên mạng, theo Le Figaro nằm trong kho vũ khí «không cân xứng» của dòng họ Kim để buộc Mỹ và Nam Hàn phải kiêng dè. Cùng với vũ khí hạt nhân, tin tặc bù dắp vào thế yếu của quân đội Bắc Hàn, có số lượng quân lính  hùng hậu, 1,2 triệu người, nhưng thua kém trên bình diện công nghệ học, đặc biệt là trong lãnh vực hàng không.

Về hệ thống hacker của Bình Nhưỡng, Le Fỉgaro nêu dơn vị hoạt động hiện nay, đơn vị 121, với hàng ngàn tin tặc, phần đông hoạt đông từ các thành phố TC gần biên giới Bắc Hàn, đặc biệt là Thẩm Dương (Shenyang). Đây cũng là lý do khiến Hoa Kỳ kêu gọi TC hợp tác.

Le Monde cũng chú ý đến khía cạnh này, cho là cuộc chiến trên mạng về mặt chiến lược đối với Kim Jong Un, quan trọng không kém chương trình hạt nhân và hỏa tiễn của họ.

Tờ báo trích nguồn tin Hàn Quốc về sự hiện diện đông đảo tin tặc Bắc Hàn tại TC, lợi dụng hạ tầng cơ sở Internet tốt tại đây, và họ cũng cảm thấy phần nào được bảo vệ.

Trong các giải pháp trả đũa có thể đưa ra, theo Le Monde, thì biện pháp kinh tế chẳng dẫn đến đâu, nhìn lại những gì đã áp dụng; nhưng có hai biện pháp đã được giới chuyên gia chú ý là nhắm vào hệ thống tin học Bắc Hàn, hay gia tăng hỗ trợ quân sự cho Nam Hàn.

Báo Libération, trong việc trả đũa trừng phạt Bắc Hàn như ông Obama đã hứa hẹn, cũng nhận định tương tự như các đồng nghiệp. Tờ báo nhận thấy biện pháp ăn miếng trả miếng với Bình Nhưỡng không dễ. Trừng phạt thì cũng sẽ giới hạn thôi, vì Bắc Hàn đã là một ‘vuơng quốc quy ẩn’, bị suy sụp dưới hệ quả trừng phạt kinh tế.

Tờ báo còn  nêu lên giả thuyết có phần ngược đời của một chuyên gia, John Delury, Đại học Yonsei: «Không trừng phạt nhưng dồn sức vào công nghệ học mới và kết nối mạng, mang lại quyền lực cho người dân Bắc Hàn».

Chuyên gia này cũng cho là Hoa Kỳ nên chấp nhận cuộc điều tra hỗn hợp như Bình Nhưỡng đề nghị, như thế tôn trọng một tiến trình điều tra công bằng.

Ngoài hồ sơ Sony, Le Monde hôm nay còn chú ý đên một sự kiện khác, loan báo trong hàng tựa trang quốc tế: «Vladimir Putin mời Kim Jong Un đến Matxcơva».

Lãnh đạo Bắc Hàn được mời dự lễ kỷ niệm lần thứ 70 ngày Nga chiến thắng Đức Quốc xã. Ngày kỷ niệm này là vào năm tới đây. Đây sẽ là chuyến đi nước ngoài đầu tiên của Kim Jong Un từ khi lên nắm quyền năm 2011.

Le Monde nhận thấy lời mời được điện Kremly xác nhận vào thứ Sáu, 19/12 vừa qua không phải là không có ẩn ý: ngày mùng 9 tháng 5 là một ngày rất quan trọng trong ký ức của người Nga, một ngày lễ  thể hiện lòng yêu nước. Lời mời trên  cũng mang dáng dấp một sự thách thức.

Theo Le Monde trong bối cảnh bị phương Tây cô lập trên vấn đề Ukraina, Putin tìm cách dựa vào một số quốc gia Châu Á, trong đó có Ấn Độ, TC, và Bắc Hàn, cho dù Matxcơva rất thận trọng trước chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng.

Trong mắt của Le Monde, lời mời Kim Jong Un trong bối cảnh hiện nay là một hành động thách thức phương Tây, và  cũng là cách quay lưng lại ‘các đối tác’ phương tây của Nga. Một dấu hiệu nghi kỵ mới của Matxcơva.

Bài báo nhắc lại là cách đây 10 năm, nhân kỷ niệm lần thứ 60 của cùng một sự kiện, khách mời danh dự của Nga là Tổng thống Mỹ George W. Bush, Tổng thống Pháp Jacques Chirac, Thủ tướng Đức Gerhard Schroder.