Lực lượng biểu tình ở Hồng Kông kiên quyết không rút lui

Tối chủ nhật 5/10 cuộc biểu tình đòi dân chủ của sinh viên Hong Kong chưa có dấu hiệu chấm dứt. Nhà báo Đinh Quang Anh Thái có mặt tại khu trung tâm tài chính Hong Kong tường trình cùng đài Á châu tự do về những diễn biến cho đến 8h tối ngày chủ nhật.

Kính Hòa: xin anh cho biết tình hình Hongkong hiện giờ như thế nào?

Đinh Quang Anh Thái: ngay lúc này tôi đang có mặt ngay tại khu vực Trung Tâm Hành Chánh Và Tài Chánh của Hongkong, một trong những địa điểm tập họp rất đông người của cuộc biểu tình đòi dân chủ liên tục diễn ra trong suốt 10 ngày qua. Trong ngày hôm nay có 2 cuộc biểu tình lớn diễn ra, một tại khu vực mà tôi đang đứng và một tại Mong Kok, nằm cách đây khoảng 15 phút. Tại Mong Kok đã xảy ra một vụ xô xát, dù chỉ nhỏ thôi, nhưng dường như những người chống biểu tình đang muốn gây hấn để tạo ra tình huống bất ngờ.

Riêng tại khu vực mà tôi đang có mặt thì vào lúc 2 giờ 36 phút chiều hôm nay, giờ Hongkong, có một người đàn ông leo lên chiếc cầu bắt ngang qua 2 tòa cao ốc, dùng loa nói với mọi người rằng ông ta ủng hộ cuộc tranh đấu của anh em sinh viên, nhưng theo ông ta thì cách tốt nhất là tập thể sinh viên nên đi về nhà, đi học trở lại. Ông ta cũng nói là chính phủ Hongkong phải giải tỏa tất cả những khu vực đang bị sinh viên chiếm đóng, để trả lại đời sống bình thường cho người dân.

Lời kêu gọi của người đàn ông này xem chừng như hợp với những gì vị Hành Chánh Chưởng Quan Hongkong là ông Lương Chấn Anh nói ngày hôm qua. Trong thông cáo báo chí, ông Lương Chấn Anh nói rằng vì trình trạng bạo động có vẻ không thể kiểm soát được nữa nên ông cương quyết muốn giải tóa tất cả những địa điểm đang bị chiếm đóng bởi người biểu tình. Ông Lương Chấn Anh cũng nói ông muốn công tác này hoàn tất vào ngày mai, tức là ngày thứ Hai.

Sự kiện thứ 3 là khoảng lúc 4 giờ chiều, một phái đoàn các linh mục và các nữ tu Công Giáo Hongkong có đến đây, dựng Thánh Giá, dâng lời cầu nguyện xin bình an cho mọi người.

Kính Hòa: anh mới nói đến lời phát biểu của ông Lương Chấn Anh, có vẻ như là một tối hậu thư đòi nội trong ngày mai tất cả các sinh viên phải rời khỏi địa điểm biểu tình. Phản ứng của tập thể sinh viên mà anh ghi nhận được như thế nào?

Đinh Quang Anh Thái: tin tức này đã được loan truyền trong giới sinh viên từ tối hôm qua, ai cũng nói đến cả. Chính vì thế mà tối hôm qua có biết bao nhiêu người đổ về đây, con số đông nhất trong 5 ngày tôi có mặt tại chỗ để đưa tin về cuộc biểu tình đòi dân chủ ở Hongkong. Phần lớn những người từ mọi ngã đường đổ về Trung Tâm Hành Chánh và Tài Chánh Hongkong đều đặc người, đặc biệt là giới trẻ. Chúng tôi có dịp nói chuyện với một số bạn trẻ cả nam lẫn nữ, thì câu trả lời khẳng định của họ là nếu cảnh sát sử dụng bạo lực, xịt hơi cay, bắn đạn cao su để giải tán đoàn biểu tình thì họ sẽ chạy, vì mạng sống là quan trọng nhất, không bảo vệ được mạng sống của mình thì không làm được gì cả. Nhưng sau đó họ sẽ trở lại, tiếp tục cuộc biểu tình. Một cô sinh viên còn bảo với tôi rằng điều sinh viên muốn thể hiện là muốn cho giới lãnh đạo thấy nguyện vọng thiết tha phản ánh mong ước của người dân là muốn có dân chủ trên vùng đất này.

Một đằng là ông Lương Chấn Anh có vẻ cương quyết, một đằng là tập thể sinh viên cũng nhất quyết không lùi bước, thành ra chưa rõ chuyện sẽ đi tới đâu. Nhưng tối hôm nay, thì có những dự đoán cho rằng có thể lực lượng Hongkong sẽ làm điều mà mọi người đoán biết trước là dùng võ lực để giải tán đoàn biểu tình.

Kính Hòa: trước tình hình như vậy, quan điểm của tập thể sinh viên cũng như của lực lượng đối lập với Bắc Kinh được gọi là lực lượng “chiếm trung tâm” như thế nào?

Đinh Quang Anh Thái: họ đưa ra 2 vấn đề. Vấn đề thứ nhất là ông Lương Chấn Anh phải thật tâm muốn nói chuyện với họ, hy vọng tìm được giải pháp cho cả đôi bên. Vấn đề thứ nhì là họ đòi hỏi giới lãnh đạo Trung Quốc phải từng bước một, tổ chức thăm dò ý kiến quần chúng về đường lối cai quản, điều hành vùng đất này, chứ không thể tiếp tục áp đặt như Bắc Kinh đang làm hiện nay. Họ đòi hỏi phải có một văn bản chính thức về cuộc thăm dò ý kiến quần chúng, phải cho người dân thì giờ để bày tỏ ý kiến, sau đó giới lãnh đạo Bắc Kinh phải đưa ý kiến thăm dò cho một ủy ban chuyên nghiên cứu, sau đó mới đưa ra trước Quốc Hội thảo luận dựa theo ý kiến của người dân Hongkong.

Họ cương quyết không chấp nhận lối làm việc mang tính áp đặt lối dân chủ theo kiểu Bắc Kinh mà Quốc Hội Trung Quốc mới làm, tự đặt ra những quy định cho cuộc bầu cử vào năm 2017 và bắt người dân Hongkong thì hành. Họ không chấp nhận điều đó.

Chúng ta chưa thể biết được 2 nguyện vọng này có được đáp ứng hay không.

Kính Hòa: trở lại với cuộc biểu tình đang diễn ra ngay nơi anh có mặt, tình hình hiện giờ như thế nào?

Đinh Quang Anh Thái: hôm nay là ngày Chủ Nhật, ngày mai thứ Hai mọi người đi làm, chưa biết sinh viên có đi học trở lại hay không, nhưng suốt từ chiều đến giờ mọi người vẫn đổ về Trung Tâm Tài Chánh và Hành Chánh Hongkong, dù không đông bằng tối hôm qua.

Có nhiều điều tôi thấy cần phải nói. Thứ nhất là thái độ của những sinh viên tham gia biểu tình phải nói là rất tử tế, rất lễ phép, họ sẵn lòng giúp đỡ tất cả người, đồng thời họ cũng tránh không đưa ra những lời nói có thể xúc phạm đến nhân viên cảnh sát hay những người chống đối họ.

Điều thứ hai là sinh viên đại học biết trong số người tham gia biểu tình có cả những em học sinh trung học, sinh viên biết là các em tham gia tranh đấu sẽ bị mất một số bài học, bài tập, do đó họ tập họp các em thành những nhóm nhỏ, ngồi vòng tròn với nhau và sinh viên dậy cho các em những bài học mà các em học sinh trung học bị mất trong thời gian các em tham gia biểu tình. Là một nhà báo từng có dịp đi tường thuật những cuộc biểu tình ở nhiều quốc gia, hiếm khi nào tôi thấy được tuổi trẻ tạo được những điểm son lớn như những điểm son mà tôi chứng kiến ở cuộc biểu tình đòi dân chủ ở Hongkong.

Kính Hòa: sinh hoạt của các thanh niên sinh viên tham gia biểu tình trên đường phố ở Hongkong như thế nào? Tập thể sinh viên ứng phó ra sao trong lúc sinh hoạt của đặc khu bị xáo trộn?

Đinh Quang Anh Thái: có những điều rất đặc biệt mà nếu không có mặt tại chỗ chúng ta sẽ không tưởng tượng được. Tôi chứng kiến thấy cảnh người dân Hongkong đem nước dừa, nước uống, đem khăn lau mặt, đem cả kính đeo mắt khi đi bơi đến cung cấp hoàn toàn miễn phí. Thành ra một rừng người đông đảo như thế mà không một ai bị đói khát, ngay chính cá nhận của chúng tôi mỗi khi đi qua một toán sinh viên thì thế nào cũng có người hỏi có khát nước không, có muốn ăn miếng bánh kho cho đỡ đói không, thâm chí họ còn cung cấp cho chúng tôi những tấm khăn quàng cổ mầu trắng để nhúng nước lau mặt khi trời nóng vào buổi trưa.

Tôi có thể nói tóm tắt là khung cảnh đang diễn ra ở Hongkong là một tấm gương sáng cho giới trẻ của những nước khác khi muốn tổ chức những cuộc biểu tình bất bạo động để phản đối chính quyền hà khắc, đồng thời cũng là bài học cho người dân những nước khác khi trông thấy người dân Hongkong tiếp sức với phong trào trẻ.

Kính Hòa: xin cám ơn anh Đinh Quang Anh Thái.

*Chúng tôi liên tiếp cập nhật tình hình Hồng Kông ở phần tin quốc tế