Căng thẳng Việt Trung sẽ ‘hạ nhiệt’?

Truyền thông Trung Quốc và Việt Nam nói hai bên “đạt được nhận thức chung  nguyên tắc ba điểm”.

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh quan hệ hai nước có những căng thẳng sau  khi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan gần quần đảo Hoàng Sa hồi tháng Năm 2014. TTXVN Truyền thông Việt Nam đa phần lấy tin từ nguồn Thông tấn xã Việt Nam. Liên quan tới chủ đề Biển Đông, trang tin Điện tử Chính  phủ nói ông Lê Hồng Anh “nêu rõ trước khó khăn, căng thẳng xảy ra  trong quan hệ Việt – Trung vừa qua, lãnh đạo cấp cao hai nước cần trực tiếp lãnh  đạo, chỉ đạo các cơ quan hữu quan của mỗi bên tuân thủ nghiêm túc các thỏa thuận  cấp cao và “Thỏa thuận về nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển  Việt Nam – Trung Quốc.

“Kiên trì đàm phán giải quyết tranh chấp trên biển theo tinh thần dễ trước  khó sau, cố gắng tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài mà hai bên đều có thể chấp  nhận được; đồng thời tích cực nghiên cứu giải pháp mang tính quá độ không ảnh  hưởng đến lập trường và chủ trương của mỗi bên. “Đặc biệt, cần kiểm soát tốt những bất đồng trên biển; tránh để xảy ra tình  hình phức tạp ảnh hưởng quan hệ hai nước; cùng nhau duy trì hòa bình, ổn định  trên Biển Đông và xu hướng phát triển tốt đẹp quan hệ hai Đảng, hai nước.” Báo Tuổi Trẻ và VietnamNet dường như  cũng lấy nguồn từ TTXVN và nhấn mạnh về điều họ gọi là “duy trì đại cục” quan hệ  Việt – Trung.

Tân Hoa Xã

Tân Hoa xã tập trung nhiều vào cuộc gặp của Chủ tịch Tập Cận Bình với ông Lê  Hồng Anh tại Bắc Kinh vào hôm thứ Tư trong đó ông Tập được dẫn lời nói rằng  Trung Quốc và Việt Nam là láng giềng gần và đều là các nước xã hội chủ  nghĩa. “Không thể đưa một láng giềng ra chỗ khác và hai phía đều có lợi ích chung là  hiền hòa với nhau”, ông Tập nói. Chủ tịch nước Trung Quốc cũng nói rằng “quan hệ song phương gần đây đã bị ảnh  hưởng về bình diện chung mặc dù tốt đẹp trong những năm gần đây.” Căng thẳng gần đây “thu hút nhiều sự chú ý từ cộng đồng quốc tế cũng như từ  người dân hai nước”, ông Tập Cận Bình nói.

Wall Street Journals

Trong khi đó báo Wall Street Journal dẫn lời một chuyên gia an ninh châu Á bình luận về động thái hàn gắn rạn nứt  trong quan hệ Việt Trung. Ông Ian Storey từ Viện nghiên cứu Đông nam Á tại Singapore cho rằng Trung  Quốc sẽ không xuống thang trong việc tuyên bố chủ quyền.

“Trung Quốc sẽ không nhượng bộ. Thông điệp của chính phủ Trung Quốc là trước  sau như một. Trung Quốc sẽ sẵn sàng làm việc với láng giềng nhưng họ sẽ không  thỏa hiệp về các tuyên bố về chủ quyền”, ông Storey nói. Ông Trần Công Trục – nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ Việt Nam được báo  này dẫn lời nói một chuyến thăm đơn lẻ không giải quyết được các tranh chấp có  bề dày lịch sử. Ý định kiểm soát Biển Đông của Trung Quốc không thay đổi và chính phủ Trung  Quốc “sẽ có các hành động đơn phương có thể làm căng thẳng thêm trong tương  lai”, ông Trục nói. Trong khi đó Tạp chí The Economist trước  chuyến đi của ông Lê Hồng Anh trong mục blog đã nhận định việc Trung Quốc di  chuyển giàn khoàn Hải dương 981 một tháng trước hạn đưa ra trước đó là để tránh  bão. Bài báo cho dẫn lời ông Trần Định Định từ Đại học Macau viết trên tạp chí The  Diplomat rằng giai thoại giàn khoan là rất nhất quán với các động thái lấn lướt  của Trung Quốc trong những năm gần đây nhằm bảo vệ chủ quyền và rằng nguyên nhân  chính xác cho việc di dời giàn khoan sớm “không quan trọng” trong bức tranh  lớn. Bài viết dựa vào đánh giá của một số nhà phân tích nghi ngờ việc Bắc Kinh dời  giàn khoan có hệ lụy đáng kể tới quan hệ Việt Trung.