Việt Nam rung chuyển vì biến động chính trị: 5 điều cần biết
Đảng csViệt Nam ngày nay đã không còn sức hấp dẫn như xưa khi lợi dụng chiêu bài “yêu nước”, “đảng cs là đảng của giai cấp công nông, là lực lượng tiên phong của giai cấp vô sản” để lừa gạt người dân ở miền bắc trong công cuộc kháng chiến chống Pháp giành độc lập để cướp chính quyền năm 1954 và “chống Mỹ cứu nước, giải phóng miền nam” ở miền nam năm 1975 nhằm xây dựng chủ nghĩa xã hội công bằng, văn minh, ấm no, hạnh phúc… nhưng thực tế đã cho thấy tất cả chỉ là một “vở kịch tồi”, một “trò bịp lịch sử” không hơn, không kém.
Việt Nam sau gần 50 năm được cai trị bởi nhóm đặc quyền hầu hết là các “thái tử đảng” và dòng họ cùng các “con rơi, cái rớt” của nhóm cựu đảng trong thời chiến, họ trưởng thành trong thời hậu chiến, thời bao cấp, thuộc cấp [của TQ], sang đến thời mở cửa “kinh tế thị trường theo định hướng XHCN” họ tha hồ độc quyền, độc tôn và độc diễn ở mọi lĩnh vực đặc biệt là khi được hội nhập toàn cầu, nhóm thống trị mới này đã biến chất, biến dạng thành một “giai cấp lợi ích mới” tận dụng mọi cơ hội để lạm quyền, tham nhũng và hối lộ, ăn không chừa thứ gì và đang trở thành một nhóm giàu có nhứt, tham lam, nhũng lạm nhứt sẵn sàng cấu kết với ngoại bang “ra tay hạ thủ” với đồng chí của mình để bảo vệ lợi ích của phe nhóm. Ðó mới chính là các nguyên nhân đang làm rung chuyển hệ thống chính trị tại Việt Nam hôm nay,
Lịch sử đã cho thấy bất cứ một triều đại, một đế chế, một đảng nào, cho dù hung hăng, tàn bạo cách mấy như đảng cs Liên xô, Romania, Ba Lan, Hungary … trước đây và rồi đây đến lượt đảng cs Việt Nam cũng sẽ lụi tàn, chỉ có Ý chí của toàn Dân, sự Sinh Tồn của Dân Tộc Việt mới là vĩnh cửu mà thôi.
Ban Biên Tập
Việt Nam rung chuyển vì biến động chính trị: 5 điều cần biết
Bộ trưởng An ninh Tô Lâm được bầu làm chủ tịch nước, chức vụ chính trị số 2 của đất nước
ATSUSHI TOMIYAMA, biên tập viên của Nikkei – Ngày 22 tháng 5 năm 2024 15:33 JST
TOKYO – Quốc hội Việt Nam hôm thứ Tư đã bầu Bộ trưởng Công an Tô Lâm, 66 tuổi, làm chủ tịch nước, chức vụ cao thứ hai trong Đảng Cộng sản.
Quốc gia Đông Nam Á này đã chìm trong biến động chính trị kể từ tháng 3, với một số quan chức chính phủ hàng đầu phải rời bỏ chức vụ của mình.
Điều gì đang xảy ra bên trong đất nước do cộng sản cai trị? Dưới đây là năm điều cần biết.
Đảng Cộng sản được tổ chức như thế nào và cai trị như thế nào?
Khoảng 5% trong tổng số 100 triệu dân của đất nước là đảng viên Đảng Cộng sản. Trong số đó, 180 ủy viên Ủy ban Trung ương nắm quyền ra quyết định quan trọng, trong khi Bộ Chính trị – hiện gồm 16 người – là nhóm có ảnh hưởng nhất trong đảng.
Đứng đầu Bộ Chính trị là cái gọi là 4 trụ cột, xếp từ trên xuống là tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng và chủ tịch Quốc hội.
Sau Chiến tranh Việt Nam những năm 1960 và 1970, chính quyền đã nhấn mạnh đến việc phân cấp quyền lực. Tổng bí thư luôn đến từ miền Bắc, trong khi 3 “trụ cột” còn lại có thể đến từ các vùng khác.
Trong quá khứ, trở thành đảng viên Đảng Cộng sản đồng nghĩa với quyền lực và thành công, mặc dù ngày nay thì không như vậy. Hầu hết người Việt tin rằng nhiều chính trị gia nắm giữ quyền lực đối với các doanh nghiệp nhà nước. Ngay cả sau khi gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới ( WTO) vào năm 2009, Việt Nam vẫn chậm chạp trong việc cải cách các doanh nghiệp nhà nước, với văn hóa lợi ích đặc quyền và hối lộ vẫn chưa bị xóa bỏ.
Những chính trị gia nào đã bị lật đổ và tại sao?
Vào tháng 3, Chủ tịch nước lúc bấy giờ là Võ Văn Thưởng, người được coi là ứng cử viên kế nhiệm Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, đã từ chức chỉ sau một năm tại chức do vi phạm nội quy đảng.
Sau đó vào tháng Tư, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, một ứng cử viên khác cho chức vụ cao nhất, đã từ chức vì vi phạm các quy định về quản lý đảng viên Cộng sản.
Tháng này, cựu thư ký Văn phòng chính phủ Mai Tiến Dũng bị bắt vì tội tham nhũng liên quan đến việc phát triển một khu nghỉ dưỡng. Trương Thị Mai, nữ Ủy viên Bộ Chính trị duy nhất từ chức sau khi vi phạm quy định.
Những nhân vật hàng đầu khác đã từ chức trong vài năm qua. Nguyễn Xuân Phúc bất ngờ từ chức chủ tịch nước vào tháng 1/2023 vì tham nhũng liên quan đến biện pháp đối phó dịch Covid-19. Tháng 12 năm 2022, Phạm Bình Minh bị cách chức phó thủ tướng vì không ngăn chặn được vụ án tham nhũng.
Điều gì đằng sau sự biến động này và tại sao nó lại xảy ra vào thời điểm này?
Làn sóng sa thải, từ chức được cho là có liên quan trực tiếp tới Đại hội Đảng toàn quốc năm 2026, một sự kiện then chốt trên chính trường Việt Nam.
Được tổ chức 5 năm một lần, đại hội có sức mạnh định hình nền lãnh đạo tương lai của Việt Nam. Sự kiện năm 2026 dự kiến sẽ tập trung vào việc ai sẽ kế nhiệm nhà lãnh đạo hiện tại, ông Trọng, 80 tuổi, người – bất thường – đang phục vụ nhiệm kỳ thứ ba, một tình huống gợi nhớ đến Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Futaba Ishizuka, nhà nghiên cứu tại Viện Kinh tế Phát triển, cho biết: “Biến động chính trị ở Việt Nam chủ yếu là đấu đá chính trị nội bộ xem ai sẽ là người kế nhiệm Tổng Bí thư Trọng”.
Ishizuka tiếp tục: “Quyền lực của Lam trong việc duy trì ảnh hưởng của mình đối với Bộ Công an sẽ là một trong những yếu tố then chốt quyết định liệu ông có thể trở thành tổng bí thư hay không”.
Sự hỗn loạn chính trị có làm tổn thương nền kinh tế Việt Nam?
Không quá xa. Việt Nam vẫn đang tận hưởng những cơn gió kinh tế thuận lợi với tư cách là điểm đến đầu tư “Trung Quốc cộng một”, với việc các doanh nghiệp quốc tế đang đa dạng hóa cơ sở sản xuất của họ bên ngoài Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Bắc Kinh và Washington.
Thật vậy, một cuộc khảo sát các công ty Nhật Bản do Tổ chức Ngoại thương Nhật Bản (JETRO) công bố vào tháng 3 cho thấy Việt Nam là quốc gia được ưa chuộng thứ hai trong việc mở rộng hoạt động ra nước ngoài sau Mỹ.
Một số nhà quan sát lưu ý rằng các quốc gia khác trong khu vực có ít sự chắc chắn về mặt chính trị hơn Việt Nam, bất chấp những biến động gần đây. Ryuichi Ushiyama, giáo sư tại Đại học Keiai của Nhật Bản, cho biết: “Ngay cả khi có một số xung đột chính trị, hệ thống chính quyền cộng sản khó có thể thay đổi”.
Tuy nhiên, đã có một số tác động trong thế giới kinh doanh. Các quan chức chính phủ, lo sợ các cuộc trấn áp tham nhũng, đã bắt đầu đưa ra các quyết định lên cấp cao hơn về các vấn đề như cấp phép phát triển kinh doanh, trì hoãn các quy trình như vậy.
Các công ty Hàn Quốc và Nhật Bản đang tăng cường đầu tư vào Việt Nam cũng đang bày tỏ quan ngại của mình. “Dự án phát triển theo kế hoạch của chúng tôi tại Hà Nội có thể sẽ bị trì hoãn ít nhất một đến hai năm”, một giám đốc điều hành cấp cao của một công ty thương mại Nhật Bản cho biết.
Tình hình chính trị Việt Nam liên quan thế nào đến căng thẳng Mỹ – Trung?
Việt Nam gần gũi về mặt văn hóa, lịch sử và kinh tế với nước láng giềng Trung Quốc. Đảng Cộng sản Việt Nam được mô phỏng theo Trung Quốc, trong khi cải cách kinh tế Đổi Mới vào giữa những năm 1980 được lấy cảm hứng từ các chính sách mở cửa của Trung Quốc.
Mặc dù Đảng Cộng sản thân Trung Quốc, nhưng nhiều người trong nước nói chung vẫn cảnh giác với người hàng xóm lớn hơn của họ. Cuộc khảo sát Nhà nước Đông Nam Á 2024 do Viện ISEAS-Yusof Ishak của Singapore thực hiện cho thấy chỉ 21% số người được hỏi ở Việt Nam sẽ chọn Trung Quốc thay vì Mỹ nếu họ buộc phải chọn bên.
Ushiyama của Đại học Keiai cho biết: “Chính phủ Trung Quốc rất cảnh giác và sẽ tăng cường kết nối và hỗ trợ các chính trị gia thân Trung Quốc [ở Việt Nam]”.
Tháng 9 năm ngoái, Hoa Kỳ đã nâng cấp mối quan hệ ngoại giao với Việt Nam, trong đó quốc gia châu Á này đã nhảy hai bước cùng một lúc để trở thành “đối tác chiến lược toàn diện” – đưa vị thế của mình ngang hàng với Trung Quốc và Nga. Sự nâng cấp đặc biệt bất thường này được kỳ vọng sẽ giúp các chính trị gia thân Mỹ ở Việt Nam tăng cường sức mạnh của mình.
https://zip.lu/3jfie – [Lê Văn dịch lại]