William Lai thuộc đảng cầm quyền đắc cử Tổng Thống Đài Loan/// Hàng chục nhà lập pháp Mỹ ủng hộ nghị quyết hậu thuẫn nền dân chủ Đài Loan
TQ càng đe dọa, Dân Ðài Loan càng quyết tâm với nền Dân Chủ . BBT
January 13, 2024
ĐÀI BẮC, Đài Loan (NV) – Ứng cử viên đảng cầm quyền Đài Loan William Lai (Lại Thanh Đức – Lai Ching-te) giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan hôm Thứ Bảy, 13 Tháng Giêng, và các đối thủ của ông cũng thừa nhận điều đó. Kết quả này sẽ vạch ra hướng đi cho mối bang giao của nền dân chủ tự trị với Trung Quốc trong bốn năm tới.
Cái bị đe dọa là hòa bình và sự ổn định của hòn đảo, cách bờ biển Trung Quốc 160 kilometer (100 dặm), mà Bắc Kinh tuyên bố là của riêng họ và sẽ đánh chiếm lại bằng võ lực nếu cần thiết.
Các vấn đề về trị an như nền kinh tế đình trệ và nhà ở đắt đỏ cũng được nêu bật trong chiến dịch tranh cử.
Trung Quốc gọi cuộc bầu cử là sự lựa chọn giữa chiến tranh và hòa bình. Bắc Kinh phản đối Lại Thanh Đức quyết liệt. Ông là phó tổng thống đương nhiệm và là thành viên của Đảng Dân Chủ Cấp Tiến (DPP) cầm quyền.
Lại Thanh Đức và Tổng Thống đương nhiệm Thái Anh Văn bác bỏ các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc với Đài Loan, nơi từng là thuộc địa của Nhật Bản và tách khỏi đại lục trong cuộc nội chiến 1949. Tuy nhiên, họ đề nghị nói chuyện với Bắc Kinh, quốc gia nhiều lần từ chối tổ chức đàm phán và gọi dân Đài Loan là những kẻ ly khai.
Bắc Kinh được cho là đứng về phía ứng cử viên của Quốc Dân Đảng thân Trung Quốc hơn, còn được gọi là Kuomintang, hay KMT. Ứng cử viên của đảng này, Hầu Hữu Nghị (Hou Yu-ih), cũng hứa hẹn sẽ nối lại các cuộc đàm phán với Trung Quốc đồng thời tăng cường quốc phòng. Ông cũng hứa sẽ không tiến tới thống nhất hai bờ Eo Biển Đài Loan nếu đắc cử.
Ứng cử viên thứ ba trong cuộc đua, Kha Văn Triết (Ko Wen-je) thuộc Đảng Nhân Dân Đài Loan, hay TPP, thu hút sự ủng hộ đặc biệt của giới trẻ, mong muốn có giải pháp thay thế Quốc Dân Đảng và Đảng DPP, các đảng đối lập truyền thống của Đài Loan, phần lớn thay nhau nắm quyền từ những năm 1990. Kha Văn Triết cũng cho biết ông muốn thương thảo với Bắc Kinh và điều cốt lõi của ông là Đài Loan cần duy trì dân chủ và tự do.
Hoa Kỳ, vốn bị ràng buộc bởi chính luật pháp của mình, phải cung cấp cho Đài Loan những khí tài cần thiết để tự vệ, cam kết hỗ trợ cho bất kỳ nhiệm kỳ Tổng Thống Đài Loan nào, được củng cố bởi kế hoạch của chính quyền Tổng Thống Joe Biden nhằm cử một phái đoàn không chính thức gồm các cựu viên chức cấp cao tới hòn đảo này ngay sau cuộc bầu cử.
Ngoài căng thẳng với Trung Quốc, các vấn đề trong nước như thiếu nhà ở giá rẻ và tiền lương ứ đọng cũng chi phối chiến dịch bầu cử.
Với Tony Chen, một người về hưu 74 tuổi bỏ phiếu ở Đài Bắc một giờ trước khi các cuộc bỏ phiếu kết thúc, cuộc bầu cử tập trung vào sự lựa chọn giữa chủ nghĩa cộng sản và thể chế dân chủ.
“Tôi mong rằng thể chế dân chủ sẽ chiến thắng,” ông nói. Ông nói thêm rằng đa phần dân Đài Loan cũng cởi mở hơn với cách thức cai trị của Trung Quốc cách đây nhiều thập niên, khi nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng hai con số hàng năm, nhưng lại ngao ngán trước cuộc đàn áp tự do dân sự nổ ra dưới thời Chủ Tịch Trung Quốc đương nhiệm Tập Cận Bình.
Còn với Ben Wang, 44 tuổi, cuộc bỏ phiếu nhằm thay đổi động lực giữa các đảng đối lập chính của Đài Loan, Đảng DPP và Quốc Dân Đảng. Một cuộc tấn công tiềm tàng từ Hoa Lục không thể bị chặn đứng trước bởi bất cứ sự ngoan cường nào từ Đài Loan, ông nói.
Bên cạnh căng thẳng với Trung Quốc, các vấn đề quốc gia cũng chi phối chiến dịch bầu cử, đặc biệt là nền kinh tế ước tính chỉ tăng trưởng 1.4% trong năm ngoái. Điều đó phần nào phản ảnh những chu kỳ tất yếu về nhu cầu vi mạch (chip) máy tính và các mặt hàng xuất cảng khác từ cơ sở sản xuất kỹ nghệ cao, phụ thuộc nhiều vào thương mại và sự chững lại của nền kinh tế Trung Quốc.
Nhưng những thách thức lâu dài như giá nhà ở quá cao và tình trạng tiền lương bất ổn là mối lo ngại hàng đầu của cử tri. (TTHN)
Hàng chục nhà lập pháp Mỹ ủng hộ nghị quyết hậu thuẫn nền dân chủ Đài Loan
11/01/2024
Hàng chục thành viên Quốc hội Hoa Kỳ đang ủng hộ luật ca ngợi dân chủ ở Đài Loan, theo một bản sao nghị quyết mà Reuters nhìn thấy hôm 10/1, một biện pháp có thể khiến Bắc Kinh tức giận vài ngày trước cuộc bầu cử ở Đài Loan.
“Đã quyết định, rằng Thượng viện… cam kết hỗ trợ khả năng tự vệ của Đài Loan và quyền tự do của người dân thông qua biện pháp răn đe hiệu quả bằng cách sử dụng tất cả các yếu tố sức mạnh của Hoa Kỳ,” nghị quyết có ít nhất 28 nhà bảo trợ của Đảng Cộng hòa và Dân chủ trong Thượng viện nhấn mạnh.
Nghị quyết ca ngợi “nhà nước pháp quyền và xã hội dân sự sinh động, nền kinh tế đa dạng và hệ thống chính trị ổn định” của Đài Loan, đồng thời đối lập điều đó với tình hình ở Trung Quốc.
Cử tri Đài Loan sẽ tham gia các cuộc bỏ phiếu vào ngày 13/1 cho cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội trong bối cảnh khẩu chiến gay gắt giữa Đài Loan và Trung Quốc, vốn coi hòn đảo này là lãnh thổ của mình bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của chính phủ Đài Loan.
Chính phủ Đài Loan đã cáo buộc Trung Quốc thực hiện một chiến dịch can thiệp bầu cử chưa từng có, sử dụng mọi thứ từ hoạt động quân sự đến các chế tài thương mại để tác động đến cuộc bỏ phiếu đối với các ứng cử viên mà Bắc Kinh có thể ưa thích.
Các nhà bảo trợ nghị quyết hy vọng nó sẽ được nhất trí thông qua trong tuần này.
Đảng viên Đảng Cộng hòa Dan Sullivan, người dẫn đầu nghị quyết cùng với Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Tim Kaine, nói: “Tôi nghĩ điều thực sự quan trọng đối với Hoa Kỳ theo cách thức lưỡng đảng là thể hiện sự ủng hộ và cam kết ổn định, kiên định đối với nền dân chủ của Đài Loan và tiếp tục thực hiện các chính sách nhằm tăng cường răn đe qua Eo biển.”
Ông nhấn mạnh rằng những người ủng hộ biện pháp này không chọn phe trong cuộc đua tổng thống Đài Loan. Ông nói với Reuters: “Có ba ứng cử viên mạnh, ba đảng mạnh. Cam kết của chúng tôi chỉ cần hướng tới một quy trình công bằng và không bị các hoạt động cưỡng bức của Bắc Kinh phá hoại”.
Hoa Kỳ là nước cung cấp vũ khí và hậu thuẫn quốc tế quan trọng nhất của Đài Loan mặc dù thiếu quan hệ ngoại giao chính thức với hòn đảo mà Trung Quốc coi là lãnh thổ của mình.
Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden năm ngoái đã yêu cầu Thượng viện phê duyệt hàng tỷ đô la hỗ trợ an ninh cho Đài Loan, nhưng các nhà lập pháp vẫn chưa bỏ phiếu về yêu cầu của ông. Đảng Cộng hòa nhấn mạnh rằng gói viện trợ – bao gồm cả tiền cho cuộc chiến giữa Ukraine với Nga – gắn liền với việc cải tổ chính sách di trú của Hoa Kỳ.
Ông Sullivan cho biết các nhà đàm phán đang “đạt được tiến bộ” đối với yếu tố Đài Loan trong yêu cầu tài trợ bổ sung, nhưng điều đó phụ thuộc vào việc liệu đảng Dân chủ có đồng ý với yếu tố an ninh biên giới quan trọng hay không.
Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ tại Hạ viện đã lên kế hoạch đưa ra một biện pháp gần như giống hệt nhau đối với Đài Loan.
Đại diện hàng đầu của Đài Loan tại Hoa Kỳ, Dư Đại Lôi, đã gặp Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson hôm 9/1, khiến Trung Quốc phản đối.
Trung Quốc thường xuyên phản đối bất kỳ hình thức nào mà họ coi là liên lạc chính thức giữa các quan chức Đài Loan và Mỹ, nói rằng đó là sự can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc. Bắc Kinh cho rằng Đài Loan là vấn đề nhạy cảm và quan trọng nhất trong quan hệ Trung-Mỹ.
VOAViet