Tại sao Philippines rút khỏi Vành đai và Con đường.
Manila tuyên bố chấm dứt các dự án cơ sở hạ tầng do Trung Quốc hậu thuẫn vì chính sách địa chính trị được ưu tiên hơn kinh tế
Bởi RICHARD JAVAD HEYDARIAN – NGÀY 2 THÁNG 11 NĂM 2023
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 1 tại Bắc Kinh. Ảnh: Asia Times
MANILA – Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr nằm trong số 23 nhà lãnh đạo quốc gia đã tham dự hội nghị thượng đỉnh Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) vào tháng trước tại Bắc Kinh, đánh dấu kỷ niệm 10 năm chương trình xây dựng cơ sở hạ tầng toàn cầu trị giá 1 nghìn tỷ USD.
Tại sự kiện này, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã công bố gần 100 tỷ USD tài trợ từ ngân hàng chính sách nhà nước mới cho sáng kiến này. Trong sách trắng xuất bản vào tháng trước, Trung Quốc khẳng định “mục tiêu cuối cùng của BRI là giúp xây dựng một cộng đồng toàn cầu vì tương lai chung”.
Nhưng Philippines sẽ không nằm trong số những nước nhận được sự hào phóng hoặc chia sẻ tương lai của Trung Quốc khi chính quyền của Marcos Jr dứt khoát rời bỏ chương trình kiếm tiền nhưng gặp khó khăn của Trung Quốc nhằm mở rộng ảnh hưởng toàn cầu.
Trong một diễn biến lớn có ý nghĩa địa chính trị, Bộ Giao thông vận tải Philippines đã tuyên bố chấm dứt hoàn toàn hàng loạt dự án cơ sở hạ tầng lớn với Trung Quốc để nhường chỗ cho các đối thủ Nhật Bản và phương Tây.
Theo Thượng viện Philippines, gần như toàn bộ sáng kiến đầu tư quan trọng của Trung Quốc tại Philippines hiện đang bị nghi ngờ do cả yếu tố kinh tế và chính trị. Kết quả cuối cùng là một điểm thấp mới trong quan hệ Philippines-Trung Quốc, một bước ngoặt đầy kịch tính sau 6 năm gắn bó nồng ấm dưới thời tổng thống thân Bắc Kinh Rodrigo Duterte.
Đối với Philippines, Trung Quốc chủ yếu tham gia vào chính sách ngoại giao “bẫy cam kết” dưới thời chính quyền Duterte, một mưu đồ hoài nghi đòi hỏi những nhượng bộ được triển khai trước ở Biển Đông để đổi lấy những cam kết đầu tư phần lớn là ảo tưởng. Trung Quốc đã cam kết chi tới 24 tỷ USD cho các dự án cơ sở hạ tầng dưới thời Duterte, nhưng gần như chưa có dự án nào trong số đó được thực hiện.
Việc Marcos Jr rõ ràng rời khỏi BRI bắt nguồn từ những bất bình song phương sâu sắc về các vùng lãnh thổ tranh chấp ở Biển Đông. Gần đây nhất, chính quyền Marcos Jr đã bày tỏ sự phẫn nộ về việc Trung Quốc quấy rối các nhiệm vụ tuần tra và tiếp tế của Philippines trên và xung quanh Bãi cạn Second Thomas, nơi Manila duy trì quân đội trên một con tàu mắc cạn.
https://asiatimes.com [Lê Văn dịch lại]