Căn cứ bị bỏ hoang của Nga nắm giữ bí mật rút lui ở Ukraine
MARI SAITO, MARIA TSVETKOVA và ANTON ZVEREV – Ảnh của ZOHRA BENSEMRA
Căn cứ cũ của Nga ở Balakliia, Ukraine, nhìn từ trên không. REUTERS/ Zohra Bensemra – Khi quân đội Nga tháo chạy khỏi thị trấn Balakliia của Ukraine vào tháng trước, họ đã để lại hàng nghìn tài liệu mô tả chi tiết hoạt động bên trong của cỗ máy chiến tranh Nga.
Ngày 26 tháng 10 năm 2022,
BALAKLIIA, Ukraine – Các binh sĩ Nga đã bỏ trốn nhiều tuần trước đó. Nhưng họ đã để lại dấu vết của mình ở khắp mọi nơi.
Các bậc thang bê tông dẫn vào tầng hầm của trụ sở bị bỏ hoang vội vàng của họ ở thị trấn nhỏ ven sông ở miền đông Ukraine này. Một boongke có mùi ẩm thấp nằm sau cánh cửa thép được đánh dấu “Nhóm chỉ huy”. Giấy tờ, một số đã cháy thành than, được nhét vào lò. Những người khác nằm rải rác trên sàn.
Trong một cuốn sổ tay hoa, một sĩ quan giấu tên để lại một bức ký họa hoạt hình về một người lính và trầm ngâm về nhà. 91 trang viết tay của cuốn sách cũng chứa các thông tin khác: tọa độ của các đơn vị tình báo Nga, hồ sơ các cuộc gọi từ các chỉ huy, chi tiết về các trận đánh, những người đàn ông thiệt mạng và thiết bị bị phá hủy. Và những lời kể về sự suy sụp về tinh thần và kỷ luật.
Tổng cộng, hầm chứa hàng nghìn trang tài liệu. Reuters đã xem xét hơn một nghìn người trong số họ. Họ trình bày chi tiết hoạt động bên trong của quân đội Nga và làm sáng tỏ những sự kiện dẫn đến một trong những thất bại trên chiến trường nhức nhối nhất của Tổng thống Vladimir Putin: sự rút lui hỗn loạn của Nga khỏi vùng đông bắc Ukraine vào tháng 9.
Áp phích của Nga trên các bức tường của căn cứ bỏ hoang ở Balakliia. Một người nói: “Chúng tôi mang lại hòa bình.” REUTERS / Zohra Bensemra
Lính Nga ngủ trên giường tầng bằng kim loại ở căn cứ Balakliia. REUTERS / Zohra Bensemra
Trong những tuần trước thất bại đó, các lực lượng Nga đã phải vật lộn với việc giám sát và tác chiến điện tử. Họ đang sử dụng những chiếc máy bay không người lái được bay bởi những người lính chưa được huấn luyện kỹ càng. Thiết bị của họ để gây nhiễu liên lạc Ukraine thường không hoạt động. Vào cuối tháng 8, các tài liệu cho thấy, lực lượng đã bị tiêu hao, bị đánh chết, đào ngũ và chiến đấu căng thẳng. Hai đơn vị – chiếm khoảng 1/6 tổng lực lượng – đang hoạt động với 20% toàn lực.
Các tài liệu cũng tiết lộ mức độ hiệu quả ngày càng tăng của các lực lượng Ukraine và đưa ra manh mối về việc cuộc chiến kéo dài 8 tháng có thể diễn ra như thế nào, với việc Nga hiện đang chịu sức ép dữ dội ở mặt trận phía nam xung quanh bờ Biển Đen. Trong những tuần trước khi rút lui, các lực lượng Nga xung quanh Balakliia, một thị trấn cách Kharkiv 90 km về phía nam, đã bị pháo kích dữ dội từ các bệ phóng tên lửa HIMARS, do Hoa Kỳ cung cấp gần đây. Các tên lửa chính xác liên tục bắn trúng các sở chỉ huy.
Một sĩ quan Nga từng phục vụ trong lực lượng Balakliia trong ba tháng, đã mô tả với Reuters về cảm giác đe dọa đang đeo bám những người chiếm đóng. Một trong những người bạn của anh ta bị chảy máu đến chết vào đầu tháng 9 sau một cuộc tấn công của Ukraine vào một sở chỉ huy ở một ngôi làng gần đó.
“Đó là một trò chơi roulette,” viên sĩ quan yêu cầu được xác định bằng dấu hiệu gọi quân sự Plakat Junior 888. “Bạn gặp may, hoặc bạn không may mắn. Các cuộc đình công có thể hạ cánh ở bất cứ đâu”.
Dịch vụ báo chí của Điện Kremlin đã chuyển các câu hỏi về bài báo này cho Bộ Quốc phòng nhưng không đưa ra bình luận. Trước đây, Nga từng tuyên bố quân đội của họ có mọi thứ cần thiết để chống lại cuộc chiến.
Ảnh chụp màn hình này cho thấy Đại tá Ivan Popov, chỉ huy lực lượng Balakliia, trong một cuộc phỏng vấn trên kênh truyền hình Nga vào năm 2018.
Các tài liệu trong boongke ghi tên Đại tá Ivan Popov là chỉ huy lực lượng quân đội Nga hoạt động từ Balakliia. Popov và nhiều sĩ quan cấp cao của ông thuộc Quân đoàn 11, một phần của Hạm đội Baltic của hải quân Nga. Vào năm 2017, tờ báo chính thức của các lực lượng vũ trang Nga đã xuất bản hồ sơ của Popov. Nó cho biết ông đã phục vụ trong cuộc chiến của Nga chống lại những người ly khai ở Chechnya và cuộc xâm lược Gruzia thuộc Liên Xô cũ năm 2008. Ông đã chạy bộ cùng những người lính của mình và ghi nhớ ngày sinh nhật của các sĩ quan, đồng thời nói thêm rằng Popov “có động lực để đạt được thành công”. Popov đã không trả lời một tin nhắn tìm kiếm bình luận. Vợ ông nói với Reuters rằng ông chỉ huy một lực lượng ở đông Ukraine.
Lực lượng Balakliia bao gồm một chỉ huy chịu trách nhiệm kiểm soát dân thường địa phương. Anh ta được xác định trong các bài báo bằng một bút danh rõ ràng, Commandant V. “Granit” (Đá hoa cương). Ông đã giám sát ít nhất một trung tâm thẩm vấn nơi thường dân bị đánh đập và thẩm vấn bằng cách sử dụng điện giật, theo sáu cựu tù nhân và quan chức Ukraine.
Reuters đã xác minh tính xác thực của các tài liệu bằng cách đến thăm 5 tiền đồn quân sự bị bỏ hoang ở đông bắc Ukraine có tọa độ được ghi lại trong bộ nhớ cache. Trong mỗi trường hợp, cư dân địa phương xác nhận rằng các lực lượng Nga đã đóng quân ở đó. Các phóng viên Reuters cũng đã phỏng vấn 5 binh sĩ từng phục vụ trong lực lượng Balakliia, và kiểm tra lại các chi tiết trong các tài liệu với một tài khoản đương thời do một trong những quân nhân Nga lưu giữ.
“Hiện tại là 18 giờ ngày 21 tháng 7. Đồng chí chỉ huy, đây là báo cáo của tôi!”
Trích xuất từ một báo cáo tình trạng cho chỉ huy cơ sở
Cuộc sống dưới sự chiếm đóng
Quân đội Nga đã chiếm Balakliia, một thị trấn yên tĩnh với các tòa nhà chung cư nằm gọn gàng được bao quanh bởi các làng dân tộc, vào đầu tháng Ba. Về phía nam là vùng Donbas do Nga kiểm soát; về phía bắc thành phố Kharkiv, một thành trì của Ukraine.
Những người lính chiếm đóng một khu liên hợp sửa chữa xe cộ đã bị đổ nát ở ngoại ô thị trấn. Nó trở thành trung tâm chỉ huy cho Balakliia và hàng chục ngôi làng và trang trại xung quanh. Chính tại đây, dưới tầng hầm, Reuters đã tìm thấy bộ nhớ cache của tài liệu.
Một nhà chứa máy bay sửa chữa xe bị phá hủy trong căn cứ cũ của quân đội Nga ở Balakliia, Ukraine. REUTERS / Zohra Bensemra
Bên trong nhà chứa máy bay bị cháy ở Balakliia. REUTERS / Zohra Bensemra
Cánh cửa của một chiếc xe tải quân đội Nga tại căn cứ được phun chữ Z, biểu tượng của chiến tranh Nga. REUTERS / Zohra Bensemra
Volodymyr Lyovochkin, một người địa phương quản lý cơ sở này trước khi người Nga đến, cho biết máy bay trực thăng và máy bay không người lái của Nga liên tục bay vòng qua căn cứ. Ông nói, hàng chục bệ phóng tên lửa GRAD và các phương tiện quân sự khác đã đậu trong khu đất.
Bên trong phòng chỉ huy, phóng viên Reuters nhìn thấy các bàn làm việc được sắp xếp theo hình chữ nhật. Mỗi bên mang một bảng tên màu đỏ của một bộ phận quân sự: phối hợp tác chiến, tác chiến điện tử, tình báo, thiết bị bay không người lái. Các chỉ huy khu vực, bao gồm cả chỉ huy chịu trách nhiệm về dân sự, gặp nhau ở đây hàng ngày, theo bảng phân công được để lại trong các giấy tờ. Reuters đã xác định được ít nhất 11 sĩ quan đã tham dự các cuộc họp này. Năm trong số các sĩ quan, bao gồm cả Đại tá Popov, đã không trả lời yêu cầu bình luận. Những người khác không thể liên lạc được.
Danh sách nhân sự cho thấy lính nghĩa vụ từ khu vực Luhansk của Ukraine do Nga kiểm soát đã chiến đấu cùng với những người lính thuộc Quân đoàn 11 của Nga. Những người lính viết nguệch ngoạc trên các bức tường của căn cứ và dán các tờ rơi cảnh báo về việc Ukraine sẽ rơi vào vòng thống trị của Đức Quốc xã nếu họ rút lui. Những kẻ xâm lược đã mang theo những tấm bản đồ cũ của Liên Xô về Ukraine. Một tấm áp phích đã nhắc nhở các chiến sĩ: Không được hút thuốc, không được thả rác bừa bãi.
Cuốn sổ, được giữ bởi một sĩ quan không rõ danh tính, có ghi các tọa độ của tình báo quân đội Nga và các đơn vị khác nằm rải rác quanh khu vực. Một đơn vị đã tiếp quản một trường mẫu giáo Balakliia.
Lyovochkin, người quản lý cũ của địa điểm, cho biết các nhà điều tra Ukraine đã đến thăm căn cứ nhiều lần kể từ khi người Nga rút lui. Những người khai thác vẫn đang gỡ bỏ sắc lệnh. “Mọi thứ đều được khai thác,” anh nói. “Họ đã thực sự bảo vệ chính mình.”
Căn cứ này cũng từng là trung tâm giam giữ các cựu binh Ukraine bị bắt. Một cựu binh nói với Reuters rằng anh ta đã bị trùm đầu, đánh đập và ném vào một căn hầm, nơi anh ta bị giam giữ trong sáu ngày cùng với một số người khác.
Một tấm biển ở lối vào của căn cứ Nga nói với các binh sĩ: “Không hút thuốc, không xả rác.” REUTERS / Zohra Bensemra
Bên trong boongke chỉ huy Balakliia, các bàn được bố trí cho các cuộc họp giao ban hàng ngày có sự tham gia của các sĩ quan cấp cao. REUTERS / Zohra Bensemra
Những người khác bị giam tại đồn cảnh sát Balakliia. Hai người đàn ông – một người là lính cứu hỏa, người còn lại là thanh tra của các dịch vụ khẩn cấp – cho biết những người cai ngục đã đánh họ bằng dùi cui gỗ và dùng điện giật. Các binh sĩ Nga liên tục chất vấn thanh tra về các cuộc gọi của anh ta với người giám sát của anh ta ở Kharkiv. Họ cáo buộc anh ta đã lập một danh sách những người Ukraine đã cộng tác với người Nga, điều mà anh ta phủ nhận. Người lính cứu hỏa nói rằng anh ta bị buộc tội giấu vũ khí và tổ chức một nhóm đảng phái địa phương, điều mà anh ta cũng phủ nhận. Albina Strilets, một điều phối viên hậu cần 33 tuổi cho các dịch vụ khẩn cấp, kể lại rằng cô và những phụ nữ khác bị giam giữ đơn giản vì “thân Ukraine”.
Strilets nói: “Tôi nghe nói những người đàn ông bị đánh đập dã man đến nỗi tôi nghe thấy một người lính Nga nói:“ Hãy mang theo một cái túi đựng xác. “Một lần khác, tôi nghe thấy một người phụ nữ bị cưỡng hiếp trên lầu và khóc hàng giờ liền.” Strilets cho biết cô đã phá vỡ nhà vệ sinh của phòng giam nên “nó giống như thác nước” và sẽ chặn tiếng la hét của người phụ nữ.
Albina Strilets, người làm việc cho các dịch vụ khẩn cấp của Ukraine, cho biết cô đã bị lính Nga giam giữ vào tháng 8. REUTERS / Zohra Bensemra
Điện Kremlin và Bộ Quốc phòng Nga không trả lời các câu hỏi về các sự kiện ở Balakliia. Trước đây, Nga cho biết lực lượng của họ không nhắm vào dân thường.
Cảnh sát khu vực Kharkiv cho biết, các nhà điều tra Ukraine đã phát hiện 22 phòng tra tấn trên khắp các thị trấn và làng mạc mới được giải phóng trong khu vực. “Chúng tôi không thể đếm được số người đã bị giam giữ. Chúng ta đang nói về hàng trăm người. Nhưng tội ác nào cũng có tên và chúng tôi chắc chắn sẽ tìm ra những kẻ phải chịu trách nhiệm ”, cảnh sát trưởng khu vực, Tướng Volodymyr Tymoshko cho biết.
Trong một văn phòng đối diện với đồn cảnh sát, thân nhân của các tù nhân đôi khi thỉnh cầu người Nga được gọi là Tư lệnh V. “Granit” giải thoát cho những người thân yêu của họ. Tetiana Tovstokora, 57 tuổi, một hiệu trưởng của trường, cho biết chồng cô đã quay lưng khi tìm kiếm thông tin về việc cô bị giam giữ, kéo dài vài ngày. Không ai trong số những người bị giam giữ và gia đình được phỏng vấn bởi Reuters có bất kỳ thành công nào trong việc lắc lư “Granit”.
Tetiana Tovstokora, một hiệu trưởng của trường, cho biết quân đội Nga đã giam giữ cô trong nhiều ngày trong phòng giam tại đồn cảnh sát này ở Balakliia. REUTERS / Zohra Bensemra
Tetiana Tovstokora cho các phóng viên thấy binh lính Nga che đầu cô như thế nào mỗi khi cô bị dẫn vào hoặc ra khỏi phòng giam. REUTERS / Zohra Bensemra
Dưới sự chiếm đóng, phần lớn việc kiểm soát dân cư đã rơi vào tay lực lượng ly khai Luhansk. Các tài liệu cho thấy, đó là một nhóm gắn thẻ thô sơ thậm chí còn ít tài nguyên hơn các đối tác của họ ở Nga. Một hạ sĩ Luhansk 64 tuổi. Một võ sĩ khác đã được điều trị vết thương ở ngón tay sau khi buồng súng trường Mosin của anh ta phát nổ, một y tế viết. Súng trường được phát triển vào cuối thế kỷ 19 và đã ngừng sản xuất cách đây nhiều thập kỷ, như Reuters đưa tin vào tháng 4.
Một bảng tính tại boongke Balakliia cho thấy một trung sĩ Nga điển hình được trả 202.084 rúp (3.200 USD) một tháng tiền lương cộng với tiền thưởng, trong khi một trung sĩ trong lực lượng ly khai chỉ nhận được 91.200 rúp (1.400 USD). Người đứng đầu một công ty ném lửa ở Luhansk đã ghi lại trong một tài liệu rằng 8 cấp dưới của ông ta đã từng có tiền án – trong đó có một người đàn ông vì tội hiếp dâm và tấn công tình dục.
Người dân địa phương bán rau trước một khu chợ bị hư hại ở thị trấn Balakliia của Ukraine. REUTERS / Umit Bektas
“!!! Chỉ huy của ZVO (Quân khu phía Tây) đã ra lệnh rằng Hrakove không được đầu hàng ”.
Trích từ sổ ghi chép của cán bộ nhân viên giấu tên
Một chiến thắng sít sao
Vào ngày 19 tháng 7, bốn tháng sau khi chiếm được khu vực này, những người chiếm đóng Nga đã phải đối mặt với thách thức nghiêm trọng đầu tiên từ các lực lượng vũ trang của Ukraine, các tài liệu được Reuters xem xét cho thấy.
Tại cuộc họp thường lệ buổi sáng trong boong-ke, các báo cáo trình lên chỉ huy, Đại tá Popov, vẫn bình thường: Đêm hôm trước tương đối yên tĩnh và các vị trí của địch không thay đổi. Về chương trình nghị sự trong ngày: một số cuộc bắn pháo theo lịch trình vào các vị trí của Ukraine.
Nhưng đến đầu giờ chiều, một nhóm binh sĩ Ukraine, được hỗ trợ bởi xe tăng và dưới sự che chắn của pháo binh, đã tấn công chiến tuyến của Nga tại Hrakove – một ngôi làng ở rìa phía tây bắc của lãnh thổ do lực lượng Balakliia nắm giữ.
Các binh sĩ thuộc trung đoàn súng trường cơ giới số 9 của Nga bị nhốt trong thang máy bằng bê tông ở Hrakove. Họ đã định vị súng dọc theo đỉnh của cấu trúc. Một phóng viên Reuters đến thăm cơ sở này vào tháng 10 đã nhìn thấy dấu hiệu những người đàn ông ngủ trên băng chuyền ngũ cốc.
Vào lúc 15 giờ, một người Nga giấu tên trên chiến tuyến tại Hrakove đã điện thoại cho các chỉ huy của anh ta ở Balakliia rằng: Vị trí của anh ta đang bị tấn công, anh ta nói, và anh ta phải rút lui. Anh ta yêu cầu các cuộc tấn công bằng pháo binh để phá hủy trụ sở mà anh ta đang bỏ mặc. Sau đó, liên lạc đã bị mất.
Trong boongke Balakliia, nhân viên giấu tên đã viết vào sổ tay của mình: “Bom, đạn sắp hết.”
Chỉ huy của Quân khu phía Tây, một trong những sĩ quan cấp cao nhất của Nga, đã yêu cầu một cuộc họp báo về tình hình và “ra lệnh rằng Hrakove không được đầu hàng”, các mục trong sổ tay viết thêm. Theo hồ sơ chính thức, người chỉ huy lúc đó là Đại tá-Tướng Alexander Zhuravlyov, kể từ khi bị Putin sa thải. Tuy nhiên, các nhà phân tích quân sự độc lập của Nga CIT đã nói rằng Zhuravlyov đã được thay thế bởi Trung tướng Andrei Sychevoi vào tháng Bảy. Reuters không thể liên lạc được với Zhuravylov. Sychevoi đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và Alexander Zhuravlyov, khi đó là Tư lệnh Quân khu phía Tây, chụp ảnh với Tổng thống Vladimir Putin vào năm 2020. Sputnik / Alexei Druzhinin / Kremlin qua REUTERS
Trong những giờ sau đó, các chỉ huy Nga đã gửi quân tiếp viện và huy động trực thăng tấn công. Đến 18h, quân Ukraine đang rút lui và các lực lượng Nga đang chiếm lại vùng đất đã mất. Nhưng chi phí cao. Người Nga mất một xe tăng, hai tàu sân bay bọc thép và các thiết bị khác. Ba mươi chín người đàn ông bị thương, bảy người chết và 17 người được báo cáo là mất tích, theo một báo cáo được trình bày cho Popov vào ngày 21 tháng Bảy.
Trong số những người Nga thiệt mạng có Hạ sĩ Aleksandr Yevsevleev, một chỉ huy xe tăng. Danh sách thương vong bên trong boongke chỉ huy cho biết bụng của anh ta đã bị xé toạc, lộ ruột và bị thương do mảnh đạn ở đùi trên bên phải. Cha mẹ của anh ta, được liên lạc với Reuters, cho biết con trai của họ đã bị thương nặng khi vị trí của anh ta bị bắn gần Hrakove từ một máy bay trực thăng Ukraine.
Sau trận chiến, năm binh sĩ cần được điều trị “phản ứng cấp tính với căng thẳng.” Bên cạnh tên của mỗi người trong hồ sơ y tế được viết: “Không cần sơ tán.”
Một người lính ở độ tuổi hai mươi được liệt kê là đã bị thương do vụ nổ. Tiếp xúc với Reuters, người đàn ông nói rằng anh ta nhớ rất ít, chỉ rằng “cuộc giao tranh rất ác liệt.” Anh ta nói với điều kiện giấu tên.
Sau trận chiến, Đại tá Popov đã xin cấp trên cho 34 cấp dưới của mình để được tặng huân chương vì lòng dũng cảm của họ. Các tài liệu không nêu chi tiết cấp trên của anh ta phản ứng như thế nào. Hai trong số những người lính nói với Reuters rằng họ vẫn chưa nhận được giải thưởng của mình.
Pyotr Kalinin, chỉ huy 25 tuổi của một trung đội trinh sát, cũng nằm trong danh sách của Popov. Kalinin đến từ Crimea và từng là thiếu sinh quân trong các lực lượng vũ trang của Ukraine trước khi Nga sáp nhập bán đảo này vào năm 2014, theo phương tiện truyền thông xã hội của anh. Một bức ảnh cho thấy anh ta trong bộ đồng phục Ukraine. Kalinin đã không trả lời tin nhắn từ Reuters khi tìm kiếm bình luận.
Pyotr Kalinin, chỉ huy một trung đội Nga, trước đây từng là thiếu sinh quân trong quân đội Ukraine. Bức ảnh này là từ tài khoản mạng xã hội của anh ấy.
Quadcopters – !!! Khẩn cấp – !”
Ghi chú viết tay về tài liệu họp giao ban ngày 19 tháng 7
Gần điểm vỡ
Các tài liệu trong boongke cho thấy các chỉ huy Nga đã hiểu rõ những thiếu sót trong lực lượng của họ.
Vào ngày 19 tháng 7, vài giờ trước trận chiến Hrakove, một sĩ quan giấu tên viết vội trên bản ghi chép cuộc họp hàng ngày lời cầu xin các máy bay không người lái theo dõi kẻ thù: “Quadcopters !!! Khẩn cấp!” Máy bay không người lái Quadcopter nói chung không phải là cấp độ quân sự và có thể được mua tại cửa hàng và trên internet. Như Reuters đã đưa tin vào tháng 6, quân đội Nga đã dựa vào huy động vốn từ cộng đồng để mua máy bay không người lái.
Lực lượng Balakliia cuối cùng đã nhận được ba chiếc máy bay không người lái Mavic-3 đã có mặt trên thị trường vào ngày 20 tháng 7, báo cáo hàng ngày ghi lại. Tuy nhiên, họ chưa sẵn sàng bay vì phần mềm của họ chưa được cài đặt. Cùng một báo cáo hàng ngày cho biết 15 binh sĩ đang được huấn luyện cách vận hành chúng.
Trong khi đó, các lực lượng Ukraine đang bận rộn bay các máy bay không người lái qua các vị trí của Nga, nhiệm vụ của họ trở nên dễ dàng hơn vì hai trong số ba thiết bị gây nhiễu của lực lượng Nga đã ngừng hoạt động và cần được sửa chữa, theo một báo cáo của đơn vị tác chiến điện tử.
Bản tin hàng ngày vào ngày 21 tháng 7 có tin tức còn đáng báo động hơn đối với Đại tá Popov, chỉ huy lực lượng Balakliia: Cơ quan tình báo Nga, FSB đã biết rằng lực lượng Ukraine đang đưa đến khu vực ba bệ phóng tên lửa HIMARS có độ chính xác cao, do Hoa Kỳ cung cấp. . Và Ukraine đã xác định chính xác vị trí của một sở chỉ huy của Nga và bốn nhà kho đang được sử dụng bởi lực lượng Balakliia.
Bộ Quốc phòng và quân đội Ukraine đã không trả lời các câu hỏi về vũ khí và chiến thuật.
Ba ngày sau, vào ngày 24 tháng 7, tác giả của cuốn sổ tay ghi lại rằng một cuộc tấn công của HIMARS đã giết chết 12 binh sĩ Nga thuộc lữ đoàn thủy quân lục chiến 336 của Hạm đội Baltic.
Cuộc chiến càng làm xói mòn tinh thần và kỷ luật của những người lính.
Artyom Shtanko chỉ huy một trung đội dày đặc trong trận chiến Hrakove và bị tổn thất, theo lời kể của cha anh là Alexei và Plakat Junior 888, sĩ quan từng phục vụ trong lực lượng Balakliia.
Alexei cho biết Shtanko đã từ chối lệnh từ chỉ huy đại đội của anh ta để “gửi người của anh ta vào trận địa pháo.” Plakat Junior 888 xác định chỉ huy là Viktor Alyokhin, người đang hoạt động từ một trạm chỉ huy gần Hrakove. Liên lạc với Reuters, Alyokhin xác nhận anh ta phụ trách một công ty trong trận chiến nhưng từ chối bình luận thêm.
Tại căn cứ ở Balakliia, tác giả ẩn danh của cuốn sổ đã viết vào ngày 24 tháng 7 – năm ngày sau trận chiến Hrakove – rằng Shtanko là một “tên khốn” phải đối mặt với án kỷ luật vì anh ta “rút lại trung đội của mình và đưa nó vào hậu phương.”
Các chỉ huy của Shtanko đã chuyển anh ta đến một đơn vị khác, cha anh ta nói với Reuters. Ông cho biết Shtanko vẫn đang chiến đấu ở Ukraine.
“Tuy nhiên, bạn thay đổi nhiều xạ thủ, khẩu súng máy vẫn sẽ không hoạt động nếu không có đạn bên trong.”
Trích từ sổ ghi chép của cán bộ nhân viên giấu tên
“Không có nguồn cung cấp”
Vào cuối tháng 7, các sĩ quan Nga tin rằng các lực lượng Ukraine đang chuẩn bị một cuộc phản công để “giành quyền kiểm soát Balakliia”, các tài liệu trong boongke cho thấy. Thông tin liên lạc bị chặn cho thấy một cuộc tấn công sắp xảy ra. Một số thông tin liên lạc là từ điện thoại di động được đăng ký đến các quốc gia bao gồm Estonia, Anh, Hà Lan và Hoa Kỳ. Các sĩ quan Nga trong boongke chỉ huy kết luận rằng những chiếc điện thoại này thuộc sở hữu của lính đánh thuê hoặc những người hướng dẫn nước ngoài giúp đỡ quân đội Ukraine. Tiếp cận bài báo này, Estonia cho biết lực lượng phòng vệ của họ không hoạt động bên trong Ukraine. Anh, Hoa Kỳ và Hà Lan không phản hồi.
Cũng trong khoảng thời gian này, các chuyên gia quân sự-điện tử của Nga đã đến Balakliia. Họ muốn xem liệu hệ thống “Pole-21” của Nga để gây nhiễu hệ thống định vị vệ tinh có thể được điều chỉnh để chống lại tên lửa HIMARS hay không, theo báo cáo hàng ngày ngày 4 tháng 8.
Dù kết quả của cuộc thử nghiệm đó như thế nào, các cuộc tấn công của Ukraine vẫn tiếp tục. Các cuộc phỏng vấn với các quân nhân Nga, thân nhân của các binh sĩ thiệt mạng và cư dân địa phương cho thấy ít nhất ba sở chỉ huy của Nga ở đông bắc Ukraine đã bị trúng tên lửa HIMARS trong những tuần sau đó.
Đối mặt với các cuộc tấn công ngày càng tăng của Ukraine, bộ tư lệnh Balakliia bắt đầu dự thảo thêm quân, theo các báo cáo hàng ngày và ghi trong sổ tay viết tay của sĩ quan tham mưu. Tuy nhiên, một bảng tính vào ngày 30 tháng 8 cho thấy lực lượng chỉ ở mức 71% của toàn bộ sức mạnh. Một số đơn vị còn tệ hơn nhiều, theo cùng một bảng tính. Tiểu đoàn 2 xung phong có 49 nhân viên. Đáng lẽ nó phải có 240. Lữ đoàn BARS số 9, một đơn vị không thường xuyên, có 23% nhân lực dự kiến.
Lò trong boongke chỉ huy Balakliia này chứa các tài liệu đã bị đốt cháy một phần. REUTERS / Zohra Bensemra
Một thiết bị theo dõi bảng tính khác. Nơi có năm máy bay không người lái vào ngày 25 tháng 7, đến cuối tháng 8 chỉ có hai chiếc. Tám chiếc thiết giáp chở quân được giảm xuống còn ba chiếc. Lực lượng này còn lại 4 hệ thống vũ khí chống tăng “Fagot”, giảm so với 24 hệ thống vào cuối tháng 7. Hệ thống “Zoopark” duy nhất mà họ có để trấn áp các hệ thống điện tử của đối phương đã biến mất vào cuối tháng 8.
Plakat Junior 888, sĩ quan Nga được Reuters phỏng vấn, mô tả việc cố gắng chống lại các cuộc tấn công liên tiếp của Ukraine trong tháng 8 mà không có đủ nguồn cung cấp. Cuốn lịch nhỏ mà ông giữ trong chiến hào trong suốt ba tháng luân phiên vẽ nên một bức tranh thảm khốc. Ngày được đánh dấu bằng những dòng chữ viết nguệch ngoạc có nội dung “Tấn công” và “Thoát khỏi vòng vây” hoặc mang tên của những đồng đội thiệt mạng trong hành động. Ngày 27 tháng 8 được đánh dấu đơn giản là “ngày tồi tệ nhất”. Anh nói, đó là khi vị trí của họ bị tấn công bằng pháo hạng nặng, và một trong những người bạn của anh đã chết trong tay anh.
Ông nói về tình hình vào cuối tháng 8: “Không có nguồn cung cấp đạn dược hoặc máy bay không người lái. Các lực lượng Ukraine đã tiến hành các cuộc tấn công, nhưng “pháo binh của chúng tôi đã không hoạt động để đáp trả.”
Plakat
Junior 888, the Russian officer interviewed by Reuters, described
trying to fight off successive Ukrainian attacks during August without
adequate supplies. The small calendar he kept in the trenches during his
three months rotation paints a dire picture. Days were marked with
scribbled notes saying “Attack” and “Escaped from encirclement” or
bearing the names of comrades killed in action. Aug. 27 was marked
simply as “the worst day.” That, he said, was when their position came
under heavy artillery attack, and one of his friends died in his arms.
“There were no supplies of munitions or
drones,” he said of the situation in late August. Ukrainian forces
mounted attacks, but “our artillery was not working in response.”
“I went home on Aug 10,
2023, I’m already home with my family…I’m having a nice time in
Khabarovsk with my family, with my wife and my daughters.”“Tôi về nhà vào ngày 10 tháng 8 năm 2023, tôi đã về nhà với gia đình… Tôi đang có một khoảng thời gian vui vẻ ở Khabarovsk với gia đình, với vợ và các con gái của tôi.”
Trích từ sổ tay của cán bộ nhân viên giấu tên
Hỗn loạn và rút lui
Cuộc phản công của Ukraine đã bắt đầu một cách nghiêm túc vào ngày 6 tháng 9.
Một binh sĩ Nga có mặt ở Hrakove ngày hôm đó nói với Reuters rằng Ukraine tấn công các vị trí của Nga bằng pháo binh đầu tiên. Đến tối, các lực lượng Ukraine đã vượt qua họ. Tại thời điểm đó, lệnh rút lui khỏi làng được đưa ra, ông nói.
Trận chiến vẫn tiếp tục. Từ ngày 6 đến ngày 8 tháng 9, các cuộc tấn công chính xác đã tấn công trung tâm chỉ huy ở Balakliia. Lyovochkin, người địa phương trước đây quản lý địa điểm, cho biết toàn bộ cơ sở đã bốc cháy. Ông nói, hàng chục thi thể binh sĩ Nga đã được kéo ra khỏi đống đổ nát.
“Ngôi nhà của tôi đã nhảy múa” từ vụ nổ, anh ấy nói.
Một đoạn video được đăng trên mạng xã hội vào ngày 10/9 cho thấy các binh sĩ Ukraine đang xem nhà chứa máy bay bị phá hủy, nơi các lực lượng Nga đã cất giữ phương tiện của họ. “Đây là kết quả của công việc của HIMARS,” một giọng nói bằng tiếng Ukraina trong video.
Nataliia và Viktor, một cặp vợ chồng già sống cách boongke chưa đầy 300 m, cho biết họ đã nghe thấy các cuộc đình công liên tục của Ukraine trong những ngày cuối cùng của cuộc chiếm đóng. Khi các cuộc tấn công chấm dứt vào ngày 8, cặp đôi nhìn thấy 30 binh sĩ, nhiều người trong số họ bị thương, khập khiễng trên đường rút lui. Hai người dân khác cho biết họ đã nhìn thấy binh lính Nga vứt súng và bỏ xe khi họ bỏ chạy.
“Đó chỉ là sự hỗn loạn,” một trong hai người dân địa phương, Serhii, sống đối diện với trụ sở chỉ huy cho biết. Ông nói: “Đã có một vụ tắc đường” của những người Nga chạy trốn.
Những người Ukraine khác mô tả cách các máy bay chiến đấu từ Luhansk chạy trốn, thường bám theo sau quân đội Nga đang rút lui.
Nhiều tuần sau cuộc rút lui của Nga, tất cả những gì còn lại của trụ sở là một miệng núi lửa và một đống tài liệu. Một đám khói bốc lên từ một đống thiết bị của Nga bị cháy rụi.
Popov, chỉ huy lực lượng, đã bị thương tại một số điểm và phải nằm viện một tháng, vợ ông nói với Reuters. Bà cho biết ông đã được thăng cấp tướng và sắp nhận nhiệm vụ mới. Cô ấy không tiết lộ ở đâu.
Các mục sổ ghi chép cuối cùng, không ghi ngày tháng của nhân viên ẩn danh là phản ánh.
“Nếu bạn ngồi và nhìn dòng sông đủ lâu, cuối cùng bạn sẽ thấy kẻ thù của mình trôi qua,” anh viết.
Một trang sau, anh ta dường như đang tưởng tượng về cuộc sống của mình trong tương lai, tại một thành phố ở biên giới Nga với Trung Quốc, cách Balakliia 7.000 km.
“Tôi về nhà vào ngày 10 tháng 8 năm 2023, tôi đã về nhà với gia đình,” anh viết. “Tôi đang có khoảng thời gian vui vẻ ở Khabarovsk với gia đình, với vợ và các cô gái của tôi.”
Tượng đài nhà thơ Ukraina Taras Shevchenko ở thị trấn Balakliia. REUTERS / Gleb Garanich
https://www.reuters.com
Lê Văn dịch lại