Quả bom nợ của Trung Quốc sắp phát nổ
Không có gì đáng ngạc nhiên khi các tổ chức tài chính được giám sát kém và có nhiều khả năng tham nhũng này bị đóng cửa. Nhưng cách chính quyền địa phương xử lý vụ nổ này gây sốc ngay cả đối với những nhà quan sát bối rối nhất của chính trường Trung Quốc.
Thay vì bồi thường cho những người gửi tiền, những người được hưởng tới 500.000 nhân dân tệ, theo quy định của chính phủ, các quan chức ở Hà Nam đã làm mọi cách để họ bịt miệng.
Ban đầu, họ hạn chế sự di chuyển của người gửi tiền bằng cách chuyển mã kiểm tra COVID trên điện thoại thông minh của họ sang màu đỏ, điều này khiến họ không thể sử dụng phương tiện giao thông công cộng hoặc thậm chí lái ô tô riêng. Công chúng phản đối kịch liệt buộc chính quyền Hà Nam phải từ bỏ thủ đoạn lạm dụng này.
Nhưng khi hàng trăm người gửi tiền không thể tiếp cận được tiền tiết kiệm của họ trong các ngân hàng thất bại đã tụ tập vào ngày 10 tháng 7 để phản đối trước văn phòng chi nhánh Ngân hàng Nhân dân ở Trịnh Châu, thủ đô Hà Nam, các quan chức địa phương đã cử một số lượng lớn côn đồ tấn công ác ý. người gửi tiền, với cảnh sát mặc sắc phục đang trông coi.
Nhân viên an ninh mặc thường phục kéo áo người biểu tình trong khi lôi anh ta đi trong cuộc biểu tình về việc đóng băng tiền gửi của một số ngân hàng ở nông thôn bên ngoài tòa nhà Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc ở Trịnh Châu vào ngày 10 tháng 7. © Reuters
Vụ bê bối này sẽ báo động các nhà đầu tư không chỉ vì những thủ đoạn tàn bạo được sử dụng bởi chính quyền địa phương mong muốn che đậy nó mà bởi vì những hoàn cảnh mà các ngân hàng nhỏ này đã thất bại.
Kể từ khi Trung Quốc bắt đầu lao vào nợ nần để thúc đẩy tăng trưởng vào năm 2009, nhiều người đã tự hỏi đảng này có thể tiếp tục được bao lâu. Trước sự thất vọng của nhiều nhà quan sát giảm giá, các dự đoán về một cuộc khủng hoảng tài chính đã không được đưa ra. Ngày nay, hệ thống ngân hàng của Trung Quốc vẫn đứng vững mặc dù tỷ lệ nợ trên GDP là 264%.
Có lẽ bởi vì Bắc Kinh dường như có thể bất chấp sức hấp dẫn về tài chính, ngày nay ít người lo lắng rằng khoản nợ đang tăng lên của họ có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng toàn hệ thống. Nhưng có nhiều dấu hiệu cảnh báo cho thấy Trung Quốc có thể sớm phải đối mặt với việc tính toán nợ.
Giám sát yếu kém, quản lý rủi ro kém và tham nhũng có khả năng khiến các ngân hàng nông thôn nhỏ ở Hà Nam mất khả năng thanh toán là hệ thống trong số gần 4.000 ngân hàng vừa và nhỏ với tài sản gần 14 nghìn tỷ USD của nước này.
Rất có thể các ngân hàng tương tự khác sẽ sớm thất bại. Hoàn toàn trùng hợp ngẫu nhiên, khi chính quyền Hà Nam truy quét các nạn nhân của vụ thất bại ngân hàng ở đó, chính quyền Thượng Hải đã bí mật đưa ra xét xử một cựu tỷ phú bị cáo buộc kiểm soát một ngân hàng quy mô vừa ở Nội Mông và sử dụng nó để tài trợ bất chính cho nhiều khoản. các kế hoạch. Khi chính phủ thu giữ ngân hàng thất bại vào năm 2019, khoản cứu trợ trị giá vài tỷ đô la.
Nếu một số lượng lớn các ngân hàng nhỏ cùng thất bại, một sự kiện như vậy có thể tạo ra phản ứng dây chuyền đe dọa sự ổn định của khu vực tài chính. Các đối tác và người cho vay của họ, đặc biệt là các ngân hàng lớn hơn, có thể bị thiệt hại lớn. Niềm tin vào hệ thống ngân hàng bóng tối của Trung Quốc, qua đó các ngân hàng nhỏ thu hút vốn bằng lãi suất cao hơn, có thể sẽ bốc hơi.
Khả năng xảy ra một cuộc khủng hoảng tài chính như vậy ngày nay cao hơn nhiều so với trước đây. Một trong những lý do mà Trung Quốc đã tránh được khủng hoảng tài chính trong thập kỷ qua là nền kinh tế của nước này đã cố gắng tăng trưởng với tốc độ khá cao, trung bình 6,8% một năm từ năm 2011 đến năm 2020. Một nền kinh tế phát triển nhanh hơn thường giúp dễ quản lý hơn hoặc thậm chí còn che giấu gánh nặng nợ nần.
Nhưng khi nền kinh tế Trung Quốc hiện đang tăng trưởng chậm lại nhanh chóng, một phần do chính sách KHÔNG COVID của Bắc Kinh, quả bom nợ đang nổ to hơn nhiều.
Dấu hiệu cảnh báo đáng ngại nhất rõ ràng là lĩnh vực bất động sản nợ nần chồng chất của Trung Quốc. Tập đoàn China Evergrande, nhà phát triển bất động sản lớn nhất nước này, đã vay hơn 300 tỷ USD, đã vỡ nợ trái phiếu. Nhiều khả năng xảy ra vỡ nợ hơn bởi vì các nhà phát triển Trung Quốc đang kiếm được 13 tỷ đô la thanh toán trái phiếu bằng đô la trong nửa cuối năm nay.
Các chính quyền địa phương nợ nần chồng chất của Trung Quốc cũng đang đối mặt với những viễn cảnh khó khăn. Thu nhập từ bán đất giảm vì khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản và thu thuế giảm dự kiến sẽ gây ra khoản thiếu hụt 6 nghìn tỷ nhân dân tệ, tương đương 900 tỷ USD, trong doanh thu của chính quyền địa phương trong năm nay. Chính quyền địa phương cấp vốn cho các phương tiện vay nặng lãi từ ngân hàng hoặc phát hành trái phiếu sẽ gặp khó khăn lớn trong việc trả nợ.
Các ngân hàng lớn ở Trung Quốc cũng đang gặp khó khăn. Họ đã cho các nước nghèo vay hàng chục tỷ USD trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường đầy tham vọng của Trung Quốc. Một phần đáng kể trong danh mục tín dụng của họ có khả năng trở nên kém hiệu quả vì những người đi vay của họ không thể trả nợ do suy thoái kinh tế toàn cầu.
Sự bùng nổ kinh tế gần đây nhất và sự sụp đổ của chính phủ Sri Lanka có thể sẽ buộc các nhà cho vay Trung Quốc của họ phải xóa một phần lớn các khoản vay. Nếu bản thân các ngân hàng lớn của Trung Quốc phải đối mặt với các khoản cho vay kém hiệu quả ở nước ngoài ngày càng tăng, thì họ sẽ ít có khả năng giúp giải cứu các ngân hàng nhỏ hoặc vừa bị vỡ nợ ở trong nước.
Trung Quốc có thể tránh được một cuộc khủng hoảng tài chính khác lần này. Nhưng nếu các quan chức địa phương phải thuê côn đồ tấn công các khách hàng của ngân hàng để cố gắng lấy lại tiền của họ, các nhà đầu tư nên chuẩn bị cho những ngày tồi tệ hơn nữa đối với lĩnh vực ngân hàng của Trung Quốc.
Minxin Pei - 21 July 2022
https://asia.nikkei.com/Opinion/China-s-debt-bomb-looks-ready-to-explode