MH17: Các nhà điều tra quốc tế vẫn chưa tiếp cận được hiện trường
Binh lính lực lượng ly khai thân Nga tháp tùng các thanh tra viên quốc tế tại hiện trường tai nạn máy bay MH17 – REUTERS/Maxim Zmeyev
Hơn hai ngày sau khi chiếc máy bay số hiệu MH17 của Malaysia Airlines bị trúng tên lửa rơi ở miền Đông Ukraina, lực lượng ly khai thân Nga vẫn không cho các quan chức Ukraina và các thanh tra viên quốc tế đến hiện trường tai nạn.
Hôm qua, 19/07/2014, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho rằng «không thể chấp nhận» tình trạng thiếu an ninh tại khu vực máy bay bị rơi. Phát ngôn viên dẫn lời kể của nhiều nhân chứng cho rằng các thi thể đã bị di chuyển, các mảnh vỡ của máy bay bị lấy đi, với nguy cơ là các chứng cớ sẽ bị giả mạo.
Hôm nay, một trong các lãnh đạo của phe ly khai ở miền Đông Ukraina tuyên bố sẽ bảo đảm an toàn cho các chuyên viên quốc tế tại hiện trường tai nạn, với điều kiện chính phủ Kiev chấp nhận ngưng bắn. Nhưng yêu cầu này khó mà được đáp ứng, nhất là vì hôm qua Tổng thống Porochenko đã đề nghị nhiều lãnh đạo phương Tây xem nước Cộng hòa Donetsk tự phong và nước «Cộng hòa Nhân dân Lougansk» là các tổ chức khủng bố.
Hôm nay, Tổng thống Pháp Hollande, Thủ tướng Đức Merkel và Thủ tướng Anh Cameron đã yêu cầu Tổng thống Putin buộc phe ly khai thân Nga để cho quốc tế tiếp cận một cách «tự do và toàn diện» hiện trường tai nạn. Ba lãnh đạo Châu Âu cảnh cáo là nếu Matxcơva không thi hành ngay các biện pháp cần thiết, Liên Hiệp Châu Âu sẽ thi hành thêm các biện pháp trừng phạt Nga.
Trong cuộc điện đàm được mô tả là «thẳng thắng, không vòng vèo» với đồng nhiệm Nga Serguei Lavrov hôm qua, Ngoại trưởng John Kerry cũng đã bày tỏ mối quan ngại khi thấy trong hai ngày liên tiếp, các thanh tra viên quốc tế và của Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu OSCE vẫn không được vào hiện trường tai nạn máy bay.
Về phần Ngoại trưởng Frans Timmermans của Hà Lan, quốc gia có nhiều nạn nhân nhất, tuyên bố sẽ làm đủ mọi cách để đưa các thủ phạm ra tòa, không chỉ những người đã bấm nút bắn tên lửa, mà cả những kẻ đã tạo điều kiện cho tội ác này. Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Putin, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte đã tuyên bố rằng lãnh đạo Nga phải nhận lãnh trách nhiệm đối với phe ly khai ở Ukraina.
Cho tới nay, Nga vẫn phủ nhận mọi trách nhiệm trong tai nạn máy bay Malaysia, mặc dù Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm thứ Sáu vừa qua nhấn mạnh rằng chiếc phi cơ của Malaysia Airlines đã trúng một tên lửa bắn lên từ một vùng nằm dưới sự kiểm soát của phe ly khai thân Nga và được Nga yểm trợ.
Về tình hình tại chỗ, một phóng viên hãng tin AFP hôm nay ghi nhận tại khu vực máy bay Malaysia rơi, hiện không còn thi thể nạn nhân nào. Hãng tin Nga Ria Novosti thì cho biết là các thi hài đã được chuyển đến Donetsk trên một chiếc xe lửa gồm 5 toa đông lạnh. Các đại diện của tổ chức OSCE trước đó đã thanh tra các toa tàu này và đã ghi nhận có 198 xác người. Việc vận chuyển các thi hài diễn ra dưới sự kiểm soát của quân ly khai thân Nga.
Hãng Malaysia Airlines hôm qua đã công bố danh sách toàn bộ các nạn nhân của chuyến bay, trong đó Hà Lan chiếm số đông nhất với tổng cộng 192 hành khách. Tiếp đến là Malaysia (29 hành khách cộng thêm 15 nhân viên phi hành đoàn), Úc (27), Indonesia (12), Anh (10), Đức (4), Bỉ (4), Philippines, Canada và New Zealand mỗi nước có 1 nạn nhân.
Malaysia hôm nay cũng thông báo từ đây đến thứ Năm sẽ hoàn tiền vé (mà không tính phí) cho những hành khách nào muốn hủy các vé đã đặt mua cho các chuyến bay từ đây đến 31/12.