Stinger, Javelin và NLAW: Tên lửa phương Tây thành ác mộng cho Nga tại Ukraina
07/03/2022 – Trực thăng võ trang bị bắn rơi, rất nhiều chiến xa bị phá hủy… từ khi mở cuộc tấn công vào Ukraina từ hôm 24/02/2022, dù mạnh hơn gấp bội đối phương, quân đội Nga đã không tránh được những thiệt hại đáng kể về vật chất và con người. Ukraina trì hoãn được bước tiến của Quân Đội Nga nhờ việc lực lượng võ trang của họ đã được phương Tây cung cấp nhiều loại tên lửa rất thuận tiện cho chiến tranh du kích, từ tên lửa chống tăng Javelin, NLAW, cho đến tên lửa phòng không Stinger.
Ảnh minh họa: Thủy quân lục chiến Mỹ tập phóng tên lửa Stinger tại trại Capu Midia, trên bờ Biển Đen ở Rumani, ngày 20/03/2017. AP – Vadim Ghirda
Nhật báo Pháp Le Figaro ngày 05/03 đã trích dẫn
nguồn tin từ chính quyền Ukraina hôm 02/03 cho biết là gần 60 xe tăng và
hơn 355 quân xa của Nga bị phá hủy để cho rằng các loại tên lửa khác
nhau mà phương Tây ráo riết viện trợ cho Kiev đang trở thành ác mộng cho
Quân Đội Nga tại Ukraina.
Từ ngày Nga xua quân tấn công vào
Ukraina, các quốc gia phương Tây đã liên tiếp loan báo quyết định chi
viện vũ khí cho chính quyền Kiev, đặc biệt là là loại tên lửa phòng
không Stinger và tên lửa chống tăng Javelin của Mỹ hay NLAW của một liên
doanh Anh-Thụy Điển.
Stinger từng chứng tỏ khả năng bắn hạ phi cơ Nga tại Afghanistan
Ngoài
Hoa Kỳ, nước đã đi đầu trong việc trang bị vũ khí Ukraina ngay từ trước
khi cuộc chiến bùng lên, nước Đức chẳng hạn, vào tuần trước, đã phá bỏ
cấm kỵ có từ thời sau Thế Chiến Thứ Hai để quyết định gửi 500 tên lửa
Stinger cho Ukraina, với 2.700 chiếc khác sẽ được chuyển giao thêm.
Trước Đức, Hà Lan cũng loan báo quyết định sẽ cung cấp càng sớm càng tốt
cho Ukraina 200 tên lửa Stinger.
Hiệu quả của tên lửa phòng
không Stinger do Mỹ sản xuất rất đáng sợ. Trong cuộc chiến tranh
Afghanistan trước đây, không quân Nga đã phải chịu rất nhiều thiệt hại
do loại vũ khí này, vốn đã được Mỹ cung cấp cho lực lượng kháng chiến
chống Nga.
Tính chất lợi hại của Stinger nằm ở chỗ đây là một tên
lửa vác vai, có thể phóng từ hệ thống phòng không do một người mang, có
thể bắn từ nhiều vị trí khác nhau, nên có thể được triển khai ở hầu hết
mọi nơi. Đây là loại tên lửa được mệnh danh là “bắn và quên – fire and
forget”, có nghĩa là chỉ cần bắn ra, và chiếc tên lửa sẽ tự động tìm đến
mục tiêu.
Theo ghi nhận của trang tin Pháp Air Cosmos ngày
27/02 ngay từ năm 2018 Ukraina đã chính thức yêu cầu mua vài nghìn chiếc
Stinger với trị giá 750 triệu đô la. Tuy nhiên, ít ra là trên bình diện
chính thức, đơn đặt hàng này không được Mỹ đáp ứng. Tuy nhiên, với
chiến dịch tấn công của Nga ngày càng rõ nét, vào tháng hai vừa qua,
Washington đã thay đổi thái độ.
Olivier Kempf, chuyên gia tại Quỹ
Nghiên Cứu Chiến Lược Pháp FRS nhắc lại: “Năm 1979, người Mỹ đã giao
Stinger cho người Afghanistan để chiến đấu chống lại lực lượng vũ trang
Nga”. Những tên lửa phòng không này giúp cho lực lượng mujahideen chiến
đấu hiệu quả trước sự sử dụng ồ ạt của các máy bay Liên Xô.
Còn
ngày nay, theo Cédric Mas, sử gia Pháp chuyên về quân sự, tại Ukraina,
Stinger cũng rất hiệu quả, “đặc biệt là đối với các loại máy bay trực
thăng vốn được sử dụng rộng rãi trong học thuyết quân sự của Nga.
Stinger tạo ra một mối nguy hiểm thường trực”.
Việc nhiều nước,
trong đó có Mỹ, Đức, Hà Lan, Lítva… cung cấp Stinger cho Ukraina đã
khiến Điện Kremlin lo ngại. Cuối tuần qua, bộ Ngoại giao Nga đã kêu gọi
các nước thuộc Liên Hiệp Châu Âu và NATO “ngừng giao vũ khí”, và cho
biết là Matxcơva đặc biệt lo ngại rằng tên lửa phòng không Stinger có
thể rơi vào tay những kẻ khủng bố, gây ra mối đe dọa cho các hãng hàng
không.
Javelin: Ác mộng đối với chiến xa Nga từ Chiến Tranh Vùng Vịnh
Loại
tên lửa thứ hai mà quân đội Ukraina có trong tay và đã gây thiệt hại
không ít cho lực lượng Nga là tên lửa chống tăng Javelin, cũng thuộc
loại cá nhân, thuộc diện “bắn và quên”, và cũng do Mỹ chế tạo.
Theo
ghi nhận của Le Figaro, loại tên lửa này thậm chí đã trở thành một biểu
tượng của công cuộc kháng chiến chống lại Nga được chia sẻ rộng rãi
trên mạng, với hình vẽ Đức Mẹ Đồng Trinh đang cầm một chiếc Javelin, kèm
theo hàng chữ “Thánh Javelin, hãy bảo vệ Ukraina”. Trên mạng, tràn ngập
hình ảnh những chiếc xe bọc thép và quân xa Nga bị phá hủy.
Được
thiết kế chủ yếu để chống tăng, loại tên lửa này có thể được bắn đi
theo đường “cầu vồng”, khi được phóng đi sẽ bay lên độ cao khoảng 160
mét rồi rơi thẳng đứng xuống mục tiêu ở vào điểm yếu nhất của các loại
xe bọc thép.
Ngoài ra, Javelin cũng có thể tấn công trực diện
theo đường ngang, thường được sử dụng để phá hủy công sự hay máy bay
trực thăng bằng cách đưa tên lửa lên độ cao 60m.
Theo Le Figaro,
năm 2018, Kiev đã đặt mua 47 triệu đô la tên lửa Javelin, sau đó mua
thêm gần 500 chiếc khác vào năm 2021 và 2022. Tháng Giêng vừa qua, đã có
300 tên lửa Javelin đến tay người Ukraina. Estonia, một nước Baltic
cũng đã cung cấp tên lửa loại này cho đồng minh của mình.
Javelin
cũng đã chứng minh hiệu quả trong cuộc Chiến Tranh Vùng Vịnh lần thứ
hai, khi được sử dụng để chống lại xe tăng T-72 do Nga chế tạo.
NLAW: Đặc biệt thích hợp cho du kích đường phố
Loại
tên lửa thứ ba là NLAW (Next Generation Light Anti-Tank Weapon – Vũ khí
chống tăng hạng nhẹ thế hệ tiếp theo) cũng tạo ra rất nhiều thiệt hại
cho lực lượng Nga.
Đây là loại tên lửa do tập đoàn vũ khí Thụy
Điển Saab-Bofors thiết kế và tập đoàn vũ khí Anh Thales UK sản xuất.
Tháng Giêng vừa qua, Anh Quốc đã giao cho Ukraina 2000 chiếc tên lửa
loại này.
Với tầm bắn hạn chế – không vượt quá 800m – loại tên
lửa cá nhân NLAW chủ yếu được thiết kế để sử dụng trong một môi trường
hẹp để chống lại các phương tiện bọc thép, hoặc các loại xe cơ giới
khác, thậm chí là các trung tâm chỉ huy, đặc biệt thích hợp để chiến đấu
trong các khu vực đô thị.
Theo chuyên gia Olivier Kempf, các
loại vũ khí chi viện cho Ukraina có thể “đóng một vai trò nhất định
trong cuộc chiến, nhưng xét số lượng thiết bị mà Nga sử dụng, các phương
tiên của Ukraina chỉ có thể làm cuộc xâm lược chậm lại, nhưng không thể
đẩy lùi Nga”.
Trước mắt, như nhận định của nhà sử học Cédric
Mas, các loại tên lửa này đã trở thành “cơn ác mộng đối với lực lượng
Nga, tương tự như pháo binh Nga hiện đang là cơn ác mộng đối với người
Ukraine”.
Theo các chuyên gia, vấn đề đối với Ukraina là làm sao có được người biết sử dụng các loại vũ khí phải nói là tối tân này. Ngoài ra, đây là các loại vũ khí chủ yếu là phòng thủ, sẽ không cho phép lực lượng Ukraina tổ chức phản công.
Trọng Nghĩa