Tin Tổng Hợp – 9/9/21
Báo cáo: Tài liệu mới công bố thêm bước chứng minh virus có nguồn gốc từ Viện Virus học Vũ Hán
Các tài liệu mới trình bày chi tiết về nghiên cứu trên nhiều loại virus Corona do Hoa Kỳ tài trợ tại Viện Virus học Vũ Hán (WIV) ở Vũ Hán, Trung Quốc, nơi xảy ra đợt bùng phát đầu tiên của đại dịch COVID-19 được công bố, theo trang Epoch Times.
Các tài liệu dài hơn 900 trang do The Intercept thu thập này có liên quan đến một vụ kiện về Đạo luật Tự do Thông tin mà ấn phẩm này đã đệ trình chống lại Viện Y tế Quốc gia (NIH).
Các tài liệu đã trình bày chi tiết công việc của EcoHealth Alliance, một tổ chức y tế có trụ sở tại Hoa Kỳ đã sử dụng ngân sách liên bang để tài trợ cho nghiên cứu về các virus Corona trên dơi tại phòng thí nghiệm Trung Quốc nói trên. Các tài liệu bao gồm hai đề xướng tài trợ chưa từng được công bố trước đây được Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Hoa Kỳ (NIAID) tài trợ, cũng như các bản cập nhật dự án liên quan đến hoạt động nghiên cứu của EcoHealth Alliance.
Một trong những khoản tài trợ được NIH trao cho EcoHealth Alliance, mang tên “Hiểu về nguy cơ xuất hiện virus corona trên dơi,” lên đến 666,422 đô-la Mỹ (USD).
Đề xướng tài trợ này phác thảo một kế hoạch đầy tham vọng, do Chủ tịch EcoHealth Alliance, ông Peter Daszak, đứng đầu, để “nghiên cứu sinh thái học, sinh học tiến hóa và cách thức lây truyền của các virus Corona trên dơi qua tiếp xúc giữa người và động vật hoang dã”.
“Cụ thể, chúng tôi sẽ tiến hành các nghiên cứu thực địa ở Trung Quốc để thu được các mẫu chất lượng cao từ dơi, đồng thời định danh, tìm ra đặc điểm và cô lập các chủng virus Corona mới cũng như các chủng đã biết”, đề xướng tài trợ viết. “Chúng tôi sẽ phân tích các mô hình lây truyền virus Corona giữa dơi và các động vật hoang dã khác, và nguy cơ lây lan sang người”.
Nghiên cứu của ông Daszak còn liên quan đến việc sàng lọc những người làm việc với động vật sống.
The Intercept báo cáo, các tài liệu trên cũng lưu ý rằng công việc thí nghiệm chính trên chuột được tiến hành tại phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp 3 tại Trung tâm Thí nghiệm Động vật Đại học Vũ Hán chứ không phải tại WIV, như có thông tin từng nhận định trước đây.
Đề xướng tài trợ cũng thừa nhận những nguy hiểm tiềm ẩn của nghiên cứu này, bao gồm cả những nguy hiểm trong quá trình nghiên cứu thực địa, nêu rõ rằng việc này “liên quan đến nguy cơ cao nhất bị phơi nhiễm SARS hoặc các chủng virus Corona khác, khi làm việc trong các hang động có mật độ dơi dày đặc trên đầu và khả năng hít phải bụi phân”.
Tài liệu này viết, “Cũng có một số nguy cơ bị phơi nhiễm với mầm bệnh hoặc bị thương trong khi thao tác với dơi, cầy hương, loài gặm nhấm hoặc các động vật khác, phơi nhiễm với mẫu máu hoặc phân của chúng. Việc cô lập virus có thể là một thách thức”.
Theo The Intercept, khoản tài trợ về virus trên dơi này đã mang lại cho EcoHealth Alliance tổng cộng 3.1 triệu USD, trong đó bao gồm cả 599.000 USD mà Viện Virus học Vũ Hán đã sử dụng một phần để xác định và biến đổi các loại virus Corona ở dơi có khả năng lây nhiễm sang người.
Ban đầu, khoản tài trợ này được trao trong khoảng thời gian năm năm từ năm 2014 đến năm 2019. Đến năm 2019, khoản tài trợ này đã được gia hạn nhưng đã bị chính phủ cựu Tổng thống Trump đình chỉ hồi tháng 04/2020.
Khoản tài trợ thứ hai mà NIH trao cho EcoHealth Alliance, mang tên “Hiểu về nguy cơ xuất hiện virus truyền từ động vật sang người tại các điểm nóng về bệnh truyền nhiễm đang nổi lên của Đông Nam Á”, được trao vào tháng 08/2020 và kéo dài đến năm 2025.
Đề xướng tài trợ trên cho hay, việc này “sẽ tập hợp những người đi đầu trong nghiên cứu các dịch bệnh mới nổi đến từ Hoa Kỳ, Thái Lan, Singapore và ba khu vực hành chính lớn của Malaysia lại cùng nhau để xây dựng một hệ thống cảnh báo sớm nhằm bảo vệ chống lại các mối đe dọa từ bệnh dịch”.
Nhóm này sẽ “xác định các loại virus mới từ động vật hoang dã ở Đông Nam Á, mô tả khả năng lây nhiễm và gây bệnh cho người của chúng, và sử dụng các xét nghiệm huyết thanh học của các mẫu từ những người ở các cộng đồng nông thôn có sự tiếp xúc với động vật hoang dã cao để xác định tỷ lệ phơi nhiễm nền và các yếu tố nguy cơ dẫn đến điều này”.
Việc giám sát chuyên sâu tại các bệnh viện phục vụ các cộng đồng đó sẽ được sử dụng để khảo sát xem các lần bùng phát [dịch bệnh] bí ẩn có phải là do các tác nhân mới đó gây ra hay không, điều mà các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ giúp họ phát triển một phản ứng nhanh với những lần bùng phát tại các vùng như vậy.
Ngay cả trước khi đại dịch COVID-19 bùng phát, nhiều nhà khoa học đã lo ngại về những nguy hiểm tiềm tàng liên quan đến các thí nghiệm như vậy, và không nghi ngờ gì nữa, các tài liệu mới được công bố này sẽ đặt ra thêm các nghi vấn liên quan đến giả thuyết rằng đại dịch COVID-19 đã bắt nguồn từ một vụ rò rỉ phòng thí nghiệm tại Vũ Hán.
Sau khi các tài liệu trên được công bố, ông Richard Ebright, một nhà sinh học phân tử tại Đại học Rutgers, đã viết trên Twitter: “Các tài liệu này xác nhận các khoản tài trợ đã hỗ trợ cho việc xây dựng – tại Vũ Hán – các chủng virus Corona lai tạp mới có liên quan đến SARS, là sự kết hợp giữa gene dạng gai từ một chủng virus Corona này với thông tin di truyền từ một chủng virus Corona khác, và kiểm chứng xem các virus tạo ra có thể lây nhiễm cho các tế bào của người hay không”.
“Các tài liệu này làm rõ rằng những tuyên bố của Giám đốc NIH, ông Francis Collins và Giám đốc NIAID, ông Anthony Fauci, rằng NIH đã không hỗ trợ nghiên cứu tăng chức năng hay hỗ trợ tăng cường mầm bệnh tiềm ẩn gây đại dịch tại Viện Virus học Vũ Hán (WIV) là không trung thực”.
Hồi tháng Tám, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã kêu gọi Trung Quốc chia sẻ dữ liệu thô từ các ca nhiễm COVID-19 sớm nhất, nói rằng điều “cực kỳ quan trọng là phải biết được đại dịch COVID-19 đã khởi phát như thế nào” và để làm mẫu cho việc xác minh nguồn gốc của tất cả các sự kiện lây lan giữa động vật và con người trong tương lai.
Hồi tháng Một, một phái đoàn do WHO dẫn đầu đã dành bốn tuần ở ngay tại và xung quanh trung tâm thành phố Vũ Hán cùng với các nhà nghiên cứu Trung Quốc để điều tra nguồn gốc của đại dịch.
Hồi tháng Ba, các nhà nghiên cứu nói rằng virus có thể đã truyền sang người từ dơi thông qua một con vật khác và “sự khởi phát thông qua một sự cố trong phòng thí nghiệm được coi là một con đường cực kỳ khó xảy ra”.
Tuy nhiên, Trung Quốc đã vấp phải sự chỉ trích dữ dội từ cộng đồng quốc tế, cáo buộc Bắc Kinh che đậy đại dịch.
Hồi tháng Bảy, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nói với các phóng viên rằng các cuộc điều tra về nguồn gốc của đại dịch COVID-19 ở Trung Quốc đang bị cản trở do thiếu dữ liệu thô về những ngày đầu tiên [virus] lây lan tại đó và kêu gọi nhà cầm quyền này phải minh bạch hơn.
Thanh Hải
Bắc Triều Tiên tránh khoe tên lửa nhân lễ Quốc Khánh
Chủ tịch Kim Jong Un không đọc diễn văn và Bình Nhưỡng tránh phô trương tên lửa và vũ khí mới : đó là hai điểm nổi bật trong buổi diễn binh mừng Quốc Khánh Bắc Triều Tiên hôm 09/09/2021. Đây là cuộc diễu binh thứ ba tổ chức trong chưa đầy một năm.
Theo hãng tin chính thức KCNA, lễ diễu binh được cử hành vào lúc nửa đêm trên quảng trường Kim Nhật Thành và đã kết thúc với một màn bắn pháo hoa vào khoảng 1 giờ sáng ngày 09/09/2021. Chủ trì lễ kỷ niệm 73 năm ngày Cộng Hòa Dân Chủ Nhân DânTriều Tiên ra đời, chủ tịch Kim Jong Un trong một bộ trang phục dân sự nhạt màu đã gửi « lời chúc mừng nồng ấm đến toàn thế nhân dân ». KCNA không trích đoạn diễn văn chính thức của nguyên thủ Bắc Triều Tiên như mọi lần.
Các hãng tin AFP của Pháp và Reuters của Anh ghi nhận hình ảnh chính thức cho thấy số lượng khán giả đến dự sự kiện này giảm hẳn so với các đợt diễu bình như hồi tháng Giêng năm nay (chào mừng đại hội Đảng Lao Động Triều Tiên) hay tháng 10/2020 kỷ niệm 75 năm ngày thành lập Đảng.
Đáng chú ý hơn nữa là trong cuộc diễu binh lần này, Bình Nhưỡng đã không khoe tên lửa đồ sộ, mà thay vào đó là các toán xe cứu hỏa, hay ấn tượng hơn là những dàn pháo được đặt trên máy cày. KCNA giải thích đó là những chiếc máy cày của các hợp tác xã mà « trong trường hợp khẩn cấp, sẽ được sử dụng để nhắm vào những kẻ xâm lăng và các thế lực chư hầu của các cường quốc».
Từ 2017, chính quyền Kim Jong Un không thử nghiệm vũ khí hạt nhân hay tên lửa đạn đạo xuyên lục địa. Giới quan sát ghi nhận việc tránh phô trương vũ khí đời mới hay tên lửa đồ sộ như những lần trước có thể là dấu hiệu Bình Nhưỡng có vẻ ít khiêu khích hơn. Dù vậy, hiếm khi Bắc Triều Tiên tổ chức ba buổi lễ diễu binh trong chưa đầy một năm.
Theo Hong Min, một chuyên gia về tình hình bán đảo Triều Tiên tại Seoul, được AFP trích dẫn, cuộc diễu binh với quy mô chừng mực lần này nhằm hai mục tiêu. Đối với cộng đồng quốc tế, Bình Nhưỡng muốn nhắc nhở về tiềm năng quân sự của chế độ khép kín này, đồng thời tránh nguy cơ gây thêm căng thẳng với hệ quả là « rủi ro quốc tế lại ban hành một loạt các biện pháp trừng phạt mới ».
Bên cạnh đó là thông điệp Bình Nhưỡng gửi đến công luận trong nước. Việc Bắc Triều Tiên tự cô lập, đóng cửa biên giới để bảo vệ đất nước trước nguy cơ bị nhiễm Covid-19 đã làm cho nền kinh tế càng thêm kiệt quệ. Do vậy, theo chuyên gia Hong Min, việc ông Kim Jong Un trong một bộ trang phục dân sự xuất hiện trên khán đài là dấu hiệu cho thấy chính quyền muốn đề cao vai trò của bên dân sự nhằm « đối mặt với những khó khăn chồng chất, những thách thức đang đặt ra và nhằm củng cố thêm tinh thần liên đới vào thời điểm này »
Về phía Seoul, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Hàn Quốc Choi Yong Sam cho biết là Hoa Kỳ và các giới chức quân sự Hàn Quốc « theo dõi sát cuộc diễu binh » tại Bình Nhưỡng. Quan chức này từ chối bình luận thêm khi được hãng tin Mỹ AP đặt câu hỏi.
Bắc Triều Tiên bị loại khỏi Thế Vận Hội Mùa Đông Bắc Kinh
Trong lĩnh vực thể thao, chiều ngày 08/09/2021 Ủy Ban Thế Vận Quốc Tế IOC thông báo cấm các vận động viên Bắc Triều Tiên tham gia Olympic mùa đông 2022 tổ chức tại Bắc Kinh. Lý do Bình Nhưỡng đã «đơn phương» quyết định từ chối tham gia Thế Vận Hội Tokyo vừa qua. Giải thích cho hành động này, Bắc Triều Tiên nêu bật nguy cơ các vận động viên «mang virus corona» về nhà.
Thanh Hà
‘Bộ tứ’ dàn xếp họp thượng đỉnh ở Washington trong tháng 9
Reuters – Các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ, Úc, Nhật Bản và Ấn Độ vừa đạt được thoả thuận sẽ gặp nhau trực tiếp tại Washington vào ngày 24/9, Kyodo News dẫn các nguồn tin giấu tên của Hoa Kỳ và Nhật Bản cho biết hôm 9/9.
Hồi tháng 3, bốn nước đã tổ chức cuộc họp trực tuyến đầu tiên và cam kết hợp tác chặt chẽ trong việc phân phối vắc xin COVID-19, các vấn đề khí hậu và an ninh như một phần trong nỗ lực chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc.
Truyền thông Nhật Bản cho biết Thủ tướng sắp mãn nhiệm Yoshihide Suga sẽ tham dự cuộc họp và có một cuộc hội đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden.
Trước đó trong ngày 9/9, người phát ngôn của chính phủ Nhật Bản nói chưa có quyết định cuối cùng nào được đưa ra về cuộc họp thượng đỉnh trên.
(AFP) – Công chúng Pháp đến tiễn đưa Jean-Paul Belmondo tại điện Invalides. Từ 19g30 ngày 09/09/2021, người hâm mộ và người dân Pháp có thể đến nói lời từ biệt với tài tử điện ảnh Jean-Paul Belmondo, qua đời ở tuổi 88. Trước đó, tổng thống Pháp Emmanuel Macron và phu nhân và gia đình nghệ sĩ cùng nhiều quan chức chính phủ và bạn bè của “Bébel” dự lễ tưởng niệm chính thức lúc 16g30. Lễ tang được tổ chức vào sáng 10/09 tại nhà thờ Saint-Germain-des-Prés, Paris.
(AFP) – Pháp cấp thuốc tránh thai miễn phí cho phụ nữ đến 25 tuổi. Biện pháp được bộ trưởng Y Tế Pháp Olivier Veran thông báo sáng 09/09/2021 và có hiệu lực từ ngày 01/01/2022. Theo bộ trưởng Y Tế Pháp, nhiều phụ nữ trẻ không dùng thuốc tránh thai vì « quá đắt cho ngân sách của họ ». Số chi phí được thẩm định cho biện pháp này lên đến 21 triệu euro.
(AFP) – Pháp ngừng thanh toán xét nghiệm kháng nguyên và PCR Covid-19 từ ngày 15/10/2021. Đây là một biện pháp được cho là nhằm thúc đẩy người dân đi tiêm chủng dù theo giải thích của thủ tướng Jean Castex. Trong buổi họp báo hàng tuần ngày 08/09/2021, ông nói rõ là « tiếp tục thuyết phục những người còn nghi ngờ » về tiêm chủng. Hiện có khoảng 88% người dân trong độ tuổi tiêm chủng đã được tiêm ít nhất 1 mũi. Đợt tiêm nhắc lại (mũi 3) đang được chuẩn bị, bắt đầu từ người trên 65 tuổi.
(AFP) – Phát hiện virus corona trong mồ hôi ? Thái Lan bắt đầu cho thử nghiệm trên 2.000 tình nguyện viên tại thủ đô Bangkok từ hôm 09/09/2021 về khả năng tìm được vết tích SARS-Cov-2 qua đường hô hấp. Hình thức thử nghiệm nhằm phân tích mẫu mồ hôi qua tia cực tím. Chỉ 30 giây là đủ để có kết quả. Theo lời một chuyên gia Thái Lan mức độ chính xác của hình thức xét nghiệm này được thẩm định là « 95% », tương đương với xét nghiệm PCR. Trước Thái Lan, Anh và Mỹ cũng đã khai thác phương tiện xét nghiệm này nhưng chưa đưa ra kết luận cụ thể.
(AFP) – Tổng thống Serbia khánh thành một nhà máy sản xuất vac-xin Trung Quốc. Trong buổi lễ cắt băng khánh thành nhà máy tại Zemun, ngoại ô thủ đô Beograd, tổng thống Aleksandar Vucic tuyên bố « hãnh diện về sự hợp tác giữa Serbia, với Trung Quốc và các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất » để nhà máy này được ra đời, sản xuất vac-xin của tập đoàn Trung Quốc Sinopharm. Tổng trị giá đầu tư của dự án lên tới 30 triệu đô la. Trên nguyên tắc nhà máy bắt đầu hoạt động từ mùa xuân năm tới, mỗi tháng cung cấp 3 triệu liều vac-xin chống Covid-19. Hiện tại Serbia là một khách hàng quan trọng của Sinopharm.
(AFP) – Hỏa hoạn tại một bệnh viện chuyên điều trị bệnh nhân Covid-19 tại Bắc Macedonia, 14 người tử vong. Thủ tướng Zoran Zaev ngày 09/09/2021 thông báo vụ hỏa hoạn xảy ra vào tối hôm qua tại một bệnh viện ở thành phố Tetovo, phía tây bắc Bắc Macedonia. Chưa có thêm thông tin về nguyên nhân dẫn đến tai họa.
(AFP) – 44 tù nhân Indonesia thiệt mạng trong một vụ hỏa hoạn. Cập nhật thông tin, bộ trưởng Tư Pháp Yasonna Laoly hôm 09/09/2021 loan báo thiệt hại nhân mạng sau vụ hỏa hoạn xảy ra tại một nhà tù gần thủ đô Jakarta. Theo điều tra sơ khởi nguyên nhân có thể do bị chập điện. Nhà tù Tangerang ở phía tây thủ đô Indonesia được xây dựng từ đầu thập niên 1970, số tù nhân bị giam giữ cao gấp 2,5 lần so với quy định.
(AFP) – Cảnh sát Hồng Kông khám soát bảo tàng tưởng niệm trấn áp Thiên Môn 1989. Ngày 09/09/2021, lực lượng an ninh Hồng Kông đã đưa xe tải chuyển đi 36 thùng chứa nhiều đồ vật trưng bày ở bảo tàng, bị đóng cửa từ tháng Sáu. Tòa nhà nơi đặt bảo tàng cũng bị khám xét. Trước đó một ngày, bốn thành viên của hội Alliance quản lý bảo tàng đã bị cảnh sát bắt giữ. Vào tháng Tám, hội Alliance bị liệt là « cơ quan nước ngoài » và phải nộp cho cảnh sát mọi thông tin tài chính và hoạt động.
(AFP) – Mỹ sắp hết kiên nhẫn về hồ sơ hạt nhân Iran. Phát biểu tại căn cứ Ramstein của Mỹ tại Đức ngày 08/09/2021, ngoại trưởng Antony Blinken cho biết Hoa Kỳ « gần » với việc từ bỏ nỗ lực để nối lại thỏa thuận hạt nhân Iran do những bế tắc trong các cuộc đàm phán và chính quyền Teheran thiếu hợp tác.
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20210909-tin-tong-hop