“Người Mỹ mang ơn cộng đồng người tị nạn và nhập cư từ Việt Nam, Lào và Campuchia vì sự phục vụ và hy sinh của họ trong cuộc xung đột chết chóc ở Đông Nam Á. Chúng ta phải tôn vinh những nỗ lực và việc làm đúng đắn của những người hiện vẫn đang gánh chịu hậu quả của chiến tranh”, Thượng nghị sĩ Baldwin nói trong thông cáo báo chí về Dự luật Gỡ bỏ bom mìn chưa nổ và Ghi nhận Di sản chiến tranh hôm 24/9.
Nữ thượng nghị sĩ Mỹ cho biết bà đã nghe từ rất nhiều người ở bang Wisconsin của bà và đã gặp những người sống sót sau khi bị tai nạn từ bom mìn trong chiến tranh Việt Nam nên thấy cần phải làm nhiều hơn nữa để bù đắp những mất mát, đau thương của chiến tranh còn sót lại, trong đó có việc rà soát và gỡ bom mìn tại Việt Nam, Lào và Campuchia.
Thông cáo nói thêm rằng nhiều cộng đồng người Hmong, người Chăm, Campuchia, Iu-Miên, Khmu, Lào, Thượng và người Việt đã chiến đấu và hy sinh cùng binh sĩ Hoa Kỳ trong cuộc chiến ở Đông Nam Á vào những năm 1960 và 1970, bị thương vong cao nhưng thường rất ít hoặc không được công nhận.
Ghi nhận việc thành viên của các cộng đồng trên đã cứu sống hàng nghìn người bằng cách sơ tán những người gặp nạn của quân đội Mỹ và đồng minh, giải cứu các phi công Mỹ bị bắn rơi trong lãnh thổ của đối phương, thông cáo nói: “Vì sự hỗ trợ của họ đối với Hoa Kỳ trong cuộc xung đột, các thành viên của các cộng đồng đó đã phải đối mặt với sự đàn áp nặng nề từ các nước sở tại với hơn ba triệu người bị buộc phải chạy trốn và tị nạn ở các nước khác”.
Dự luật cũng đề cập đến tình trạng bom mìn còn sót tiếp tục gây thương vong cho khoảng 105.000 người ở Việt Nam kể từ năm 1975.
Ngoài đề nghị công nhân và tôn vinh những đóng góp, hy sinh của các cộng đồng Đông Nam Á đối với quân đội Mỹ, Dự luật do Thượng nghị sĩ Baldwin giới thiệu cũng đề nghị khoản hỗ trợ tài chính 100.000.000 đô la cho mỗi năm tài chính, kể từ năm 2021 đến 2025, cho các chương trình hỗ trợ nhân đạo nhằm tiến hành các cuộc điều tra về vật liệu nổ và vật liệu chưa nổ còn sót lại sau chiến tranh ở Việt Nam, Lào và Campuchia; rà phá bom mìn và nâng cao năng lực, giáo dục rủi ro và hỗ trợ cho các nạn nhân tại 3 quốc gia trên.
Dự luật được ủng hộ bởi nhiều tổ chức các cộng đồng như Di sản Chiến tranh (LoW), HALO Trust (Hoa Kỳ), Asian American Alliance (Liên minh người Mỹ gốc Á), Chiến dịch vì trách nhiệm và Hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam Việt Nam, tổ chức Hòa giải & Chữa lành Cựu chiến binh Việt Nam…