Bị Mỹ dồn dập ra đòn, Trung Quốc lúng túng tìm thế đáp trả
24/07/2020
Căng thẳng ngoại giao giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc không ngừng gia tăng cường độ, hai bên liên tục ra đòn và trả đũa lẫn nhau trong những thời qua. Đỉnh điểm là trong những ngày gần đây, Bắc Kinh và Washington lần lượt ra lệnh đối phương đóng cửa tòa lãnh sự : Một của Trung Quốc tại Houston và một của Mỹ tại Thành Đô. Trong cuộc đọ sức này, bài toán khó nhất với Bắc Kinh : Làm thế nào đáp trả mà không mà không đoạn tuyệt hoàn toàn với Hoa Kỳ ?
Lệnh đóng cửa lãnh sự Trung Quốc ở Houston trong vòng 72 giờ là một hành động mới nhất trong số các cuộc tấn công của Mỹ nhắm vào Trung Quốc. Trang mạng tờ New York Times ngày 23/07/2020, nhắc lại, chỉ trong vòng có vài tuần, Bắc Kinh liên tiếp hứng đòn của Mỹ.
Từ chiến dịch chống Hoa Vi trong hồ sơ mạng 5G, các biện pháp trừng phạt nhắm vào những quan chức Hồng Kông cũng như là vùng tự trị Tân Cương, cho đến thay đổi lập trường 180° về những tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông… và giờ là cáo buộc Bắc Kinh gởi nhân viên tình báo quân đội đến dọ thám đánh cắp các dữ liệu về thương mại, quân sự, thậm chí cả y học.
Ở bên ngoài, trên các mạng truyền thông, Bắc Kinh để cho phe chủ nghĩa dân tộc bày tỏ thái độ phẫn nộ, bài Mỹ, đòi phải có những biện pháp cứng rắn hơn với Washington. Nhưng trong hậu trường, giới lãnh đạo Trung Quốc dường như cũng không mong muốn làm trầm trọng thêm những căng thẳng, sợ rằng Trung Quốc có thể bị biến thành « một lá bài tranh cử » của Donal Trump, dù rằng trong thâm tâm họ rất muốn vị tỷ phú này tái đắc cử. Nhưng cùng lúc, giới lãnh đạo Trung Quốc lại không thể tỏ ra « nhu nhược » trước các cuộc tấn công của Hoa Kỳ.
Đáp trả những đòn đánh của Washington bằng cách nào ? Đây chính là câu hỏi đang gây chia rẽ trong nội bộ ban lãnh đạo Trung Quốc, theo như nhận định của New York Times. Phe an ninh tình báo và quân đội phản đối mạnh mẽ mọi ý định hòa giải, có thể bị Hoa Kỳ diễn giải cho đấy là một sự nhu nhược. Ngược lại, nhiều lãnh đạo Trung Quốc, chủ trương cứu vãn nền kinh tế, muốn đáp trả có chừng mực hơn đồng thời vẫn giữ cho thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 không bị « sứt mẻ ».
Dấu hiệu hòa hoãn này được thấy rõ qua việc cho đến lúc này Bắc Kinh vẫn tiếp tục đặt mua với số lượng lớn bắp, lúa mì, đậu nành và thịt heo đông lạnh từ Mỹ, theo như ghi nhận của ông Darin Friedrichs, chuyên gia về nguyên liệu nông nghiệp có văn phòng tại Thượng Hải.
Trong cuộc tranh cãi chính trị này, Tập Cận Bình có một vai trò « trọng tài » quan trọng. Theo quan sát của tờ New York Times, cho đến lúc này, lãnh đạo Trung Quốc chưa bao giờ nói rằng quan hệ đôi bên đã xuống cấp. Một nhà phân tích độc lập tại Trung Quốc, Wu Qiang, nhận định: « Đích thân Tập Cận Bình là người điều chỉnh chính sách của Bắc Kinh. Nhấn ga hay hãm phanh sẽ do chính ông ta điều khiển ».
Chỉ có điều, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, Washington không ngừng mở rộng các mặt trận tấn công, tổng thống Trump không có ý định hạ nhiệt căng thẳng như những lần trước. Cả hai chính đảng của Mỹ đều đồng lòng chống Trung Quốc. Trong hoàn cảnh này, giới phân tích nhận định Trung Quốc khó có hy vọng cải thiện mối quan hệ, ngay cả trong trường hợp ông Joe Biden, đối thủ của Donald Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng, có thắng cử đi chăng nữa.
Theo RFI