Tin Việt Nam – 05/05/2020
Giám đốc thẩm oan án Hồ Duy Hải: Chánh án Nguyễn Hoà Bình có dám “lật kèo” Tổng Chủ? – Gió Bấc
Oan án kéo dài 13 năm, đơn kêu oan chất chồng, Nghị sĩ Mỹ, EU, các tổ chức nhân quyền thế giới, nhiều lần lên tiếng. Ủy Ban Tư Pháp Quốc Hội giám sát, kiến nghị nhưng Tòa và Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao khăng khăng không kiến nghị. Văn Phòng Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ra văn bản, lập tức gió đổi chiều. Chánh án Nguyễn Hòa Bình sẽ phải chủ tọa Giám Đốc Thẩm bản án mà Viện trưởng Nguyễn Hòa Bình từng ký quyết định không kháng nghị. Chánh án sẽ tự vả mồm mình hủy án hay dám “lật kèo”, trái lệnh Tổng Chủ?
Theo thông tin của TAND TC, phiên xử giám đốc thẩm kỳ án Hồ Duy Hải sẽ bắt đầu từ ngày 6-5 và kéo dài 3 ngày, do ông Nguyễn Hòa Bình, Chánh án TAND TC làm chủ tọa. Ngoài các ủy viên của hội đồng thẩm phán TAND TC và đại diện Viện KSND TC, TAND TC và đại diện các cơ quan tố tụng của tỉnh Long An, tòa còn mời Luật sư Trần Hồng Phong người hỗ trợ pháp lý kêu oan cho Hồ Duy Hải trong suốt 10 năm qua.
Thoát chết phút 89
Hồ Duy Hải (Long An) bị kết án tử hình về các tội “giết người, cướp tài sản” bằng những bằng chứng con dao và cái thớt mua từ ngoài chợ. Các cơ quan tiến hành tố tụng cả hai cấp sơ, phúc thẩm đều vi phạm nghiêm trọng. Ngay từ sơ thẩm, Luật sư Nguyễn Văn Đạt (người bào chữa cho Hồ Duy Hải tại hai phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm) và bị cáo Hải đã kêu oan với đầy đủ lý lẽ, chứng cứ, nhưng không được đoái hoài.
Cuối năm 2009, luật sư Nguyễn Văn Đạt gửi đơn đề nghị giám đốc thẩm cho phạm nhân Hồ Duy Hải. TANDTC và VKSNDTC gửi văn bản trả lời luật sư Đạt là đã xét xử đúng người đúng tội. Trước nền công lý tối tăm ấy, Luật sư Đạt vẫn kiên trì hàng tháng đều đặn ra bưu điện liên tục gởi đơn kêu oan cho đến lần thứ 36. Sau đó là sự tiếp nối song song với Luật sư Trần Hồng Phong cho đến khi anh lâm bệnh phải đi định cư ở nước ngoài.
Riêng thời gian yêu cầu kháng nghị Giám đốc thẩm đến thời điểm có quyết định kháng nghị là 10 năm, sự kiên trì bền bỉ của gia đình Hồ Duy Hải và các Luật sư vấp phải áp lực vô cảm, vô tri, tàn bạo kinh hồn của các cơ quan tố tụng. Một đồng nghiệp đã tóm tắt tiến trình pháp lý trên Facebook của LS Trần Hồng Phong như sau:
-Ngày 24/5/2011, Chánh án TAND tối cao có Quyết định không kháng nghị giám đốc thẩm bản án phúc thẩm;
-Ngày 24/10/2011: Viện trưởng Viện KSND tối cao ra Quyết định không kháng nghị giám đốc thẩm bản án phúc thẩm;
-Tháng 1/2012, luật sư Trần Hồng Phong (theo yêu cầu của gia đình Hồ Duy Hải) tiếp tục gửi đơn đề nghị giám đốc thẩm cho Hồ Duy Hải;
-Tháng 4 và 5 / 2012, TANDTC và VKSNDTC cho rằng đã xét xử đúng người đúng tội;
– Ngày 17/5/2012, Chủ tịch nước bác đơn ân giảm án tử hình đối với Hồ Duy Hải;
-Ngày 24/11/2014, Hội đồng thi hành án ra quyết định thi hành án tử hình Hồ Duy Hải vào ngày 5/12/2014.
-Ngày 25/11/2014, cán bộ TAND tỉnh Long An đến nhà, thông báo cho gia đình Hải về việc nhận xác con sau tử hình. Bà Nguyễn Thị Loan, mẹ Hải, lại một lần ra Hà Nội gửi đơn kêu cứu.
-Ngày 4/12/2014, Báo chí đồng loạt đưa tin về việc sắp thi hành án đối với Hồ Duy Hải, dư luận xã hội đề nghị cân nhắc, xem xét lại để tránh oan sai. Gia đình Hải gửi đơn xin hoãn thi hành án. Luật sư Trần Văn Tạo và Trần Hồng Phong gửi đơn khẩn đến Văn phòng chủ tịch nước và Chánh án TANDTC đề nghị hoãn thi hành án và xem xét giám đốc thẩm.
Trong ngày 04/12/2014, Văn phòng Chủ tịch nước có văn bản thông báo tới các cơ quan chức năng về việc Văn phòng Chủ tịch nước đã nhận được đơn kêu oan của mẹ bị án Hồ Duy Hải nên đã yêu cầu Chánh án TAND, Viện trưởng VKSND và Thủ trưởng Cơ quan thi hành án hình sự tỉnh Long An tạm dừng thi hành án, để xem xét thật kỹ trước khi tước đoạt sinh mạng một con người. Đến khoảng 12h trưa, Hội đồng thi hành án thông báo việc tạm hoãn thi hành án tử hình (Phó chánh án ghi vào sau Đơn của gia đình).
Cần nói thêm, Hồ Duy Hải may mắn kéo dài cuộc sống đến năm 2014 là do chờ hướng dẫn cụ thể việc chuyển đổi thi hành án tử hình từ bắn sang tiêm thuốc.
Có vi phạm tố tụng nhưng không làm thay đồi bản chất vụ án!
Theo yêu cầu của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Đoàn giám sát liên ngành VKSNDTC, TANDTC và Bộ Công an đã giám sát vụ án này. Tháng 3/2015, đoàn kết luận cho rằng việc kết án tử hình đối với Hồ Duy Hải về các tội danh trên là “có căn cứ pháp luật, quá trình điều tra còn có một số vi phạm, thiếu sót nhưng không làm thay đổi bản chất vụ án”.
Song song đó, Ủy Thường vụ Quốc hội cũng có chương trình giám sát về “Tình hình oan, sai trong việc áp dụng pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự và việc bồi thường thiệt hại cho người bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự theo quy định của pháp luật” trong đó có vụ án Hồ Duy Hải. Báo cáo kết quả giám sát ngày 20 tháng 5 năm 2015 của Ủy Ban Tư Pháp cho thấy, việc giải quyết vụ án này có nhiều thiếu sót, vi phạm như quá trình khám nghiệm hiện trường không chú ý xem xét để thu giữ những đồ vật liên quan đến dấu vết trên cơ thể nạn nhân như cái thớt, chiếc ghế inox, con dao nên sau này bị can khai ra đó là hung khí vụ án thì cái thớt, con dao đã bị thất lạc không tìm lại được; chiếc ghế thu giữ sau này được cho là vật chứng không đúng với chiếc ghế phản ánh trong biên bản khám nghiệm và bản ảnh hiện trường; kiểm tra việc sử dụng thời gian của Hải vào ngày xảy ra vụ án thiếu chính xác, chưa chặt chẽ; một số biên bản ghi lời khai, hỏi cung bị tẩy xóa, sửa chữa nhưng không có chữ ký xác nhận của người khai; động cơ, mục đích giết người nêu trong kết luận của các cơ quan tố tụng chưa phù hợp với diễn biến vụ án. Đây là những thiếu sót, vi phạm dẫn đến nghi ngờ về tính khách quan của kết quả điều tra, truy tố, xét xử. (1)
Nhưng ngay trên diễn đàn Quốc hội, Chánh án TAND TC Trương Hòa Bình, Viện trưởng VKSND TC Nguyễn Hòa Bình và Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương vẫn giữ lập trường “quá trình điều tra còn có một số vi phạm, thiếu sót nhưng không làm thay đổi bản chất vụ án” và án tử tiếp tục treo lơ lửng trên đầu Hồ Duy Hải.
Theo pháp chế thì Tố Tụng Hình sự là khuôn thước không thể sai lệch, bà Lê Thị Nga – Phó Chủ Nhiệm Ủy Ban Tư Pháp thời đó đã nhấn mạnh tại Quốc hội “chỉ cần sai một điểm phải hủy án, bản án này sai hàng chục điểm”. Nhưng phát biểu này bị chìm trong im lặng. Cần lưu ý, thời điểm này sắp diễn ra đại hội 12 của Đảng. Trương Hòa Bình có cơ cấu vào Bộ Chính trị, Nguyễn Hòa Bình có cơ cấu vài UVTƯ, Hồ Duy Hải phải chết để bản thành tích các quan chức này sạch đẹp?
Sắp đến đại hội 13, gió đổi chiều?
Sau 4 năm kể từ ngày có kết luận giám sát của UBTVQH, tháng 11/2019, Viện trường VKSNDTC Lê Minh Trí bất ngờ có Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm đối với Bản án hình sự sơ thẩm của TAND tỉnh Long An và Bản án hình sự phúc thẩm của Tòa phúc thẩm TANDTC tại TP. Hồ Chí Minh; đề nghị Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xét xử giám đốc thẩm, theo hướng HỦY TOÀN BỘ BẢN ÁN SƠ THẨM VÀ PHÚC THẨM đã xét xử Hồ Duy Hải về tội “giết người”,”Cướp tài sản” để điều tra lại- Tạm đình chỉ thi hành Bản án hình sự phúc thẩm đối với Hồ Duy Hải. Quyết định kháng nghị này thay thế quyết định không kháng nghị của Viện trưởng VKSND tối cao đã ban hành tháng 10/2011
Quyết định này là tin vui bất ngờ đối với gia đình Hồ Duy Hải và dư luận nói chung. Nhưng vì sao ông Viện Trưởng Lê Minh Trí dám kháng nghị, lật ngược lại quyết định của người tiền nhiệm giờ đã là UVTƯ, Chánh án TC, đặc biệt là Trương Hòa Bình Ủy Viên Bộ Chính Trị, Phó TT thường trực phụ trách nội chính?
Một tháng trước đó, trên RFA có bài “Hồ Duy Hải: cơ hội cuối đời của Nguyễn Phú Trọng” chỉ mới đặt vấn đề về quyền ân xá của Tổng Chủ “Quyền ân xá của Chủ Tịch Nước là quyền nhân đạo, không ảnh hưởng đến tiến trình tư pháp trước đó, không ảnh hưởng đến thành tích, vai vế của Trương Hòa Bình, Chánh Án TAND Tối cao hay Nguyễn Hòa Bình Viện Trưởng VKSND Tối cao thời điểm đó.
Năm năm trước, Chủ Tịch Nước Trương Tấn Sang đã làm được điều chưa có tiền lệ, chỉ đạo Văn phòng Chủ Tịch Nước ra công văn hoãn thi hành án Hồ Duy Hải vào giờ chót. Một quyết định chấn động dư luận, cứu sống mạng người đươc dư luận cả nước đồng tình tuy nó chỉ là một ý kiến nửa vời.
,,,,,Với tuổi tác và sức khỏe hiện nay, ngày ông Trọng rời xa quyền lực, thậm chí ngày rời xa thế giới này để đi gặp ông Mác, ông Hồ cũng không còn xa, ký một quyết định nhân đạo cứu sống một thanh niên vô tội là cơ hội để ông có thể để lại điều gì đó cho sự nghiệp của mình”. (2)
Trả lời BBC tiếng Việt, Luật sư Trần Hồng Phong cũng cho rằng “Không loại trừ sự cạnh tranh chính trị “việc vụ án được kháng nghị giám đốc thẩm là sự tổng hợp của rất nhiều nguyên nhân: trước hết là áp lực từ cộng đồng mạng xã hội, cơ quan báo chí, gia đình Hồ Duy Hải, và các luật sư (qua đơn từ) – mong muốn một sự công bằng, tiệm cận công lý; từ các văn bản lưu ý của các tổ chức quốc tế, Ủy ban nhân quyền Liên hợp quốc. Có người nói với tôi rằng thậm chí có thể từ sự cạnh tranh chính trị của các quan chức cấp cao và tôi không loại trừ khả năng này. Bất luận thế nào, thì việc kháng nghị của VKSNDTC thực sự là một tin vui”. (3)
Quyết định kháng nghị của Viện trưởng Lê Minh Trí dẫn ra nhiều căn cứ để ra quyết định nhưng Báo Thanh Niên mới đây thông tin về phiên Giám đốc thẩm có đưa thông tin mới mà ít người biết được: “Ngày 24.7.2019, Văn phòng Chủ tịch nước (Nguyễn Phú Trọng) có công văn thông báo ý kiến của Chủ tịch nước đề nghị Viện trưởng Viện KSND tối cao và Chánh án TAND tối cao xem xét, quyết định theo thẩm quyền, đảm bảo đúng quy định pháp luật”.(4)
Phải chăng đây là điểm tựa quyền lực để có quyết định kháng nghị? Gió đã xoay chiều, vụ án sẽ là tình tiết phục vụ cho yêu cầu cơ cấu nhân sự đại hội 13?
Chánh án Nguyễn Hòa Bình sẽ tự xử thế nào?
Theo báo Tuổi trẻ & Đời sống số ra ngày 5-5 ghi nhận, việc Chánh án Nguyễn Hòa Bình chủ tọa phiên tòa làm dư luận băn khoăn. Luất sư Trần Tuấn Anh – Giám đốc Công ty Luật Minh Bạch cho biết, việc ông Nguyễn Hòa Bình – Chánh án TAND Tối cao làm chủ tọa một phiên tòa đúng là điều khá đặc biệt. Trước đây rất hiếm trường hợp đích thân Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đứng ra làm chủ tọa xét xử một vụ án.
Luật sư Trần Thanh Phong thuộc đoàn Luật sư Cần Thơ nhắc đến một quy tắc “bất tái cứu” dành cho thẩm phán tòa sơ phúc thẩm, đã xử vụ án một lần rồi thì sẽ không đươc ngồi xử lần thứ 2. Năm 2011, ông Nguyễn Hòa Bình là Viện trưởng Viện KSND TC, từng ra quyết định không kháng nghị (ngày 24/10/2011) theo thủ tục giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải vì cho rằng cấp sơ thẩm, phúc thẩm đã xét xử đúng người, đúng tội. Không rõ nguyên tắc này có áp dụng cho tòa TC không?
Tương tự, trang Báo Mới cũng có bài đăng ý kiến soi rọi thêm khía cạnh tố tụng, rằng việc ông Chánh án TAND Tối cao ngồi ghế chủ tọa trong phiên xử sắp tới có phù hợp với quy định tại điểm c khoản 1 Điều 53 Bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS 2015) hay không… Bởi vào thời điểm tháng 10-2011, khi giữ chức vụ Viện trưởng VKSND Tối cao, ông Nguyễn Hòa Bình đã ban hành quyết định không kháng nghị vụ án này…
Cũng theo bài viết này, TS Võ Thị Kim Oanh (nguyên trưởng khoa luật Hình sự, Trường ĐH Luật TP. HCM) nêu quan điểm: Đầu tiên, cần phải khẳng định ngay là ông Bình không tham gia xét xử sơ thẩm (tòa tỉnh Long An) và phúc thẩm (tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại TP. HCM) đối với vụ án Hồ Duy Hải.
Như vậy, điều cần xác định ở đây là ông Bình có phải đã từng là người tiến hành tố tụng theo quy định của Điều 53 BLTTHS hay không?
Quyết định không kháng nghị lúc đó của ông Nguyễn Hòa Bình được kí với vai trò và chức danh Viện trưởng VKSND Tối cao. Đây là các thủ tục đặc biệt dành riêng cho giám đốc thẩm và tái thẩm, do người có thẩm quyền theo luật định thực hiện.
Đồng ý rằng, Viện trưởng VKSND Tối cao cũng là KSV nhưng nếu là một KSV bình thường, không mang chức danh quản lý (cụ thể là mang các chức danh có thẩm quyền kháng nghị) thì không thể kí ban hành các quyết định kháng nghị liên quan đến vụ án.
Nên hiểu, việc ông Bình kí quyết định không kháng nghị vụ án vào thời điểm tháng 10-2011 là với thẩm quyền của Viện trưởng VKSND Tối cao chứ không phải là một KSV tham gia giải quyết vụ án. (5)
Dù cho là đúng luật, việc ngồi xử Giám đốc thầm bản án mà mình từng ký quyết định bác kháng nghị khác nào ông Nguyễn Hòa Bình đang tự vả vào mặt mình?
Nhưng dù sao đây cũng là cơ hội để minh oan cho một thanh niên vô tội, đền trả cho người mẹ, người em, những người dì 13 năm ròng xả thân đòi công lý. Họ đã khánh kiệt, phải bán hết nhà cửa ruộng vườn đi ở nhờ nhà người anh. Cầu mong cho ánh sáng hiện ra ở cuối đường hầm.
Nhưng điều cầu mong lớn hơn là thể chế chính trị, nền tư pháp Việt Nam cần có bước đổi thay cơ bản vì còn Đặng Văn Hiến, Nguyễn Văn Mạnh, Lê Văn Chưởng những tử tội tương tự Hồ Duy Hải bị kết án oan bởi những “vi phạm tố tụng nhưng không ảnh hưởng đến bản chất vụ án”. Phải thay đổi làm sao để sinh mạng, quyền tự do của con người phải được tôn trọng, bảo vệ chứ không là trò chơi, là công cụ của quyền lực.
1-https://www.facebook.com/eco.law.3
2-https://www.rfa.org/vietnamese/news/blog/ho-duy-hai-last-chance-for-nguy…
3-https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-50655276?SThisFB&fbclid=IwAR3xBGW…
4-https://thanhnien.vn/thoi-su/vu-tu-tu-ho-duy-hai-co-gi-dac-biet-1218378….
5-https://baomoi.com/chuyen-chanh-an-nguyen-hoa-binh-chu-toa-vu-ho-duy-hai…
* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do
Đề thi kiểm tra giáo dục, CSVN yêu cầu học sinh
tố giác đối tượng nói xấu đảng
FB Đăng Quang
Tin Vietnam.- Ngày 4 tháng 5 năm 2020, trên Facebook mang tên Đăng Quang đã loan tải hình ảnh về một câu trong đề thi kiểm tra online, giành cho học sinh lớp 7 do ngành giáo dục Cộng sản Việt Nam muốn nhồi sọ những thế hệ còn nhỏ tuổi.
Nội dung của câu hỏi là: Hiện nay các thế lực thù địch chống phá nhà nước có mặt ở khắp nơi, trên khắp các lĩnh vực. Tại địa phương em, chúng phát các tờ giấy tuyên truyền nói xấu đảng và nhà nước. Trước tình huống đó em sẽ làm gì? Có bốn đáp án được đưa ra để cho các em học sinh lựa chọn, nhưng chỉ có một đáp án mà ngành giáo dục Cộng sản mặc định đúng là, các em học sinh phải báo cáo với nhà cầm quyền địa phương.
Mặc dù Facebook Đăng Quang không nói rõ đề thi trên được ngành giáo dục Cộng sản đưa ra cho học sinh ở tỉnh nào, hay trên toàn quốc, và vào thời gian nào nhưng nó đang rất được nhiều dư luận mạng xã hội Facebook quan tâm, bất mãn.
Nhiều người cho rằng, các em học sinh đang còn nhỏ tuổi thì lẽ ra ngành giáo dục Cộng sản nên giáo dục cho các em về tình yêu thương, sự sẽ chia, những câu chuyện tốt đẹp trong cuộc sống. Nhưng ở đây, ngành giáo dục Cộng sản lại làm ngược lại, nhồi sọ các em, và giáo dục cho các em sự hận thù, sự sợ hãi, đồng thời xem những người yêu nước, những người nói lên lẽ phải là thù địch.
Vì vậy, có ý kiến cho rằng, ngành giáo dục Cộng sản đang đào tạo, hướng nghiệp cho các em học sinh trở thành lực lượng dư luận viên, hay còn gọi là AK47 để bảo vệ đảng.
An Nhiên
https://www.sbtn.tv/de-thi-kiem-tra-giao-duc-csvn-yeu-cau-hoc-sinh-to-giac-doi-tuong-noi-xau-dang/
Nhà cầm quyền CSVN cấm
các mạng xã hội không có giấy phép livestream
Tin Vietnam.- Báo Pháp luật Việt Nam ngày 2 tháng 5 năm 2020 loan tin, bộ Thông tin và Truyền thông Cộng sản Việt Nam đang đề nghị xây dựng sửa đổi, bổ sung quy định chỉ có các mạng xã hội đã được cấp phép mới có quyền thu lệ phí sử dụng, và cung cấp dịch vụ livestream.
Ngoài ra, chỉ có những tài khoản Facebook định danh mới được phát sóng trực tiếp hay còn gọi là livestream. Đối với các tổ chức, công ty thì phải có giấy phép thiết lập mạng xã hội thì mới được hoạt động mạng xã hội có lượng tương tác lớn, hoặc phải có thông báo bằng văn bản cho cơ quan cai quản cầm quyền, và khi cơ quan này xác nhận bằng văn bản thì mới được hoạt động.
Để biết được đâu là mạng xã hội có lượng tương tác lớn thì bộ Thông tin và Truyền thông Cộng sản quy định mạng nào có lượng tương tác từ 1 triệu người trở trong 1 tháng thì được xem là lớn, hoặc có từ 10,000 người trở lên ghi danh sử dụng thường xuyên trong một tháng thì cũng được xem là lớn.
Để làm được điều này, bộ Thông tin và Truyền thông Cộng sản sẽ gắn công cụ đo trên mạng xã hội để theo dõi lượng tương tác; đồng thời yêu cầu các mạng xã hội có lượng người tương tác lớn phải nộp hồ sơ để được cấp giấy phép.
An Nhiên
https://www.sbtn.tv/nha-cam-quyen-csvn-cam-cac-mang-xa-hoi-khong-co-giay-phep-livestream/
Tiêu cực thi tốt nghiệp THPT 2018:
kiểm điểm 3 cán bộ
Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa có quyết định kiểm điểm các tổ chức và 3 cá nhân của Bộ trong sai phạm liên quan đến kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2018 tại tỉnh Sơn La, Hòa Bình và Hà Giang.
Báo trong nước loan tin ngày 5/5, cho biết thêm quyết định vừa nêu dựa trên kết luận và kiến nghị được đưa ra trong báo cáo của Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Cụ thể, Đảng ủy Cục Quản lý chất lượng; Chi ủy, Chi bộ Thanh tra là hai tổ chức có khuyết điểm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện nhiệm vụ trong kỳ thi THPT Quốc gia năm 2018 nhưng chưa đến mức phải xem xét xử lý kỷ luật.
Về cá nhân bị kiểm điểm gồm có ông Sái Công Hồng – Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học thuộc Chi bộ Vụ Giáo dục Trung học; ông Tống Duy Hiến, Phó chánh Thanh tra Bộ và ông Trịnh Minh Trường, Thanh tra viên chính.
Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị các tổ chức và cá nhân trên kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc.
Trước đó, vào tháng 8/2019, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có văn bản về việc xem xét kỷ luật công chức liên quan đến tiêu cực và gian lận thi cử trong việc tổ chức chấm thi tốt nghiệp trung học phổ thông ở Hội đồng thi tỉnh Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình.
13 công chức bị xem xét kỷ luật gồm lãnh đạo các vụ cục liên quan như Cục Quản lý chất lượng; Vụ Giáo dục Trung học; Thanh tra, Vụ Pháp chế.
Tuy nhiên đến ngày 9/9/2019, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã hủy bỏ quyết định xem xét kỷ luật 13 công chức này.
Hoàn tất điều tra, đề nghị truy tố
vụ Tuấn “khỉ” bắn người ở Củ Chi
Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an Thành phố Hồ Chí Minh chiều 5/5 cho biết đã hoàn tất điều tra, chuyển Viện kiểm sát Nhân dân TP.HCM đề nghị truy tố các bị can trong vụ án cựu thượng úy công an Lê Quốc Tuấn (biệt danh “Tuấn khỉ”) dùng súng gây thương vong 7 người ở Củ Chi hồi cuối tháng 1.
Truyền thông trong nước loan tin cùng ngày cho biết ngoài ông Lê Quốc Tuấn, 16 người khác liên quan tới vụ việc, cũng bị đề nghị truy tố với các tội danh “Chứa chấp tài sản do người khác phạm tội mà có”, “Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng”, “Che dấu tội phạm” và “Không tố giác tội phạm”.
Theo kết quả điều tra, vào hai ngày 29 và 30/1, ông Tuấn đã dùng súng AK bắn chết 5 người và làm bị thương 2 người, cướp 3 xe mô tô và số tiền 800 triệu đồng.
Tin nói hành vi của ông Tuấn đã đủ yếu tố kết tội giết người, cướp tài sản, tàng trữ sử dụng trái phép vũ khí quân dụng.
Cơ quan điều tra cho hay sau khi phạm tội, ông Tuấn lẩn trốn và bị lực lượng chức năng vây bắt. Ông Tuấn bị nói đã dùng súng chống trả nên bị bắn chết.
Ông Phạm Thanh Tâm bị xác định là người sang Campuchia mua 1 khẩu súng AK, 1 súng K54, 1 súng K59 và một túi đạn, mang về Việt Nam và đưa cho ông Tuấn cùng 3 đồng phạm cất giữ.
Điều tra của công an cũng cho hay sau khi gây án, Tuấn “khỉ” đã đưa 800 triệu đồng cướp tại sòng bạc cho Phạm Thanh Tâm cất giữ.
Một loạt các bị cáo khác bị xác định đã tiếp tay cho việc cất giấu vũ khí, tìm cách giúp đỡ Tuấn “khỉ” lẩn trốn.
Vào ngày 19/1, Tuấn “khỉ” và hai người em là Lê Quốc Minh đến sòng bạc ấp 5, xã Tân Thạnh Đông (huyện Củ Chi) để chơi cờ bạc. Sau khi xảy ra mâu thuẫn, Tuấn “khỉ” đã về nhà lấy súng AK ra bắn chết 4 người và bị thương 1 người.
Ông Lê Quốc Tuấn sinh năm 1987, là Thượng uý Công an Quận 11.
Chính quyền tỉnh Kiên Giang chịu trách nhiệm
về hàng loạt sai phạm đất đai ở Phú Qốc
UBND tỉnh Kiêng Giang thời kỳ 2011-2017 phải chịu trách nhiệm về những thiếu sót và sai phạm liên quan đất đai xảy ra trong tỉnh, nhất là tại huyện đảo Phú Quốc.
Truyền thông trong nước, vào ngày 5/5 dẫn kết luận của Thanh tra Chính phủ công bố như vừa nêu.
Theo đó, UBND tỉnh Kiên Giang, UBND các huyện, các sở, ngành bị cho là đã vi phạm trong công tác quản lý và sử dụng đất đai, công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, môi trường giai đoạn 2011-2017. Thời kỳ 2011-2014, 145/145 đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn tỉnh không lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết. Thanh tra Chính phủ đồng thời phát hiện việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của tỉnh và các đơn vị hành chính cấp huyện chưa kịp thời, chậm so với quy định.
Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang bị xác định trong giai đoạn từ tháng 1/2016 đến ngày 31/122017 đã phê duyệt không đúng thẩm quyền đối với giá đất, tiền thuê đất trong 16 dự án, vi phạm quy định của Luật Đất đai.
Thanh tra Chính phủ còn kết luận UBND huyện Phú Quốc và UBND các xã, thị trấn trực thuộc đã buông lỏng quản lý về đất đai, về trật tự xây dựng đô thị, dẫn đến tình trạng xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp nhằm mục đích phân lô, tách thửa đất nông nghiệp với diện tích nhỏ để chuyển nhượng. Song song đó, còn cấp giấy quyền sử dụng đất chồng lấn với diện tích đất được chứng nhận cho Vườn Quốc gia sử dụng.
Các cơ quan hành chính của tỉnh kiêng Giang bao gồm UBND tỉnh, Sở Tài chính tỉnh, Cục thuế tỉnh phải truy thu về cho ngân sách nhà nước tổng cộng 334 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ nêu rõ trong kết luận thanh tra rằng Chính quyền tỉnh Kiên Giang thời kỳ 2011-2017 chịu trách nhiệm về những thiếu sót và sai phạm nêu trên. Đồng thời, làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân sai phạm.
Có 10 ổ bệnh sốt xuất huyết ở TP.HCM
TP.HCM có 10 ổ bệnh sốt xuất huyết, trong đó có 6 ổ phát sinh trong tuần qua ở 7 phường, xã thuộc 4/24 quận, huyện.
Thống kê của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Tp HCM cho thấy từ đầu năm đến nay tổng số ca mắc sốt xuất huyết tại thành phố này là hơn 6.400 trường hợp.
Ngành y tế TP đã phun hoá chất và diệt lăng quăng tại các ổ dịch, các điểm nguy cơ cao trong thành phố. Ngành y tế khuyến cáo, người dân cần chủ động phòng ngừa dịch bệnh này bởi nguy cơ sốt xuất huyết sẽ bùng phát khi mùa mưa đến.
Bộ Y tế lý giải nguyên nhân sốt xuất huyết bùng phát vào mùa mưa ở TP.HCM là do mưa liên tục vào buổi chiều, nắng nóng vào sáng sớm và trưa. Đây là điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh phát triển và lây lan nhanh chóng.
Năm 2019 có hơn 50 người tử vong do sốt xuất huyết trên cả nước trong số gần 250.000 trường hợp mắc bệnh.
Sốt xuất huyết là một trong những căn bệnh truyền nhiễm phổ biến, xuất hiện theo mùa và nếu không có biện pháp điều trị kịp thời sẽ gây ra biến chứng nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. Sốt xuất huyết hiện nay chưa có thuốc điều trị, phương pháp điều trị chủ yếu là điều trị triệu chứng.
Nam Định bắt giữ
3 người ăn chặn tiền các dịch vụ tang lễ
Công an tỉnh Nam Định vào ngày 5/5 ban hành lệnh bắt tạm giữ 3 người bị cho có liên quan đến ăn chặn tiền trong thực hiện tang lễ tại tỉnh này và khởi tố hành vi chiếm đoạt tài sản theo điều 170, bộ luật hình sự năm 2015.
Truyền thông trong nước dẫn nguồn tin từ giám đốc Công an tỉnh Nam Định cho hay, 3 đối tượng bị khởi tố, bắt tạm giam gồm Nguyễn Hữu Quang tức Quang con, 23 tuổi, Trần Xuân Hà tức Hà sắc, 47 tuổi và Bùi Hải Quang tức Quang Hà, 42 tuổi, cả 3 đều cư ngụ tại thành phố Nam Định.
Theo cơ quan an ninh điều tra công an tỉnh Nam Định, công ty Hoàng Long là đơn vi quản lý đài hỏa tang Thanh Bình, trong thời gian hoạt động, công ty Hoàng Long có ký hợp đồng độc quyền với công ty Trường Dương để thực hiện dịch vụ tang lễ và công ty này đã thông báo cho các cơ sở khi nhận dịch vụ là 5,5 triệu đồng/ ca, chưa tính tiền dịch vụ xe tang và các dịch vụ khác.
Tuy nhiên, tháng 11/2019 ba đối tượng gồm Nguyễn Hữu Quang, Trần Xuân Hà và Bùi Hải Quang cùng với một số người khác đã xuống các dịch vụ tang lễ các huyện đe dọa các cơ sở này và yêu cầu khi nhận hỏa táng phải thông báo cho họ và nộp tiền 500.000 cho mỗi ca.
Theo kết quả điều tra công an tỉnh Nam Định xác định nhóm người này trước khi bị bắt đã chiếm được gần 40 triệu đồng của 5 cơ sở dịch vụ tang lễ. Vụ việc đang được công an tỉnh Nam Định tiếp tục mở rộng điều tra.
Gần 2 ngàn chuyên gia nước ngoài
nhập cảnh vào Việt Nam đang được cách ly
Bộ Y tế Việt Nam vào ngày 4 tháng 5 có yêu cầu cách ly, theo dõi chặt 1.330 chuyên gia nước ngoài làm việc cho Tập đoàn Dầu Khí Việt Nam theo quy định 14 ngày.
Yêu cầu này được đưa ra sau khi có ghi nhận ca bệnh COVID-19 số 271 là chuyên gia nước ngoài làm việc cho Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.
Theo báo cáo của Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN), có khoảng 1.600 chuyên gia có tay nghề cao trong lĩnh vực dầu khí sẽ vào làm việc tại Việt Nam trên biển và đất liền. Hiện tại 270 người đã được nhập cảnh, 1.330 người còn lại sẽ tiếp tục được cách ly 14 ngày theo quy định.
Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên trong buổi làm việc với Tập đoàn dầu khí vào chiều 4/5 đã đề nghị PVN phải lập kế hoạch chi tiết về số lượng chuyên gia sẽ nhập cảnh vào Việt Nam và báo cáo Bộ Y tế.
Ông Tuyên đồng ý với đề xuất của PVN rằng các công nhân đi trên biển, đến hải phận của Việt Nam là 14 ngày, số này không phải cách ly (vì lênh đênh trên biển không vào bờ). Tuy nhiên, những người này phải kiểm tra sức khỏe, lấy mẫu xét nghiệm và làm các bước phòng chống dịch chặt chẽ theo quy định.
Ngoài ra, các chuyên gia nước ngoài khi hạ cánh xuống sân bay Tân Sơn Nhất, PVN phải đưa họ về nơi cách ly tại Vũng Tàu và thực hiện việc cách ly theo quy định.
PVN cho biết hiện có 74 chuyên gia đến Vũng Tàu bằng đường biển, tuy nhiên, Vũng Tàu chưa đồng ý tiếp nhận khách vào bờ do chưa có hướng dẫn cụ thể, do đó họ vẫn đang ở trên 2 giàn khoan ngoài khơi.
Cũng trong ngày 5/5, Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh cho biết đã tiếp nhận, cách ly 233 chuyên gia nước ngoài sang làm việc tại các công ty đối tác ở Việt Nam
Tố cáo cán bộ tham nhũng do dân nêu ra
có thực sự được lắng nghe?
Khi trả lời báo chí trong nước hôm 4 tháng 5 năm 2020, ông Nguyễn Túc, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho rằng, để phát hiện những cán bộ tiêu cực, tha hóa, giàu nhanh bất thường, nhiều nhà, nhiều đất thì chỉ dựa vào bộ máy của đảng, nhà nước là chưa đủ, mà phải dựa vào ý kiến của nhân dân, hỏi dân là ra ngay.
Trên thực tế, khi người dân tố cáo hay đưa ra phản ánh gì, lời nói của người dân có được chính quyền lắng nghe?
Một người dân ở huyện Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long, không muốn nêu tên vì lý do an ninh, nhận định với Đài Á Châu Tự Do:
“Ở Việt Nam thường hay nói khẩu hiệu này kia, nhưng thực tế hoàn toàn khác. Thường chính quyền ở Việt Nam ít lắng nghe sự đóng góp của người dân. Người dân cũng ít cơ hội hay phương tiện để biểu đạt. Chẳng hạn ở các nước, muốn nói lên tiếng nói thì người dân biểu tình, và theo đó chính phủ sẽ xem xét một quyết sách nào đó. Nhưng ở Việt Nam thì không có được vậy, ai nói gì trái ý đảng là bị chụp mũ là phản động, họ không nghe ý kiến người dân đâu.”
Ở Việt Nam thường hay nói khẩu hiệu này kia, nhưng thực tế hoàn toàn khác. Thường chính quyền ở Việt Nam ít lắng nghe sự đóng góp của người dân. Người dân cũng ít cơ hội hay phương tiện để biểu đạt.
-Một người dân
Còn Nhà hoạt động Trần Bang khi trao đổi với Đài Á Châu Tự Do thì cho rằng, ‘Hỏi dân là ra ngay’ chỉ đúng khi Quốc gia có chế độ chính trị đa đảng, Tam quyền phân lập, Toà án độc lập, dân có tự do ngôn luận, tự do hội họp, tự do lập hội, tự do biểu tình phi bạo lực… và người dân cũng phải quen với việc thực hiện quyền tự do đó, và coi đó là trách nhiệm công dân, chứ không bị quy chụp vào các ‘tội’, như thường thấy đảng cộng sản vẫn chụp mũ họ. Số lượng lớn tù nhân lương tâm là các nhà báo, Blogger, Facebooker… đã chứng minh điều đó. Ông nói tiếp:
“Còn độc đảng cộng sản toàn trị, còn điều 4 Hiến pháp, không có trưng cầu dân ý, không có ứng cử, tranh cử tự do & công khai… thì câu của ông Túc không đúng. Những người dân phản biện, cung cấp thông tin, nói lại dư luận của dân có thể là sự thật, có thể suy đoán qua hiện tượng thực tế, qua cách nhìn của dân… thì bị cho là ‘phản động, là bôi nhọ lãnh đạo’, vi phạm luật an ninh mạng và các điều luật mù mờ như Điều 109, 117, 331 của BLHS 2015…”
Theo Nhà hoạt động Trần Bang, vì dân nói thì bị chụp mũ, bị tù tội, nên tạo tâm lý cho người dân bàng quan với chính trị, hoặc chỉ chửi nơi quán xá… cho đã miệng… Đa số dân Việt Nam bây giờ có tâm lý ‘mackeno’, ‘mọi chuyện có đảng nhà nước lo’. Dân không quan tâm, hoặc sợ hãi, có hỏi dân, dân cũng cảnh giác và lảng tránh…”
Một người dân ở Hải Phòng, kể lại với Đài Á Châu Tự Do, việc anh bị trả thù sau khi lên tiếng tố cáo những tiêu cực ở nơi Anh làm việc:
“Năm 2010, giám đốc chi nhánh Viễn thông Hải Phòng đã lợi dụng cổ phần hóa doanh nghiệp của nhà nước để đào thải bất hợp pháp công nhân. Nó gần như thay máu bằng cách sa thải một lượng lớn công nhân đã cống hiến rất nhiều năm và thay bằng một đội ngũ bên ngoài hoàn toàn mới. Sau khi bị tố cáo, mình bị công an đánh, Giám đốc Viễn thông Hải Phòng là thành ủy viên Thành phố Hải Phòng nên sử dụng công an đánh mình.”
Theo số liệu được công bố trên cổng thông tin điện tử của Thanh tra Chính phủ năm 2019, có đến 62% số người được hỏi về lý do không tố cáo tham nhũng là do họ sợ bị trả thù.
Luật phòng chống tham nhũng của Việt Nam có những điều lệ quy định cụ thể về quyền tố cáo của người dân và nghiêm cấm những hành vi trả thù người tố cáo, khiếu nại, cũng như luật bảo vệ người lên tiếng tố cáo. Tuy nhiên vì sao người dân vẫn lo ngại?
Trao đổi với Đài Á Châu Tự Do liên quan vấnđề này, Luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cho biết ý kiến của mình:
“Ở Việt Nam chuyện gì cũng có luật cả. Chuyện khuyến khích nhân dân tố cáo tiêu cực, tham nhũng không chỉ có văn bản quy định mà ngay cả những đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước cũng hô hào. Luật cũng quy định người tố cáo được bảo vệ, nhưng vấn đề là cơ chế để bảo vệ như thế nào thì chưa được cụ thể lắm.”
Chính vì những quy định không rõ ràng, hay những tuyên bố thiếu chính xác của một vị lãnh đạo nào đó, làm người dân dễ hiểu lầm và càng lo ngại trong việc tố cáo tham nhũng.
Đơn cử như trường hợp Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Thuận Hữu khi tham dự buổi thảo luận tổ của Quốc hội về kinh tế – xã hội vào cuối tháng 5 năm 2019 cho rằng: “Bây giờ nhà báo cứ nhăm nhăm đi chụp ảnh nhà của ông này, ông kia đưa lên mạng rồi đặt ra câu hỏi tiền ở đâu ra để làm nhà. Trong khi đó, tài sản của cá nhân được pháp luật bảo vệ và việc chứng minh nguồn gốc tài sản là của cơ quan chức năng. Nhưng mạng cứ đưa tràn lan mà không ai xử lý, vi phạm pháp luật mà không ai xử lý!?”
Luật sư Nguyễn Duy Bình, khi trả lời Đài Á Châu Tự Do trước đây cho rằng, nhận định của ông Thuận Hữu là thiếu chính xác và có tính chất chụp mũ. Nhà báo có đăng và hỏi như vậy cũng chỉ muốn cán bộ giải trình về nguồn gốc tài sản nhằm đảm bảo tính công khai, minh bạch, tránh nghi ngờ từ quần chúng nhân dân, chưa có gì vì phạm pháp luật.
Đa số dân Việt Nam bây giờ có tâm lý ‘mackeno’, ‘mọi chuyện có đảng nhà nước lo’. Dân không quan
tâm, hoặc sợ hãi, có hỏi dân, dân cũng cảnh giác và lảng tránh…
-Trần Bang
Đại hội đảng lần thứ XIII của Đảng cộng sản Việt Nam sẽ diễn ra vào trung tuần tháng 1 năm 2021. Thông thường, trước các kỳ đại hội, hay sinh hoạt chính trị của đảng cộng sản, thì các vị lãnh đạo hay có những phát biểu bị cho nhằm lấy lòng dân, mị dân… Cụ thể, ông Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng trong một tuyên bố gần đây cho rằng, ngoài ý kiến đảng và nhà nước, cần phải hỏi ý kiến người dân, không để lọt vào Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII những người có biểu hiện cơ hội chính trị, xu nịnh, tham nhũng, quan liêu, phe cánh, lợi ích nhóm; để nội bộ mất đoàn kết nghiêm trọng hoặc để xảy ra tham nhũng, tiêu cực lớn.
Liên quan vấn đề này, Giáo sư Nguyễn Đình Cống nhận định với Đài Á Châu Tự Do:
“Thực ra hỏi dân cũng chỉ là một phần thôi, chứ họ giàu lên, làm công trình này, công trình kia, thì cơ quan chính quyền phải biết cả chứ, chẳng qua là có quan tâm hay không thôi. Hỏi dân cũng cần, nhưng không nhất thiết, tại sao không hỏi cơ quan chức trách nhà nước, họ có đảng, có đoàn, có công an thì biết cả chứ…
Chỉ có là do các nhóm lợi ích, những ai giàu lên mà không cùng phe nhóm thì họ moi móc ra, còn cùng phe nhóm thì họ bao che cho nhau. Vấn đề là có muốn làm hay không, nhưng hiện nay họ không muốn làm. Muốn làm thì người làm phải là người công minh chính trực, phải là người liêm khiết làm, nhưng bây giờ lấy đâu ra những người đó mà làm. Cũng có vài người bị xử lý, chẳng qua là do thất thế, không được bão lãnh, hoặc có chuyện gì đấy, thế thì người ta tìm cách triệt hạ lẫn nhau thôi.”
Giáo sư Nguyễn Đình Cống cho rằng, không nhất thiết phải dựa vào dân. Cho dù dân nói đúng, nhưng đó chỉ là dân nhìn bề ngoài, chứ dân không thể đi sâu vào, để biết ‘của chìm, của nổi’ của quan chức. Dân chỉ biết ông này chơi sang, giàu có, biệt thự, nhà cao cửa rộng mà thôi… còn muốn biết cho rõ ràng
thì phải các cơ quan chuyên trách của chính phủ phải vào cuộc. Tuy nhiên theo Giáo sư Nguyễn Đình Cống, giới cầm quyền có lẽ không muốn điều đó.
Học sinh đeo tấm chắn
để phòng Covid-19 là ‘lợi bất cập hại’?
Sau nhiều tuần đóng cửa vì dịch Covid-19, các trường học ở Việt Nam mở cửa trở lại hôm 4/5. Học sinh đến trường với khẩu trang, tấm chắn giọt bắn và dung dịch sát khuẩn tay. Tuy nhiên, trong cùng ngày, nhiều phụ huynh và giáo viên lên mạng xã hội bày tỏ lo ngại rằng tấm chắn đó có hại cho học sinh nhiều hơn là có lợi.
Nhiều bài tường thuật của báo chí trong nước kèm theo những bức ảnh cho thấy các học sinh đeo khẩu trang và tấm chắn giọt bắn tại nhiều trường học ở Hà Nội, Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh và ở một số địa phương khác.
Nhìn nó rất là kỳ cục. Trong thời điểm hiện nay, giờ học trên lớp, ngồi trong phòng học kín, không khí đối lưu trong cả phòng mà đeo cái đó thì không có tác dụng gì cả.
Thấy giáo Đỗ Việt Khoa
Trên mạng xã hội Facebook, theo quan sát của VOA, có rất nhiều ý kiến của các bậc cha mẹ, một số giáo viên và bác sĩ cho rằng tấm chắn gây ra “bất tiện” và “khổ sở” cho các học sinh.
Diễn đàn mang tên Nhật ký yêu nước thậm chí có bài gọi đó là “sáng kiến ngu ngốc” và tỏ ý nghi ngờ rằng đây sự bắt tay của các nhóm lợi ích đứng đằng sau việc sản xuất và bán đồng phục, trang bị cho học sinh.
Thầy giáo Đỗ Việt Khoa ở Hà Nội, một người được biết tiếng về chống tiêu cực trong thi cử, nói với VOA ông đồng ý rằng tấm chắn đó là một “tối kiến”:
“Nhìn nó rất là kỳ cục. Trong thời điểm hiện nay, giờ học trên lớp, ngồi trong phòng học kín, không khí đối lưu trong cả phòng mà đeo cái đó thì không có tác dụng gì cả, gây hạn chế rất nhiều cho việc học, tiếp xúc, rất là khó chịu”.
Hồi cuối tháng 4, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam ban hành bản chỉ dẫn về việc mở cửa trở lại các trường học với lưu ý rằng các nhà trường phải bảo đảm giãn cách giữa các học sinh, cũng như yêu cầu học sinh và giáo viên đeo khẩu trang đúng cách, cùng với thường xuyên rửa tay bằng xà phòng. Quy định của bộ không nhắc đến tấm chắn giọt bắn.
Thầy Đỗ Việt Khoa xác nhận với VOA rằng việc trang bị tấm chắn là quyết định riêng của các trường. Trong khi đó, có những bài báo cho biết một số nhà hảo tâm hoặc hội phụ huynh cung cấp sản phẩm này tại một vài trường.
Nhà báo kỳ cựu có nickname Hoang Linh viết trên Facebook cá nhân rằng “nhà trường và ngành giáo dục không có quyền bắt học sinh đeo mặt nạ” và ông yêu cầu cần có một hội đồng khoa học cấp chính phủ xác định xem dụng cụ này có an toàn hay không.
Vẫn nhà báo này đưa ra quan điểm rằng khi học sinh đeo khẩu trang rồi, việc đeo thêm tấm chắn mà ông gọi là “mặt nạ tự chế” là “không cần thiết, ảnh hưởng đến thị lực và khả năng tập trung”.
Bà Trần Thu Hà, một nhà báo và tác giả sách về nuôi dạy con có tới gần 220.000 người theo dõi qua Facebook, viết trên trang cá nhân rằng bà cũng nghi ngờ về tính khả thi trong phòng ngừa dịch Covid-19 bằng cách trang bị tấm che giọt bắn cho học sinh.
Cái lo lắng của phụ huynh cũng phải thôi. Miếng nhựa đó có thể có những yếu tố như một thấu kính hội tụ. Nó cũng có thể có ảnh hưởng.
Thầy giáo Đỗ Việt Khoa
Cũng như nhà báo Hoang Linh, bà Hà đặt ra câu hỏi liệu tấm che có nguy cơ như thế nào về loạn thị, cận thị ở học sinh, chưa kể đến các vấn đề có hại tiềm ẩn khác như thiếu oxy cho não hay nấm mốc.
Đó cũng là ý kiến chung của nhiều phụ huynh bày tỏ trên mạng xã hội, theo quan sát của VOA. Thầy giáo Đỗ Việt Khoa nói với VOA rằng các phụ huynh có cảm giác bất an là hoàn toàn chính đáng:
“Cái lo lắng của phụ huynh cũng phải thôi. Miếng nhựa đó có thể có những yếu tố như một thấu kính hội tụ. Nó cũng có thể có ảnh hưởng. Tôi nghĩ các cháu chỉ đeo lúc học. Lúc ra khỏi lớp, ra sân chơi, chúng lại tụ tập, túm năm tụm ba thì biện pháp đó không có tác dụng đâu. Cho nên theo tôi nên bỏ biện pháp đấy đi”.
Hai bác sĩ Nguyễn Thị Thu Hiền, Hoàng Cương thuộc Bệnh viện Mắt Trung ương, và bác sĩ Nguyễn Tiến Phúc thuộc Phòng khám Mắt EyeZone Hải Phòng được các báo mạng VTC News và VietnamNet trích lời đưa ra phân tích rằng các tấm chắn “không đảm bảo tính trong suốt và độ thật của hình ảnh”, vì vậy, nếu đeo khi học tập “sẽ gây ảnh hưởng đến thị lực”.
Đứng từ góc độ là người trong ngành giáo dục, thày giáo Đỗ Việt Khoa khẳng định với VOA rằng các trường học Việt Nam không cần đến các biện pháp thái quá mà chỉ cần các học sinh và giáo viên đeo khẩu trang, giữ khoảng cách là đủ.
Trong gần 3 tuần qua, từ 16/4 đến 5/5, Việt Nam không có ca nhiễm Covid-19 mới nào, theo trang Facebook chính thức của chính phủ Việt Nam. Tổng số ca nhiễm được ghi nhận ở đất nước này là 271 người.
Thống kê chính thức của nhà nước khẳng định không có ca tử vong nào vì dịch này, mặc dù một người từng có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19 hôm 7/4 mới qua đời ở tỉnh Hà Nam hôm 1/5.
Bộ Y tế Việt Nam nói hôm 4/5 rằng nam bệnh nhân 64 tuổi trước khi chết đã có 4 lần xét nghiệm Covid-19 với kết quả âm tính và nguyên nhân tử vong là do xơ gan.
Thiết bị y tế 140 tỷ mua xong không dùng, hư hỏng
Tâm Tuệ
Khảo sát của Bộ Y tế cho thấy, có 99 thiết bị đang bị hỏng ở thời điểm kiểm tra, sử dụng kém hiệu quả hoặc đang sửa chữa.
Báo Tuổi trẻ dẫn thông tin từ Bộ Y tế, qua khảo sát thiết bị y tế tại 8 tỉnh thành, có 99 thiết bị đang bị hỏng ở thời điểm kiểm tra, sử dụng kém hiệu quả hoặc đang sửa chữa. Có những thiết bị mua về đã 1 năm nhưng chưa đủ nhân lực để sử dụng, bệnh viện đang cải tạo, chưa có phòng để thiết bị, thậm chí không sử dụng trong suốt 3 năm do chưa có nhu cầu.
Tổng số thiết bị y tế theo bảng khảo sát này cho thấy tổng chi phí mua sắm (từ ngân sách, vốn ODA hoặc các dự án) là trên 140 tỷ đồng.
Báo Thanh niên dẫn lời một lãnh đạo của Vụ Trang thiết bị và công trình y tế (Bộ Y tế) cho biết, thiết bị y tế không phải là mặt hàng quản lý giá, không phải kê khai giá như đã áp dụng với mặt hàng thuốc, nên vừa qua có hiện tượng thiết bị mua bán lòng vòng qua các công ty, giá bị đẩy lên cao và vẫn được thẩm định.
Hiện Bộ Y tế đang tập hợp các báo cáo mua sắm máy xét nghiệm của các đơn vị trực thuộc và các địa phương báo cáo về; dự kiến kết quả sẽ có trong 1-2 ngày tới.
https://www.dkn.tv/thoi-su/thiet-bi-y-te-140-ty-mua-xong-khong-dung-hu-hong.html
Biển Đông: Kế sách nào
giúp Việt Nam đối phó với Trung Quốc?
Trọng Nghĩa
Một loạt động thái mới đây của Trung Quốc tại Biển Đông cho thấy là Bắc Kinh lại thừa cơ thế giới bận đối phó với đại dịch Covid-19 để bắt nạt các nước Đông Nam Á – đặc biệt là Việt Nam – đang cố bảo vệ chủ quyền của mình trên vùng biển mà Trung Quốc tự nhận làm của riêng. Thế yếu của Việt Nam về mặt quân sự trước Trung Quốc đã thúc đẩy nhiều chuyên gia lên tiếng đề nghị những kế sách nhằm giúp Việt Nam đẩy lùi tham vọng của Bắc Kinh.
Trong bài phân tích đăng trên chuyên san Nhật Bản The Diplomat ngày 05/05/2020, chuyên gia phân tích quốc phòng Derek Grossman thuộc RAND Corporation, giảng viên trường Đại Học Mỹ University of Southern California, một người theo dõi sát tình Biển Đông, đã cho rằng trong bối cảnh Trung Quốc không từ bỏ “thái độ xấu xa”, Việt Nam cần phải tính tới một số phương án mới để đối phó.
Bài viết mang tựa đề “Rà soát lại các phương án ‘đấu tranh’ của Việt Nam tại Biển Đông – Reviewing Vietnam’s ‘Struggle’ Options in the South China Sea”.
Việt Nam tiếp tục bị Trung Quốc bắt nạt ở Biển Đông
Trước hết, tác giả đã nêu bật ba sự kiện gần đây nhất của Trung Quốc ở Biển Đông mà Việt Nam là nạn nhân trực tiếp.
Sự kiện đầu tiên là vụ một tàu Hải Cảnh Trung Quốc đâm chìm một tàu đánh cá Việt Nam hôm 03/04 ở vùng biển tranh chấp ngoài khơi quần đảo Hoàng Sa.
Sự kiện thứ hai diễn ra 10 hôm sau, vào ngày 13/04, khi Bắc Kinh lại cho chiếc tàu khảo sát địa chất Hải Dương Địa Chất 8 xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam (trên đường đi xuống vùng biển ngoài khơi Malaysia). Chính chiếc tàu này vào năm ngoái đã được Bắc Kinh cử đến khảo sát hàng tháng trời tại khu vực Bãi Tư Chính và vùng biển ngoài khơi miền Trung, sâu bên trong vùng thềm lục địa của Việt Nam.
Qua ngày 18/04, Bắc Kinh tuyên bố đã thiết lập quyền kiểm soát hành chính đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa đang tranh chấp bằng quyết định thành lập hai quận đảo tại các khu vực này.
Phản đối suông không thay đổi được hành vi xấu của Trung Quốc
Các hành vi gây căng thẳng của Trung Quốc đã bị Việt Nam công khai phản đối, nhưng theo chuyên gia Mỹ, các tuyên bố đó vẫn không thay đổi được “hành vi xấu xa” của Bắc Kinh.
Vì vậy, câu hỏi hiển nhiên là ngoài việc công khai tỏ thái độ bất bình, Việt Nam có thể làm gì khác để kiềm chế sự quyết đoán của Trung Quốc trong tương lai?
Chuyên gia Grossman nhắc lại rằng trong quan hệ với Trung Quốc, Việt Nam vẫn chủ trương “vừa hợp tác, vừa đấu tranh”, tức là luôn luôn tìm cách duy trì quan hệ song phương hữu hảo và hữu ích với Bắc Kinh, nhưng đồng thời kháng lại Trung Quốc trên vấn đề Biển Đông và một số vấn đề khác.
Vấn đề mà chuyên gia Mỹ đặt ra là vế hợp tác đã được Việt Nam coi trọng hơn trong quan hệ với Trung Quốc, vốn đã được nâng lên thành quan hệ “đối tác hợp tác chiến lược toàn diện”. Trong số 3 đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam (Trung Quốc, Ấn Độ và Nga), duy nhất Trung Quốc được ghi nhận là đối tác “hợp tác”.
Tuy nhiên, rõ ràng là sau cuộc đối đầu Việt Trung kéo dài hàng tháng trời vào năm ngoái ở khu vực Bãi Tư Chính, Hà Nội cần phải suy tính đến những phương thức mới trong việc đấu tranh chống Trung Quốc.
Nên đình chỉ một số hợp tác với Trung Quốc để tỏ thái độ
Một trong những phương thức mới mà ông Grossman đề xuất là công khai tỏ thái độ bằng cách đình chỉ một số hợp tác với Trung Quốc.
Chuyên gia Mỹ ghi nhận là cho đến nay, Việt Nam vẫn chủ trương tách biệt vấn đề Biển Đông ra khỏi các lãnh vực hợp tác khác với Bắc Kinh, không để cho phản ứng của mình đối với hành vi của Trung Quốc ở Biển Đông phá vỡ các phần khác trong quan hệ song phương.
Hủy bỏ tuần tra chung, không tham gia Con Đường Tơ Lụa
Một ví dụ: Ngày 21 và 23/04 vừa qua, Việt Nam quyết định vẫn cùng với Trung Quốc tiến hành các cuộc tuần tra bảo vệ bờ biển thường niên trong Vịnh Bắc Bộ. Theo ông Grossman, mặc dù Hà Nội và Bắc Kinh vào năm 2000 đã đạt thỏa thuận về việc phân định Vịnh Bắc Bộ, Việt Nam không có nghĩa vụ phải tiếp tục các cuộc tuần tra chung này. Thay vào đó, Hà Nội có thể gửi một thông điệp rõ ràng tới Bắc Kinh rằng các lĩnh vực khác của quan hệ sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực, đặc biệt là trong lĩnh vực nhạy cảm của chính sách trên biển.
Ngoài ra, Việt Nam cũng có thể quyết định chấm dứt tham gia vào sáng kiến Một Vành Đai, Một Con Đường của Trung Quốc, một dự án mà chính Hà Nội cũng rất nghi kỵ, cả ở Việt Nam lẫn ở các láng giềng Lào và Cam Bốt.
Đối với chuyên gia Grossman, Việt Nam còn có nhiều lựa chọn khác để gửi tín hiệu đến Trung Quốc.
Kiện Trung Quốc trước tòa án quốc tế, giảm cấp quan hệ đối tác
Hà Nội chẳng hạn có thể biến thành thực tế lời đe dọa gợi lên vào tháng 11 là sẽ kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế về các yêu sách chủ quyền ở Biển Đông, như Philippines đã làm vào năm 2013 và được Việt Nam hỗ trợ vào năm 2014. Chuyên gia Grossman cho biết là đã nghe thấy được từ một số nguồn tin từ chính phủ Việt Nam rằng khả năng kiện Trung Quốc đang được xem xét nghiêm túc.
Trong một lãnh vực khác, Việt Nam cũng có thể quyết định là thôi không kiểm duyệt, để cho các phương tiện truyền thông trong nước nói về các hành vi quyết đoán của Trung Quốc, qua đó hun đúc tinh thần chống Trung Quốc, có thể đe dọa đến lợi ích kinh doanh của Trung Quốc tại Việt Nam.
Hà Nội cũng có thể hạ thấp vị thế đối tác của Trung Quốc, chỉ đơn giản là “đối tác chiến lược toàn diện” để cho thấy rằng quan hệ song phương đang bị ảnh hưởng do các hành động của Bắc Kinh tại Biển Đông.
Học tập thái độ cứng rắn của Indonesia
Trong lĩnh vực quân sự, chuyên gia Mỹ cho rằng Việt Nam có thể học tập cách Indonesia đối phó với Trung Quốc trong vụ Natuna, sẵn sàng leo thang quân sự để buộc Bắc Kinh lùi bước.
Trong một thời gian ngắn vào cuối tháng 12/2019 và đầu tháng 01/2020 ở vùng biển xung quanh quần đảo Natuna, quân đội Indonesia đã phản ứng mạnh mẽ trước việc lực lượng hải cảnh và tàu cá Trung Quốc xâm nhập vào vùng đặc quyền kinh tế của Indonesia. Jakarta đã cho triển khai tàu Hải Quân và máy bay chiến đấu đến khu vực và tàu Trung Quốc đã rút lui ngay sau đó.
Theo ông Grossman, một phản ứng tương tự của Việt Nam có thể sẽ liên quan đến việc cho triển khai các tàu khu trục lớp Gepard, tàu ngầm lớp Kilo và chiến đấu cơ Su-30MMK để chứng tỏ quyết tâm, mặc dù làm như vậy sẽ có nguy cơ xung đột rộng hơn và do đó cần có chừng mực cẩn thận.
Ở mức thấp hơn, Việt Nam có thể triển khai lực lượng Cảnh Sát Biển và Dân Quân Biển (vừa được xây dựng) để tuần tra thường xuyên tại các vùng bị tranh chấp, giống như cách mà Bắc Kinh đã làm trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, phương án này rất tốn kém cho các nguồn lực vốn hiếm hoi của Việt Nam.
Tận dụng chức chủ tịch ASEAN và ủy viên không thường trực HĐBA
Đối với chuyên gia Grossman, trên bình diện đa phương, Hà Nội cũng có nhiều phương án khả thi để tăng cường đấu tranh.
Năm nay, Việt Nam vừa là chủ tịch ASEAN vừa là thành viên không thường trực của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc. Cho dù hồ sơ phối hợp hành động chống dịch Covid-19 về cơ bản đã chiếm lĩnh chương trình nghị sự của ASEAN vào năm 2020, Hà Nội vẫn có thể tìm cách thúc đẩy các thành viên hướng tới việc hoàn tất Bộ Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Đông mang tính ràng buộc về pháp lý, có lợi cho an ninh của Việt Nam.
Hiện đang có tin đồn cho rằng Hà Nội có thể tìm cách gia hạn nhiệm kỳ chủ tịch của mình, cho đến năm 2021, để có thêm thời gian để nắm giữ ảnh hưởng tại diễn đàn quan trọng này.
Còn tại Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, Việt Nam đã cho lưu hành một công hàm phản đối yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông. Trong tương lại, Việt Nam có thể tiếp tục nêu bật hơn nữa vấn đề thông qua diễn đàn của Hội Đồng Bảo An.
Việt Nam cũng có thể tìm cách tiếp tục tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác an ninh với các cường quốc.
Liên kết chặt chẽ với nhóm Bộ Tứ Quad
Ngoài các nước truyền thống như Úc, Ấn Độ, Nhật Bản và Hoa Kỳ, Vương quốc Anh và Pháp cũng có thể hỗ trợ Hà Nội ngăn chặn sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Mặc dù có rất ít khả năng Việt Nam tham gia nhóm Bộ Tứ Quad – Úc, Ấn Độ, Nhật Bản và Mỹ – để cùng tiến hành các cuộc tập trận quân sự hoặc tuần tra để biểu thị quyết tâm đoàn kết chống lại Trung Quốc trên khắp vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương, nhưng Việt Nam có thể đóng vai trò đối tác đối thoại với Bộ Tứ về các vấn đề Trung Quốc. Dẫu sao thì Việt Nam cũng đã tham gia nhóm Quad Plus, cùng với New Zealand và Hàn Quốc, để hợp tác về các nỗ lực chống dịch Covid-19.
Củng cố nhóm nước Đông Nam Á bị Bắc Kinh chèn ép
Ngoài ra, Hà Nội có thể tìm đến các nước ASEAN có cùng chí hướng để được hỗ trợ. Trong những tháng gần đây, Philippines, Malaysia và Indonesia đều đã tức giận trước các hành vi của Trung Quốc ở Biển Đông. Có lẽ ba quốc gia này có thể tiến hành các cuộc tập trận quân sự hoặc tuần tra cùng nhau. Ý tưởng này đang được gợi lên một cách không chính thức ở Philippines.
Cuối cùng, sách trắng quốc phòng mới nhất của Việt Nam, công bố vào tháng 11/2019, đã mở ra cơ hội tăng cường hợp tác an ninh với Hoa Kỳ.
Thắt chặt thêm quan hệ an ninh quốc phòng với Hoa Kỳ
Tài liệu này nhắc lại chính sách quốc phòng “3 không” của Hà Nội – không liên minh, không có căn cứ nước ngoài trên lãnh thổ Việt Nam và không liên kết với một nước để chống lại nước thứ ba – nhưng cũng lưu ý rằng, tùy thuộc vào hoàn cảnh và điều kiện cụ thể, chuyên gia Grossman nhấn mạnh, Việt Nam sẽ xem xét việc phát triển các quan hệ quân sự và quốc phòng phù hợp và cần thiết với các nước khác.
Đối với ông Grossman, trên tinh thần đó, Hà Nội hoàn toàn có thể nhờ Washington hỗ trợ thêm nếu hành vi của Bắc Kinh ở Biển Đông không thay đổi. Hà Nội có thể làm việc này dựa trên đà cải thiện quan hệ đáng kinh ngạc trong những năm gần đây với Washington, mà một cái mốc quan trọng được ghi dấu tháng Ba vừa qua khi Hàng không mẫu hạm Mỹ USS Theodore Roosevelt ghé cảng Đà Nẵng. Đấy là lần thứ hai trong ba năm mà một tàu sân bay Mỹ đến thăm Việt Nam.
Chuyên gia Grossman kết luận: Việt Nam hiện có nhiều phương án hợp lý khác nhau để đấu tranh chống lại Trung Quốc, vấn đề là Việt Nam cần xác định sẽ đi đến đâu để thành công.
Biển Đông: VN làm gì
khi TQ cấm đánh cá đến giữa tháng 8?
Quốc PhươngBBC News Tiếng Việt
Việt Nam cần có các biện pháp ở mức cao hơn, mới hơn trước việc Trung Quốc tái đưa ra lệnh cấm đánh bắt cá ở một phần Vịnh Bắc Bộ và khu vực biển ở Quần đảo Hoàng Sa, theo một cựu lãnh đạo Ban Biên giới Chính phủ Việt Nam.
Các biện pháp này không chỉ bao gồm việc phản đối kịp thời như hàng năm, mà cần gửi công hàm lên và lưu chiểu tại Liên Hiệp Quốc, đồng thời cung cấp trang thiết bị tự bảo vệ chính đáng cho ngư dân Việt Nam, với sự hỗ trợ của cảnh sát biển, kiểm ngư và ngoài ra là mời các quốc gia không gây phương hại, đe dọa chủ quyền của Việt Nam, tham gia khai thác trồng cấy, đánh bắt và chế biển hải sản và các nguồn lợi hải dương xa bờ, vẫn theo ý kiến này.
Biển Đông: Đại sứ Mỹ tại VN ‘kịch liệt’ phản đối và lên án TQ
Nhiều mũi giáp công ở Biển Đông, Trung Quốc lớn tiếng chỉ trích Việt Nam
2019: VN bác bỏ quyết định đơn phương của TQ ở Biển Đông
Trao đổi với BBC News Tiếng Việt từ Hà Nội hôm 04/5/2020, Tiến sỹ Trần Công Trục trước hết nêu bình luận về thực chất bản chất của lệnh cấm đánh bắt cá mà theo ông là ‘đơn phương’ của phía Trung Quốc:
“Vừa rồi phía Trung Quốc ra một lệnh cấm đánh bắt cá ở một tọa độ khoảng từ ở khu vực Quần đảo Hoàng Sa trở về phía Bắc. Hàng năm, đến khoảng tháng Năm, Trung Quốc thường có một lệnh như vậy với một lý do là để họ bảo vệ nguồn lợi hải sản, sợ đánh cá cạn kiệt, không bảo vệ được hải sản, đó là lý do của Trung Quốc.
“Nhưng theo tôi nghĩ, giống như mọi năm, phía Việt Nam lên tiếng phản đối lệnh đó, bởi vì đây là vùng biển thuộc khu vực đánh cá truyền thống của ngư dân Việt Nam vẫn thường làm ăn hàng năm từ bao đời nay, trong đó có vùng ở Quần đảo Hoàng Sa.
“Lệnh cấm đánh bắt cá này là lệnh cấm đánh bắt cá đơn phương của Trung Quốc ở trong vùng biển thuộc chủ quyền của nước khác và thậm chí có những vùng biển đang có những vấn đề mà hai bên đang đàm phán để mà phân định.
“Nhất là vùng cửa Vịnh Bắc Bộ, hai bên đang đàm phán, chưa có đường phân định cuối cùng. Đây là vùng có sự chồng lấn.
“Việc đơn phương ra lệnh cấm đánh bắt cá ở một vùng rộng lớn như thế này rõ ràng là một hành động trái với quy định của Công ước Luật Biển, trái với thông lệ quốc tế và đặc biệt là gây cản trở cho hoạt động làm ăn, sinh sống của ngư dân Việt Nam ở khu vực này.”
TQ có ý đồ gì trong cuộc đối đầu ở Bãi Tư Chính?
Có gì mới lần này?
Theo nguyên lãnh đạo Ban Biên giới Chính phủ Việt Nam, mặc dù trong nhiều năm qua, hàng năm Trung Quốc đều ban hành lệnh cấm nói trên, nhưng trong bối cảnh của năm 2020, động thái này có một ý nghĩa mới.
Việt Nam làm gì để không ‘bị trói’ bởi Công hàm Phạm Văn Đồng?
Biển Đông: VN đã biết được ‘ai là bạn thân, ai là đối tác’
Tiến sỹ Trần Công Trục nói:
“Năm nào cũng vậy và chính phủ Việt Nam đều lên tiếng phản đối, còn năm nay họ làm là tiếp tục, nhưng nó diễn biến sau những sự việc như chúng ta biết là họ tiến hành tập trận, rồi húc chìm tàu cá của Việt Nam, rồi ra quyết định nâng cấp đơn vị hành chính của quần đảo mà họ gọi là Tây Sa, Nam Sa thành quận Tây Sa, quận Nam Sa, thuộc thành phố Tam Sa.
“Rồi họ đưa các tàu ‘nghiên cứu’ đi xuống phía nam và hiện nay họ vẫn đang quần đảo ở khu vực ấy, bây giờ lại ra quyết định này, thì theo tôi nó là một sự tính toán chung của một cái nhìn mà họ đang chuẩn bị cho một chiến dịch mới, trong bối cảnh các nước trong khu vực cũng như quốc tế đang tập trung, gồng mình để chống lại đại dịch Covid-19. Đây rõ ràng là hành động có tính toán của Trung Quốc trong bối cảnh hiện nay.”
Giải pháp cao hơn?
Khi được hỏi trước lệnh cấm đánh bắt cá mà Trung Quốc đưa ra lần này, Việt Nam so với những năm trước cần có động thái gì có tính đổi mới để đạt được sự hiệu quả hơn trong đảm bảo lợi ích hợp pháp và chính đáng của mình hay không, Tiến sỹ Trần Công Trục nói:
“Đây là một câu chuyện đã lặp đi, lặp lại và thường khi có lệnh cấm này, phía Việt Nam, các cơ quan quản lý nhà nước của Việt Nam đều có tiếng nói phản đối. Tôi nghĩ rằng đây là một cách về mặt pháp lý phải duy trì, nó thể hiện lập trường của Việt Nam không bao giờ từ bỏ các quyền hợp pháp của mình ở các vùng biển mà mình có chủ quyền và các quyền khác.
“Đó là một cách, nhưng nếu như phía Trung Quốc cứ tiếp tục, thì tôi nghĩ phải tính đến một giải pháp cao hơn.
“Ví dụ trước đây như công luận biết là Việt Nam có gửi công hàm đến Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc, lưu chiểu ở đấy, phản đối tất cả những quan điểm của Trung Quốc, thì lần này cũng có thể phải làm như thế.
“Thứ hai nữa là về các tổ chức của các nước châu Âu mà trước đây họ từng nói là đã phạt ‘thẻ vàng’ ngư dân Việt Nam đánh cá vào vùng biển của nước khác, thì chính chỗ này cũng phải nên nói rõ cho các tổ chức này biết rõ là khu vực này là khu vực của Việt Nam, vùng biển này là vùng có những khu vực chồng lấn, và những vùng là hoàn toàn của Việt Nam chứ không phải là vùng biển của Trung Quốc.
“Thậm chí một số nước khác nói rằng ngư dân Việt Nam đã đánh cá xâm phạm vùng biển của nước khác mà do đó bị ‘thẻ vàng’, thì bây giờ cần phải nói rõ điều này, bởi vì trong vùng biển, không chỉ ở vùng mà Trung Quốc đã ra lệnh cấm đánh bắt như tôi đã phân tích, mà còn có một số khu vực khác nữa đang có sự chồng lấn lên nhau giữa các quốc gia ở ven biển Đông.
“Như vậy những khu vực đó chưa có thể nói là vùng biển của nước nào cả, vì nó là chồng lấn và các bên đang đàm phán giải quyết đường biên giới và chồng lấn đó, nên điều này phải khẳng định rất rõ, nếu không sẽ có một sự nhầm lẫn và đánh giá sai bản chất vấn đề, làm ảnh hưởng đến hoạt động hợp pháp đánh cá của ngư dân Việt Nam”.
‘Điều không đơn giản’
Cựu quan chức lãnh đạo Ban Biên giới Chính phủ Việt Nam trong dịp này cũng nêu quan điểm cá nhân của ông về một số biện pháp khác mà ông cho là chính quyền Việt Nam cần quan tâm, lưu ý thực hiện nhằm bảo vệ tính mạng, tài sản và công việc làm ăn của ngư dân nước này, trước lệnh cấm của quốc gia láng giềng Trung Quốc.
Ông nói:
“Đây là một vấn đề luôn được đặt ra và phải nói là rất cần thiết, mà cực kỳ khó khăn chứ không phải đơn giản chút nào, bởi vì Trung Quốc luôn tìm cách ra các lệnh và đồng thời dùng sức mạnh để đe dọa, ngăn cản, thậm chí bắn, húc, đánh chìm tàu, hay thậm chí bắt rồi giam tù, đòi tiền phạt, tịch thu tàu bè, ngư cụ, tài sản của ngư dân Việt Nam mà trước đó đã rất nhiều lần xảy ra như vậy, mà Việt Nam cũng đã có phản đối.
“Theo tôi, điều đầu tiên, trước hết là Việt Nam phải tiếp tục lên tiếng mạnh mẽ hơn nữa đối với các lệnh phi pháp này của Trung Quốc, như trước đây Việt Nam đã làm.
“Thứ hai, đối với ngư dân, trong bối cảnh đó, có những khó khăn và nguy hiểm mà ngư dân phải để ý, chứ không thể nhắm mắt mà làm liều được, cần phải trang bị cho ngư dân hiểu biết về toàn bộ tính nhạy cảm của khu vực này, làm đến đâu và làm chỗ nào thì cần phải có sự hỗ trợ của các lực lượng khác như là cảnh sát biển, kiểm ngư và tổ chức thành các đoàn, đừng đánh cá riêng lẻ, để có thể sẵn sàng đối phó với những hoạt động phi pháp của Trung Quốc.
“Đấy cũng là câu chuyện tôi nghĩ nên làm và thậm chí trong bối cảnh hiện nay, người ngư dân, trong sự mưu sinh của người ta, ra các vùng biển đó là quyền hợp pháp của ngư dân Việt Nam, cho nên vẫn cứ phải sẵn sàng ra. Và ngư dân Việt Nam, tôi được biết, họ cũng nói là sẵn sàng tiếp tục ra để đánh bắt vì đây là vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam từ xưa đến nay, họ không bao giờ lùi bước cả.
“Nhưng tất nhiên để không xảy ra tổn thất về người và phương tiện, gây ra những rắc rối, thì cần phải có thêm sự tổ chức mạnh hơn, rõ ràng hơn các tập đoàn, các tổ, rồi có những lực lượng bảo vệ cụ thể.”
Trang bị đặc biệt?
Theo Tiến sỹ Trần Công Trục, Việt Nam cần cung cấp và trang bị thêm cho ngư dân một số biện pháp nâng cao hơn để giúp cho việc tự bảo vệ, cũng như giúp đỡ cho việc đấu tranh pháp lý hiệu quả hơn, ông nói.
“Tôi nghĩ phải trang bị cho ngư dân, các lực lượng khi làm ăn đó, có được những phương tiện cần thiết để ghi nhận lại tất cả những hành vi phi pháp của Trung Quốc khi họ ra đó bắt bớ hoặc họ húc chìm tàu, hoặc họ đánh bị thương, thì phải ghi nhận lại vị trí tọa độ, hành xử ra làm sao, để chúng ta có thể có những hồ sơ pháp lý khi cần thiết, chúng ta kiện Trung Quốc ra các cơ quan tài phán về mặt dân sự, cũng như về các mặt khác, mặt hình sự khác.
“Tôi nghĩ phải làm như thế, chứ nếu Việt Nam chỉ hô hào chung rồi ra đấy, không có ghi nhận bất cứ một bằng chứng nào cả, thì khi cần thiết đưa ra kiện thì rất khó khăn…
“… Và đặc biệt, tôi cho rằng cần phải xử lý rất khôn ngoan, cương quyết, nhưng rất kiên trì, chỗ này rất quan trọng, cho nên có thể phải sử dụng đến ngay bản thân lực lượng của những người đánh cá, trang bị cho họ những phương tiện cụ thể cần thiết và các phương tiện khác như đã nói.
“Rồi các lực lượng cảnh sát biển, kiểm ngư, đấy là lực lượng chấp pháp của Việt Nam, họ có thể có quyền ra đấy để hoạt động về mặt dân sự, về mặt hành chính, còn đụng đến hải quân thì là phạm vi khác, tức là phạm vi trong lãnh hải, trong nội thủy, ở trong vùng lãnh thổ thì có thể dùng đến lực lượng quân sự.
“Còn ở đấy mà dùng đến lực lượng quân sự thì có thể dẫn đến điều mà cần phải lưu ý về mặt thủ tục pháp lý.”
Hợp tác khai thác?
Việt Nam từng hợp tác kinh tế với quốc gia thứ ba khai thác các nguồn lợi trên biển ở vùng biển thuộc chủ quyền và vùng đặc quyền kinh tế của mình, đặc biệt về thăm dò, khai thác dầu khí.
Về phương diện hợp tác nghiên cứu, khai thác, trồng cấy, kể cả khai thác xa bờ các nguồn lợi thủy, hải sản ở biển Đông, các vùng biển thuộc chủ quyền và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam (EEZ), trả lời câu hỏi liệu Việt Nam có nên mời các tổ chức kinh tế, công ty, các hãng của quốc gia bên thứ ba hợp tác hay không, Tiến sỹ Trần Công Trục nói:
“Ở những vùng biển mà theo quy định của Công ước Luật Biển được xác định trên cơ sở tính từ đường cơ sở ven bờ lục địa Việt Nam, mà hiện nay đã công bố, thì có thể nói rằng vùng đặc quyền kinh tế rộng 200 hải lý tính từ đường cơ sở, thì trong vùng biển xác đinh rõ đó, việc Việt Nam có quyền chủ quyền về lĩnh vực kinh tế, hoạt động khai thác các nguồn tài nguyên sinh vật và không sinh vật.
“Và trong Công ước Luật Biển Unclos 1982 có quy định rằng có thể hợp tác, tức là với tư cách nước có các quyền chủ quyền trên vùng đó, có thể hợp tác với các nước khác, vào đó để tham gia trong việc nghiên cứu, khai thác, đánh giá tài nguyên môi trường, khai thác các nguồn lợi hải sản, thủy sản, cũng như các nguồn lợi như dầu khí, tức là không sinh vật.
“Thì có thể tham gia với tư cách là các hợp đồng khai thác và thậm chí trong Luật Biển, người ta khuyến khích là quốc gia ven biển, nếu như năng lực khai thác của mình chưa đủ để đáp ứng khai thác triệt để và có hiệu quả nhất, thì có thể mời các nước khác đến, ưu tiên cho việc họ vào đây khai thác, tất nhiên là với điều kiện phải tôn trọng quyền chủ quyền của quốc gia ven biển .
“Thế thì người ta có đặt ra để không bị lãng phí, tức là tài nguyên sinh vật đến mùa nó có thể chết đi, nếu không khai thác, có thể lãng phí, cho nên người ta khuyến khích các quốc gia ven biển cần phải tạo điều kiện để hợp tác với các nước khác có trình độ đánh bắt hải sản và nghiên cứu tốt, để có thể tận dụng nguồn tài nguyên, đừng để bỏ phí.
“Trong Công ước nói chuyện đó và Việt Nam nên sẵn sàng làm việc đó, tất nhiên với việc phải có sự tôn trọng các quyền hợp pháp của Việt Nam, chứ không phải theo cách như Trung Quốc nói rằng đây là vùng tranh chấp, hãy gác tranh chấp cùng khai thác, chuyện đó là khác.
“Đây là hoàn toàn là vùng thuộc quyền chủ quyền của Việt Nam, như là vùng đặc quyền kinh tế, còn vùng nào hai bên còn có chồng lấn, đàm phán, thì vùng ấy cần phải xử lý, còn nếu hợp tác khai thác, phải xác định vùng chồng lấn ở đâu, phạm vi nào để hợp tác, cùng khai thác, chứ không có nghĩa hợp tác là toàn khu vực Biển Đông như theo quan niệm của Trung Quốc, và phải tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền của Việt Nam, tôi nghĩ là như vậy,” Tiến sỹ Trần Công Trục nói với BBC News Tiếng Việt hôm thứ Hai.
Truyền thông Trung Quốc mới đây dẫn lời nhà đương cục nước này, công bố một lệnh cấm đánh cá trong thời gian liên tục ba tháng rưỡi, tính từ ngày 29/4 đến 16/08/2020.
Sở Nông Nghiệp Hải Nam của Trung Quốc hôm 02/5 được báo Hoàn Cầu Thời Báo dẫn lời tuyên bố rằng”mọi hoạt động đánh bắt cá là không được phép trong những vùng biển thuộc quyền tài phán của Trung Quốc”.
Trước đó, theo truyền thông quốc tế, lực lượng Hải Cảnh và bộ Nông Nghiệp Trung Quốc đã ra thông báo tăng cường tuần tra và giám sát kể từ ngày 01/05 nhằm bắt giữ mọi “tàu thuyền vi phạm”.
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-52531101
FireEye: ‘Tin tặc VN tấn công chính phủ TQ
để lấy thông tin có lợi cho VN’
Bùi ThưBBC News Tiếng Việt
Covid-19 của chính phủ TQ và Vũ Hán “để lấy thông tin có lợi cho chính phủ Việt Nam”.
Trao đổi với BBC News Tiếng Việt hôm 25/4, ông Ben Read, quản lý cấp cao bộ phận phân tích nguy cơ gián điệp Mandiant của FireEye, cho biết nhóm của ông đã theo dõi hoạt động của APT32 từ khoảng 5 năm qua.
Ben Read là một trong những người báo cáo về hoạt động mới nhất của nhóm tin tặc APT32, chứng minh nhóm này đã nhắm vào chính phủ Trung Quốc để lấy thông tin liên quan đến Covid-19.
Công ty FireEye, chuyên về an ninh mạng, hoạt động tại Mỹ, trước đó cho biết nhóm tin tặc APT32 ủng hộ chính phủ Việt Nam đã tìm cách đột nhập email cá nhân và công việc của nhân sự thuộc Bộ Quản lý Tình trạng Khẩn cấp của Trung Quốc và chính quyền TP Vũ Hán để lấy tin về chiến dịch phòng chống virus corona.
“Chúng tôi có một loạt bằng chứng, bao gồm cả bằng chứng về mục tiêu tấn công lẫn một số dấu hiệu mã ngôn ngữ cho thấy nhóm này làm việc có mục đích là ủng hộ chính phủ Việt Nam,” ông Ben Read nói trong cuộc phỏng vấn bằng video.
“Tôi không có dữ liệu cụ thể về việc cơ quan bộ nào phụ trách việc lấy cắp thông tin. Nhưng theo sự đánh giá của chúng tôi, các thông tin mà nhóm này thu thập có thể được chính phủ Việt Nam sử dụng.”
Chỉ lấy thông tin “phục vụ chính phủ”
Theo chuyên gia Ben Read, mục tiêu mà APT32 nhằm vào là các cơ quan phụ trách chống dịch Covid-19 của chính quyền trung ương Trung Quốc và thành phố Vũ Hán.
Về cách thức tấn công, ông cho biết:
“Có một e-mail lừa đảo đã được gửi đến chinasafety.gov.cn, tức là Bộ Quản lý Tình trạng Khẩn cấp của Trung Quốc, trong đó có chứa đoạn mã theo dõi (tracking pixel). Khi một ai đó mở email, lập tức nó sẽ tìm nạp hình ảnh từ xa. Đây là thủ thuật mà người làm marketing cũng thường sử dụng. Những kẻ tấn công sẽ biết được lúc nào người ta mở email.”
“Chúng tôi tìm được địa chỉ URL nơi chứa các hình ảnh đó. Đó là một số mã theo dõi nhằm vào cơ quan bộ nói trên và chính quyền Vũ Hán. Hạ tầng kỹ thuật chứa các mã theo dõi đó, chúng tôi nghĩ là do APT32 vận hành,” ông giải thích.
FireEye không khẳng định chắc chắn là nhóm tin tặc APT32 được chính phủ Việt Nam chống lưng, nhưng có “một số dấu hiệu” có thể liên hệ hoạt động của nhóm với chính phủ Việt Nam.
Reuters: Tin tặc VN tấn công TQ để lấy tin về virus corona?
Đội tin tặc APT32 tung hoành ở VN?
“Chúng tôi không có bằng chứng về việc đó,” ông nói. “Nhưng có vài điều cần lưu ý ở đây. Loại thông tin mà nhóm theo đuổi không phải là thông tin dễ kiếm tiền. Nó không có giá trị thương mại. Đó không phải là số thẻ tín dụng. Khi họ đột nhập, họ đã không tìm tài khoản ngân hàng.”
Chuyên gia Ben Read cho biết APT32 chỉ nhằm vào các các thông tin khác mà các tổ chức này có và “mục tiêu mà họ tấn công phù hợp với những điều mà chính phủ Việt Nam quan tâm”.
“Tôi không thể nói với bạn rằng họ đang ở một địa chỉ đường phố cụ thể nào ở Việt Nam. Chúng tôi không có mức độ chi tiết đó. Nhưng đó là lý do tại sao đánh giá của chúng tôi là họ đang làm việc để hỗ trợ chính phủ Việt Nam. Điều này trông nhất quán với hoạt động của họ,” ông khẳng định.
Tại sao cần đánh cắp thông tin?
Báo cáo về việc nhóm tin tặc APT32 tấn công các cơ quan phụ trách chống dịch Covid-19 tại Trung Quốc được FireEye công bố lần đầu hôm 22/4 trong bối cảnh chiến dịch chống Covid-19 của Việt Nam được đánh giá là thành công.
Điều này làm dấy lên đồn đoán cho rằng nhờ các thông tin tình báo có được từ rất sớm, chính phủ Việt Nam đã đánh giá đúng quy mô dịch bệnh nên chủ động triển khai phương án phòng chống ngay từ đầu.
Liên quan đến đề tài này, trong bài báo viết cho Đài Á châu Tự do, giáo sư Carl Thayer (Đại học New South Wales, Úc) phân tích:
“Không có lý do rõ ràng nào lý giải việc tại sao chính phủ Hà Nội không thể phát hiện ra căn bệnh lây lan này vào tháng 11-12/2019 thông qua các nguồn tin tình báo do con người thu thập và tình báo tín hiệu qua theo dõi mạng internet tiếng Trung. Nếu phát hiện, phản ứng đầu tiên của Việt Nam sẽ là thử và xác định COVID-19 gây chết người như thế nào. Đồng thời tìm hiểu càng nhiều càng tốt về căn bệnh mới cũng như khả năng ảnh hưởng của nó đối với Việt Nam. Các nhà ngoại giao Việt Nam tại Trung Quốc nên được giao nhiệm vụ lấy thông tin này từ các những viên chức tương nhiệm Trung Quốc.”
Từ đó, ông Thayer nhận định:
“Do Trung Quốc thiếu minh bạch về sự lây lan của virus corona đến tháng 1/2020, nhiều khả năng các quan chức Bắc Kinh đã không đáp ứng yêu cầu cung cấp thông tin từ phía các đồng sự Hà Nội. Sự thiếu minh bạch của Trung Quốc sẽ khiến các nhà lãnh đạo Việt Nam đưa ra chỉ thị, hoặc giao nhiệm vụ cho các cơ quan tình báo và quan chức khác nhau của Hà Nội ở Trung Quốc ưu tiên thu thập tất cả thông tin nguồn về virus corona. Điều này sẽ bao gồm các nguồn mở như internet, Weibo – một dạng Facebook của Trung Quốc, các trang blog và các ấn phẩm điện tử.”
Cuối bài viết, ông Thayer cho rằng “cũng có lý khi APT32 là một đơn vị của Bộ Thông tin và Truyền thông, hay một bộ khác, hoặc một đơn vị độc lập báo cáo thẳng cho các nhà lãnh đạo cao nhất của đảng và nhà nước Việt Nam.”
Tin tặc VN đột nhập mạng công ty nước ngoài và giới bất đồng chính kiến
FireEye: Tin tặc từ VN ‘tấn công Philippines’
Trung Quốc che giấu sự bùng phát của virus, tình báo Hoa Kỳ nói
Về điều này, chuyên gia Ben Read nhận định với BBC News Tiếng Việt:
“Thật khó để nói. Theo tôi, việc thu thập thông tin từ ngày 6/1 cho thấy sự quan tâm sớm đến chủ đề này. Đó là những gì diễn ra vào thời điểm đó. Vì vậy, điều đó chắc chắn cho thấy rằng họ [Việt Nam] quan tâm đến vấn đề này từ sớm. Tôi không biết về quá trình ra quyết định của chính phủ Việt Nam như thế nào để có thể nhận xét một cách đầy đủ.”
Ben Read cũng nói rằng những bằng chứng tìm thấy không cho biết liệu nhóm tin tặc đã lấy được thông tin giá trị nào hay chưa.
“Chúng tôi còn phát hiện các mã độc liên quan tới các domain được sử dụng mà chúng tôi gọi là METAJACKvốn được APT32 sử dụng vài năm qua. Đây là các bằng chứng nhất quán. Nhưng chúng tôi không biết được điều gì diễn ra sau đó, họ đã thành công hay chưa, liệu họ đã lấy cắp được dữ liệu quý giá hay chưa,” ông chia sẻ.
Việt Nam phủ nhận
Sau khi FireEye công bố phát hiện của mình trên website của ông ty, ngày 23/4, Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Ngô Toàn Thắng đưa ra phản ứng chính thức của phía Việt Nam:
“Đây là những thông tin không có cơ sở. Việt Nam nghiêm cấm các hành vi tấn công mạng nhằm vào các tổ chức, cá nhân dưới bất cứ hình thức nào. Các hành vi tấn công, đe dọa an ninh mạng cần phải bị lên án và trừng trị nghiêm khắc theo quy định của pháp luật.
Bỏ qua {socialnetworki} tin bởi Thông tin Chính phủ
Cuối Facebook tin bởi Thông tin Chính phủ
Năm 2018, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật An ninh mạng và hiện đang hoàn thiện các văn bản pháp quy để thực thi luật, ngăn chặn các hành vi tấn công mạng.
Việt Nam sẵn sàng hợp tác với cộng đồng quốc tế trong đấu tranh phòng và chống các hành vi tấn công mạng dưới mọi hình thức.”
Về phản ứng này của phía Việt Nam, ông Ben Read nói với BBC News Tiếng Việt:
“Chúng tôi không muốn tranh cãi với chính phủ. Chúng tôi chỉ công bố phân tích của mình và sẽ bảo vệ các phát hiện đó. Việc tranh cãi với chính phủ là điều chúng tôi không muốn.”
APT32 đứng sau nhiều vụ tấn công
Trả lời trên Bloomberg, ông Nick Carr, Giám đốc của FireEye, cho biết đã theo dõi APT32 – còn được gọi là Ocean Lotus và Ocean Buffalo – từ nhiều năm. Năm 2017, nhóm của ông đã điều tra một loạt các vụ tấn công mạng ở Mỹ, Đức và nhiều quốc gia ở châu Á và thấy rằng APT32 đã dành ít nhất ba năm để tấn công các chính phủ nước ngoài, nhà báo, nhà bất đồng chính kiến và các tập đoàn nước ngoài có lợi ích trong các lĩnh vực sản xuất, hàng tiêu dùng và khách sạn ở Việt Nam.
Trao đổi với BBC News Tiếng Việt về thông tin APT32 từng tấn công các hãng xe hơi lớn trên thế giới, ông Ben Read nói: “Đúng, chúng tôi đã phát hiện một số hoạt động có điểm nhất quán cho thấy APT32 đã làm việc đó.”
“Có vẻ như họ nhằm vào ngành công nghiệp ô tô. Tôi không thể nói hết từng vụ việc mà báo chí đề cập, nhưng chúng tôi luôn thấy một nhóm các hoạt động như vậy,” ông cho biết thêm.
“Có sự tương đồng giữa hoạt động này và các hoạt động khác của APT32 trong quá khứ. Mã độc liên kết với các tên miền này, gọi là METAJACK, chúng tôi đã thấy được sử dụng trong các hoạt động khác của nhóm và chúng tôi cũng từng thấy họ sử dụng mã theo dõi. Nhưng như tôi đã nói, cách này cũng thường được dân marketing thực hiện.”
Về năng lực và quy mô của APT32, chuyên gia Ben Read cho biết:
“Qua vài năm theo dõi, chúng tôi thấy họ luôn luôn hoạt động tích cực. Họ cũng phát triển các mã độc mới, tức là họ có một vài dạng nghiên cứu và phát triển. Tuy nhiên, họ không có quy mô lớn như các nhóm của Nga và Trung Quốc.”
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-52527442
Nguy cơ Trung Quốc
gia tăng thâu tóm doanh nghiệp Việt
Doanh nghiệp khốn đốn sau đại dịch COVID-19
Nhiều hoạt động kinh doanh, thương mại tại Việt Nam được khởi động trở lại ngay sau lệnh giãn cách xã hội nghiêm ngặt gần 1 tháng do đại dịch COVID-19.
Mặc dù vậy, Đài RFA ghi nhận không ít doanh nghiệp cho biết đang cầm cự trong tình thế rất khó khăn do tác động của dịch bệnh.
Nhân viên quản lý, không muốn nêu tên, của một công ty tư nhân kinh doanh đa ngành nghề uy tín trên thị trường Việt Nam hơn 30 năm qua chia sẻ với RFA về tình hình của công ty trong 4 tháng đầu năm 2020:
“Gặp rất nhiều khó khăn. Khó khăn về vốn và đồng vốn vay. Khó khăn trong kinh doanh. Đây là một công ty kinh doanh đa ngành nghề. Điện tử cũng chậm. Doanh thu tuột xuống rất thấp đến 70%. Ngành về môi trường thì doanh số cũng giảm. Riêng ngành về bất động sản thì đứng chựng luôn. Nhà cho thuê thì đối tác yêu cầu giảm giá thuê xuống, rồi chậm trả tiền. Đất đai thì không ai mua. Nói chung, mọi lĩnh vực kinh doanh đều chậm và dẫn đến tình trạng thu nhập của nhân viên bị ảnh hưởng rất trầm trọng. Hiện tại doanh nghiệp không xoay sở được để phát lương cho nhân viên. Chỉ ưu tiên phát lương cho công nhân có thu nhập thấp hay những người sản xuất trực tiếp để duy trì sản xuất. Còn nhân viên khối hành chính văn phòng ít nhiều đều bị nợ lương, từ 1,5 đến 2 tháng lương.”
Nhân viên quản lý ẩn danh này còn cho biết thêm công ty nơi bà làm việc chưa được tiếp cận gói 280 ngàn tỷ đồng của Chính phủ hỗ trợ doanh nghiệp:
“Hiện tại vẫn chưa tiếp cận được hỗ trợ doanh nghiệp luôn. Không biết là họ khoanh vùng như thế nào, nhưng thật sự bây giờ doanh nghiệp bị cạn kiệt.”
Truyền thông quốc nội, vào ngày 29/4, dẫn nguồn từ số liệu của Cục Quản lý đăng ký kinh doanh cho thấy có xấp xỉ 41.800 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong 4 tháng đầu năm 2020, tăng 5,6% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, số lượng doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh ngắn hạn trong 4 tháng tăng 33,6% so với cùng kỳ năm ngoái và đây là mức tăng cao nhất về số lượng, với gần 23 ngàn doanh nghiệp.
Trong thời gian vừa qua thì doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam bị tác động rất xấu và số doanh nghiệp đóng cửa và số doanh nghiệp tuyên bố phá sản tăng cao. Trong khí đó, số doanh nghiệp vừa mới thành lập thì vẫn tiếp tục tăng nhưng không bù lại được số doanh nghiệp ngừng hoạt động và doanh nghiệp tuyên bố phá sản. Trong khung cảnh đó thì doanh nghiệp Trung Quốc vào mua lại với giá rẻ các doanh nghiệp của Việt Nam. Và, rất có thể nhiều thương hiệu của Việt Nam vẫn giữ lại thương hiệu của Việt Nam nhưng thực chất do người Trung Quốc điều khiển. Đây là một vấn đề rất phức tạp và rất khó khăn đối với Việt Nam
-Tiến sĩ Lê Đăng Doanh
Cùng trong thời gian 4 tháng đầu năm 2020, số doanh nghiệp thành lập mới gần 37.600 doanh nghiệp, giảm 13,2% so với cùng kỳ năm 2019.
Số doanh nghiệp thành lập trong 4 tháng qua thấp hơn số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường khoảng gần 4.200 doanh nghiệp.
Tiến sĩ kinh tế Lê Đăng Doanh vào tối ngày 4/5 lên tiếng với RFA về ghi nhận của ông đối với tình trạng hoạt động của doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam bị tác động mạnh bởi dịch COVID-19:
“Trong thời gian vừa qua thì doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam bị tác động rất xấu và số doanh nghiệp đóng cửa và số doanh nghiệp tuyên bố phá sản tăng cao. Trong khí đó, số doanh nghiệp vừa mới thành lập thì vẫn tiếp tục tăng nhưng không bù lại được số doanh nghiệp ngừng hoạt động và doanh nghiệp tuyên bố phá sản. Trong khung cảnh đó thì doanh nghiệp Trung Quốc vào mua lại với giá rẻ các doanh nghiệp của Việt Nam. Và, rất có thể nhiều thương hiệu của Việt Nam vẫn giữ lại thương hiệu của
Việt Nam nhưng thực chất do người Trung Quốc điều khiển. Đây là một vấn đề rất phức tạp và rất khó khăn đối với Việt Nam.”
Xu hướng và hậu quả bị Trung Quốc ‘thâu tóm’
Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online, vào ngày 30/4 đăng tải thông tin nhà đầu tư Trung Quốc gia tăng ‘thâu tóm’ doanh nghiệp Việt giữa dịch COVID-19. Tờ báo này dẫn nguồn từ số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài cho thấy riêng trong tháng 4 năm 2020 có hơn 100 lượt nhà đầu tư Trung Quốc góp vốn mua cổ phần của doanh nghiệp trong nước, dưới hình thức mua bán & sáp nhập, gọi tắt là M&A. Và, tổng số giao dịch từ đầu năm 2020 đến thời điểm cuối tháng 4 của các doanh nghiệp Trung Quốc theo hình thức M&A lên đến 557 lượt, với tổng vốn hơn 230 triệu USD. Số liệu này tăng hơn 38% so với cùng kỳ năm 2019, với số tiền tăng thêm khoảng 65 triệu USD.
Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, một chuyên gia kinh tế-tài chính độc lập, nhìn nhận nếu các nhà đầu tư nước ngoài ào ạt vào thị trường Việt Nam để thâu tóm những doanh nghiệp Việt Nam, kể cả những doanh nghiệp lớn thì rủi ro đến cuối cùng là rất nhiều những doanh nghiệp nằm trong tay của các nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu cho rằng chuyện này có lẽ cũng khó có thể xảy ra được, bởi vì:
“Vấn đề nằm giữa hai lực giằng co với nhau. Một đàng thì dịch bệnh đang còn rất đang rất khó lường và nó tác động tới mọi nền kinh tế. Những nền kinh tế ở Châu Á và các nền kinh tế thu hút vốn đầu tư nước ngoài thì dĩ nhiên thì vấn đề vốn đầu tư nước ngoài là một trong những cứu cánh cho những nền kinh tế đang bị tác động bởi dịch bệnh. Thế nhưng mặt khác mình mở cửa thị trường thì rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài thâu tóm các doanh nghiệp Việt Nam. Từ đó mình có thể mất sự kiểm soát những doanh nghiệp của mình. Thế thì sự giằng co giữa hai lực tác động đó thì chính phủ phải có quyết sách về vấn đề cho phép đầu tư và giới hạn đầu tư ở mức độ nào là hợp lý nhất.”
Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu khẳng định “Thành ra, nếu Việt Nam kiểm soát tốt thì có thể hạn chế được rủi ro đó.”
Trong khi đó, Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online dẫn lời của Luật sư Trương Thanh Đức, thuộc Công ty Luật Basico, lưu ý rằng doanh nghiệp Trung Quốc trong hơn 2 năm qua đã gia tăng đẩy mạnh đầu tư vào Việt Nam và số liệu ghi nhận trong 4 tháng đầu năm 2020 của Cục Đầu tư nước ngoài chỉ là bề nổi và khả năng thâu tóm doanh nghiệp Việt của nhà đầu tư Trung Quốc sẽ cao hơn nhiều, nếu tính cả hình thức kinh doanh “núp bóng” doanh nghiệp Việt.
Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online trích dẫn nhận định của một số chuyên gia cho rằng nhà đầu tư Trung Quốc khi thâu tóm doanh nghiệp Việt sẽ không rót vốn mở rộng đầu tư, sản xuất mà chỉ nhập hàng Trung Quốc về rồi gắn mác hàng Việt Nam để xuất khẩu.
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cũng nêu lên một trong những hậu quả trước mắt mà ngành xuất khẩu của Việt Nam bị ảnh hưởng:
“Có nguy cơ là các sản phẩm xuất xứ từ Việt Nam thì phải có hàm lượng giá trị gia tăng tối thiểu ở Việt Nam. Nếu như hàm lượng đó không bảo đảm thì các nước Châu Âu hoặc Hoa Kỳ sẽ không chấp nhận đấy là các sản phẩm có giá trị gia tăng thực sự của Việt Nam. Và, nếu như số đó tăng lên nhiều thì có nguy cơ là họ sẽ xem xét lại và họ sẽ đánh thuế.”
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nhắc lại tình trạng doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư vào doanh nghiệp Việt ở Quảng Ninh, để xây dựng các nhà máy lắp ráp linh kiện của Trung Quốc, chứ thực chất không phải là sản phẩm của Việt Nam. Do đó, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nhấn mạnh việc kiểm tra giá trị gia tăng sản phẩm của Việt Nam là khâu rất quan trọng và ông hy vọng Chính phủ Việt Nam sẽ xem xét việc này rất nghiêm túc cũng như có biện pháp kiểm soát việc nhà đầu tư Trung Quốc mua lại các doanh nghiệp Việt.
Vấn đề nằm giữa hai lực giằng co với nhau. Một đàng thì dịch bệnh đang còn rất đang khó lường và nó tác động tới mọi nền kinh tế. Những nền kinh tế ở Châu Á và các nền kinh tế thu hút vốn đầu tư nước ngoài thì dĩ nhiên thì vấn đề vốn đầu tư nước ngoài là một trong những cứu cánh cho những nền kinh tế đang bị tác động bởi dịch bệnh. Thế nhưng mặt khác mình mở cửa thị trường thì rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài thâu tóm các doanh nghiệp Việt Nam. Từ đó mình mất sự kiểm soát những doanh nghiệp của mình. Thế thì sự giằng co giữa hai lực tác động đó thì chính phủ phải có quyết sách về vấn đề cho phép đầu tư và giới hạn đầu tư ở mức độ nào là hợp lý nhất
-Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu
Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu thì cho rằng Chính phủ Việt Nam nên khẩn trương cân nhắc và quyết định một gói hỗ trợ doanh nghiệp từ ngân sách nhà nước, tối thiểu vào khoảng 2% GDP của Việt Nam, xấp xỉ 140 đến 150 nghìn tỷ đồng để nhanh chóng giúp cho các doanh nghiệp về khả năng thanh khoản và tiếp tục duy trì hoạt động.
“Chính phủ Việt Nam phải có một cái gói hỗ trợ mà một trong những có chế có thể hỗ trợ cho khối doanh nghiệp là ‘bảo lãnh tín dụng’, cũng như bên Mỹ có ‘SDA’-là cơ quan bảo lãnh cho các ngân hàng để các ngân hàng cho doanh nghiệp vay. Việt Nam cũng có cơ chế đó và tập trung ở ngân hàng chính sách xã hội và cho đến bây giờ hoạt động không hiệu quả. Thành ra, phải tái cơ cấu lại bộ máy đó để đổ nguồn vốn từ ngân sách vào trong cái quỹ ‘bảo lãnh tín dụng’ đó để bảo lãnh cho các ngân hàng và các ngân hàng cho vay ra. Tức là ngân hàng dùng tiền cho vay nhưng dưới sự bảo lãnh của Chính phủ.”
Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu giải thích thêm rằng gói hỗ trợ doanh nghiệp 280 nghìn tỷ mà Chính phủ Việt Nam tuyên bố trong tháng 3 là gói hỗ trợ do các ngân hàng tự cân đối nguồn vốn và cũng không thể nào cho vay dưới chuẩn. Chính vì thế gói hỗ trợ 280 nghìn tỷ có thể phần nào hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhưng không thể trông chờ được nhiều và các doanh nghiệp cũng không dễ dàng tiếp cận được.