Philippines phản đối TC xâm phạm lãnh hải

Ngoại trưởng Philippines ra lệnh lập tức có hành động phản đối ngoại giao chống lại TC sau khi các tàu tuần duyên của TC lãng vãng gần một bãi cạn Philippines chiếm giữ trong vùng Biển Đông đang tranh chấp.

Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr., tháp tùng Tổng thống Rodrigo Duterte trong chuyến đi thăm Nga đã ban hành lệnh này hôm 2/10 cho các giới chức của ông tại Bộ Ngoại giao qua mạng xã hội. Quan hệ giữa Philippines và TC đã cải thiện đáng kể dưới thời Tổng thống Duterte, nhưng những bất hòa về lãnh thổ vẫn là một vấn đề gai góc.

Tổng tư lệnh quân đội Philippines và các giới chức khác đã báo cáo về những hoạt động mới của các tàu tuần duyên TC tại bãi cạn Second Thomas, nơi thủy quân lục chiến Philippines đang theo dõi mọi hoạt động từ trên một chiến hạm từ lâu không hoạt động.

Chưa có bình luận tức thì của các giới chức tòa đại sứ TC tại Manila, nhưng trong quá khứ họ đã tuyên bố có chủ quyền trên bãi cạn và hầu hết các vùng ở Biển Đông.

Các tàu tuần duyên TC đã canh phòng bãi cạn từ một khoảng cách gần kể từ có một vụ đối đầu ôn hòa vào năm 2013 với một đơn vị thủy quân lục chiến nhỏ của Philippines điều khiển con tàu rỉ sét. Tàu này tuy còn hoạt động được nhưng Manila cho ngưng hoạt động vào năm 1999 sau khi TC chiếm giữ Đá Vành Khăn gần đó cách đây 5 năm.

TC đã yêu cầu Philippines rút khỏi tàu BRP Sierra Madre thời Thế Chiến Thứ Hai, và cũng cảnh báo Manila chớ xây dựng trong khu vực này. Manila bác yêu cầu TC và phản đối các vụ phong tỏa của TC đối với các chiến hạm Philippines chở lương thực, nước uống cho thủy quân lục chiến trú đóng tại bãi cạn.

Một toán các nhà báo của AP được phép đi trên một tàu tiếp liệu nhỏ của Philippines cùng với các phóng viên khác vào năm 2014 đã chứng kiến cảnh ít nhất 1 trong 3 tàu tuần duyên TC dùng radio cảnh báo tàu phải rời khỏi vùng mà TC nói là lãnh thổ của họ.

Khi tàu Philippines kháng cự lại, một tàu tuần duyên lớn hơn của TC di chuyển một cách nguy hiểm gần tàu của Philippines để chặn đường tàu này, nhưng tàu Philippines đã tìm cách vượt qua.

Dưới quyền Tổng thống Duterte, các giới chức TC và Philippines đã thảo luận để tránh những đối đầu nguy hiểm như thế. Chuyện này tuy có giảm nhưng thỉnh thoảng lại tiếp tục. Một viên chức Philippines nói với AP là một tàu tiếp tế của Philippines lại bị một tàu TC ngăn chặn tại bãi cạn vào tháng 5 năm nay.

Giới chức này nói tàu tuần duyên TC không có ý định ngăn tàu tiếp tế Philippines trên đường đến Bãi cạn Second Thomas nhưng muốn thỉnh thoảng kiểm tra để đảm bảo là những tàu này không chở vật liệu xây dựng.