Tin Việt Nam – 29/07/2019
Việt Nam bắt giữ gần 400 người Trung Quốc
vận hành đường dây đánh bạc trên mạng
Công an Việt Nam vừa bắt giữ hơn 380 công dân Trung Quốc với cáo buộc điều hành một đường dây đánh bạc bất hợp pháp tại thành phố cảng Hải Phòng với ước tính số tiền lên đến 10.000 tỷ đồng.
Truyền thông trong nước trích thông tin từ Bộ công an Việt Nam, loan tin vừa nói hôm 29/7/2019.
Các nghi phạm người Trung Quốc, tuổi từ 18 đến 24, đã bị bắt quả tang khi đang điều hành các trang web đánh bạc trực tuyến từ hơn 100 phòng, tại một khu đô thị được bảo vệ chặt chẽ ở thành phố Hải Phòng, cách Hà Nội 100km về phía đông.
Bộ công an Việt Nam trong tuyên bố sau cuộc đột kích hôm thứ bảy ngày 27/7 cho biết, đã phát hiện nhiều máy móc và thiết bị được thiết kế cho các hoạt động đánh bạc trực tuyến gồm gần 2.000 điện thoại thông minh, 533 máy tính xách tay, tiền mặt và nhiều thẻ ATM.
Theo Bộ Công an, đây là một tổ chức tội phạm với phương thức hoạt động mới và tinh vi, được thực hiện trên không gian mạng, tổ chức dưới ‘vỏ bọc’ của các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Đây là vụ án liên quan đến số lượng người nước ngoài lớn nhất, số lượng cờ bạc và cá cược trực tuyến lớn nhất từng được phát hiện tại Việt Nam.
Truyền thông trong nước trích thông tin từ Công an Hải Phòng cho hay 12 công ty Trung Quốc đã thuê các tòa nhà trong khu đô thị Our City làm địa điểm đặt máy chủ điều hành đường dây đánh bạc xuyên quốc gia này. Họ đã hoạt động được khoảng 6 tháng và đã thực hiện giao dịch thành công thông qua cá cược trực tuyến, trị giá khoảng 435 triệu đô.
Tin cũng cho biết, phía Việt Nam sẽ bàn giao toàn bộ người nước ngoài bị bắt giữ cho công an Trung Quốc để xử lý theo hiệp định dẫn độ đã được ký.
Khu đô thị Our City có diện tích 43 ha do tập đoàn Hiệp Phong Hồng Kông (Trung Quốc) đầu tư xây dựng từ năm 2005. Cư dân phần lớn là người Trung Quốc.
Hoạt động cờ bạc được coi là bất hợp pháp ở Việt Nam. Năm 2018, Chính phủ Việt Nam đã bắt đầu nới lỏng các quy tắc về cờ bạc trong nước, cho phép công dân của mình đặt cược vào sòng bạc trên cơ sở thử nghiệm và mở một số hình thức cá cược thể thao.
Thứ trưởng Bộ Tài chính
tiếp tục bị Thủ tướng ký quyết định kỷ luật
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hôm 29/7/2018 ký quyết định kỷ luật cảnh cáo ông Huỳnh Quang Hải, Thứ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam sau khi Ủy ban kiểm tra trung ương đảng Cộng sản thi hành kỷ luật với hình thức tương tự hồi đầu tháng 6.
Theo TTXVN, ông Hải bị kỷ luật vì vi phạm quy định về những điều đảng viên không được làm, các quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt.
Hồi tháng 11/2018, Thứ trưởng Bộ tài chính kết hôn với ca sĩ Đinh Hiền Anh, Hoa hậu doanh nhân quý bà thế giới năm 2017 gây xôn xao dư luận.
Hình ảnh về lễ cưới và cuộc sống của quan chức hàng đầu Việt Nam và vợ được báo chí, mạng xã hội đăng tải khiến dư luận thắc mắc về thu nhập thực sự của ông Hải, đến mức bà Đinh Hiền Anh phải lên tiếng thanh minh ông hoàn toàn “tay trắng” khi lập gia đình.
Ông Huỳnh Quang Hải sinh năm 1961 được bổ nhiệm làm Thứ trưởng Tài chính từ giữa năm 2015, dưới thời Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Trước khi được bổ nhiệm, ông Hải giữ chức Vụ trưởng Vụ Ngân sách Nhà nước – Bộ Tài chính.
Hiện ông này phụ trách quản lý về thị trường chứng khoán, tài chính, bảo hiểm, tài chính doanh nghiệp, công tác tài chính nội ngành…
7 thứ trưởng, cựu thứ trưởng
bị kỷ luật trong 7 tháng vừa qua
Tin từ Hà Nội, ngày 29/7/2019: Trong nỗ lực chống tham nhũng, chế độ cộng sản Việt Nam đã kỷ luật 4 thứ trưởng và 3 cựu thứ trưởng vì những sai phạm kinh tế trong 7 tháng đầu năm 2017.
Những thứ trưởng bị kỷ luật là 3 thứ trưởng đương chức của Bộ Giao Thông Vận Tải Nguyễn Ngọc Đông, Nguyễn Văn Công và Nguyễn Nhật, và thứ trưởng Bộ Tài Chính Huỳnh Quang Hải.
Ba cựu thứ trưởng là đô đốc Nguyễn Văn Hiến, thứ trưởng quốc phòng kiêm tư lệnh hải quân với quân hàm tương đương thượng tướng. Hiến, người từng là uỷ viên trung ương đảng cầm quyền, bị kỷ luật vì có những vi phạm, khuyết điểm trong công tác quản lý, sử dụng đất quốc phòng gây thiệt hại lớn về tiền và tài sản của nhà nước. Có vẻ Hiến sẽ bị truy tố trong thời gian tới.
Phạm Viết Muôn, cựu phó chủ nhiệm văn phòng chính phủ, tương đương thứ trưởng cũng bị kỷ luật.
Ngoài 7 quan chức nên trên, còn có 6 quan chức cao cấp thuộc diện quản lý của bộ chính trị và ban bí thư của đảng cũng bị kỷ luật từ đầu năm đến nay, người có vị trí cao nhất là Vũ Văn Ninh, phó thủ tướng nhiệm kỳ 2011-2016.
Ba tướng quân đội là phó đô đốc hải quân Nguyễn Văn Tình, chuẩn đô đốc Lê Văn Đạo và trung tướng Nguyễn Hoàng Thủycũng dính kỷ luật ở mức độ khác nhau.
Hai phó bí thư tỉnh uỷ là Cầm Ngọc Minh từ Sơn La và Nguyễn Bốn từ Dak Nong cũng bị khiển trách hay cảnh cáo.
Trước đó truyền thông lề đảng cho biết có hơn 70 cán bộ cao cấp bị xử lý hình trong chiến dịch đốt lò của tổng bí thư đảng kiêm chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng từ 2016, trong đó có uỷ viên bộ chính trị Đinh La Thăng.
Theo nhiều nhà quan sát, đây chỉ là bề nổi của tảng băng chìm. Vì tham nhũng đã trở thành hệ thống, đặc biệt dưới thời cựu thủ tướng CSVN Nguyễn Tấn Dũng năm 2007-2016. Tham nhũng từ cấp thôn, và càng ở vị trí cao thì càng tham nhũng và không có các chữa trị, vì cơ chế độc đảng không minh bạch và thiếu tự do.
Quốc Tuấn
https://www.sbtn.tv/7-thu-truong-cuu-thu-truong-bi-ky-luat-trong-7-thang-vua-qua/
Các tù nhân lương tâm ở trại 6 ngưng tuyệt thực
Các tù nhân lương tâm ở trại 6, Thanh Chương, Nghệ An, vừa ngưng tuyệt thực sau khi những đòi hỏi của họ về quạt điện được trại giam đáp ứng, nhưng cho biết sẽ tiếp tục tuyệt thực nếu trại giam không cho họ gọi điện về cho người thân. Gia đình của những tù nhân lương tâm này xác nhận thông tin sau khi đi thăm họ tại trại 6 hôm 29/7.
Từ ngày 10/6, có ít nhất 3 tù nhân lương tâm ở trại 6 là Trương Minh Đức, Đào Quang Thực, và Nguyễn Văn Túc đã bắt đầu tuyệt thực để đòi hỏi cán bộ trại giam lắp các quạt điện cho phòng giam của họ vào khi mùa hè ở Nghệ An nóng kỷ lục với nhiệt độ có lúc lên đến 40 độ C.
Vào chiều tối ngày 29/7, bà Bùi Thị Rề, vợ tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Túc viết trên Facebook cá nhân sau chuyến thăm của gia đình bà đến trại giam vào cùng ngày, cho biết ông Túc thông báo là quạt và điện đã được nối lại từ ngày 21/7 và các anh em đã ngưng tuyệt thực. Tuy nhiên ông Túc cho gia đình biết các tù nhân lương tâm sẽ tuyệt thực vào tháng tới nếu trại giam không cho phép họ gọi điện về gia đình mỗi tháng 1 lần theo quy định.
Theo bà Bùi Thị Rề, trại giam nói với các tù nhân lương tâm rằng các cuộc gọi điện về gia đình trong tháng này không được thực hiện vì điện thoại hỏng.
Trước đó, gia đình ông Đào Quang Thực cũng đi thăm ông tại trại giam hôm 17/7 và được ông Thực cho biết quạt trần đã được mắc lại nhưng vì mái trại giam là mái tôn nên rất nóng. Con trai ông Thực là anh Đào Quang Tùng cho Đài Á Châu Tự Do biết:
“Theo thông tin bố em nói thì đã có quạt trần rồi…. Gia đình hỏi xem có cần mua quạt nan vào không thì bố nói không cần mua vì dạo này có quạt trần nhưng nó phả từ mái tôn nên nóng lắm. Em cũng nghĩ có khả năng có quạt rồi. Gia đình không kịp hỏi còn tuyệt thực không nhưng nhìn thần xác bố em không còn mệt mỏi nữa nên khả năng là đã ngưng rồi. Cái đó là do gia đình đoán”.
Vào chiều ngày 29/7, Đài Á Châu Tự Do cũng liên hệ với bà Nguyễn Thị Kim Thanh, vợ tù nhân lương tâm Trương Minh Đức và được bà cho biết bà không nhận được tin tức gì từ chồng. Tuy nhiên trong tháng này bà chưa nhận được cuộc điện thoại nào từ chồng và bà chỉ có thể biết tin chồng vào tháng tới theo tiêu chuẩn mỗi tháng thăm một lần.
“Thường anh dặn cứ từ 20 đến 25 thì trại giam cho gọi điện về, trừ ngày thứ 7 hay chủ nhật thì họ để gọi ngày khác. Đến hôm nay vẫn chưa thấy có cuộc gọi nào hết”.
Cuộc tuyệt thực nhiều tuần lễ của các tù nhân lương tâm ở trại 6 đã gây chú ý từ các đại sứ quán Hoa Kỳ, Úc và Liên minh Châu Âu.
Bà Nguyễn Thị Kim Thanh cho biết bà đã gặp đại diện các đại sứ quán vào ngày 9/7 để trình bày về tình hình của các tù nhân lương tâm ở trại 6.
Đại diện các đại sứ quán cho biết họ đã chất vấn chính phủ Việt Nam về vấn đề này.
Ông Michael Phương Minh Nguyễn
kháng cáo bản án sơ thẩm “hoạt động nhằm lật đổ”
Tòa án nhân dân TPHCM hôm 24/7/2019 có thông báo về việc ông Michael Phương Minh Nguyễn, công dân Mỹ gốc Việt có đơn kháng cáo bản án hình sự sơ thẩm với mục đích “xin giảm nhẹ hình phạt”.
Ông Michael Phương Minh Nguyễn hôm 24/6 bị tuyên 12 năm tù giam, cùng hình phạt trục xuất sau khi chấp hành xong án tù vì bị cáo buộc tội danh “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”.
Chiều 29/7, luật sư Nguyễn Văn Miếng, người bào chữa cho một bị cáo khác là Huỳnh Đức Thanh Bình trong cùng vụ án xác nhận thông tin này với phóng viên Đài Á Châu Tự Do và cho biết thêm có thể phiên phúc thẩm sẽ sớm diễn ra.
“Thông thường sau một phiên sơ thẩm, thư ký tòa mà họ làm đủ chức trách họ sẽ gửi cho luật sư một bản án và sau một tháng họ sẽ gửi cho luật sư một cái thông báo kháng cáo về việc có kháng cáo hay kháng nghị bản án hay không. Tôi đã nhận được bên thư ký tòa các thủ tục đó.
Theo luật thì khoảng 90 ngày sau khi nhận đủ hồ sơ (thì sẽ đem ra xử phúc thẩm – PV) nhưng ông Michael Phương Minh là công dân Hoa Kỳ nên Bộ Ngoại giao (Hoa Kỳ-PV) có thể tác động để họ có thể xử sớm hơn, còn kết quả thế nào thì mình không biết,” luật sư Miếng nói qua điện thoại.
Ông Huỳnh Đức Thịnh, người bị TAND TPHCM tuyên một năm tù về cáo buộc tội “không tố giác tội phạm” cũng có kháng cáo xin hưởng án treo.
Hôm 25/7, bà Helen Nguyễn – vợ của ông Michael Phương Minh Nguyễn ra điều trần trước Hạ viện Hoa Kỳ với tư cách là nhân chứng cho các vụ vi phạm nhân quyền ở các quốc gia Đông Nam Á.
Trong buổi điều trần được trực tiếp trên website của Hạ viện Mỹ, bà Helen Nguyễn thúc giục chính quyền của Tổng thống Donald Trump làm mọi thứ trong khả năng để chồng bà được trở về với gia đình càng sớm càng tốt.
Theo cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân TPHCM, năm 2018 ông Michael Phương Minh Nguyễn từ Hoa Kỳ trở về Việt Nam lập nhóm “Quốc nội quật khởi” nhằm lật đổ chính quyền.
Kế hoạch của những người này được cho là biểu tình kết hợp với kẹt xe với dự định sẽ lôi kéo 100 người tham gia biểu tình. Cáo trạng cũng quy kết những người này mua sắm vũ khí để chống trả lại cơ quan chức năng, chuẩn bị lương thực và nơi lẩn trốn để sử dụng trong thời gian dài.
Hai thanh niên khác là anh Huỳnh Đức Thanh Bình (SN 1996) bị tuyên 10 năm tù giam và anh Trần Long Phi (SN 1998) 8 năm tù giam với cùng một cáo buộc.
Theo cáo trạng, ông Michael Phương Minh Nguyễn cùng 3 người khác bị bắt hôm 14/7/2018.
Hai người này hôm 23/7 cũng bị Nhà tạm giữ phòng An ninh điều tra – Công an TPHCM chuyển sang Trại tạm giam Bố Lá ở Bình Dương, tiếp tục tạm giam để chờ thi hành án.
Ông Nguyễn Hữu Linh
chính thức bị truy tố ra tòa xét xử
Viện kiểm sát nhân dân quận 4 đã hoàn tất cáo trạng truy tố Nguyễn Hữu Linh và chuyển hồ sơ qua tòa án nhân dân quận 4 để tiến hành xét xử sơ thẩm về tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi.
Truyền thông trong nước hôm 29/7 loan tin cho biết như vừa nêu.
Ngày 25/7 Viện Kiểm sát Nhân dân Quận 4 đã ban hành cáo trạng bổ sung, tiếp tục truy tố bị can Nguyễn Hữu Linh – cựu Viện phó viện Kiểm sát Nhân dân thành phố Đà Nẵng – về tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi, theo điều 146 bộ luật hình sự 2015 với khung hình phạt từ 6 tháng đến ba tù giam.
Trước đó, hôm 25/6 khi xét xử sơ thẩm, Tòa án Nhân dân Quận 4 đã quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung, yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền tiến hành trưng cầu giám định lại camera được ghi trong thang máy để xác định lại hành vi của ông Linh.
Ngày 11/7 phòng kỹ thuật hình sự Công an thành phố Hồ Chí Minh có kết quả giám định lại theo yêu cầu của tòa, xác định không đủ cơ sở kết luận bàn tay trái ông Linh có chạm vào phần cơ thể phía trước thân người của cháu bé trong khoảng thời gian camera ghi lại trong thang máy hay không.
Đây là vụ án được sự quan tâm lớn từ dư luận và đặc biệt tòa án đã 2 lần trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung.
Camera được ghi lại trong thang máy một chung cư ở thành phố Hồ Chí Minh và được phát tán trên mạng hôm 1 tháng 4 vừa qua cho thấy ông Nguyễn Hữu Linh có hành vi dâm ô với một bé gái trong thang máy.
Sau khi vụ việc vỡ lở, nhiều người dân đã bày tỏ bức xúc, đỏi hỏi cơ quan công an phải điều tra, truy tố ông Linh.
An Giang công bố tình trạng khẩn cấp
vì quốc lộ dọc bờ sông Hậu rạn nứt
Tin Vietnam.- Báo Tin tức loan tin, ngày 29 tháng 7 năm 2019, ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang đã ký quyết định ban bố tình trạng khẩn cấp về nguy cơ sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 91, đoạn qua xã Bình Mỹ, huyện Châu Phú, tỉnh An Giang.
Trước đó, vào sáng ngày 27 tháng 7, tại ấp Bình Tân, xã Bình Mỹ đã xuất hiện một vết nứt có chiều dài khoảng 30 mét, rộng 1cm, sâu vào 1/3 mặt đường nằm trên Quốc lộ 91 bên cạnh sông Hậu. Sau đó, vết nứt ngày càng mở rộng thêm.
Nguyên nhân ban đầu được cơ quan chức năng cho là do dòng chảy bị thay đổi. Sau khi sự việc trên xảy ra, đã có hai căn nhà, và hai lều quán phải di dời. Hiện tại, tỉnh An Giang đã yêu cầu cơ quan chức năng vào cuộc. Riêng với sở Giao thông Vận tải phải thực hiện nhiệm vụ lấp cát, tạo mái dốc để bảo vệ đường bờ. Phải theo dõi diễn biến sạt lở, thiết lập hành lang an toàn để có báo cáo kịp thời về Ủy ban tỉnh.
An Nhiên
https://www.sbtn.tv/an-giang-cong-bo-tinh-trang-khan-cap-vi-quoc-lo-doc-bo-song-hau-ran-nut/
Phòng Giáo dục Tứ Kỳ nói
không tổ chức cho học sinh tưởng niệm liệt sỹ
ở nghĩa trang vào ban đêm
Thông tin trên mạng xã hội về việc học sinh tham dự lễ tri ân các anh hùng liệt sỹ ở nghĩa trang vào ban đêm, tại thị trấn Tứ Kỳ vào tối 26 tháng 7 là không chính xác và thông tin cho rằng lãnh đạo tỉnh, huyện về dự lễ cũng là thiếu căn cứ.
Trưởng Phòng Giáo dục-Đào tạo huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương, ông Lê Xuân Trường, vào ngày 29 tháng 7 cho biết như vừa nêu qua cuộc trao đổi với Báo mạng Infonet.vn, sau khi ông nhận được phản ánh của dư luận đối với những tấm hình lan truyền trên mạng xã hội, cho thấy các em học sinh ngồi xếp hàng bên cạnh những ngôi mộ trong nghĩa trang vào ban đêm.
Thông tin từ mạng xã hội cho biết những tấm hình đó được chụp vào tối ngày 26 tháng 7, khi các em học sinh Trường Trung học cơ sở Thị trấn Tứ Kỳ tham dự một buổi lễ tưởng niệm anh hùng liệt sỹ trong huyện và các em phải ngồi bệt dưới nền đất ướt sau cơn mưa, trong khi các cán bộ lãnh đạo huyện và tỉnh ngồi trên ghế dưới mái che.
Những hình ảnh và thông tin trên gây phẫn nộ trong dư luận với câu hỏi được nêu ra vì sao không tổ chức vào ban ngày, và việc các em học sinh ngồi cạnh từng ngôi mộ rất phản cảm. Đồng thời cũng có ý kiến cho rằng việc các em tham dự vào ban đêm dưới trời mưa như vậy là không tốt cho sức khỏe.
Trưởng Phòng Giáo dục-Đào tạo huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương, ông Lê Xuân Trường nói với Báo mạng Infonet.vn rằng nhà trường và Phòng Giáo dục không tổ chức sự kiện này vì học sinh đã nghỉ hè từ ngày 31 tháng 5, cho nên mọi sinh hoạt hè của học sinh do xã, thị trấn quản lý và huy động.
Ông Lê Xuân Trường còn nhấn mạnh buổi tưởng niệm diễn ra ở xã Quảng Trung, thuộc huyện Tứ Kỳ chứ không phải tại thị trấn Tứ Kỳ như thông tin trên mạng xã hội. Ông khẳng định, huyện Tứ Kỳ không tổ chức sự kiện trong phạm vi toàn huyện nên không có lãnh đạo đến tham dự.
Vụ học sinh ngồi bên mộ liệt sĩ:
các em phải tập dợt trước đó nhiều ngày
Tin Vietnam.- Hình ảnh những em học sinh đeo khăn quàng đỏ ở tỉnh Hải Dương phải ngồi bệt dưới nền đất ướt do mưa, bên cạnh mỗi em là một ngôi mộ liệt sĩ được tổ chức tại xã Quang Trung, huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương vào tối ngày 26 tháng 7 năm 2019 tiếp tục là chủ đề bàn tán trên mạng xã hội.
Một facebooker cho biết trên trang cá nhân của mình rằng, anh đã tìm hiểu từ một người em làm việc ở phòng kỹ thuật của đài phát thanh tỉnh Hải Dương. Người này cho biết, vì chiều cùng ngày tổ chức buổi lễ “ngồi bên mộ” có mưa, nên những người tổ chức đã dựng một rạp có mái che cho lãnh đạo huyện, tỉnh ngồi. Không những vậy, những người ngồi trong rạp còn có trái cây ăn, có nước uống, còn các em học sinh phải ngồi bệt dưới nước mưa đến vài tiếng đồng hồ, và cũng không dám đi vệ sinh.
Facebooker trên còn cho biết, không phải tất cả các em học sinh đều được ngồi bên cạnh mộ liệt sĩ trong đêm tối, mà chỉ những em được chọn lựa, và phải tập duyệt vài lần trước khi tổ chức thì mới được ngồi. Có ngày trời bị mưa nhưng các em vẫn phải đi tập duyệt đến mức đã có em mắc bệnh không tham dự được, và em khác bị bắt đi thay. Nội dung của buổi duyệt là cầm nến đi từ ngoài vào chỗ ngồi cho trật tự, nhằm phục vụ mục đích làm đẹp mắt các lãnh đạo.
Trước thông tin trên, ông Lê Xuân Trường, Trưởng phòng Giáo dục và đào tạo huyện Tứ Kỳ cho rằng thông tin trên mạng là chưa chính xác. Việc lãnh đạo huyện, tỉnh về dự buổi lễ trên là thiếu căn cứ, vì huyện không tổ chức buổi lễ trong phạm vi toàn huyện, nên không có lãnh đạo đến. Và hoạt động trên diễn ra trong thời gian các em học sinh đang nghỉ hè, nên không phải do nhà trường, và phòng Giáo dục tổ chức.
https://www.sbtn.tv/vu-hoc-sinh-ngoi-ben-mo-liet-si-cac-em-phai-tap-dot-truoc-do-nhieu-ngay/
Người lái xe chở đoàn khiếu kiện Formosa
trở về sau 2 năm tù: “Vui buồn lẫn lộn!”
Tù nhân lương tâm Nguyễn Nam Phong, người bị tuyên 2 năm tù với cáo buộc “chống người thi hành công vụ” vừa mãn hạn tù và trở về nhà ở Nghệ An hôm 28/7/2019, tuy nhiên 2 người thân của ông là cha và con gái đã qua đời khi ông vẫn còn đang thụ án.
Nói về việc mình bị bắt chỉ đơn giản là chở những người đi khiếu kiện công ty Formosa, thủ phạm gây ra thảm họa ô nhiễm môi trường 4 tỉnh miền Trung, ông Nguyễn Nam Phong chiều 29/7 cho hay:
“Câu chuyện đi đòi công lý, hòa bình, cho môi trường sống được sạch sẽ là nhiệm vụ của mình phải đi đòi, còn chính quyền muốn ghép cho mình cái tội kia, hay họ bắt bớ hay đàn áp mình là việc của họ. Việc của mình là cái quyền sống của mình bị chà đạp, bị xem thường. Môi trường sống cũng như sự thật không được minh bạch thì mình đi đòi quyền lợi của mình.
Cũng như tiền bồi thường thiệt hại, nhà máy (Formosa -Pv) cũng bồi thường nhưng chính quyền họ không chi trả đền bù thì mình đi đòi cho mình và cho người dân vùng biển nói chung,” ông Nguyễn Nam Phong nói qua điện thoại.
Ông Nguyễn Nam Phong bị bắt hồi tháng 2/2017 sau khi lái xe chở những người trong nhóm khiếu kiện Công ty gang thép Hưng Nghiệp Formosa từ Nghệ An dự định đến Hà Tĩnh để nộp đơn cho tòa án.
Tuy nhiên đến giữa chừng, hàng chục người trong đoàn khiếu kiện bị lực lượng công an sắc phục bắt bớ, một số người bị đánh gây thương tích. Chứng kiến cảnh này, ông đã từ chối yêu cầu mở cửa xe để xuống làm việc với cảnh sát giao thông.
Toàn bộ vụ việc được Hoàng Đức Thanh Bình quay video và phát trực tiếp trên Facebook cá nhân.
Trong phiên tòa sơ thẩm ở Nghệ An hôm 6/2/2018, ngoài ông Nguyễn Nam Phong, nhà hoạt động Hoàng Đức Thanh Bình bị tuyên 14 năm tù cho 2 bản án “chống người thi hành công vụ” và “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm quyền lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân”.
Một người khác trong cùng vụ án là ông Bạch Hồng Quyền bị phát lệnh truy nã, nhưng kịp đào thoát sang Thái Lan và được cùng gia đình đi đến Canada tị nạn hồi tháng 5/2019.
Ân Xá Quốc tế kêu gọi Việt Nam trả tự do
cho Hà Văn Nam trước phiên xử ngày 30/7
Tổ chức Ân xá Quốc tế – Amnesty International vừa ra tuyên bố kêu gọi chính quyền Việt Nam trả tự do cho ông Hà Văn Nam ngay lập tức và vô điều kiện, chỉ một ngày trước phiên xử nhà hoạt động “chống BOT bẩn” vì bị cáo buộc tội danh “gây rối trật tự công cộng”.
Hôm 29/7/2019, trang chủ của Ân xá Quốc tế đăng tải thông cáo dẫn phát biểu của bà Joanne Mariner, Cố vấn Khủng hoảng Cao cấp của tổ chức này cho rằng, ông Hà Văn Nam bị buộc tội vì chỉ đơn giản là lên tiếng trên mạng xã hội Facebook.
“Hà Văn Nam bị cho là tội phạm chỉ đơn giản là phê phán tình trạng tham nhũng tràn lan trong các đoạn video trực tiếp phổ biến.
Hà Văn Nam đã báo cáo một cách ôn hòa các cáo buộc về sự bất công, vi phạm nhân quyền và tham nhũng ở Việt Nam.
Việc truy tố hận thù này chỉ đơn giản là minh chứng cho quan điểm của ông ấy.
Chính quyền phải trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho ông Nam và bãi bỏ mọi cáo buộc chống lại ông ấy,” bà Joanne Mariner khẳng định.
Ngày 30/7/2019, ông Hà Văn Nam và 6 tài xế khác sẽ bị tòa án tỉnh Bắc Ninh đưa ra xét xử với cáo buộc ‘gây rối trật tự công cộng’ theo Điều 318, Bộ Luật Hình sự Việt Nam năm 2015 vì liên quan đến cuộc phản đối trạm thu phí BOT Phả Lại trên Quốc lộ 18 vào ngày 31/12 năm ngoái.
Ông Nam bị Công an tỉnh Bắc Ninh khởi tố và bắt tạm giam vào ngày 5/3/2019.
Trước đó hơn một tháng khi đang quay trực tiếp trên Facebook cá nhân, ông bị nhiều người mặc thường phục khống chế và đánh đập trọng thương sau đó bỏ lại ở một nơi vắng vẻ.
Một giọng nam trong đoạn video đã hỏi người còn lại: “Đưa nó về đồn hay đưa đi đâu?”
Bản chất thực sự của TQ
khi tàu khảo sát địa chất Hải dương 08
trái phép vào vùng thềm lục địa và EEZ của Việt Nam
Xung quanh mục đích, ý đồ và bản chất thực sự của TQ khi tàu khảo sát địa chất Hải dương 08 trái phép vào vùng thềm lục địa và EEZ của Việt Nam những ngày qua, giới chuyên gia các nước cho rằng tất cả đều bắt nguồn và phục vụ chiến lược độc chiếm Biển Đông của Trung Quốc.
Căn cứ pháp lý rõ ràng của Việt Namđã được quốc tế thừa nhận
Từ sau năm 1988, Trung Quốc, một mặt san lấp, xây dựng phi pháp để biến 7 thực thể địa lý ở phía tây bắc quần đảo Trường Sa của Việt Nam mà họ đánh chiếm thành các đảo nhân tạo rất lớn, đủ để bố trí thiết bị quân sự hải, lục, không quân hiện đại. Mặt khác, họ tiếp tục triển khai chiến thuật gặm nhấm theo phương châm “cháo nóng húp quanh” đối với các thực thể địa lý là những bãi ngầm, rạn san hô nằm trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa hợp pháp của các quốc gia ven Biển Đông, như những gì đã xảy ra ở đá Vành Khăn năm 1995, bãi cạn Scarborough năm 2012…
Đáng chú ý, Bắc Kinh đã và đang mở rộng hoạt động phi pháp này bằng cách huy động tàu thuyền đến hoạt động tại khu vực bãi cạn James cách bờ biển Malaysia chỉ 80 km, bãi Cỏ Rong ở phía đông quần đảo Trường Sa, cách Philippines dưới 200 hải lý. Gần đây nhất, nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc đã có hành vi vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Namở khu vực phía nam Biển Đông. Đây là vùng biển hoàn toàn thuộc quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam, được xác định theo đúng các quy định trong Công ước LHQ về luật Biển 1982 (UNCLOS) mà Việt Nam và Trung Quốc đều là thành viên.
Tại sao Việt Nam khẳng định đó là vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa của mình trong khi Trung Quốc lại ngụy biện rằng khu vực mà nhóm tàu khảo sát Hải Dương Địa chất 8 đang hoạt động lại nằm trong phạm vi cái gọi là “vùng nước quần đảo Nam Sa (tên gọi phi pháp của Trung Quốc đối với quần đảo Trường Sa của Việt Nam- TN)”? Qua nghiên cứu, đối chiếu với những quy định của UNCLOS, luật Biển Việt Nam năm 2012, cũng như các tiền lệ pháp lý, đặc biệt là phán quyết của Tòa Trọng tài thường trực năm 2016, chúng tôi đánh giá lời khẳng định của Việt Nam có căn cứ pháp lý rõ ràng. Khu vực phía nam Biển Đông được đề cập là khu vực bãi cạn Tư Chính, Vũng Mây, Quế Đường, Huyền Trân… ở cách đường cơ sở thẳng dùng để tính chiều rộng lãnh hải ven bờ lục địa Việt Nam công bố năm 1982 dưới 200 hải lý, là phần nối dài của thềm lục địa Việt Nam. Các bãi cạn này ngăn cách với quần đảo Trường Sa bằng một rãnh sâu nên theo UNCLOS, nó không thuộc quần đảo Trường Sa và càng không phải vùng tranh chấp.
Hành vi của TQ hoàn toàn trái luật pháp quốc tế
Việt Nam có đặc quyền tiến hành xây dựng, cho phép và quy định việc xây dựng, khai thác và sử dụng đảo nhân tạo, các thiết bị và công trình dùng vào mục đích được trù định ở điều 56 của UNCLOS 1982 hoặc các mục đích kinh tế khác trong EEZ và thềm lục địa của mình.Việt Nam cũng đã tuyên bố không cố ý biến các bãi ngầm ở thềm lục địa phía nam thành đảo nổi, không ghép chúng vào quần đảo Trường Sa, đồng thời bác bỏ sự gán ghép phi lý này.
Trong khi đó, lập luận “gom” bãi Tư Chính vào cái gọi là “chủ quyền bất khả xâm phạm” của Trung Quốc hoàn toàn trái ngược với những quy định của UNCLOS, và đặc biệt đã bị phán quyết của Tòa Trọng tài thường trực năm 2016 bác bỏ. Phán quyết nêu rõ không có cơ sở pháp lý để Trung Quốc yêu sách quyền lịch sử đối với tài nguyên tại các vùng biển bị liệt vào bên trong bản đồ “đường lưỡi bò” và không một cấu trúc nào tại Trường Sa có khả năng tạo ra các vùng biển mở rộng và các đảo Trường Sa không thể cùng nhau tạo ra các vùng biển như một thực thể thống nhất. Như vậy, không thể dùng “đường lưỡi bò” hoặc “vùng nước quần đảo Nam Sa” để biện minh cho hành động của nhóm tàu Trung Quốc tại vùng biển bãi Tư Chính.
Khi phát hiện những hoạt động phi pháp của nhóm tàu Hải Dương Địa chất 8, về đấu tranh ngoại giao, Việt Nam đã tiếp xúc nhiều lần với phía Trung Quốc ở các kênh khác nhau, trao công hàm phản đối, kiên quyết yêu cầu chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, rút toàn bộ tàu; tôn trọng quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Namvì quan hệ hai nước và ổn định, hòa bình ở khu vực. Các lực lượng chấp pháp của Việt Nam cũng đã và đang thực thi nhiệm vụ bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam trên biển.
Trong EEZ và thềm lục địa được xác định phù hợp với quy định của UNCLOS, quốc gia ven biển có các quyền thuộc chủ quyền về việc thăm dò khai thác, bảo tồn và quản lý các tài nguyên thiên nhiên, sinh vật hoặc không sinh vật, của vùng nước bên trên đáy biển, của đáy biển và lòng đất dưới đáy biển, cũng như về những hoạt động khác nhằm thăm dò và khai thác vùng này vì mục đích kinh tế; quyền tài phán theo đúng những quy định thích hợp của Công ước về việc: lắp đặt và sử dụng các đảo nhân tạo, các thiết bị và công trình, nghiên cứu khoa học về biển, bảo vệ và gìn giữ môi trường biển; các quyền và các nghĩa vụ khác do Công ước quy định.
Các quốc gia khác, có biển và không có biển, có 3 quyền khi đi vào vùng 200 hải lý thuộc EEZ và thềm lục địa của quốc gia ven biển, bao gồm: quyền tự do hàng hải; hàng không; quyền tự do đặt dây cáp, ống dẫn dầu ở đáy biển của vùng thềm lục địa. Tuy nhiên, nếu các quốc gia thực hiện những quyền này mà ảnh hưởng đến các hoạt động thăm dò khai thác, kinh tế hoặc nghiên cứu khoa học của quốc gia ven biển thì phải được sự cho phép của quốc gia ven biển. Nếu không được phép là vi phạm EEZ và thềm lục địa của quốc gia ven biển…
Những gì đang diễn ra trên Biển Đông, khi Việt Nam phải lên tiếng phản đối hành vi của Trung Quốc, cho thấy việc đảm bảo ổn định tại vùng biển này vẫn rất khó khăn. Còn nhớ, việc Trung Quốc đưa giàn khoan Hải Dương Shiyou 981 xuống Biển Đông vào năm 2014 đã khiến tình hình phức tạp nghiêm trọng, tổn hại quan hệ Việt – Trung và gây nên nhiều sự cố đáng tiếc.
Sau vụ việc trên, Trung Quốc nhiều lần cam kết cùng Việt Nam kiểm soát các bất đồng trên biển. Thế nhưng, hành động gần đây của Bắc Kinh trên Biển Đông lại đang khiến tình hình xấu đi. Tuyên bố của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam cho thấy Việt Nam đã tiến hành phản đối qua nhiều kênh và cách thức khác nhau, trước khi chính thức công bố phản đối.
Bên cạnh những hành động “cơ bắp” mang tính đe dọa, Trung Quốc còn tập trung rất lớn vào khai thác các biện pháp phi quân sự hòng tìm cách kiểm soát Biển Đông. Điển hình như nước này lợi dụng danh nghĩa nghiên cứu khoa học để đưa tàu ngầm, tàu lặn đến khu vực, rồi xây dựng các đảo nhân tạo phi pháp hướng đến quân sự hóa vùng biển. Hay như việc thành lập các đơn vị hành chính, chức năng quản lý những khu vực ở Biển Đông, ban hành các quy định… cũng để thực hiện mục tiêu trên.
Trung Quốc chắc chắn sẽ còn tận dụng những chiêu trò này nhằm phục vụ tham vọng kiểm soát Biển Đông mà không gây ra phản ứng quân sự trực tiếp. Trong bối cảnh đó, những nước nhỏ hơn đang có tranh chấp với Trung Quốc chắc chắn cần một chính sách ngoại giao phù hợp với vị thế bất đối xứng cả về kinh tế lẫn quân sự. Vì thế, chính sách đối ngoại cần hạn chế đối đầu trực tiếp với Bắc Kinh. Bước đi hữu hiệu sẽ là tăng cường phối hợp cùng những đối tác quốc tế có cùng lợi ích trong việc đảm bảo sự ổn định cho vùng biển trong khu vực. Việc phối hợp không nhất thiết phải hình thành liên minh để đối đầu trực diện với Trung Quốc, mà có thể tận dụng các chương trình hợp tác nhằm tăng “đòn bẩy” để giải quyết các bất đồng.
Dư luận quốc tế, khu vực
đang lên án việc TQ vi phạm chủ quyền
và quyề tài phán của Việt Nam tại Bãi Tư Chính
Từ ngày 3/7, nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc đã có những hành vi vi phạm vùng Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía Nam Biển Đông, cụ thể là tại Bãi Tư Chính. Dư luận quốc tế và khu vực đang rất quan tâm theo dõi, trong đó đa phần đều lên án mạnh mẽ hành động của Trung Quốc.
Ngày càng nhiều ý kiến phản đối hành vi của TQ tại Bãi Tư Chính thuộc Vùng Đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa của Việt Nam.
Từ các nước châu Âu
Hãng Reuters của Anh và nhiều tờ báo lớn của các nước đều khẳng định Bãi Tư Chính là khu vực nằm hoàn toàn trong vùng EEZ và thềm lục địa 200 hải lý của Việt Nam, được xác định theo đúng các quy định của Công ước của Liên hợp quốc về luật Biển 1982 mà Việt Nam và Trung Quốc đều là thành viên. Tuy nhiên, khu vực này đang bị Trung Quốc và Đài Loan đòi hỏi chủ quyền. Đối với Trung Quốc, “đường chín đoạn” mà nước này vẽ ra đã chồng lấn và bao trọn khu vực Bãi Tư Chính và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía Nam Biển Đông.
Báo AFP của Pháp trích dẫn nhận định của nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Phạm Quang Vinh khẳng định khu vực tàu Hải Dương 8 và các tàu hộ tống của Trung Quốc xâm phạm hoàn toàn là vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam theo luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về luật Biển 1982 đã quy định. Hành vi của các tàu Trung Quốc những ngày qua là không thể chấp nhận được và các tàu này phải rút ra khỏi khu vực trên. “Đó là hành vi vi phạm và coi thường luật pháp quốc tế, gây tổn hại đến việc xây dựng lòng tin trong khu vực. Để tạo dựng lòng tin trong việc thực hiện DOC và tiến tới đàm phán thành công COC, các quốc gia đều phải có nghĩa vụ tôn trọng vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của các nước ven biển theo đúng luật pháp quốc tế. Các nước, bao gồm cả Trung Quốc, có trách nhiệm phải tôn trọng luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về luật Biển. Cộng đồng quốc tế cũng phải cùng nỗ lực bảo vệ lợi ích chung trong việc duy trì trật tự, an ninh và hòa bình ở Biển Đông”, phát biểu của ông Phạm Quang Vinh được một số tài khoản Facebook nước ngoài dẫn lại.
Từ Australia
Giáo sư Carlyle Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Australia thì cho rằng Trung Quốc đưa tàu khảo sát tới vùng thềm lục địa của Việt Nam không phải nhằm mục đích kinh tế mà ý đồ nguy hiểm hơn là nhằm khẳng định chủ quyền mà nước này đòi hỏi tại khu vực này, thậm chí là những khu vực trong vùng thềm lục địa và EEZ của các nước khác. Hành động của Trung Quốc diễn ra khi các nước kỷ niệm ba năm ngày Tòa Trọng tài (PCA)ra phán quyết về vụ Philippines kiện Trung Quốc cũng có thể nhằm khẳng định nước này quyết không công nhận phán quyết và tiếp tục theo đuổi yêu sách chủ quyền đối với toàn bộ Biển Đông. Hành động của Trung Quốc rất đáng lên án. “Nếu vị trí của tàu khảo sát Trung Quốc thực sự được xác nhận ở phía tây đảo Trường Sa Lớn (thuộc quần đảo Trường Sa), thì đây sẽ là khu vực cực kỳ nhậy cảm với Việt Nam. Trường Sa Lớn là đảo lớn nhất mà Việt Nam kiểm soát và cũng là đông dân nhất trong các đảo của Việt Nam tại đây. Năm 2017 và 2018, Trung Quốc đã cáo buộc Việt Nam vi phạm tinh thần hiểu biết lẫn nhau giữa lãnh đạo hai nước. Và bây giờ năm 2019 thì chiếc giầy đang ở trong chân của Trung Quốc. Nếu những gì đang diễn ra ở Biển Đông trong tháng 7 được xác nhận chính xác, thì điều này cho thấy Trung Quốc đang chuẩn bị đẩy đòi hỏi chủ quyền trên biển của mình khi Việt Nam lùi bước”, Giáo sư Carl Thayer cho biết thêm.
Từ Hồng Kông
Tờ South China Morning Post của Hồng Kông cho rằng Trung Quốc đã điều tàu khảo sát vào hoạt động toàn trong vùng EEZ và thềm lục địa 200 hải lý của Việt Nam bất chấp việc Lãnh đạo nước này thời gian gần đây liên tục có những tuyên bố, cam kết về đảm bảo hòa bình ổn định ở Biển Đông, tôn
trọng luật pháp quốc tế. Trong đó, ngay trong khi đưa tàu Trung Quốc vào Bãi Tư Chính, Chủ tịch Trung Quốc còn tuyên bố sẽ đảm bảo ổn định, an toàn hàng hải bằng những hành động cụ thể.
Từ Mỹ
Chuyên gia Gregory Poling, Giám đốc Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) tại Mỹ cho rằng Trung Quốc đang muốn cảnh báo thế giới rằng nước này sẽ tiếp tục các yêu sách ở Biển Đông và sẵn sàng sử dụng vũ lực đối với các nước. “Trung Quốc đòi chủ quyền với vùng nước lịch sử trong vùng đường đứt khúc 9 đoạn. Nhưng cả khi không có đường đứt khúc, Trung Quốc vẫn đòi chủ quyền với toàn bộ quần đảo Trường Sa và đòi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa đối với quần đảo này. Bắc Kinh sẽ đòi chủ quyền vùng này vì nó nằm trong khoảng 200 hải lý từ quần đảo Trường Sa, dù có hay không có đường đứt khúc 9 đoạn”, theo Chuyên gia Gregory Poling. “Vùng mà tàu này hoạt động là khu vực mà công ty CNOOC của Trung Quốc tuyên bố 9 lô dầu khí và đưa ra mời thầu vào năm 2012, ngoài khơi Việt Nam, và cũng là để gửi thông điệp đến Hà Nội. Không có công ty nước ngoài nào sẵn sàng tham gia đấu thầu các lô này vì không có công ty nào thấy hiệu quả vì việc đưa khí từ đó vào đất liền Trung Quốc là không hiệu quả. Trung Quốc không quan tâm đến khí đốt ở đó, nó không giúp ích gì cho họ cả, không hiệu quả về mặt kinh tế. Nhưng nếu họ có thể khiến công ty nước ngoài tham gia đâú thầu vào một trong nhưng lô mời thầu năm 2012 ở phía bắc Bãi Tư Chính thì đó là một chiến thắng về mặt ngoại giao cho Trung Quốc. Họ có thể nói là công ty nước ngoài thừa nhận đòi hỏi chủ quyền của họ”.
Từ khu vực Đông Nam Á
Báo Phil Star của Philippines cảnh báo Trung Quốc không nên áp dụng chiến thuật đã thành công với Philippines lại đối với Việt Nam vì sẽ thất bại. Trung Quốc được xem là đã thành công khi thúc ép Philippines cùng khai thác, hợp tác với Trung Quốc ở Biển Đông. Giáo sư Carl Thayer thuộc đại học New South Wales của Australia cho rằng cũng có khả năng vụ đụng độ nằm ở gần khu vực nơi Trung Quốc đã từng bán quyền khai thác dầu khí cho công ty Crestone của Mỹ hồi năm 1992. Nếu vị trí này được xác nhận thì khu vực này cũng là thuộc các lô dầu khí 133 và 134 của Việt Nam.
Một số tờ báo khu vực trích ý kiến của Tiến sỹ Trần Công Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ của Việt Nam, Chuyên gia uy tín về Biển Đông cho biết nhìn nhận một cách rất khách quan và khoa học thì việc các tàu Trung Quốc vào đó mà không được sự đồng ý của nhà nước Việt Nam là một hành động vi phạm rất thô bạo các quyền là lợi ích hợp pháp của Việt Nam được Công ước Liên hợp quốc về luật Biển 1982 quy định rất rõ. “Đây không phải lần đầu tiên, mà vi phạm của phía Trung Quốc liên tiếp xảy ra từ sau khi nước này dùng vũ lực để đánh chiếm 7 thực thể phía tây bắc quần đảo Trường Sa của Việt Nam năm 1988 và dần dần có những hoạt động ở khu vực này. Đó là một sự vi phạm hết sức trắng trợn và công lý yêu cầu Trung Quốc cần phải chấm dứt những hành động phi pháp đó”, TS Trục nêu quan điểm. Ông Trục cũng cho rằng, những phản ứng của nhà nước Việt Nam những ngày qua là rất chuẩn xác về mặt pháp lý và cũng rất thiện chí về mặt chính trị trong bối cảnh hiện nay.“Hoạt động của tàu thăm dò địa chất của Trung Quốc cùng một số tàu quân sự Trung Quốc bảo vệ, đã đi vào khu vực bãi Tư Chính, là khu vực hoàn toàn nằm trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam chúng ta”, Chuyên gia Việt Nam cho biết thêm.
Trước đó, Bộ Ngoại giao Việt Nam thông báo trong những ngày qua, nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc đã có hành vi vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía nam Biển Đông. Đây là vùng biển hoàn toàn của Việt Nam, được xác định theo đúng các quy định của Công ước của Liên hợp quốc về luật Biển 1982 mà Việt Nam và Trung Quốc đều là thành viên. Việt Nam đã tiếp xúc nhiều lần với phía Trung Quốc ở các kênh khác nhau, trao công hàm phản đối, kiên quyết yêu cầu chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, rút toàn bộ tàu ra khỏi vùng biển Việt Nam. Việt Nam cũng yêu cầu Trung Quốc tôn trọng quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam vì quan hệ hai nước và ổn định, hòa bình ở khu vực. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh, đến nay, các lực lượng chức năng trên biển của Việt Nam tiếp tục triển khai nhiều biện pháp phù hợp thực thi chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán một cách hòa bình, đúng pháp luật nhằm bảo vệ vùng biển Việt Nam. Lập trường nhất quán của Việt Nam là kiên quyết, kiên trì đấu tranh bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, Công ước của Liên hợp quốc về luật Biển 1982 trước bất cứ hành vi nào xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên các vùng biển được xác định phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về luật Biển 1982”, bà Hằng nói rõ và nhấn mạnh rằng: Duy trì trật tự, hòa bình, an ninh ở khu vực Biển Đông là lợi ích chung của các nước trong và ngoài khu vực cũng như cộng đồng quốc tế. Do đó, Việt
Nam mong muốn các nước liên quan và cộng đồng quốc tế cùng nỗ lực đóng góp nhằm bảo vệ và duy trì lợi ích chung này.
Bãi Tư Chính :
Việt Nam nên để ngỏ khả năng kiện Trung Quốc
Sau khi cho tàu khảo sát Đại Dương Địa Chất 8 được tàu hải cảnh và dân quân hộ tống vào thăm dò trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam tại Bãi Tư Chính, phía nam Biển Đông, gần quần đảo Trường Sa từ đầu tháng 07/2019, Trung Quốc vẫn bám trụ tại chỗ, bất chấp những tuyên bố công khai phản đối và lời kêu gọi rút đi của Việt Nam.
Theo ghi nhận của giáo sư Ryan Martinson, trường Hải Chiến Mỹ, người đầu tiên tiết lộ hành động này của Bắc Kinh, thì cho đến ngày 28/07, tàu khảo sát Trung Quốc vẫn hoạt động trong khu vực, thậm chí còn có thêm tăng viện là chiếc tàu hải cảnh Trung Quốc Haijing 3901.
Tại sao Trung Quốc lại gây sự với Việt Nam vào lúc này ? Phản ứng của Việt Nam có đủ mạnh hay chưa và phải làm thêm những gì ? Tình hình có thể diễn biến ra sao ? Đây là một số câu hỏi mà Ban Việt Ngữ RFI đã nêu lên với giáo sư Carl Thayer, chuyên gia kỳ cựu về Biển Đông, giáo sư danh dự tại Học Viện Quốc Phòng Úc, thuộc Đại Học New South Wales.
Sau đây là toàn văn phần hỏi-đáp của RFI với giáo sư Thayer.
RFI: Tại sao Trung Quốc lại gây sự với Việt Nam vào lúc này ?
Carl Thayer: Có thể nhìn dưới hai góc độ để trả lời cho câu hỏi này : Hành động của Trung Quốc xuất phát từ những quyết định của cấp điều hành công việc thường nhật, hoặc là xuất phát từ quyết định mang tính chiến lược của giới lãnh đạo cao cấp.
Việc cho triển khai tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 8 xuống Biển Đông có thể là quyết định của cấp điều hành công việc thường nhật, xuất phát từ lý do thương mại. Năm 2012, tập đoàn Dầu Khí Hải Dương Trung Quốc (CNOOC) đã quy định một số lô khai thác dầu khí nằm bên trong đường chín đoạn của Trung Quốc, nhưng chồng lấn trên các lô dầu khí của Việt Nam trong khu vực. Cho đến nay, không có công ty dầu khí nước ngoài nào đáp ứng lời gọi thầu của CNOOC.
Lầm tưởng là Việt Nam đã bị khuất phục sau vụ Repsol
Lần lượt vào tháng 07/2017 và tháng 03/2018, Việt Nam đã lùi bước trước sức ép của Trung Quốc và đình chỉ hoạt động thăm dò dầu khí tại hai lô trong khu vực Bãi Tư Chính. Rất có thể là các quan chức dầu khí Trung Quốc đã kết luận rằng họ có thể yên tâm tận dụng tình trạng này. Chỉ có hai tàu hải cảnh Trung Quốc hộ tống tàu khảo sát, khác hẳn với số lượng 80 chiếc hoặc nhiều hơn nữa, đã tháp tùng theo giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển tranh chấp vào năm 2014.
Sự kiện một chiếc tàu hải cảnh Trung Quốc rời vùng Bãi Tư Chính, rồi sau đó di chuyển vào trong vùng biển Malaysia là dấu hiệu cho thấy là quyết định (đưa tàu vào sách nhiễu Việt Nam) được đưa ra ở cấp điều hành.
Tổ chức Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải Châu Á cho rằng Trung Quốc tìm cách “trừng phạt” vì Việt Nam đã bật đèn xanh cho chi nhánh tập đoàn Nga Rosneft tại đây tiếp tục thăm dò tại lô 06.1. Tuy nhiên, cho đến giờ, giả thuyết này vẫn chỉ là suy đoán vì chưa được bằng chứng công khai nào xác nhận.
Muốn gây sức ép trên Việt Nam để phá Mỹ
Nhìn từ góc độ chiến lược, Trung Quốc có thể là đang tìm cách chống lại thái độ quyết đoán mới của Mỹ bằng cách gây áp lực lên các quốc gia trong khu vực để phá Hoa Kỳ.
Thái độ quyết đoán mới của Mỹ bao hàm việc tăng cường các chiến dịch tuần tra vì tự do hàng hải, tăng cường sự hiện diện và các chuyến tuần tra của oanh tạc cơ, của tàu hải quân, và bán vũ khí cho Đài Loan. Ngoài ra, Ngoại trưởng Mike Pompeo đã xác nhận rằng Hiệp Ước Phòng Thủ Hỗ Tương năm 1951 với Philippines bao gồm Biển Đông trong phạm vi áp dụng, trong lúc một đô đốc Mỹ cao cấp tuyên bố rằng một cuộc tấn công của dân quân biển Trung Quốc sẽ bị Mỹ coi như là một cuộc tấn công bằng lực lượng Hải Quân.
Kể từ khi công bố Chiến Lược Ấn Độ-Thái Bình Dương vào giữa năm nay, Hoa Kỳ đã ưu tiên nhiều hơn cho việc tranh thủ Việt Nam làm đối tác an ninh. Một số nguồn tin quân sự và ngoại giao đã cho biết riêng là Hoa Kỳ đã đề nghị với Việt Nam nâng cấp quan hệ song phương từ hàng đối tác toàn diện lên hàng đối tác chiến lược và Việt Nam đã đồng ý cho hàng không mẫu hạm Mỹ ghé cảng Việt Nam hàng năm.
Nhìn dưới góc độ chiến lược, thì có vẻ như là Trung Quốc đang sử dụng áp lực ở mức độ thấp đối với Việt Nam để phá hoại những nỗ lực của Hoa Kỳ muốn hình thành mạng lưới các đồng minh và đối tác chiến lược trong khu vực để đối phó với Trung Quốc.
RFI: Tình hình tại Bãi Tư Chính sẽ diễn biến ra sao ?
Carl Thayer: Không có khả năng Trung Quốc sẽ giữ tàu Hải Dương Địa Chất 8 trong khu vực sau khi hoàn thành công việc khảo sát. Vào năm 2014, Trung Quốc đã rút giàn khoan HD-881, trên cơ sở là giàn khoan này đã hoàn thành công việc và một cơn bão nhiệt đới đang đến gần.
Do Bãi Tư Chính nằm ở cực nam Biển Đông, Trung Quốc không có khả năng triển khai một hạm đội hùng hậu xuống tận nơi như trường hợp đội tàu từ 80 đến 100 chiếc mà họ đã tung ra vào năm 2014.
RFI: Giáo sư nhận thấy phản ứng của Việt Nam về vụ Trung Quốc gây hấn ở Bãi Tư Chính như thế nào? Có đủ mạnh hay không?
Carl Thayer: Việt Nam đã công khai tuyên bố rằng họ sử dụng nhiều kênh khác nhau, trong đó có việc phản đối bằng công hàm ngoại giao, để yêu cầu tàu Hải Dương Địa Chất 8 dừng hoạt động và rời khỏi vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam.
Đấy là bước cần thiết đầu tiên để giải quyết tình huống này, nhưng có thể là chưa đủ nếu Trung Quốc từ chối rút tàu khảo sát.
RFI: Điều tốt nhất mà Việt Nam có thể tiến hành để đuổi Trung Quốc là gì ?
Carl Thayer: Việt Nam nên tiếp tục làm những gì đã làm. Việt Nam cần tiếp tục yêu cầu tàu Hải Dương Địa Chất 8 rời khỏi vùng đăc quyền kinh tế của Việt Nam, và phải đòi Trung Quốc đàm phán ở cấp độ thích hợp.
Việt Nam nên vận động các thành viên ASEAN khác hỗ trợ cho mình và xúc tiến các biện pháp thiết thực như tổ chức hoạt động chung giữa các lực lượng bảo vệ bờ biển, đặc biệt là với Malaysia và Philippines.
Việt Nam nên tìm hiểu những lợi thế và bất lợi trong quan hệ đối tác chiến lược với Hoa Kỳ. Đồng thời, lực lượng Cảnh Sát Biển Việt Nam nên đẩy mạnh các hoạt động chung với Nhật Bản và Hoa Kỳ, còn Hải Quân Việt Nam cần tăng cường hợp tác với các cường quốc để nâng cáo năng lực bảo vệ chủ quyền,
Cuối cùng, Việt Nam nên để ngỏ khả năng sử dụng biện pháp pháp lý quốc tế chống lại Trung Quốc theo Phụ lục VII của UNCLOS theo tiền lệ mà Philippines đã đặt ra. Điều này sẽ gây áp lực trên Trung Quốc, buộc nước này hành động phù hợp hơn với luật pháp quốc tế.
Vụ Bãi Tư Chính:
Vì sao người dân không biểu tình chống TQ?
Căng thẳng giữa Việt Nam và Trung Quốc vẫn tiếp tục sau nhiều tuần báo chí trong nước và quốc tế tường thuật, phân tích về tranh chấp giữa hai nước tại Bãi Tư Chính trên Biển Đông, thể hiện qua việc các đại diện ngoại giao hai nước liên tiếp đưa ra những bình luận mang tính chỉ trích, cao buộc lẫn nhau trong vài ngày gần đây.
Tuy nhiên, theo quan sát của VOA, cho đến nay, chưa có một cuộc biểu tình nào của người dân ở bất cứ địa điểm nào trên toàn đất nước Việt Nam về vấn đề này. Điều này trái ngược với những cuộc tuần hành, biểu tình nổ ra rầm rộ hồi mùa hè năm 2014, khi Trung Quốc đưa một giàn khoan thăm dò vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam trên Biển Đông.
Giới những người cổ súy cho dân chủ, tiến bộ xã hội có chung một lời lý giải về tình trạng này. Họ cho rằng người dân từng bày tỏ lòng yêu nước, phản đối Trung Quốc trong quá khứ, nhưng đổi lại là sự “ngược đãi” của chính quyền. Vì vậy, giờ đây người dân có thái độ “thờ ơ”, ngay cả khi xuất hiện bài viết với hàng tít có tính chất giục giã như “Huy động toàn dân bảo vệ chủ quyền và phẩm giá dân tộc” trên các báo nhà nước như VietNamNet, vốn thuộc quản lý của Bộ Thông tin và Truyền thông.
Trong bài viết đăng hôm 27/7 trên Facebook cá nhân có tổng cộng gần 190.000 người theo dõi, nghệ sĩ, đạo diễn Nguyễn Công Vượng nhấn mạnh ngay từ đầu rằng “những người yêu nước bị tổn thương”.
Điểm lại sự kiện tàu thăm dò Trung Quốc vào thềm lục địa Việt Nam tháng 5/2014, và các cuộc tưởng niệm những người lính Việt ngã xuống để bảo vệ Hoàng Sa, Trường Sa và biên giới phía bắc, ông Vượng tóm tắt rằng “những người xuống đường đã bị chính quyền quy chụp phản động, bắt bớ, đánh đập”. Bên cạnh đó, vẫn theo ông Vượng, các thành phần thân nhà nước thường được gọi là dư luận viên “bêu rếu, bôi nhọ” những người biểu tình bằng những lời “vô liêm sỉ” chỉ vì họ “chống Trung quốc xâm lược Nước Ta”.
Nghệ sĩ 39 tuổi còn có tên là Vượng Râu, nổi tiếng cả về diễn hài lẫn sự trực ngôn của ông về các vấn đề thời sự, xã hội, nói thêm: “Có lẽ hiếm nơi nào như Đất Nước chúng ta khi lòng yêu Nước là có tội! Bởi bất cứ ai yêu Nước muốn gìn giữ non sông mà lên tiếng cho bất công hay phản đối xâm lăng của giặc tàu thì đều bị quy vào là Phản Động”.
Hậu quả của việc gắn nhãn “phản động” là nó làm “tổn thương nhiều người, tổn thương đến trái tim Yêu Nước, tổn thương đến tấm lòng vì Sơn Hà Xã Tắc của những người yêu quê hương Việt Nam”, ông Vượng bày tỏ quan điểm trong bài viết nhận được gần 7.500 phản ứng yêu, thích, trên 1.200 lời bình luận, và được hơn 2.000 người chia sẻ.
Trong bối cảnh như vậy, khi chủ quyền của đất nước bị đe dọa, “những người Yêu Nước khi xưa đôi khi họ dửng dưng, thậm chí Nhà Nước có cho phép và kêu gọi xuống đường biểu tình thì những Nhân Sĩ, Tri Thức, những nhà Dân Chủ tiên phong cũng sẽ chẳng xuống đường nữa!” nghệ sĩ Vượng Râu nhận định.
Ông viết thêm rằng họ không xuống đường “không phải vì họ sợ” bị bắt bớ, mà đơn giản là “họ đã nản, họ đã chán” sau khi chịu “tổn thương quá nhiều vì Yêu Nước”.
Phần nào chia sẻ quan điểm với nghệ sĩ, đạo diễn Nguyễn Công Vượng, nhà hoạt động nữ Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, tức blogger Mẹ Nấm, nói qua YouTube hôm 28/7:
“Thủ phạm làm cho lòng yêu nước bị thui chột, bị vùi dập, đó chính là đảng cộng sản. Về sự thờ ơ đó, mình không thể trách người dân được. Bởi vì những người dân thờ ơ ngày hôm nay chính là những người bị đạp vào mặt, bị quăng xuống đường khi đi biểu tình chống Trung Quốc. Và những người dân thờ ơ ngày hôm nay chính là những người bị kết tội phản động, tuyên truyền chống nhà nước. Cho nên mình không thể nào mình trách dân được. Mình chỉ cảm thấy bi ai”.
Xem đây như một chuyện gậy ông đập lưng ông, nhà văn kiêm võ sư Đoàn Bảo Châu viết hôm 29/7 trên trang cá nhân có tổng cộng hơn 110.000 người theo dõi rằng việc chính quyền đánh đập, bắt bớ người biểu tình phản đối Trung Quốc là cách hành xử “quái gở”, khiến nhiều người “trở nên ghét bỏ chính quyền”.
“Giờ thì những sự đàn áp, đánh đập người yêu nước đã có kết quả rồi đấy”, ông Châu nêu ý kiến trong bài viết nhận được hơn 2.500 phản ứng yêu, thích. Dưới góc nhìn của ông, hành xử của chính quyền làm người dân cảm thấy lòng yêu nước của họ “bị rẻ rúng”, đi kèm theo đó là “sự uất ức trong dân chúng tăng cao”, dẫn đến thái độ mặc kệ và chờ xem chính quyền cùng với giới dư luận viên sẽ làm gì.
Nhìn về dài hạn, nhà văn, võ sư Đoàn Bảo Châu cho rằng hành động mà ông nói là “ngu xuẩn” của chính quyền “mang lại một sự phân rã tư tưởng trong con người Việt Nam”. Ông bày tỏ lo ngại rằng “nếu có chiến tranh, điều ấy sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thắng bại”.
Ngay sau khi có tin tàu Trung Quốc hoạt động ở Bãi Tư Chính, gây căng thẳng giữa Việt Nam và Trung Quốc, hôm 23/7, trên diễn đàn Bàn luận về Kinh tế – Chính trị có gần 192.000 thành viên xuất hiện bài viết ngắn đặt câu hỏi “Biển Đông nếu có chiến tranh mấy anh chị có tự nguyện cầm súng bảo vệ chủ quyền đất nước không? Giả sử nếu bảo vệ được rồi lại tiếp tục làm trâu ngựa cho lũ búa liềm [ý nói đảng cộng sản] đè đầu cưỡi cổ – vậy chúng ta chọn thế nào?”
Theo quan sát của VOA, trong số 255 lời bình luận, đa số ý kiến cho rằng “ngu gì đi làm bia đỡ đạn” hay “thời nông dân cầm súng giữ nước qua rồi. Bây giờ đến thời con ông cháu cha [của các quan chức] đánh giặc nhé”. Bên cạnh đó là rất nhiều người khẳng định nếu họ có súng, họ “săn quan tham” trước, hoặc “diệt bọn phản quốc, bán nước, thù trong trước, diệt giặc ngoài sau”. Một số ý kiến khác nói “chuyện đó có đảng, nhà nước lo” hay “hãy để cho đảng viên đi trước đã, dân đi theo sau”.
Liên quan tới căng thẳng nhiều ngày qua giữa Hà Nội và Bắc Kinh trên vùng biển tranh chấp, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng hôm 25/7 nói rằng “Việt Nam đã có nhiều hình thức giao thiệp ngoại giao phù hợp, trao công hàm phản đối cho phía Trung Quốc, yêu cầu rút ngay khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam”.
“Các lực lượng chức năng của Việt Nam triển khai các biện pháp phù hợp, đúng pháp luật”, bà Hằng nói thêm.
Cao tốc nào chạy thẳng tới bãi Tư Chính?
Báo chí Việt Nam trong thời điểm này có hai đề tài chính được người dân theo dõi hàng ngày đó là bãi Tư Chính của Việt Nam bị tàu thăm dò địa chất Trung Quốc Haiyang Dizhi 8 xâm phạm, thứ hai là nỗi lo của các chuyên gia kinh tế, trí thức, người dân về nhà đầu tư cùng với nhà thầu Trung Quốc sẽ thu tóm dự án Cao tốc Bắc Nam (CTBN) do Bộ giao thông Vận tải chủ trì.
Bãi Tư Chính có tầm vóc quốc gia về chủ quyền nên dĩ nhiên quan trọng hơn dự án Cao tốc Bắc Nam mặc dù dự án này có kinh phí rất lớn đến nỗi chính phủ hiện nay không thể nào xoay sở để có thể tự do trong vấn đề xây dựng và thực hiện dự án.
Tuy nhiên nếu xét ở mức độ chủ quyền thì hình như Dự án CTBN không hề kém cạnh vụ tàu Haiyang Dizhi 8 đang xâm lấn ngoài bãi Tư chính.
Do chính phủ không có ngân sách cho dự án CTBN kể cả các doanh nghiệp cỡ lớn của Việt Nam cũng không thể chứng minh đủ năng lực tài chánh khi thực hiện dự án nên các Tập đoàn tài chánh, xây dựng lớn của Trung Quốc mới có hội nhảy vào, điển hình là cổng thông tin của Bộ GTVT đã đăng tải thông tin buổi làm việc giữa Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Công với Chủ tịch Tập đoàn Thái Bình Dương (Trung Quốc) Nghiêm Giới Hòa và phía sau buổi làm việc ấy ai cũng thấy là kết quả sẽ ra sao khi Thái Bình Dương đưa ra những đề nghị rất phấn khởi cho Việt Nam.
Không riêng một mình Tập đoàn Thái Bình Dương mà rất nhiều tập đoàn, công ty khác của Trung Quốc đang khống chế mọi ngõ ngách dự thầu của dự án.
Rất ít nhà đầu tư đến từ châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản… trong khi áp đảo là nhà đầu tư Trung Quốc. Có tổng số 16 nhà đầu tư Trung Quốctham gia sơ tuyển dự án cao tốc Bắc – Nam, đông nhất trong số các doanh nghiệp ngoại dự thầu. 16 nhà đầu tư Trung Quốc đến mua hồ sơ sơ tuyển tại cao tốc Bắc – Nam. Trong đó có nhiều công ty thuộc các tập đoàn đường sắt như Tập đoàn Cục 16 đường sắt Trung Quốc, Tập đoàn Cục 21 đường sắt Trung Quốc, China Railway Construction Investment Group Co, China Railway Construction Corp…
Tập đoàn Xây dựng đường sắt Trung Quốc, công ty mẹ của công ty Cục 6 đường sắt Trung Quốc, đơn vị tổng thầu đường sắt Cát Linh – Hà Đông cũng tham gia. Ngoài ra còn có Tập đoàn Cầu và đường Trung Quốc cũng dự thầu.
Những tập đoàn Trung Quốc tham gia dự thầu nhiều như vậy vì hai nguyên do, thứ nhất là phía sau các tập đoàn, công ty dự thầu là các ngân hàng của Trung Quốc sẵn sàng cho Việt Nam vay với lãi suất ưu đãi chỉ cần doanh nghiệp Trung Quốc trúng thầu.
Thứ hai, Việt Nam không đủ uy tín kêu gọi nhà đầu tư quốc tế từ các nước phát triển (như Hoa Kỳ, Nhật Bản, châu Âu) tham gia các dự án BOT giao thông của Việt Nam do quá nhiều rào cản, từ cung cách quản lý, thủ tục phức tạp, tham nhũng, thiếu minh bạch, thường yêu cầu giá rẻ, trong khi các nước phát triển thường làm chất lượng, giá thành cao, bên cạnh đó là tỷ giá chưa ổn định khiến việc thu hồi vốn khó khăn.
Ngược lại nhà thầu và nhà đầu tư Trung Quốc thường đưa ra giá thấp để trúng thầu, sau đó thi công rồi cố tình trì hoãn tiến độ để yêu cầu tăng vốn gấp 2-3 lần ban đầu. Trong khi chất lượng công trình thường rất kém và những cơ quan kiểm nghiệm của Việt Nam lại thiếu kinh nghiệm nhưng thừa khả năng tham nhũng đã giúp cho các công trình đội vốn, chậm tiến độ vẫn ngang nhiên tồn tại mà Đường sắt Cát Linh – Hà Đông là một điển hình trước mắt.
Ông Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế VN từng nói: Đằng sau sự cố tình làm kém, làm chậm trễ ở những dự án có tầm quan trọng quốc gia như thế này – Đường sắt Cát Linh-Hà Đông là âm mưu làm giảm sức cạnh tranh của Việt Nam. Bên cạnh ông Trần Đình Thiên là các chuyên gia kinh tế, môi trường như bà Phạm Chi Lan, TS Tô Văn Trường, TS Nguyễn Ngọc Chu cùng hàng chục người trong ngành quan tâm đến dự án đều tỏ ta lo sợ một khi Trung Quốc trúng thầu (mà đây là điều chắc chắn) Việt Nam sẽ rơi vào bẫy nợ mà Trung Quốc đã thực hiện tại nhiều nước. Khi đã nợ lớn đến mức không thể trả nỗi vậy chủ quyền trên bộ có thể giữ được hay sao?
Kinh tế thiếu tự chủ là hình thức mất chủ quyền rõ rệt nhất mặc dù nó không gây bức xúc như chủ quyền vật thể như biên giới, hải đảo hay gần đây nhất là Bãi Tư chính.
Có lẽ thấu hiểu điều này nên chỉ đạo của Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúcgửi tới Bộ trưởng Bộ GTVT, ngày 10/11/2018 rằng phải đổi mới tư duy trong việc triển khai dự án Đường sắt tốc độ cao Bắc Nam, theo tinh thần:
-Bảo vệ quyền lợi và khả năng tự chủ của Việt Nam.
-Bám sát năng lực hiện có và sẽ có.
-Không để nước ngoài thâu tóm toàn bộ các loại hợp đồng của dự án hàng chục tỷ USD và chúng ta rơi vào vị thế bị phụ thuộc.
Thủ tướng chỉ đạo về Đường sắt cao tốc Bắc Nam nhưng cũng có thể áp dụng chung cho Đường cao tốc Bắc Nam vì tuy hai mà một. Tuy nhiên Bộ giao thông Vận tải xem ra không thích làm theo, có lẽ ông Bộ trưởng được các nhóm lợi ích phía sau chống lưng để hô hào giá nào cũng phải làm đường CTBN trong khi ngoài bãi Tư Chính vẫn tồn tại hình ảnh xâm lược của con tàu Haiyang Dizhi 8 và các tàu hải cảnh bảo vệ cho nó.
Nếu Việt Nam chấp nhận cầm đồng tiền đầu tư của Trung Quốc để thực hiện dự án thì tương lai những chủ nợ của Việt Nam có thể mạnh miệng đề nghị những phương án như Trung Quốc đã đề nghị đối với Sri Lanka lấy luôn hải cảng Hambantota trong 99 năm của nước này để trừ món nợ mà chính quyền Sri Lanka nhiều năm vay mượn từ Trung Quốc để phung phí.
Các nước phương Tây sẵn sàng bảo vệ công ty của họ kinh doanh ở nước ngoài nhưng không chấp nhận dùng phương tiện kinh doanh trong mưu toan chính trị. Trung Quốc thì khác, bất cứ điều gì có lợi cho sự phát triển của Trung Quốc thì Bắc Kinh sẽ không hề từ nan, bài học từ Huawei là một ví dụ hết sức thuyết phục. Khi cần Bắc Kinh sẵn sàng dùng món nợ của Việt Nam đối với các ngân hàng Trung Quốc để làm áp lực trên hồ sơ chính trị, lúc đó mới thấy chủ quyền kinh tế của đất nước mong manh như thế nào và e rằng không còn kịp nữa.
Nếu quyền lực của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mạnh hơn ắt hẳn ông chỉ cần đặt ra một câu hỏi cho Bộ trưởng Bộ GTVT rằng: Động cơ nào mà bộ GTVT luôn đưa tiền đề Trung Quốc vào dự án Đường Cao tốc Bắc Nam trong khi đường sắt trên cao Cát Linh-Hà Đông vẫn đang là chiếc gai làm nhức nhối cả thành phố Hà Nội vẫn chưa được giải đáp?
Quan trọng hơn, nếu bãi Tư Chính mất vào tay Trung Quốc liệu Bộ GTVT sẽ ăn nói ra sao với nhân dân Việt Nam, những người đau đáu vì mất biển, mất dầu lại phải mang nợ Trung Quốc, kẻ đánh cắp Tư Chính, vì một dự án lắm câu hỏi về tính minh bạch của người ký lẫn kẻ thực hiện?
https://www.voatiengviet.com/a/cat-linh-ha-dong-tu-chinh-cao-toc-bac-nam/5019642.html
SAGRI: Đảng sẽ ‘thịt’ hay tha
đồng chí Nguyễn Thiện Nhân?
Quyết định đưa vụ án hình sự xảy ra tại Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (SAGRI) vào nhóm đại án mà Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng – Chống tham nhũng (BCĐTƯ PCTN) sẽ giám sát (1) đặt ra một câu hỏi lớn: Đảng ta sẽ “thịt” hay tha đồng chí Nguyễn Thiện Nhân – Ủy viên Bộ Chính trị kiêm Bí thư Thành ủy TP.HCM?
***
SAGRI là một trong những doanh nghiệp của UBND TP.HCM. Giống như các doanh nghiệp cùng loại (hoặc thuộc Thành ủy, hoặc thuộc UBND TP.HCM), SAGRI được hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại TP.HCM giao cho đủ thứ công sản (công thổ, công thự, công quỹ) kèm đủ loại ưu đãi để kinh doanh.
Năm ngoái, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) công bố kết quả kiểm toán SAGRI. Theo đó, SAGRI đã vi phạm hàng loạt qui định về quản lý công sản khi đem 24 khu đất có tổng diện tích 1.900 héc ta ra làm vốn để thành lập các doanh nghiệp mới. Tuy nắm trong tay 45 khu nhà và đất, tổng diện tích lên tới 6.300 héc ta và chỉ đem nhà, đất làm vốn, góp với các doanh nghiệp khác hoặc cho thuê nhưng lợi nhuận của SAGRI liên tục giảm so với mức biểu kiến mà SAGRI phải đạt. Năm 2017, lợi nhuận của SAGRI chỉ đạt 30% mức biểu kiến (2).
Cũng năm ngoái, Thanh tra TP.HCM công bố kết luận thanh tra, theo đó, năm 2016, ông Lê Tấn Hùng, Tổng Giám đốc SAGRI và bà Nguyễn Thị Thúy, Kế toán trưởng của SAGRI, phối hợp với hai công ty du lịch làm giả 10 hợp đồng đưa cán bộ, nhân viên đi “tham quan – học tập kinh nghiệm” ở nước ngoài để chi khống hơn 13 tỉ đồng (3). Giống như KTNN, Thanh tra TP.HCM nhận định, tại SAGRI đã xảy ra hàng loạt sai phạm trong sử dụng công sản, điều hành. Hiệu quả của hoạt động đầu tư thấp, thua lỗ triền miên, nhiều liên doanh phải ngưng hoạt động, vốn nhà nước giao cho SAGRI bị tổn thất.
Đó cũng là lý do cả KTNN và Thanh tra TP.HCM cùng đề nghị các viên chức hữu trách ở TP.HCM xem xét, xử lý lãnh đạo SAGRI.
Giữa lúc nhiều người tin rằng, ông Lê Tấn Hùng, Tổng Giám đốc SAGRI, em ruột ông Lê Thanh Hải, cựu Bí thư Thành ủy TP.HCM, sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì chỉ riêng chuyện tổ chức chi khống – chiếm đoạt hơn 13 tỉ đồng – đã đủ để ông Hùng có thể bị phạt chung thân thậm chí tử hình do “tham ô tài sản”… thì tháng 3 năm ngoái, Chủ tịch TP.HCM chỉ quyết định “khiển trách” ông Hùng và bà Thúy.
Quyết định “khiển trách” vừa kể bị công chúng chỉ trích kịch liệt nhưng tới tháng 10 năm ngoái, bảy tháng sau khi “khiển trách”, UBND TP.HCM mới quyết định nâng hình thức kỷ luật ông Hùng và bà Thúy từ “khiển trách” lên… “cảnh cáo” (4). Thêm bảy tháng nữa (tháng 5 năm 2019), Sở Nội vụ TP.HCM xác định, ông Hùng có: Mười sai phạm phải… “phê bình, rút kinh nghiệm”. Bốn sai phạm phải… “khiển trách”. Bốn sai phạm phải… “cảnh cáo” và “tổng hợp” các hình thức kỷ luật thì nên… “hạ bậc lương” (5)!
Mất thêm một tháng nâng lên, đặt xuống, tháng 6 năm nay, chính quyền TP.HCM mới quyết định “đình chỉ công tác” Tổng Giám đốc SAGRI của ông Lê Tấn Hùng (6) và tuần kế đó mới thông báo quyết định “cách chức” (7). Cần lưu ý là kể từ khi chính quyền TP.HCM tiến hành xem xét kỷ luật ông Hùng theo kiến nghị của KTNN và Thanh tra TP.HCM, Thành ủy TP.HCM luôn luôn “nhất trí” với các hình thức kỷ luật ông Hùng mà chính quyền TP.HCM áp dụng. Cũng vì vậy, đầu năm 2019, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) của Thành ủy TP.HCM chỉ “cảnh cáo” đồng chí Lê Tấn Hùng rồi… thôi (8)!
Đúng 20 ngày sau khi UBND TP.HCM “nói lại cho rõ”, rằng ông Hùng có nhiều sai phạm “rất nghiêm trọng”, cho nên quyết định “cách chức” Tổng Giám đốc SAGRI của ông Hùng, hôm 9 tháng 7, Bộ Công an công bố quyết định khởi tố ông Hùng vì “vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí” và thực hiện lệnh tạm giam ông Hùng trong bốn tháng, đồng thời áp giải ông Hùng ra Hà Nội để điều tra chứ không đưa ông vào các trại tạm giam của bộ này tại TP.HCM (9).
***
Cứ nhìn vào tiến trình xem xét – xử lý kỷ luật ông Hùng, ai cũng có thể thấy, cả Thành ủy TP.HCM lẫn UBND TP.HCM đã cùng biến chủ trương “tự chỉnh đốn”, nỗ lực phòng – chống tham nhũng của Ban Chấp hành Trung ương đảng CSVN (BCH TƯ đảng CSVN) thành một vở hài kịch mà xem đến đâu thiên hạ… rủa đến đó chứ không ai cười.
Ai cũng biết, nếu Thành ủy TP.HCM không nhất trí, chắc chắn sẽ không có chuyện UBND TP.HCM chỉ “khiển trách”, rồi từ từ nâng lên thành “cảnh cáo”, thậm chí “tổng hợp” đủ thứ hình thức kỷ luật dành cho 18 sai phạm của ông Hùng mới ra được đề nghị “hạ bậc lương”.
Vì lẽ gì mà Thành ủy TP.HCM và UBND TP.HCM phải mất gần hai năm mới nhận ra những sai phạm ở SAGRI nói chung, của ông Lê Tấn Hùng nói riêng, vốn đã được KTNN, Thanh tra TP.HCM mô tả rất cặn kẽ là… “rất nghiêm trọng” để “đình chỉ công tác”, “cách chức” và “nhất trí” chuyển hồ sơ cho công an xem xét?
Đến nay, UBKT của BCH TƯ đảng CSVN khóa 12 đã phát hành 37 thông cáo báo chí sau 37 đợt xem xét – kỷ luật đảng viên các cấp. Đợt nào cũng có các tổ chức đảng và những đảng viên cao cấp thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý bị kỷ luật vì là “người đứng đầu” mà “thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát”.
Nếu tiến trình “tự chỉnh đốn” và phòng – chống tham nhũng “không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai” như ông Nguyễn Phú Trọng vừa tái khẳng định hôm 26 tháng 7, tại phiên họp thứ 16 của BCĐTƯ PCTN, đảng ta có xem xét – kỷ luật ông Nguyễn Thiện Nhân và ông Nguyễn Thành Phong không?
Lẽ nào khi cả hệ thống chính trị lẫn hệ thống công quyền tại TP.HCM cùng hành xử như… đùa trong xử lý các sai phạm ở SAGRI nói chung, của ông Lê Tấn Hùng nói riêng mà một Ủy viên Bộ Chính trị kiêm Bí thư Thành ủy TP.HCM như ông Nguyễn Thiện Nhân, một Ủy viên BCH TƯ đảng CSVN kiêm Chủ tịch TP.HCM như ông Nguyễn Thành Phong vẫn… vô sự?
Tiến trình xử lý các sai phạm của ông Hùng nói riêng cũng như nhiều đồng chí khác nói chung, từng tạo cảm giác, nỗ lực “tự chỉnh đốn”, “phòng – chống tham nhũng” của đảng ta không phải vì thực thi đạo lý hay thượng tôn luật pháp. Đó chỉ là kế hoạch triệt hạ các băng nhóm trong đảng. Bào đệ của ông Lê Thanh Hải – một “Tiểu vương” tại TP.HCM – bị tống giam chỉ vì tương quan giữa thế và lực đã khác trước, thành ra phải dụng… chiêu và phải có… quá trình!
Nếu thật sự tôn trọng đạo lý, luật pháp làm gì ở TP.HCM có những cá nhân hành xử táo tợn như ông Lê Tấn Hùng, làm gì có những ung nhọt như SAGRI, làm gì có những thảm nạn kéo dài suốt hai thập kỷ nhưng vẫn chưa thấy hướng giải quyết bảo đảm hợp tình, thuận lý như Thủ Thiêm?
Nếu thật sự tôn trọng đạo lý, luật pháp, thật tâm xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh làm gì có chuyện gạt đạo lý, luật pháp qua một bên để “xử lý từng bước”? Sai phạm của SAGRI, của ông Hùng dù đã rõ ràng nhưng tương quan giữa thế và lực buộc phải khởi đầu tiến trình xử lý bằng… “khiển trách”.
Sẽ rất khó hiểu nếu tính chất, mức độ sai phạm của SAGRI nghiêm trọng đến mức cần được BCĐTƯ PCTN giám sát nhưng đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, đồng chí Nguyễn Thành Phong tiếp tục được đảng tín nhiệm, không bị đảng truy cứu trách nhiệm như một số đồng chí từng bị đảng “chặt đầu, lột da” trong vài năm gần đây vì là “người đứng đầu” mà “thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát”, khiến việc xử lý SAGRI trở thành một mớ bùng nhùng suốt hai năm, tác hại nghiêm trọng đến “niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân” vào nỗ lực “tự chỉnh đốn”, cũng như quyết tâm “phòng – chống tham nhũng” của đảng.
***
Chuyện “thịt” hay tha các đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Nguyễn Thành Phong sẽ giúp hiểu ra nhiều điều. Trong đó, điều quan trọng nhất là các đồng chí lãnh đạo đảng hiện nay có thật sự nghiêm minh, có đề cao đạo lý và luật pháp, hay lại tiếp tục dụng… chiêu để loại trừ những đối thủ trong nội bộ đảng và thu phục nhân tâm vốn đã chạm đáy bất bình, chán ngán.
Nếu các đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Nguyễn Thành Phong vô sự dù đã từng nhất trí chỉ “khiển trách”, rồi “cảnh cáo”,… vừa đấm, vừa xoa, vừa công, vừa thủ, nhằm hạn chế sức đề kháng, tiến từng bước trong việc đưa bào đệ của đồng chí Lê Thanh Hải đến chỗ trở thành bị can chính của một đại án, giờ đã trở thành đặc biệt nghiêm trọng – rõ ràng các đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Nguyễn Thành Phong đã cùng đảng dụng… chiêu.
Một đảng vận hành theo kiểu như thế rõ ràng không phải là tổ chức chính trị có thể cầm nắm tương lai quốc gia, vận mệnh dân tộc. Đó chỉ là một nhóm thảo khấu!
Chú thích
(2) https://www.tienphong.vn/dia-oc/kiem-toan-phanh-phui-24-khu-dat-cua-tong-cong-ty-sagri-1329114.tpo
(3) https://tuoitre.vn/sai-pham-tai-sagri-ky-luat-canh-cao-ong-le-tan-hung-20181103085740605.htm
(4) https://thanhnien.vn/thoi-su/ong-le-tan-hung-bi-canh-cao-ve-mat-dang-1042654.html
(5) https://www.tienphong.vn/xa-hoi/de-xuat-ha-bac-luong-tong-giam-doc-sagri-le-tan-hung-1422520.tpo
(6) https://vnexpress.net/thoi-su/ong-le-tan-hung-bi-dinh-chi-chuc-tong-giam-doc-sagri-3937669.html
(7) https://vtc.vn/ubnd-tphcm-cach-chuc-tong-giam-doc-sagri-le-tan-hung-d481907.html
(8) https://tuoitre.vn/cach-chuc-ong-le-tan-hung-vi-vi-pham-rat-nghiem-trong-20190620084635818.htm
(9) https://thanhnien.vn/thoi-su/vi-sao-ong-le-tan-hung-bi-bat-giam-1100687.html
https://www.voatiengviet.com/a/le-tan-hung-thanh-hai-sagri-nguyen-thien-nhan/5019675.html