Phiên toà xử Chị Bùi Thị Minh Hằng sẽ là phiên toà đắt giá nhất đối với đảng CSVN. Nếu kém xử trí, đảng CSVN có thể sẽ bị mất đi hàng trăm triệu mỹ kim tiền viện trợ, giúp đỡ về mua vũ khí, thiết bị quân sự. Đồng thời, các bước chiến lựợc sắp tới của Việt Nam, nhằm dựa Mỹ để cân bằng với Trung Cộng cũng sẽ bị kéo lùi.

Nhân quyền không những là vấn đề cốt lõi cho Việt Nam có thể được nhận vũ khí sát thương của Mỹ. Nhân Quyền là điều kiện phải có để Việt Nam tham gia với TPP (Trans-Pacific Partnership), và Nhân Quyền còn là điều ưu tiên để Việt Nam có thể được Mỹ giúp đỡ, xây dựng nhà máy nguyên tử, Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2, trong thời gian sắp tới.

Ai sẽ được hưởng lợi trước mắt nếu CSVN có thể bị mất đi hàng trăm triệu mỹ kim về tŕi trợ vũ khí quân sự vŕ các kỷ thuật năng lương nguyęn tử? Ai sẽ an tâm nếu Việt Nam bị tách ra khỏi qũy đạo vŕ ảnh hưởng của Mỹ? Phiên toà xử Bùi Thị Minh Hằng, sẽ là phiên toà đắt giá nhất để đảng CSVN đem lên bàn cân suy tính.

Năm ngoái, ông Thượng Nghị Sĩ John McCain đă tuyên bố tại Bangkok sau chuyến viếng thăm Hà Nội. Ông nói“Tôi có một lô danh sách các thiết bị vũ khí sát thưong mà Việt Nam muốn mua”. Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh “và chúng tôi cũng có danh sách các nhà đấu tranh dân chủ đang bị nhà cầm quyền Hà Nội giam giữ”.Tóm lại, nếu Việt Nam trả tự do cho một số anh chị em dân chủ đang bị giam, Mỹ sẽ tái xem xét khả năng buôn bán vũ khí với Việt Nam.

Tuy nhiên, chỉ một năm sau, ông McCain đă thay đổi giọng, ông mới vừa tuyên bố hôm ngày 8 tháng 8 năm 2014 tại Hà Nội là “Chúng tôi sẵn sàng gia tăng trợ giúp về an ninh, giúp Việt Nam đảm bảo hợp thức chủ quyền của mình cũng như bảo đảm bảo về các quyền của Việt Nam. Với những gì đã phát biểu, tôi cho rằng đã đến lúc Hoa Kỳ có thể nới lỏng lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam.”

Mới có một năm, cái gì đă thay đổi. Về mặt nhân quyền, sau chuyến viếng thăm của John McCain năm 2013, Hà Nội đă lập tức trả tự do cho một số anh chị em dân chủ như Ts. Cù Huy Hà Vũ, Đỗ thị Minh Hạnh v.v…Tuy nhiên, một số anh chị em khác cũng nằm trong danh sách như Ls Lê Quốc Quân, Trần Huỳnh Duy Thức v.v ..chưa được trả tự do. Và những người này vẫn nằm trong đối tượng đang được Hoa Kỳ lưu tâm, liên tục áp lực Hà Nội phải trả tự do cho họ.

Tuy nhiên, điều làm cho Mỹ phải thay đổi đột ngột thái độ, chính vì hành vi gây hấn và tham vọng lộ liễu, bá quyền của Trung Cộng trên biển Đông. Và vì nhu cầu chiến lược, chính quyền Obama phải lôi kéo Việt Nam đến gần Mỹ, để bao vây Trung Cộng.

Trong bối cảnh chính trị và ngoại giao Mỹ-Việt đó, chị Bùi thị Minh Hằng vừa mới bị bắt, và vẫn chưa nằm trong danh sách các đối tượng được Hoa Kỳ lưu tâm và áp lực phải trả tự do. Một năm sau, khi viễn ảnh Mỹ-Việt đang từng bước xích lại trên quan hệ quân sự. Việt Nam có nhu cầu cần tuân thủ, bày tỏ thái độ ứng xử tốt trên mặt Nhân Quyền. Phiên toà xét xử Bùi Thị Minh Hằng, sẽ diễn ra trong bối cảnh và thời điểm quan hệ Việt – Mỹ tế nhị như vậy, sẽ là mấu chốt, để Hoa Kỳ đánh giá quyết tâm của Việt Nam.

Nếu Việt Nam tuyên án nặng nề chị Bùi Thị Minh Hằng, điều này là gáo nước lạnh tạt vào quan hệ Việt- Mỹ trên lãnh vực Nhân Quyền. Nó sẽ làm cho chính Thượng Nghị Sĩ John Mccain bị kẹt, khó ăn khó nói với các đồng nghiệp, khi ông cố gắng thuyết phục Quốc Hội và dư luận Mỹ là Việt Nam đã có tiến bộ trên lãnh vực Nhân quyền. Rằng Việt Nam đang thực tâm đến gần với Mỹ và Việt Nam, xứng đáng được Quốc Hội Mỹ, chuẩn chi cho việc yễm trợ và bán vũ khí sát thương.

Hàng năm, có rất nhiều vũ khí quân sự Mỹ trở nên lỗi thời, các món hàng này, trị giá hàng trăm triệu Mỹ kim, Mỹ có thể cho không biếu không. Đây cũng chính là vũ khí béo bở Hà Nội thèm khát, mà không cần phải mua. Tuy nhiên, hiện nay, quan tâm hàng đầu của Hà Nội là cần Mỹ yểm trợ gấp quân dụng và được cho phép mua một số vũ khí sát thương. Bên cạnh đó, sau cuộc chiến năm 1975, hàng trăm chiếc máy bay trực thăng UH-1 đang nặm ụ vì hư hỏng, thiếu đồ phụ tùng. Cho đến nay, qua các cuộc trao đổi Mỹ – Việt, Hà Nội luôn tìm cách nhờ Mỹ giúp đỡ, giải quyết bế tắc này. Đến nay vẫn chưa giải quyết đuợc, vì Nhân Quyền vẫn là một trở ngại.. Sau các tiến bộ giả tạo, thả một số anh chị em bất đồng chính kiến, và vì nhu cầu chiến luợc “bao vây” Trung Cộng, Mỹ đă trở nên mềm dẽo, gửi tín hiệu sẳn sàng bật đèn xanh qua tuyên bố của Thượng Nghị Sĩ John McCain tại Hà Nội. Dĩ nhiên, việc này cũng phải có qua có lại, và Mỹ không thể đơn phương cho mà không có nhận từ Hà Nội.

Vụ án Bùi Thị Minh Hằng bị lọt vào trong ba diễn tiến quan trong. Cuộc bàn thảo Mỹ-Việt về TPP, việc vận động Mỹ yểm trợ và xây dựng hai nhà máy nguyên tử tại Ninh Thuận. Và quan trọng nhất, là đuợc Mỹ đồng ý bán vũ khí sát thương. Ngày 26 tháng 8 sẽ là ngày xử Bùi Thị Minh Hằng, và đó là thời điểm mang yếu tố quan trọng, để Quốc Hội Hoa Kỳ, thẩm xét thực tâm của Hà Nội trong lãnh vực Nhân Quyền.

Sau cuộc viếng thăm Việt Nam của Đại Tướng Martin Dempsey, Tổng Tham Mưu Trưởng Liên quân Hoa Kỳ, ông Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng Mỹ, Chuck Hagel cũng dự tính sẽ đến Việt Nam vào tháng 11 sắp tới, nhằm vạch ra các lộ đồ, cần thiết cho Hà Nội, để chính quyền Mỹ có thể tài trợ và bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam mà không bị trở ngại.

Trong bối cảnh đó, phiên toà xử chị Bùi Thị Minh Hằng sẽ là bằng chứng, để Quốc Hội Hoa Kỳ đo lường quyết tâm của Hà Nội trong quan hệ chiến lược với Mỹ. Kết quả của phiên toà cũng sẽ là dấu ấn, để ông Thượng Nghị Sĩ John McCain, đánh giá thêm những lời hứa hẹn của Hà Nội về mặt Nhân Quyền. Nếu Hà Nội thất hứa, và vì nhiều áp lực lại tiếp tục trở mặt vi phạm nhân quyền. Phiên toà Bùi Thi Minh Hằng sẽ là trở lực chính đối với Hà Nội, làm hỏng tham vọng, được Mỹ viện trợ và đồng ý cho Hà Nội mua vũ khí sát thương.

Đỗ Thành Công

* Bài viết của tác giả  Đỗ Thành Công  được trích đăng không nhứt thiết phản ảnh quan điểm cũng như  lập trường của Website. BBT